FED, TCMB, dolar ve borsa mayıs 2015
FED’irı faiz artırımı için en erken tarih bence eylül ayı. Bu hafta BIST-100 endeksi 83 bin 250-83 bin 500 seviyelerini test ederek buralarda dip yapmaya çalışabilir. Dolar/TL kuru ise 2.6450’nin altına gelirse 2.62 civarına kadar gerileyebilir…
GEÇEN haftanın en önemli gündem maddelerinden biri Amerikan Merkez Bankası (FED) toplantısıydı. ABD ilk çeyrek büyümesi piyasada yüzde 1 beklenirkefa çarşamba sabahı yapılan açıklamaya göre 0.2 ile çok düşük geldi. Dolayısıyla FED’in faiz artışının 2016’ya bile kalabileceğini düşünenler oldu. Ama FED’in yaptığı açıklamada bu veri -yani ekonomik yavaşlamanın- kış şartlarına bağlandı. “FED faiz artırmaya ne zaman başlayabilir” sorusuna yönelik olarak ise “istihdam ve enflasyona bakacaklarının söylenmesi önemli. ABD’de enflasyon için yüzde 2 hedefleniyor. Eğer FED enflasyonun yüzde 2’ye doğru yol almaya başladığını düşünürse, faizleri artırmaya başlar.
Öte yandan FED ikinci çeyrekte ekonominin daha iyi bir görünüm sergileyeceğini düşünüyor. Ama bu arada hane halkının gelirlerindeki büyümenin de yavaşladığına dikkat çekiyor. Bütün açıklamaları bir araya getirdiğimde ortaya çıkan resim ise bana haziran ayında bir faiz artışı olmayacağını artırım için en erken ayın eylül olduğunu söylüyor.
Bu hafta cuma günü ABD’de hem tarım dışı istihdam hem de ücretlere ilişkin veriler açıklanacak. Şu ana kadar piyasalar daha çok tarım dışı istihdama vurgu yapsalar da, FED’in yüzde 2 enflasyon hedefi çerçevesinde ücretlerdeki değişim de önemli olacak. Ücretlerde, beklenilen seviyenin üzerinde bir artış görülmesi kanımca en önemli faiz artırım sinyali olacak.
EURO/DOLAR PARİTESİNİN ETKİSİ
Yurtiçinde ise açıklanan en önemli verilerden biri mart ayı dış ticaret dengesiydi. Dış ticaret açığı martta yüzde 17.2 artarak 6.15 milyar dolar oldu. Kasım ayından bu yana dış ticaret açığı geriliyordu, ancak yeniden artışa geçmiş görünüyor. Mart ayında altın dış ticaretinde fazla verdik. Fakat euro/dolar paritesinin ihracatımız üzerindeki olumsuz etkisi net bir şekilde ortaya çıkmış durumda.
Perşembe günü, TCMB yılın ilk enflasyon raporunu açıkladı. Enflasyon raporuna göre, 2015 yılı sonunda enflasyonun yüzde 6.8 olması bekleniyor. 2016 yıl sonu enflasyon tahmini ise yüzde 5.5 olarak verildi. TCMB Başkanı Erdem Başçı’nm sunumu ve soru-cevap sırasındaki tevazuu ve sorulara verdiği içten cevaplarla büyük takdir topladı. Bu durum kredibilite açısından iyi olsa da, dolarda yeni bir artış trendi başlarsa TCMB’nin ciddi bir önlem almayacağı izlenimini edindim. Bu algı, aslında iyi değil. Çünkü ABD faiz artışı sürecine girmişken ve TL en fazla değer kaybeden paralardan biriyken, TCMB’nin bu rahat mesajları dövizde spekülatif atakları artırabilir. Başçı, döviz rezervlerinin diğer ülkelere göre düşük olduğunu ama finansal istikrar için kendilerinin bu rezervleri çok etkin kullandıklarını söyledi. Ancak daha şahin bir görünüş bence piyasalardaki istikrar açısından daha iyi olabilirdi.
Borsaya gelecek olursak… Geçen haftaki yazımızı yazarken borsa endeksi 85.500’ün üzerinde kapanmıştı. Bu konuda yorumumuz şöyleydi: “…Borsada BIST-100 endeksi 83.500 direncini kırdıktan sonra, 85.500 civarından kapanış yaparak yukarı yönlü hareketini devam ettirmek istediğini gösterdi. Bu haftaya başlarken bizleri dalgalı bir piyasa bekliyor. Bu hafta için kritik destek noktası 84.450 civarı… Bu hafta endeks 84 binlere doğru gerileme yapmadan yükselişine devam ederse, 86.000-87.000 aralığı kâr realizasyonu için kullanılabilir.”
BIST-100 endeksi geçen hafta 86.750 seviyelerine kadar yükseldi ve hatta 87 bin seviyelerini kırabilecek güç sergiledi. Fakat Avrupa borsalarındaki sert düşüşler bu yükselişi sınırladı. Perşembe günü ise çok sert bir satış vardı. Güne 86.300 seviyelerinden başlayan endeks, 84 binin altında kapanış yaptı. Bunun en önemli sebeplerinden biri, zaten son yükselişin spekülatif olması. Türkiye’nin önünde önemli bir hikaye yokken başlayan artış uzun soluklu olmadı. Dış ticaret açığının düşüşte etkili olduğunu düşünüyorum. Yani makro resim pek iyi değil. Nisan ayı enflasyonuna ilişkin beklentiler de olumsuz olunca piyasa satış yapıp beklemeyi tercih etti. Bu hafta endeks 83.250-83.500 seviyelerini test ederek bu seviyelerde dip yapmaya çalışabilir.
Dolar/TL kuru geçen hafta çok sert bir düşüş yaparak 2.65 seviyelerinin altına geriledi. 2.65 önemli destekti ve bu desteğin altına gelindiğinde alımlar geldi. Bir-iki hafta için dolar dip arayışı yapıp yeniden yukarı dönebilir. Bu dip arayışını yaparken 2.6450’nin altına gelirse 2.62 civarına kadar gerileyebilir. Ama şu an için doların yeniden hızlı yükselişlere başlayıp 2.70’i geçip 2.72 üzerine oturma olasılığı zayıf görünüyor. Yine de ne zaman, nasıl ve ne şekilde piyasa hangi haberin geleceğini bilemiyoruz. Söylediklerim normal şartlar altında geçerli. Bu durum borsa için de geçerlidir.