Evlerin çatılarını örten enerji üretici cam kiremitler
Temiz çevre için iki önemli adım
ABD’de evlerin çatılarını örten enerji üretici cam kiremitlerle gelecek için umut veriyor. Almanya’da ise beton molozları geri dönüştüren bilim insanları, hem inşaat şirketlerini hem de Çevrecileri Sevindirdi…
EĞER dünyaya gelen güneş enerjisini tam olarak yakalayıp değerlendirebilseydik, her birey, bugünkünün dört-beş katı daha çok eneıji kullanabilirdi. Hem de bedava olarak. Güneş panellerinden elektrik ve sıcak su elde etmeyi öğrendik. Ama bunun için göze pek hoş görünmeyen borular, kablolar, kutular, depolar monte etmek zorundayız. Geçtiğimiz hafta, ABD’nin Los Angeles kentinde tanıtımı yapılan yeni güneş eneıji panelleri ise adeta görünmez nitelikteydi. Çünkü güneş panelleri, evin çatısındaki cam kiremitlere gizlenmişti.
ÇARE BU TÜR EVLERDE
Akşam saatlerinde yapılan tanıtım için Uni-versal Stüdyolarındaki bir ev seçilmişti. Bu ev televizyon seyircileri için yabancı değildi. “Çaresiz Ev Kadınları” (Desperate House-wives) dizisinin çekimlerinin yapıldığı evdi bu.
Hiç kimse bu evin kiremitlerden elde ettiği elektrik enerjisiyle aydınlatıldığını anlayamamıştı. Güneş enerjisinden yararlanıldığına dair bir işaret yoktu. Bu yeniliğin arkasındaki isim ise, ABD’nin yeni dahi çocuğu Elon Musk’tı. Musk’ın, güneş eneıjisini yakalayan cam kiremitleri, devrimsel nitelikteydi.
Amerikalıların “shingle” dedikleri geleneksel ahşap çatı kaplamasına benzeyen cam kiremitler, istenen renkte döşenebiliyor. Üstelik, ceviz büyüklüğündeki dolu yağışına bile dayanabiliyorlar. Her cam kiremit, güneş ışığının bir parçasını yakalıyor. Çatıya döşenecek yüzlerce cam kiremit, toplamda evin ihtiyacının çok üzerinde bir güç elde edilmesini sağlıyor. Bu enerjiyle elektrikli otomobilinizi de şarj edebiliyorsunuz. Hatta üretim fazlasını devlete de satabiliyorsunuz. ABD’nin bazı eyaletlerinde böyle bir imkan var.
MALİYETİ 5 BİN 500 DOLAR
Elon Musk’m “şeker gibi” diye tanımladığı cam kiremitlerden gelen elektrik, gizli kablolar ve dönüştürücülerle prizlere gönderiliyor. Evin enerjisinin güneşten geldiğini, dışarıdan da içeriden de anlayamıyorsunuz.
Musk’a göre, ortalama bir evin çatısını bu cam kiremitlerle donatmanın maliyeti 5 bin 500 dolar. Maliyet, çatının geleneksel shingle’lar-la örtülüp, klasik güneş panelleri yerleştirme maliyetinden çok daha düşük. (Lacivert renkli panellerine aşina olduğumuz geleneksel güneş eneıji donanımlarının maliyeti ortalama 7 bin dolar). Evin elektrik donanımı için on yıl, cam kiremitler için de “insan ömrünün yansı kadar” garanti veriliyor. Çünkü cam kiremitler, çelik kadar sağlam. Kuartz’dan yapılma.
Gece ne olacak derseniz, sadece duvara asılı duran ince bir panel size cevabı veriyor. Bu bir batarya. 14 kilovvat saatlik kapasitesi var (Bir buzdolabı ve on adet 100 watt’lık lambayı 13 saate yakın bir süre çalışır durumda tutabilirsiniz). Geleneksel bataryalarda kapasite, 6.4 kilovvat saat.
Önümüzdeki ocak ayından itibaren piyasaya sunulacak olan bu yenilik, güneş enerji sistemleri kuran SolarCity ile elektrikli otomobiller üreten Tesla şirketlerinin ortak çalışması. Her iki şirket de Elon Musk’ın.
MOLOZLAR DEĞERLENDİRİLİYOR
Çevre için önemli ikinci buluş, Almanya’dan geldi. İnşaat mühendisi ve Brandenburg Teknoloji Üniversitesi profesörü Angelika Mettke ile geri dönüşüm uzmanı ve girişimci Walter Feess, beton molozları yeniden inşaatlarda kullanmayı sağlayacak bir yöntem buldular. Avrupa’nın saygın ödüllerinden Alman Çevre Ödülü’ne layık görülen iki bilim insanı, yıkılan binalardan çıkan molozları değerlendirmiş oluyor. 2015’te Almanya’da bir önceki yıla oranla yüzde 26.1 oranında daha fazla inşaat izni çıkarıldığına değinen Mettke ve Feess, bunun yılda 400 bin yeni apartmanın yapılması anlamına geldiğini belirtiyor. Bu da, yıkılan binalardan milyonlarca ton beton, taş, ahşap, metal moloz çıkması demek. Buluş, sadece betonu değil, yıkılan binalardan çıkan her tür molozu kapsıyor. Bu geri dönüşüm yönteminin yaygınlaşması halinde, inşaat sektörü, ihtiyaç duyduğu malzemenin üçte birini geri dönüşümden elde etmiş olacak.
ABD’nin yeni dahi çocuğu: Elon Musk
PayPal, Tesla Motors, SolarCity ve SpaceX gibi, dünyayı değiştirebilecek şirketlerin kurucusu ya da ortağı olan ve ABD’nin yeni dahisi kabul edilen, mühendis, girişimci, yatırımcı, mucit Elon Musk, 1971 Pretoria (Güney Afrika] doğumlu. Henüz 12 yaşındayken kendi video oyununun kodlarını yazan Musk, 17 yaşındayken ailesiyle Kanada’ya göç etti, daha sonra ABD’de yetiştirildi. Stanford Üniversitesi’nde enerji fiziği alanında doktoraya başladıktan iki gün sonra okuldan ayrılıp ilk şirketi olan Zip2 Corporation’ı kurdu. Kısa süre sonra bu şirketi Compaq’a 307 milyon dolara sattı. Arkasından online para göndererek alışveriş yapmanın pratik yolunu buldu ve PayPal’ı kurdu. Şirketin en büyük ortağıydı. 2002’de şirketi 1.5 milyar dolara sattı. Aynı yıl, kısaca SpaceX olarak bilinen “Space Exploration Technologies Corporation”! kurdu. Amacı, turistik uzay gezileri yapacak bir uzay gemisi inşa etmekti. Şirketi 2008’de, Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi NASA ile 1 milyar 600 milyon dolarlık iş anlaşması imzaladı. Diğer girişimlerini şu şekilde özetleyebiliriz:
■ Küçük işletmelere yönetim hizmetleri sunan Everdream Corporation’ı 1998’de kurdu. Dokuz yıl sonra Dell’e sattı.
■ Kendi adıyla bir vakıf kurdu. “Musk Foundation”, yenilenebilir enerji, uzay araştırmaları, bilimde eğitim, mühendislik, çocuk hastalıkları konularında araştırma ve hizmetler sunuyor.
■ Tesla Motors’un kurucusu değildi ama şirkete büyük yatırımlar yaptı (Tesla elektrikli otomobiller, dünyanın en etkili elektrikli araçları. Tek şarjda 450 km yol kat edebiliyor, sıfırdan 100 km hıza dört saniye çıkabiliyor].
■ Surrey Satellite Technology adlı küçük bir uydu şirketine yatırım yaptı. Şirket, amatör radyocular, meteoroloji gözlemleri ve haberleşme uyduları yapıyor.
■ Mahalo.com (daha sonra “lnside.com” oldu] adlı soru-cevap, bilgi ve yeni fikirler sitesine yatırımda bulundu.
■ Stripe adlı online ödeme şirketine, 2010’da yatırım yaptığında hissesi çok değerli değildi. Bugün şirketin değeri 5 milyar dolar.
■ DNA şirketi Halcyon Molecular’a yatırım yaptı ama bu, Musk’ın birkaç başarısızlığından biriydi. 2012’de şirketi kapattı.
■ Musk’ın yapay zeka korkusu vardı. Ama bu korku onu, yapay zeka alanında araştırmalar yapan Vicarious şirketine yatırım yapmaktan alıkoyamadı.
■ DeepMind Technologies adlı şirketi de yapay zeka alanında çalışmalar yapıyordu. Onu 2012’de Google’a sattı.
■ İnsanlığın yararına önemli icatlar yapanları ödüllendiren X Prize Vakfı’nın kurucu üyesi oldu.
■ Beyin sinyallerini analiz eden NeuroVigil şirketine yatırım yaptı.
■ Musk, hızlı ulaşım fikrinin mimarı değildi ama Hyperloop projesine yatırım yaptı. Bu projeye göre, bir tünel içindeki özel raylı sistemde, saatte 800 km hızla giden araçlar yapmak mümkün olacak. Bu, uçak hızına eşit.
■ Geçen yıl, OpenAl adlı, kâr amacı gütmeyen bir kuruluşa da yatırımda bulundu.