Fitch not kararı

Eylül ayında Moody’s kredi notumuzu Satırını yapılabilir’ seviyenin altına indirmişti. Önceki hafta da Fitch aynı şeyi yaptı. Başta emeklilik fonları olmak üzere global fonlar sadece Şalının yapılabilir’ nota sahip ülkelere yalırım yapabiliyor. Moody’s’in not indirimiyle 10-15 milyar dolarlık fon çıkışı olduğu tahmin ediliyor. Notu geri kazanmanın ise altı yılı bulabileceği öngörülüyor.

Fitch, önceki haftanın son işlem gününde, Türkiye’nin ‘BBB-’ yani ‘yatınm yapılabilir’ seviyenin el alt basamağında olan uzun vadeli döviz cinsinden kredi notunu ‘BB+’ya indirdi. Ayrıca not görünümünü ‘durağan’ olarak belirledi. Geçen yılın eylül ayında da Mo-ody’s Türkiye’nin kredi notunu yatınm yapılabilir seviyenin altına düşürmüştü. Standart and Poor’s’un Türkiye’ye ilişkin kredi notu ise zaten yatırım yapılabilir seviyede değildi. Böylece üç büyük kredi derecelendirme kuruluşu arasında Türkiye’ye yatırım yapılabilir notu veren kurum kalmadı.

UZUN VADEDE NEGATİF

Fitch’in bu yönde bir karar alacağı bir süredir bekleniyor ve piyasalar tarafından fıyatlamyordu. Bu nedenle etkisi sınırlı oldu. Önceki haftanın ortasından itibaren kurdaki yükselişin bir kısmı not indirimi endişesini de içeriyordu. Ancak kısa vadedeki etki sınırlı kalsa da, bu not indiriminin uzun vadede Türk fınansal varlıklarını negatif etkilemesinin muhtemel olduğu yorumlan yapılıyor.

Moody’s öncesi ve sonrası Türkiye piyasalarından tahmini olarak 10-15 milyar dolarlık fon çıkışı olduğu ifade ediliyor. Fitch’in etkileri ise önümüzdeki süreçte görülecek. Ama aşırı satıma gelmiş Türkiye varlıklarında arada yüksek fon getirisi hedefleyen nispeten orta ve kısa vadeli fonlann da giriş yaptığına da dikkat çekiliyor.

Küresel yatınm yapan fonlann bir bölümü, özellikle bazı emeklilik fonları ile varlık fonları, regülasyonları gereği yatırım yapılabilir seviyedeki ülke ve varlıklara yatınm yapabiliyor. Bu fonlar genelde de yatırım yapabilmek için ‘yatınm yapılabilir’ seviyede iki tane kredi notuna gereksinim duyuyor. Özellikle de hisse senedi ve tahvil var-lıklanna yatırım yapıyor.

Kredi notunun kaybedilmesi zaten beklendiği için bu tip fonlann önemli bölümünün not indirimi öncesi çıktıklarına işaret eden Fi-nansinvest Baş ekonomisti Burak Kanlı, bu nedenle not indiriminin ardından çıkışın sınırlı olduğunu ifade ediyor. Fitch’in not indiriminin ardından ciddi bir fon çıkışının olmasını beklemeyen Kanlı, en kötünün geride kaldığını düşünen yatı-nmcı grubunun Türk varlıklarına ilgi duyabileceğini söylüyor. Olumsuz tabloda ise Burak Kanlı’ya göre, yatırım yapılabilir seviyedeki kredi notunun kaybı, uzun vadede Türk varlık fıyatlannı olumsuz yönde etkileyecek. Zira düşük not yatırımcıların gözünde daha yüksek risk primi anlamına geliyor.

ÇIKIŞ SINIRLI OLDU

Önümüzdeki süreçte referandum kaynaklı politik unsurların ön planda olacağına dikkat çeken Burak Kanlı, şöyle konuşuyor: “Ekonomik görünüme dair de riskler var. Ekonomik toparlanmanın yavaş gerçekleşmesi, enflasyonun yüksek seviyelerde kalması ve petrol fiyatlanndaki artışla dış finansman ihtiyacının artması gibi. Bu, mevcut olumlu görünümün ve yukan yönlü hareketin yıl geneline yayılmasının önünde engel teşkil edecek. Dolayısıyla bu yıl varlık fiyatlannda tek yönlü değil de, yine dalgalı bir seyir göreceğiz.”

PİYASADA BASKI YAPACAK

Saxo Capital Strateji Uzmanı Cüneyt Paksoy da Fitch kararıyla ilgili beklenti içine girdiğinden çıkış yapma kararı alan yabancı fonların önemli bir bölümünün önceden hareket ettiğini ifade ediyor. Paksoy, “Bu tarz fonlar bir ülke için daha uzun vadeli ve daha ucuz borçlanma kabiliyeti getirdiklerinden önem taşıyor. Bu ölçekteki fonların tekrar iki yatınm yapılabilir notu kazanmadıkça direkt Türkiye’ye yatırım yapmala-n teknik olarak mümkün görünmüyor” diyor.

Cüneyt Paksoy, yeni dönemde, FED ve diğer global riskler ile içsel denklemler göz önüne alındığında, uzunca bir süre daha yüksek maliyetle ve daha sıkı finansman koşullany-la borçlanma riskinin masada olacağını düşünüyor. Bu da hem tahvil hem de hisse senedi piyasasında özellikle orta vadede baskı anlamına gelebilir.

NOTU GERİ ALMAK ZOR

Peki önümüzdeki dönemde kaybedilen notların geri alınması mümkün olur mu? Benzer ülkelerle kıyaslandığında, Türkiye’nin kredi notunun Brezilya ve Rusya ile birlikte yatırım yapılabilir seviyenin altında olduğu görülüyor. Türkiye’nin kredi notuna yönelik en yakın değerlendirme toplantısı 5 Mayıs’ta S&P tarafından düzenlenecek. Fitch takvimine göre sıradaki toplantı ise 21 Temmuz’da. Her s ne kadar her ülkenin kendi dinamikleri farklı olduğu için net bir cevaba ulaşıla masa da, yakın dönem ülke örneklerine bakıldığında, yatırım yapılabilir notunu kaybettikten sonra geri alan tek ülke öne çıkıyor. 2011’de yatınm yapılabilir ülke liginden düşen Macaristan ancak beş yıl sonra aynı lige geri dönebildi. Bu da kaybedilen notu geri kazanmanın pek kolay olmadığını gösteriyor.

İş Yatırım analistlerine göre, 2013’te yatırım yapılabilir ülke niteliğini kazanan ve bu konumunu 2016 yılında kaybeden Türkiye’nin notunu bu yıl içindeki değerlendirmelerde geri kazanması oldukça zor. îş Yatırım analistleri, “Kredi derecelendirme kuruluşlarının değerlendirmelerini dikkate alarak, yapısal reformlan uygulama sürecine geri dönülmesinin ‘yatırım yapılabilir’ nota geri dönüşü hızlandıracağını düşünüyoruz. Ancak kısa vadede bu notlarla yaşamaya alışmamız gerek” diyor.

“6 YILDAN AZ SÜREBİLİR”

Yatırım yapılabilir seviyede notu kaybeden ülkelerin bu notu geri kazanmalarının ortalama 6,1 yıl sürdüğünü tespit ettiklerini belirten Morgan Stanley de, not artırımının ekonomik büyümeye ve kamu borcunun azalmasına bağlı olduğuna işaret ediyor. Morgan Stanley, yayınladığı raporda, “Türkiye’nin büyüme ve mali disiplin alanında benzerlerinden genellikle daha iyi performans gösterdiği dikkate alındığında, yatırım yapılabilir statüsünü geri kazanması 6,1 yıllık ortalamadan daha az sürebilir” diyor.

Bu dönemde, uzmanlara göre, dolar/TL tarafında oynaklığın azaltılması ve yeni rekor görme ihtimalini sınırlama dışında, gösterge tahvilde son yılların kritik eşiği olan yüzde 11-12 aralığının direnç olarak çalışması ve geçilmemesi kritik önemde olacak. Önümüzdeki süreçte not indirimi etkileri hem kur ve faiz tarafındaki fıyatlamalardan hem de ağırlıklı olarak TCMB verilerinden ve özellikle de döviz rezervlerindeki değişimlerden takip edilecek.

Bankalar nasıl etkilenecek?

Sektör bazında bakıldığında Fitch’in kararı en çok bankaları etkiliyor. Yatırım Finansman analistlerine göre, not indirimi bankacılık sektörünü iki şekilde etkiliyor. Birincisi artan fonlama maliyetleri yoluyla, İkincisi ise sermaye yeterlilik oranları yoluyla. Bu nedenle bankaların yurtdışı fonlama maliyetleri Fitch kararı sonrasında bir miktar artabilir. Sermaye yeterlilik rasyo hesabında, bankaların risk ağırlıklı varlıklar kalemi, Fitch’in notuna göre hesaplanıyor. Diğer etkenler sabit kalmak şartıyla, Fitch’in not indiriminin bankaların sermaye oranlan üzerinde 100 ile 150 baz puan arasında bir etkide bulunması bekleniyor. Ancak bankaların şu andaki rasyolarının görece yüksek seviyesi ve BDDK’nın üç büyük rating kuruluşu haricinde bir rating kuruluşunu da risk ağırlıklı aktiflerin değerlendirmesinde kabulüyle bu etki bertaraf edilebilir gözüküyor.