Finans şirketleri dijitalizasyon sayesinde kağıt tüketimini azalttı
KAĞIT tüketiminin en yoğun olduğu sektörlerden biri kuşkusuz finans. Bankalar, sigorta şirketleri, leasing, faktoring, hatta aracı kuramlarda her işlem karşılığı bir dekont, poliçe veya sözleşme ve tabii sayısız imza ile işleyen prosedürler zinciri var. Çoğu yasal olan bu prosedürler yüzünden finansçılar hem zaman ve parasal anlamda ciddi bir maliyete, hem de binlerce ağacın kesilmesine sebep oluyor. Ancak son yıllarda başta finans kesimi olmak üzere tüm sektörlerde dijitalizasyon rüzgarları esmeye başladı.
E-imzanın yasal yolunun açılması bu süreçte önemli bir etki yarattı. Bu da sayfalarca doküman ve onlarca imza atılmadan birçok işlemin yapılabilmesinin kapısını araladı. Özellikle finans kesiminde istisnasız tüm şirketler dijitalizasyon sayesinde son yıllarda kağıt tüketimlerini yüzde 50’lere varan oranlarda azalttı. Hedef yeni işlemlerde bu oranın yüzde 100‘lere çıkarılması.
Sürdürülebilirlik politikalarını sorduğumuz finans kuruluşları, yalnız iş prosedürlerinde değil, genel müdürlük, şube ve kurumun kendi iç proseslerinde de kağıt tüketimi ve karbon ayak izine dikkat ettiklerini söylüyor. Artık birçok kurum ofislerindeki yazıcılardan çift yönlü kağıt çıkışı alıp, kağıt bardak yerine cam bardağa geçmiş durumda. Atık kağıtların geri kazanımı konusunda ise belediyeler veya TEMA gibi STK’larla işbirliği yapıyorlar.
Atık kağıtlar STK’lara gidiyor, karşılığında ise bağışçı kurum adına Türkiye çapında ağaç dikiliyor. Birçok kurum binalarına dönüşüm kutuları koyup personelinin kağıt dışında cam, metal, plastik atıklarını da ekonomiye kazandırıyor. Bir başka önlem ise FSC kağıt kullanımı. Yani çoğu kuram artık basılan ekstre ve sözleşmeleri renkli parlak kağıtlara değil sadece endüstriyel ormanlardan temine edilen FSC sertifikalı kağıtlara ya da geri dönüştürülebilen kağıtlara basıyor.
ÇILGIN UYGULAMALARA DİKKAT
Büyük finaıısal kuruluşların özellikle genel müdürlük binaları da çevre dostu hale getiriliyor. Su, enerji tüketimi ile sera gazı salımmı minimumlara indiriliyor. Ayrıca çok sayıda çılgın uygulama da hayata geçiriliyor. Örneğin, Allianz Kampüs’te yemekhaneden çıkan evsel atıkları değerlendirmek için kompost geri dönüşüm sistemi kuruldu. Bu atıklar daha sonra bahçe peyzaj alanlarında değerlendirildi.
İş Bankası iştiraki Atlas Veri Mcrkezi’nin binasında mutfak ve kanalizasyon hattı arasında bulunan yağ tutucularla atık yağlar toplanıp geri dönüşüme gönderiliyor. Bu iki örnek gibi çok sayıda uygulama hayat buluyor. Bu sayede kuramlar da çevre dostu, daha düşük maliyetli ve sürdürülebilir binalara kavuşuyor. Çoğu kurum genel müdürlüklere uyguladığı bu standartları şubelerine ve acentelerine de yaygınlaştırma çabasında.
Kurumlar çevreye duyarlılık konusunda müşteri, çalışan ve diğer paydaşlarına eğitim vermeyi de ihmal etmiyor. Örneğin, banka ve sigorta şirketleri, müşterilerini e-fatura, e-sözleşme, e-ekstre, e-dekont gibi kağıttan uzak kanallara yöneltiyor ve hatta teşvik ediyor. Türkiye’nin dev kuruluşlarının uygulamaya başladığı daha az kağıt, daha az karbon salınımı, daha az enerji ve su tüketimini hedefleyen sürdürülebilirlik politikası yavaş yavaş daha küçük firmalara da yayılıyor.
Doğayı korurken firmalara zaman ve maliyetten tasarruf etme imkanı sağlayan uygulamaları orta ve küçük ölçekli işletmeler için inceledik. Ufak dokunuşlarla, çoğu büyük maliyet gerektirmeden sağlanan büyük tasarrufları ve doğaya olan katkısını kuramların ağzından derledik…
YAPI KREDİ
HEDEF 32 MİLYON SAYFA TASARRUF
Yapı Kredi iş süreçlerini dijitale dönüştürürken kağıt tüketimini azaltmak için yeni projeler üretiyor. Yüksek kağıt kullanımı gerektiren pek çok hizmeti 2017 sonu itibariyle dijital ortama taşıdıkları bilgisini veren Yapı Kredi Marka Yönetimi Direktörü Arda Öztaşkm, “Böylelikle çok sayıda, kâğıt ve müşteri imzası gerektiren süreç dijital onay ile hızlı bir yapıya kavuştu. Bu sayede 2017’de 2.4 milyon sayfa tasarruf sağladık. 200’ün üzerinde ağacın kesilmesinin önüne geçtik. Gelecek yıl bu sayının 32 milyon sayfaya çıkacağını tahmin ediyoruz” dedi.
Banka düzenlediği eğitim ve farkmdalık çalışmalarıyla geri dönüşüm performansında yüzde 7 artış sağladı. Kağıtsız bankacılık sayesinde müşterilerin artık pek çok işlemi onlarca imzaya ihtiyaç duymadan kolaylıkla tamamladığı, maliyet tasarrufu sağladığı ve müşteri deneyimini artırdığım söyleyen Öztaşkm, bu konuda şu örnekleri veriyor:
“Koç Çevre Kurulu’nun liderliğinde hareket ediyoruz. 2011’den beri beş binamızda ISO 14064 Sera Gazı Raporlama Standardı uyguluyoruz. Bu çerçevede sera gazı envanteri hesaplıyor ve yönetiyoruz. Bir önceki yıla göre sera gazı salımı değerlerimizde yüzde 25.5 düşüş sağladık. Atık miktarını azaltmaya yönelik uygulamalarımız da sürüyor. Hem çalışanlarımızı, hem de müşterilerimizi özellikle kağıt atıkları konusunda farklı iletişim kanallarıyla bilgilendiriyor ve müşterilerimizi e-fatura kullanımına teşvik ediyoruz. 2018’de 6.505 Yapı Kredi çalışanına ve 360 tedarikçi çalışanına çevre eğitimi verdik.
Atık geri dönüşüm projemiz kapsamında son altı ayda, ofislerimizdeki atık ayrıştırma kutularındaki 10.1 ton kâğıt ve karton, 850 kg plastik, 6.5 ton cam ve 180 kg metalik ambalaj atıklarım toplayarak lisanslı geri dönüşüm ve bertaraf tesislerine gönderdik. Satın alman kâğıt miktarında ise yüzde 23.7 azalma oldu. TEMA ile birlikte fidan dikim projeleri gerçekleştiriyoruz. Bugüne kadar Türkiye çapında 286 bin fidan diktik. Buna ek olarak, Doğal Hayatı Koruma Vakfı’nın (WWF) Türkiye’nin Canı Kampanyası’m 2014 yılından bu yana destekliyoruz. Ayrıca Karbon Saydamlık Projesi (CDP-Carbon Disclosure Project) İklim Değişikliği ve Su Programları’nın da katılımcıları arasındayız.”
Yapı Kredi bu program kapsamında emisyonlarını ve su etkisini raporlayıp, strateji ve hedeflerini de paylaşıyor. Banka ayrıca 2010 yılından bu yana “Sürdürülebilirlik Raporu” yayınlıyor.
ANADOLU HAYAT EMEKLİLİK
YÜZDE 50 TASARRUF SAĞLADIK
Anadolu Hayat Emeklilik kağıt tüketimini azaltmak için çalışanlarına ve müşterilerine yönelik çeşitli çalışmalar yürütüyor. Şirket içinde yaptığı çalışmalar arasında, kağıt bardak kullanımına son verilmesi, çıktı alımlarının mümkün olduğunca sınırlandırılması ve çalışanların farkındalıkları-nın artırılmasına yönelik seminer ve eğitimler var. Müşterileri ile iletişimde ve yapılan belge gönderimlerinde dijital kanalları daha yoğun kullanan kurum, önceki yıllara göre kağıt tüketiminde yüzde 50 civarında tasarruf sağladı.
Önümüzdeki dönemde de dijitalleşmeden daha fazla faydalanarak müşteri iletişiminde ve şirket içinde kağıt tüketimini azaltmaya yönelik önlemleri artırmayı planladıklarım söyleyen Anadolu Hayat Emeklilik Genel Müdürü Uğur Erkan, “Şirket olarak sağladığımız maliyet avantajının yanında müşterilerimiz ve yatırımcılarımızdan aldığımız olumlu geri dönüşler de bu konudaki en önemli kazanımımızdır” diyor.
27 Nisan 2017 tarihinde UNEP-FI’ya üye olarak Birleşmiş Milletler Çevre Programı’na ortak olduklarını da hatırlatan Uğur Erkan, şirketin sürdürülebilirlik anlayışına bağlı alınan önlemleri ise şöyle özetliyor:
“2017 yılında Anadolu Hayat Emeklilik Sürdürülebilirlik Yönetim Sistemi’ projesini hayata geçirdik. Bu çalışmalar kapsamında hayata geçirilen Karbon Ayak İzi Yönetimi ile de karbon ayak izinin sıfırlanması çalışmalarım sürdürüyoruz. Şirketimizin 2016 ve 2017 yılı faaliyetlerinden oluşan karbon ayak izini hesaplayıp aynı miktar karbon kredisi tedarik ederek yenilenebilir enerji projelerine finansal destek vererek karbon nötr olduk. Karbon ayak izinin sıfırlanması çalışmalarına önümüzdeki dönemde de devam etmeyi hedefliyoruz.”
İŞ BANKASI
ADINA BEŞ ORMAN KURULDU
Türkiye İş Bankası Sürdürülebilirlik Koordinatörü Süleyman Öz-can, faaliyetlerinde uzun vadeli çevresel, ekonomik ve sosyal etkileri dikkate, aldıklarını söyleyerek sözlerine başlıyor. Özcan, bankanın kağıt tüketimini azaltan önlemlerini şöyle özetliyor:
“Nakit kredi süreçlerinde İşCep veya SMS ile onay alınması, dekont basımlarının azaltılması ve çift taraflı basımın artırılması gibi uygulamalarla kağıt tasarrufu sağlıyoruz. 2017 Temmuz’da alman önlemle yılın geri kalan döneminde 11.9 milyon adet dekontun bastırılması önlendi. Ayrıca arkalı önlü çıktılar sayesinde 190 milyon sayfaya yakın kâğıt tasarrufu sağlandı. Müşterilerimizi de kâğıt tüketimini azaltmaları doğrultusunda bilinçlendirmeye gayret ediyoruz. Onların hesap özetlerini elektronik ortamda almalarını teşvik ediyoruz.
Basılan eks-treler içinse sadece endüstriyel ormanlardan kâğıt temin eden FSC (Forest Stewardship Council) sertifikalı kâğıt kullanıyoruz. Ayrıca bireysel müşterilerimizin sözleşme ve formları dijital olarak görüntüleyerek onaylanmasını mümkün hale getiren Dijital Onay’ı başlattık. Dijital kredi uygulamalarımızdan Kredim Hazır sayesinde 2018’de 8 milyon sayfaya yakın kâğıt tasarrufu sağladık.”
İş Bankası kâğıt tasarrufunun yanı sıra kullanılan kâğıtların geri dönüştürülmesine de önem veriyor. Banka imha edilecek belgeleri Tema Vakfı’na gönderiyor. Vakıf, bağışlanan her 100 kg kâğıt için bir fidan dikiyor, özcan’ın verdiği bilgiye göre, 2012’den bu yana toplam 2.057 ton kağıt Tema Vakfı’na iletildi ve bunun karşılığında 20.568 adet fidan dikildi. Bu kapsamda İş Bankası adına Balıkesir, Çanakkale, Manisa ve Lefkoşa’da beş orman oluşturuldu.
Bankanın Genel Müdürlük binasında da atık oluşumu, su ve enerji tüketimi ile karbon salımı gibi çevresel göstergeler takip ediliyor. Bu uygulamanın şube binaları da dâhil edilerek genişletilmesi planlanıyor. İş Bankası ve iştiraklerinde çok sayıda çevre dostu uygulamanın bulunduğunu söyleyen Özcan, sözlerini şöyle sürdürüyor: “İştirakimiz Atlas Veri Merkezi binasında soğutma sırasında ortaya çıkan enerji, ofis alanlarımızın ısıtmasında kullanılarak enerji tüketimi düşürülüyor.
Genel Müdürlük ve Tu-tom binalarında ise, mutfak ve kanalizasyon hattı arasında bulunan yağ tutucular ile atık yağlar toplanıyor geri kazanıma gönderiliyor. Yağmur suları bahçe sulamada kullanılıyor. Soğutma sistemlerimizde ozon tabakasına zarar vermeyen soğutucu gazlar kullanılıyor. Yeni açılan tüm şubelerimizde ise LED aydınlatma, su tasarruflu bataryalar ve verimli, ozona zarar vermeyen yeni nesil klimalar tercih ediliyor. Bu sayede şubelerin enerji tüketiminde hatırı sayılır oranda tasarruf sağlandı.”
ALLİANZ TÜRKİYE
EVRAKLARIM YÜZDE 931 DİJİTALDE
Firma, Allianz Grubu’nun tüm şirketleri gibi sürdürülebilirlik stratejisi oluşturdu. Bu kapsamda şirket müşterileri ve iş ortakları ile iletişimi dijitale taşıyıp kağıt kullanımını büyük ölçüde azalttı. Bu konuda çok sayıda uygulama ve ürün çıkarttıklarını söyleyen Allianz Türkiye CEO’su Tolga Gürkan, “Artık gelen evraklarımızın yüzde 98’ini dijital ortama aktarıyoruz. Yeni ürünlerimizin yüzde 95’i dijital. Sağlıkta yüzde 70, oto üretimde yüzde 95 otomasyon ile ilerliyoruz” diyor.
Dijitalleşme sürecinde acenteleri de unutmayan firma, “Digi-tALL” adlı acente portalı ile acentelerinin tüm işlemlerini tek bir şifre ile yapabilmesini sağladı. Basılı evrakın yüzde 67’sini dijital ortama taşıdıklarını, hedeflerinin bu oranı yüzde 80’e çıkarmak olduğunu ifade eden Gürkan, sözlerini şöyle sürdürüyor:
“Kurum içinde çalışanlarımıza yönelik kağıt tüketimini azaltmayı odağına alan kampanyalar düzenliyoruz, öncelikle tüm kağıt ihtiyaçlarımızı FSC sertifikalı markalardan temin ediyoruz. Yazıcıları çift taraflı baskıya ayarlayarak kağıt atığını azalttık. Kişi başı yıllık kağıt tüketimini 2017’de 217 kg’dan, 201 kg’a düşürdük. 2018’de bu rakamı 190 kg’a düşürmeyi hedefliyoruz. 2018’de ayrıca kağıt bardaklar yerine cam bardaklara geçtik. 2017’de 2016’ya oranla yüzde 20 daha az elektrik, yüzde 6.3 daha az su ve kişi başına yüzde 7 daha az kağıt tükettik.
Alternatif eneıji kaynaklarının kullanımını yüzde 26 artırdık. Yıllık 108 bin adet pet şişe kullanımım elimine ettik. Seyahatlerimizden kaynaklanan karbon ayak izimizi yüzde 4.3 düşürmeyi başardık. Allianz Sanal Müşteri uygulamasına geçtik. Böylece dizüstü bilgisayarlara kıyasla yüzde 88, masaüstü bilgisayarlara kıyasla yüzde 96 daha az enerji tüketimine ulaştık. Allianz Kampüs’te yemekhanemizden çıkan evsel atıkları değerlendirmek için kompost geri dönüşüm sistemi kurduk. Bu atıklarımızı bahçe peyzaj alanlarımızda değerlendiriyoruz.”
AKBANK
185 ÂĞAÇ KURTARDI
Akbank kağıt tüketiminin optimum düzeyde tutulması için her yıl teknoloji odaklı yatırımlar yapıyor, örneğin, matbu form ile alınan sözleşmeleri Akbank Direkt üzerinden alarak müşterilerine kağıtsız bir deneyim sunuyor. Yapılan hesaplamalara göre bu yolla 2018 yılında 2.2 milyon sayfa kağıt tasarrufu sağlayan Akbank yaklaşık ,185 ağacı da kurtardı.
Banka ayrıca şube ve ATM’lerinde kağıdı daha verimli kullanmaya yönelik hayata geçirilen uygulamaların yanı sıra kâğıt tasarrufu sağlayan “Kredi Kartı e-ekstre” ve “Üye İşyeri e-ekstreler” uygulamalarını da çeşitli kampanyalarla yaygınlaştırıyor. Kağıtsız bir çalışma modeli oluşturan banka bu amaçla, “Kâğıtsız Operasyon”, “Kâğıtsız Genel Müdürlük” ve “Kâğıtsız Saha” adı altında üç farklı projeyi hayata geçirerek önemli ilerleme de sağladı. Kâğıt tasarrufunun yanı sıra atık kâğıtların geri kazanılması konusunda adımlar atan Akbank, bu konuda aldığı önlemleri ise şöyle sıralıyor:
“Yalnız genel müdürlük değil şubelerin de Arşiv Merkezi’ndeki yasal saklama sürelerini dolduran evrakları her sene imha edilmek üzere anlaşmalı bir kâğıt firmasına gönderiyoruz. Firma yeniden kâğıt üretmek üzere işleme koyuyor. Yine şubelerimizdeki bazı kıymetli evraklar kıyılarak, diğer kâğıtlar ise mümkün olduğunca arkalı önlü kullanıldıktan sonra belediyelerce ve TEMA gibi sivil toplum kuruluşlarının sağladığı geri kazanım kutularında biriktirilerek geri kazanımları sağlanıyor.”
MAPFRE SİGORTA
BM İLE İŞBİRLİĞİ YAPIYOR
Kâğıt özellikle sigorta sektöründe oldukça fazla tüketilen bir materyal. Mapfre Sigorta, bu nedenle kağıt tüketimini minimuma indirmek için tüm dokümanlarını sanal ortama taşımaya başladı. “Firma içinde hangi departman ne kadar kağıt tüketiyor” ve “bu miktarı ne kadar aşağı çekeriz” diye tüm süreçleri gözden geçirdiklerini söyleyen Mapfre Sigorta İç İletişim ve Sosyal Sorumluluk Servis Yöneticisi Pınar Gökgöl Gümüş, “Ofiste kullandığımız tüm kâğıtlar FSC belgeli ve geri dönüştürülebilir malzemeden. Çözüm ortaklarımıza her sene hediye ettiğimiz ajandalarımızı da, FSC damgalı kâğıtlardan ürettik. Müşterilerimize basılı poliçenin yanı sıra dijital poliçe seçeneği sunuyoruz” diyor.
Firma sigortalılarının ve acentelerinin poliçelerinin basılı örneklerine ihtiyaç duymadan muhafaza edebilecekleri dijital bir sistem de geliştirdi. Artık poliçeler renkli poliçe kâğıtları yerine FSC belgeli antetli A4 kâğıtlara basılıyor. Özellikle poliçelerin metinlerinin kısaltılarak basılması hatta hiç basılmaması konusunda çalışma yaptıklarını söyleyen Gümüş, kağıt tüketimini azaltan diğer önlemleri ise şöyle özetliyor:
“Kâğıt bardak kullanımını azaltmak, var olan atık kâğıtları geri dönüşüme atmak için çalışanlarımızı teşvik ediyoruz. Gelecek yılsonunda kâğıt tüketimimizi yüzde 25 azaltmayı hedefliyoruz. Ayrıca düşük karbon ekonomisine geçiş sürecini hedefleyerek Birleşmiş Milletler ile işbirliği yapıyoruz. 600 kişinin görev yaptığı genel müdürlüğümüzde yüksek seviyelerde enerji ve su tasarrufu sağlandı ve giderlerde önemli kazançlar elde edildi, insan sağlığına zararlı hiçbir kimyasal malzeme kullanılmadı. Binamız Leed Gold Sertifikası aldı. Tüm kurumsal seyahatlerimizi, atık miktarlarımızı, enerji tüketimimizi, geri dönüşümü ölçümlüyor ve raporluyoruz. Fler yıl bunları azaltacak çeşitli aksiyon ve iletişim planları hazırlıyoruz.”
Mapfre, çalışanlarına daha ilk günlerinde hoş geldin paketinin içinde bir Çevre Manifestosu veriyor. Firmanın bağlılığını açıkladığı “17 Küresel Kalkınma Ffedefi”ni de yine çalışanlarıyla belirli periyotlarla paylaşıyor.
Namık SARIGÖL / IFAT Eurasia Proje Müdürü
“1 ton kağıt 17 ağaç demek”
Türkiye’nin birinci hamur kâğıt ihtiyacı yaklaşık 650 bin ton civarında. Bu rakamın sadece 250 bin tonu ülkemizde üretilebiliyor. Kullanım alanı geniş ve stratejik açıdan önemli bir ürün olan kâğıdın ithalatı için her sene yaklaşık 3 milyar dolar harcanıyor. Avrupa’da kâğıt geri dönüşümü bazı ülkelerde yüzde 80-90 arasındayken Türkiye’de hali hazırda bu oran yüzde 50 düzeyinde.
Bugün bir ton atık kağıt, 17 ağacı kurtarırken, tekrar üretim süreci içinde daha az enerji sarfiyatına ek olarak su ve hava kirliliğine de engel oluyor. Etkin bir atık yönetimi uygulaması ile atık kağıtları kaynağında ayrı toplayabilirsek, ekonomiye pozitif etki sağlayacağız. İçtiğimiz suyun şişesi, kullandığımız kağıtlar, kızartma yaptığımız yağlar, tüm ambalaj malzemeleri çöp değil atık olarak değerlendirilmeli.
Geri dönüşüm süreciyle bu atıklar ikincil hammadde olarak kullanılması çevreye ve ekonomiye olumlu yansıyor. 28-30 Mart 2019 tarihleri arasında düzenlenecek IFAT Eurasia Çevre Teknolojileri Fuarı, bu amaca büyük katkı sağlayacak.
ESİN ÇETİNEL