Gayrimenkul Sertifikaları Küçük Yatırımcıyı Ev Sahibi Yapacak
TOKİ ÖNCÜLÜĞÜNDE GAYRİMENKUL SEKTÖRÜNDE BİR İLKE İMZA ATILARAK GAYRİMENKUL SERTİFİKASI HALKA SUNULDU. SERMÂYE PİYASASI KANUNU İLE 2Û16’DÂ YENİLENEN GAYRİMENKUL SERTİFİKASI ARZI TEBLİĞ! SONRASINDA, İLK KEZ BİR GAYRİMENKUL PROJESİNDE GAYRİMENKUL SERTİFİKASI SİSTEMİ UYGULANDI. GAYRİMENKUL SEKTÖRÜNDE YENİ BİR FİNANSAL YATIRIM ARACI OLACAK SERTİFİKA İLE GAYRİMENKUL ALACAK BİRİKİMİ OLMAYAN KÜÇÜK YATIRIMCI, GAYRİMENKUL PROJELERİNDEN PAY SATIN ALARAK PROJELERE TOPRAKTAN ORTAK OLABİLECEK.
Resmi Gazete’de 2016 yılında yayımlanarak yürürlüğe giren Gayrimenkul Sertifikası, Başbakanlık Toplu Konut idaresi Başkanlığı (TOKİ) öncülüğünde hayata geçirildi. Gayrimenkul ve inşaat sektörü için yeni bir fınansal araç olan Gayrimenkul Sertifikası, Makro İnşaat’m Park Mavera 3 projesi ile halka sunuldu. Buna göre, gelir paylaşımı modeliyle TOKİ ve Makro inşaat iş birliğiyle inşa edilen Park Mavera 3 projesinin belli bir kısmı paylara bölünecek ve paylar, inşaatın teslim süresi olan 36 ay boyunca Borsa İstanbul’da işlem görecek. Bölünen paylar doğrultusunda inşaatın teslim süresi olan 36 ay boyunca Borsa İstanbul’da işlem görecek sertifikalarla, dileyen herkes projeye ortak olabilecek.
NİSANDA HAYATA GEÇTİ
Geçtiğimiz ay hayata geçirilen Gayrimenkul Sertifikası ile vatandaşlara bir daireye değil, yeni gayrimenkul projesi Park Mavera 3’e yatırım ortağı olabilme fırsatı sunuldu. 29-30-31 Mart talihlerinde Park Mavera 3 projesine ilişkin sabit fiyatla talep toplama yöntemiyle gerçekleştirilen Gayrimenkul Sertifikası halka arzında, toplam 143 milyon 242 bin 425 TL değerindeki her biri 42.50 TL olan 3 milyon 370 bin 410 adet Gayrimenkul Sertifikası saüşı gerçekleştirildi. Halka arzda konsorsiyum lideri VakıfYatırım’m yanında 26 kurum konsorsiyum üyesi olarak, üç katılım bankası da gişe hizmetleri sağlayarak halka arz sürecine katkı sağladı. Vakıf Yatırım’m konsorsiyum lideri olduğu halka arza toplam 5 bin 244 adet bireysel yatınmcı 2 milyon 141 bin 506 adetsertifi-ka talebinde bulunurken, 5 bin 38 yatırımcının talebi karşılanarak 1 milyon 775 bin 842 adet sertifikanın bireysel yatırımcılara satışı gerçekleştirildi. Diğer taraftan 41 kurumsal yatırımcının da 2 milyon 64 bin 568 adet talebine karşılık, 1 milyon 594 bin 568 adet sertifikanın 39 kurumsal yatırımcıya satışı yapıldı.
KÜÇÜK YATIRIMCININ İLGİSİ YOĞUN
Gayrimenkul Sertifikalan’mn en önemli hedeflerinden birisi, alım gücü düşük yatırımcıların büyük çaplı gayrimenkul projelerine sermaye piyasaları üzerinden ortak olabilmeleri. Bu bağlamda halka arza ilişkin talep sonuçlan değerlendirildiğinde bireysel yatırımcılar tarafından geçilen taleplerin en büyüğünün 1.5 milyon TL iken, ortalama talep büyüklüğünün 17 bin TL olarak gerçekleştiğini ifade eden Vakıf Yatırım Kurumsal Finansman Direktörü Sezai Şaklaroğlu, daha da önemli bir noktanın ise medyan talep büyüklüğünün, bu arzda 4 bin 250 TL seviyesinde olduğunu belirtiyor. “Bu da 5 bin 244 yatırımcının yarıdan fazlasının talep büyüklüğünün, 4 bin 250 TL’den daha az olduğu anlamına geliyor” diyen Şaklaroğlu, bu durumun da küçük yatırımcıların ürüne oldukça yüksek bir ilgi duyduğu anlamına geldiğine işaret ediyor. Izahnamede belirtildiği gibi, sertifikaların yüzde 52,7’lik kısmı yurt içi bireysel yatırımcılara, yüzde 47,3’lük kısmı da kısmı yurt içi kurumsal yatırımcılara satıldı.
METREKAREYE GÖRE DEĞİŞİYOR
Gerçekleştirilen halka arzda B2-C2-D2 bloklarında yer alan 218 dairenin ve top lamda 33 bin 703 metrekarenin halka arzı gerçekleştirildi. Her bir metrekare başına 100 adet sertifika ihraç edilirken, toplamda 3 milyon 370 bin 410 adet sertifika satıl-mış oldu. Halka arzdaki aracı kurumlardan biri olan Gedik Yatırım’m araştırma uzman yardımcısı Onurcan Bal, halka arz edilen 218 dairenin (bağımsız bölümün) 135 tanesinin 2+1; 59 tanesinin 3+1 ve 24 tanesinin de 4+1 dairelerden oluştuğunu aktarıyor. “Bağımsız bölümlerden birine sahip olmak için alınması gereken sertifika sayısı, bağımsız bölümlerin metrekaresine göre farklılık arz ediyor. En düşük metrekareye sahip bir daireyi alabilmek için biriktirilmesi gereken en düşük sertifika adedi 11 bin 58. 11 bin 152,11 bin 224,11 bin 294,11 bin 506,11 bin 600,11 bin 764,11 bin 858 ve 11 bin 952 gibi sertifika adetleri, en düşük sertifika ile alınabilecek daireler için gerekli sayılardır” diyen Bal, dairenin özelliği, büyüklüğü gibi değişkenlere bağlı olarak bu sayının 20 bin 730 adede kadar yükselebileceğini belirtiyor.
İNŞAATIN GARANTÖRÜ TOKİ
TOKI Başkanı Ergün Turan ise bu paralelde Gayrimenkul Sertifikası ’nııı konut sahibi olmak isteyenlere yeni fırsaüar sunan önemli bir yatırım aracı olacağım belirterek, uygulamanın, küçük birikimlerle yatırım yapmak ve konut edinmek isteyenleri cesaretlendireceğini söylüyor. Turan, TOKI’nin projenin tamamlanmasında garantör kuruluş olduğunu belirtiyor. “Uygulama bu hali ile bir ilk olmakla birlikte, modelin altyapısında idaremizin çok güçlü bir birikimi ve tecrübesi bulunuyor. TOKİ son 14 yıl içinde Gelir Paylaşımı Modeli olarak tarif ettiğimiz bir modeli hayata geçirdi ve başarılı sonuçlar aldı. Bu kapsamda TOKİ ve iştiraki olan şirketler, şimdiye kadar yaklaşık 110 bin konut üretti” diyen Turan, Gayrimenkul Sertifikası sisteminin kendi açılarından, Hasılat Paylaşımı Modeli’nin bir üstüne çıkarak, küçük yatırımcılara alternatif yeni bir yatırım modeli sunduğunu söylüyor. Turan, “Gayrimenkul Sertifikası modeli ile sadece TOKİ değil, vatandaşlar da bu projeye ortak olabilecekler” şeklinde konuşuyor.
KENTSEL DÖNÜŞÜME FİNANSMAN
Gayrimenkul Sertifikası’m, ‘bir gayrimenkul projesinin yatırımcılardan elde edilecek fonlarla finanse edilmesine ve böylelikle yatınmcıların projeye sertifikaları nispetinde ortak olmalarına olanak tanıyan bir sermaye piyasası aracı’ olarak tanımlayan Sermaye Piyasası Kurulu Başkam Dr. Vahdettin Ertaş da sertifikaların bu özelliğiyle gayrimenkul geliştiriciler için alternatif bir finansman yöntemi, yatı-rımcılar içinse gayrimenkule dayalı kazanç elde etme imkanı sunan bir yatırım aracı olduğunu belirtiyor.
“Elinde yeterli sayıda Gayrimenkul Sertifikası bulunan yatırımcılar sertifikaları karşılığında diledikleri gayrimenkul veya iş yerinin sahibi olabilecek” diyen Ertaş, elinde yeteri kadar sertifikası olmayan veya mülk talep etmeyen yatınmcıla-rın ise sertifikalarına konu olan yerlerinin ihraççı tarafından piyasa koşullarında satılmasından sağlanacak satiş tutarının sertifikalan oranında kendilerine dağınlmasmı tercih edebileceğini haürlatıyor. Ertaş ayrıca, Gayrimenkul Sertifikalan’nm kentsel dönüşüm kapsamındaki projelerde de yeni bir finansman yöntemi olarak kullanılabileceğine vurgu yapıyor.
VAKIF YATIRIM ÖNCÜLÜK ETTİ
Aslında Türkiye’de geçmişte iki kez denenmesine ve başarısız olunmasına rağmen günümüzde çok daha gelişmiş bir sermaye piyasası ve kurumsallaşmış gayrimenkul sektörüne sahip bir ülke olarak gayrimenkul sertifikalarının hayata geçmesi için uygun bir ortam oluştuğu düşüncesi hakim. Bu düşünceden hareketle, VakıfYatınm olarak SPK’nın 2016 yılı eylem planına koyduğu Gayrimenkul Sertifikalan ile ilgili çalışmalara 2016’nın ilk çeyreğinde başladıklarını ifade eden Sezai Şaklaroğlu, bir model taslağı geliştirilerek TOKİ Başkanlığı’na sunduklannı söylüyor. “TOKI’nin ve özel sektörden pek çok geliştirici firmanın uygulamaya yönelik görüş ve önerileri alınarak model iyileştirilirken, konu ile ilgili Borsa İstanbul, SPK ve MKK gibi konunun muhataplan ile titiz bir çalışma gerçekleştirildi. SPK, Gayrimenkul Sertifikası tebliğinde iki kez değişiklik yaparak sistemin yasal altyapısını güçlendirirken, Borsa İstanbul tüm çalışma toplanülannda sektöre hitap eden başarılı bir uygulama geliştirilmesi adına önemli katkılar sundu” diyen Şaklaroğlu, VakıfYatınm’m, sisteminin geliştirilmesi adına önemli bir mesai harcadığını kaydediyor.
HER KESİME UYGUN
Sermaye piyasalarının gelişmesi açısından piyasaya yeni yatırım ürünlerinin katılması, her zaman için olumlu bulunmuştur. Gayrimenkul Sertifıkaları’nm sektör açısından en büyük artısının ise planlanan projelere finansman sağlanması olduğu dile getiren Gedik Yatırım Araştırma Uzman Yardımcısı Onurcan Bal, krediyle sağlanan proje finansmanlarının belirli bir kısmının gayrimenkul sertifikalan ile sağlanmasının hem projeyi gerçekleştiren inşaat firmalarının maliyetlerini azaltıcı etki yapacağını hem de gayrimenkul sektörünü canlandıracağını söylüyor.
“Bu ürün, muhafazakar yatınmcı için faizsiz bir yatırım seçeneği olduğu için yatı-rımcılar kendi tasarruflarında değerlendirerek gayrimenkul sertifikalarına yaünm yapmayı seçebilecekler” diyen Bal, Gayrimenkul Sertifikalan’nda yaünm kriteri olarak sadece faizsiz olmasından çok, sunduğu getiri potansiyelinin yüksek olduğunu düşünen birçok yatınmcımn da yaünm yapmayı seçebileceğine dikkat çekiyor.
İLK PROJE BAŞAKŞEHİR’DE
Makro İnşaat Yönetim Kurulu Başkam Ercan Uyan ise Park Mavera 3 gayrimenkul projesi ile Türkiye’de ilk defa hayata geçirilen bir projenin içerisinde yer almaktan gurur duyduklarını söylüyor. “Gayrimenkul Sertifikası, uzun süredir takibimizde olan bir konuydu ve ilk uygulamasını TOKİ ile Gelir Paylaşımı Ortaklık Modeli ile hayata geçirdiğimiz Park Mavera 3 projesinde yapma kararı aldık. Proje 723 daire ve 31 adet cadde mağazasından oluşan karma bir proje. Park Mavera 3, İstanbul’un en hızlı gelişen ilçelerinden biri olan Başakşehir ilçesinin yeni merkezinde yer alıyor” diyen Uyan, ayrıca ulaşım açısından da oldukça fazla alternatif imkana sahip olan projenin, 3’üncü Çevreyolu Bağlantısı, Kuzey Marmara Otoyolu Bağlantısı, 3’üncü Havalimanı Yolu Bağlantı Kavşakları’na rahat bir bağlantı imkanı sunduğunu ifade ediyor. Uyan, son olarak, “Gayrimenkul Sertifikası’ndaki öncelikli amacımız, daire alacak birikimi olmayan vatandaşlarımızın, bu projenin ve bölgenin geleceğine bugünden yatırım ortağı olmasını sağlamak” diyor.
Mustafa Gündoğdu / mustafa.gundogdu@platinonline.com