Girişimcilere Eğitim ve Danışmanlık Destekleri

GİRİŞİMCİLİĞİN EN ÖNEMLİ ADIMLARINDAN BİRİ DE, EN AZ FINANSAL DESTEK KADAR TEMEL İHTİYAÇ OLAN, İŞE BAŞLARKEN ALINAN MENTORLUK DESTEĞİDİR KAGİDER’DEN KOSGEB’E, ETOHUM’DAN MELEK YATIRIM AĞLARINA KADAR, BU EKOSİSTEMİN NEREDEYSE TÜM PAYDAŞLARI, GİRİŞİMCİLERE YÖNELİK ÖNEMLİ ETKİNLİK VE EĞİTİMLERE İMZA ATIYORLAR.

Eğitim ve danışmanlık destekleri, girişimciyi cesaretlendirmeleri açısından büyük önem taşıyor. Zira, girişimci adaylarının en büyük ihtiyacı manevi destek. Sonrasında stratejik, maddi, uygulamaya yönelik çözümler geliyor. ABD’li girişim gurusu Bob Dorf, “Paradan önce akıl isteyin” diyor. Girişimciler yeni bir işe başlarken aslında her şeyi öngöremeyecekleri bir yolculuğa çıkıyorlar. Çeşitli kuruluşlar, dernekler bu yolculukta girişimcileri ve küçük işletme sahiplerini sadece finansal anlamda değil, aynı zamanda düzenlediği etkinlikler ve verdikleri eğitimlerle de destekliyor.

Örneğin, Etohum gibi yatırım ağlarının sağladığı eğitimler, yurtiçi ve yurtdışından konunun uzmanları tarafından veriliyor. Tecrübeli yatırımcı ve girişimcilerin vaka analizleri ve düzenlenen özel atölyelerle girişimciler, teoride öğrendiklerini pratikte bizzat deneyimleme ya da somut örnekler üzerinden sektörü tanıma şansına erişiyorlar.

Aynı zamanda bu süreçte projelerinde, iş modellerinde, hatta sunum aşamasında güçlendirmeleri gereken zayıf noktalarını görerek girişimlerini geleceğe taşıma konusunda önemli imkânlar ve tüyolar elde ediyorlar. Yaratıcı, enerjik, bilgili, yetenekli insan kaynağı havuzunun ve iş ortamı kültürünün oluşturulmasına yardımcı olunuyor.

Bu yaklaşımlardan yola çıkarak, girişimcilerin ücretsiz erişebileceği önemli etkinlikleri ve eğitimleri araştırdık.

Uluslararası ağ oluşuyor

Örneğin, 2002 yılından bu yana Türkiye Kadın Girişimciler Derneği (KAGİDER) çatısı altında kadınların girişimcilik yolu ile yetkinliklerinin ve ekonomik güçlerinin artması için çalışmalar yapılıyor. Girişimci adayı bir yandan kadınları seminerler ve danışmanlık hizmetleri ile destekliyor, diğer bir yandan da genç kadınları iş yaşamına hazırlayacak pratik işe giriş simülasyonları, teknikleri içeren projeler geliştiriyor. Ayrıca, üniversitedeki gençlere yönelik kadın erkek eşitliği ve kadın istihdamının önemine dair farkındalık çalışmaları gerçekleştiriyor.

KAGİDER olarak kadın girişimciler için kurgulanan ve temelde amacı kadınların önünde duran engelleri kaldırmaya yönelik olan pek çok proje hayata geçiren dernek, Avrupa Kadın Girişimciler Mentor Ağı Projesi ve KAGİDER işimi Kuruyorum Eğitimleri’ni düzenledi. Avrupa Kadın Girişimciler Mentor Ağı Projesi (European Netvvork of Mentors for Women Entrepreneurs) ile Avrupa’daki kadın girişimciler için ulusal bir mentor ağı oluşturmak hedefleniyor. Proje ile yeni kurulmuş işletme sahibi girişimci kadınların zorlu ilk yıllarında sürdürülebilirliklerini sağlayacak devamlı bir mekanizma ve mentorluk desteği oluşturulması amaçlanıyor. Proje kapsamında Türkiye genelinde 20 gönüllü mentor tarafından 26 mentee’ye destek verildi ve 2012 yılında Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından AB destekli inovasyon projeleri içinden başarı hikayeleri arasına seçildi.

Eğitim platformu yolda

Bunun yanı sıra, kendi işini kurmak isteyen ya da işini bir üst seviyeye yükseltmek isteyen kadın girişimci ve girişimci adaylarına üç günlük İşimi Kuruyorum’ eğitimi ve eğitimler sonrası danışmanlık, rehberlik hizmetleri sunuluyor. Eğitimde girişimci adaylarına iş planı hazırlama aşamaları, fikri mülkiyet hakları, kurumsal kimlik, mali mevzuat uygulamaları, hukuk, pazarlama ve satış gibi iş kurulması aşamasında yardımcı olabilecek bir dizi konu yer alıyor. Eğitimler, yılın farklı dönemlerinde talebe göre açılıyor. Bu seneki ilk eğitimler 23-25 Şubat 2015 tarihlerinde olacak. KAGİDER’in Türkiye’nin Kadın Girişimci Dernekleri Platformu projesini hayata geçirdiğini söyleyen KAGİDER Başkanı Gülden Türktan, platformun amacının Türkiye’nin her noktasındaki girişimci kadınların birbirleriyle iletişime geçmesini ve birbirlerini, işlerini daha yakından tanımalarını sağlamak olduğunu söylüyor. Ayrıca, bu platform sayesinde üçüncü şahıslar, kadın girişimcilerin şirket ve ürünlerini görerek onlara ulaşabilecekler. Dünya Türkiye’deki girişimci kadını tanıyacak ve bu kadından satın alma yapabilecek.

Önümüzdeki dönem KAGİDER Pusula’yı da hayata geçireceklerini ifade eden Türktan, şöyle devam ediyor:

“KAGİDER adına toplumun pek çok kesimine ulaşabilecek bir eğitim platformu kurmaya karar verdik, internetin, günümüzdeki önemini göz önünde bulundurarak Online eğitim modülleri ile Türkiye’nin dört bir yanındaki girişimcilere ve girişimci adaylarına üretim, pazarlama, marka oluşturma, insan kaynakları, yönetim, finans, hukuk, iş planı vb konular çerçevesinde eğitimler sunmayı hedefliyoruz. Bu hedefimizi gerçekleştirme yolunda fon sağlamak amacıyla KAGİDER Tiyatro Ekibi’ni kurduk. Daha önceki fon sağlama çalışmalarımızdan farklı olarak bu sefer görselliğe ve yaratıcılığa önem verdik. Şu ana kadar ‘girişimci olun’, ‘işin içinde yer alın’ diye hitap ettiğimiz kadın sayısının 10 bini aştığını düşünüyorum.

Bizzat bizim eğitim verdiğimiz kadın sayısının da yılda yaklaşık 50 kişiden 12 yılda 600 kişiye yaklaştığını söyleyebilirim.”

Yatırımcılarla girişimciler buluşuyor

2008 yılında Burak Büyükdemir’in Kerim Türe ile birlikte hayata geçirdiği Etohum, Hazine Müsteşarlığı tarafından 2013 yılında ak-redite edilmiş olan Türkiye’nin ilk bireysel ka-. tılım yatırımcı ağlarından biri olarak çalışmalarına devam ediyor. Teknoloji ve internetle ilgili şirket kuran girişimcileri hızlandıran ve erken aşama yatırımlarını yapan bir yatırımcı ağı olarak, aralarında Erol Bilecik, Haşan Aslanoba, Faruk Eczacıbaşı ve Sina Afra gibi iş dünyası, girişim ve melek yatırım ekosis-teminin başarılı isimleriyle bir arada. Şu anda ağında 40’a yakın melek yatırımcı var. 2015 sonunda ise bu rakamın 100’e ulaşması hedefleniyor.

Etohum, her yıl sektörün geleceğini belirleyen, girişimcilerle yatırımcıları buluşturan Girişimcilik Zirvesi’ni düzenliyor. Ayrıca Avrasya bölgesinin en etkili internet ve netvvorking etkinliklerinden Startup Turkey ve Startup İstanbul konferanslarıyla, girişimciler için küresel iş fırsatı zemini ve özel seanslar sayesinde mentorluk alma ortamı yaratıyor. Büyükdemir faaliyetlerine ilişkin şu bilgileri veriyor:

“Örneğin; yalnızca bu yıl Startup İstanbul’a 43 ülkeden bin 200 katılımcı geldi ve 100 girişimci dört gün boyunca Silikon Vadisi’nden etkinliğe katılan mentorlardan eğitim aldılar. Bu konferansta Connected2me girişimi ise, 500 Startups’dan yatırım alarak şirketini San Francisco’ya taşıdı. Yıl boyunca konusunda uzman konuşmacıları ve Türkiye’nin, dünyanın önde gelen iş insanlarını, yatırımcı ve girişimlerini, Etohum Cafe Toplantıları’nda buluşturmaya devam ediyoruz. 2014’te 2 bin 500 başvuru aldığımızı hesap edersek, bu yıl da 3 binden fazla başvuru alacağımızı öngörüyoruz” diyor.

Case study’ler üzerinden eğitim

2014 Mart ayında kurulan BÜMED Business Angels (BUBA), Türkiye’nin başarılı iş insanlarını genç girişimcilerle bir araya getirmeye devam ediyor. Girişimcilere ve girişimci adaylarına yönelik altı modülden oluşan toplam 12 saatlik ücretsiz girişimci eğitim programı bulunuyor. Bu programda teoriden uzak, sektör profesyonellerinden oluşan eğitmen kadrosuyla, ağırlıklı olarak case study’ler üzerinden giderek girişimcilere eğitim desteği veriyor. Ayrıca, her iki haftada bir BUBA’da Open Day yapılıyor. Open Day kapsamında dileyen herkes randevu almadan ofise gelebiliyor, danışmak istediği her türlü konuyu ekibe danışabiliyor. BUBA Direktörü Cem Ener, bir önceki eğitim programına gelen yoğun talep üzerine, nisan ayında altı modüllük girişimci eğitim programını tekrar düzenleyeceklerini söylüyor. Yine aynı dönemde global web girişimlerinin kurucularının konuşmacı olarak katılacağı bir panelle ilgili hazırlıklarının devam ettiğini ifade eden Ener, “Ayrıca, Boğaziçi Üniversitesi’nde düzenlenecek olan inovasyon ve Fikri Mülkiyet Hakları temalı konferanslarda BUBA olarak yer alacağız. Türkiye’nin en geniş danışman ve mentor ağına sahip olduğumuzu düşünüyoruz Ağımızdaki mentorların çoğu Boğaziçi Üniversitesi mezunu. Şu anda gönüllü olarak girişimcilerimize mentorluk desteği sağlayan 110 kayıtlı mentorumuz var. 2014 yılında düzenlediğimiz toplam 12 eğitimde yaklaşık 800 katılımcıyı destekledik. 2015 yılında, bu sayıyı bin 500’e çıkarmayı hedefliyoruz” diyor.

Birebir mentorluk seansları

Galata Business Angels (Galata iş Melekleri – GBA) ise her yıl iki kez Mentor Clinic etkinliğini düzenliyor. Bu organizasyonla Türkiye’deki girişimcilik ve melek yatırımcılık ortamının desteklenmesi ve geliştirilmesi hedefleniyor. Bu amaca bağlı olarak girişimcilerin ve girişimci adaylarının melek yatırımcılar ile seminerler, rehberlik ve birebir mentorluk seansları sayesinde buluşmalarına yardımcı oluyor. Geçtiğimiz yıllarda düzenlenen Mentor Clinic etkinlikleri, 60’dan fazla mentor ve 600’den fazla girişimcinin katılımıyla gerçekleşti.

Ayrıca her ay ofiste butik eğitimler düzenleyen GBA, girişimcilere yararlı olacağını düşündüğü alanlarda konunun uzmanlarını davet ederek her ay yaklaşık 30 girişimciye eğitim veriyor. Ortalama 3-4 saat süren eğitimlerin sonunda gerçekleştirdiği soru-cevap bölümünde girişimcilerin sorunlarına çözümler bulmaya çalışıyor.

GBA Genel Sekreteri Ayşe inal, 2015 yılı içerisinde iki kez Mentor Clinic etkinliği gerçekleştireceklerini söyleyerek, şu bilgileri veriyor:

“ilkini 29 Nisanda düzenleyeceğiz. Ayrıca girişimcilere daha fazla fayda sağlamak amacıyla bahardan itibaren her ay günlük eğitimler düzenleyeceğiz. Pazarlamadan finansa, satın almadan halkla ilişkilere kadar kendi alanında uzman profesyonelleri ağırlayıp yaklaşıp 30 girişimciye 3-4 saatlik eğitimler vereceğiz. Her iki etkinliğimiz de tamamen ekosistemi geliştirmek amacıyla düzenlediğimiz, ücretsiz organizasyonlardır. Eğitim ve etkinlikler açısından da bakarsak, her ay gerçekleştirmeye çalıştırdığımız eğitimlere de ortalama 30 kişi katılıyor. Mentor Clinic etkinliğimize ise etkinlik başına ortalama 250 kişi katılıyor. Yani kaba bir hesapla yılda yaklaşık olarak 860 girişimciye eğitim ve mentorluk sağlıyoruz.”

ilkokuldan başlıyor

Genç Başarı Eğitim Vakfı, gençlerin girişimciliği bir kariyer seçeneği olarak görmelerini sağlamayı ve aynı zamanda istihdam edilebilirlik becerileri gelişmiş gençlerin sayısını artırmayı hedefliyor. Genç Başarı Eğitim Vakfı (Junior Achievement), yakın gelecekte Türkiye’ye değer katacak, istihdam yaratarak düzeni bozacak olan girişimci adayı gençlere çarpan etkisi yaratmak adına, öğretmenleri eğitiyor. 1919 yılında ABD’de kurulan ve bugün 123 ülkede faaliyet gösteren Genç Başarı, 10-18 yaş arası gençlere odaklı 20’den fazla eğitim programı sunuyor. Tüm programlar, iş dünyası gönüllülerinin destekleriyle eğlenerek ve yaparak öğrenmeye dayalı.

Türkiye’yi temsil hakkı

Şu anda en yaygın programları, yaklaşık 20-30 hafta süren 15-18 yaş gurubuna yönelik ‘Genç Başarı Şirket Programı’. Bu program kapsamında öğrenciler, iş fikri geliştiriyor, takım halinde gerçek bir şirket kuruyor ve men-torlarının eşliğinde bu şirketleri işletiyorlar. Liselerde kurulan bu şirketler, her yıl mayıs ayı içinde bir AVM’de düzenlenen ‘Genç Başarı Ticaret Fuarı’nda ürün veya’ hizmetlerini sergiliyorlar. Bu fuarda jüri değerlendirmesi sonucu birinci seçilen şirket, her yıl Temmuz ayında bir Avrupa kentinde düzenlenen ‘Yılın Şirketi’ yarışmasında Türkiye’yi temsil ediyor, iş ve girişim dünyasını tanımaları için bu gerçek deneyimi yaşamaları, yaşayarak öğrenmeleri sağlanıyor, ikinci program, lise öğrencilerine odaklı düzenlenen ‘Yenilikçi-Yaratıcı Kamplar’, ilkokullarda uygulanan eğlenerek ve oynayarak öğrenmeye dayalı ‘Akıllı Para Yönetimi’ programı ise çocuklara bir taraftan tasarruf – harcama – nakit akışı kültürü aşılarken, diğer taraftan onları iş hayatı ekosistemi kavramıyla buluşturuyor. Genç Başarı Eğitim Vakfı Genel Müdürü Engür Rutkay, iki önemli girişimleri olduğunu söylüyor ve şu bilgileri veriyor:

“2015-2016 eğitim öğretim döneminde, ortaokul öğrencilerine yönelik altı haftalık ‘Girişimcilik ve İş Planı’ programını (JA It’s my Business®) ülkemizde uygulamaya başlayacağız. Bu sayede yılda tahmini, 300 öğretmeni eğitecek ve 4 bin ortaokul öğrencisine erişeceğiz. İkincisi, liselerde eksikliği hissedilen, içerik fakiri ‘Girişimcilik Kulüpleri’ni güçlendirmek. Sadece Avrupa Bölgesi’nde yılda 3 milyon 200 bin öğrenci Genç Başarı programlarına dahil oluyor. Geleceğin girişimcilerinin uluslararası arenada da deneyim kazanmasını amaçlıyoruz.”

Finansal okuryazarlık öğretiyor

Paraşüt, finansal yönetimi kolaylaştıran bir uygulama geliştirdi. Girişimcilere yönelik ilk eğitimi de finansal okuryazarlık oldu. Karşılıklı diyalog ortamı yakalanan bu eğitimlerde, farklı konularda da eğitime ihtiyaç duyduklarını gören şirket, örneğin bu ay temel ticari hukuk konusunu işleyecek. Teoriden beslenen ancak iş hayatında uygulayabilecekleri pratik bilgiler içeren eğitimler düzenleyen Paraşüt, bu eğitimlerin yanı sıra konuşmacı olarak girişimcilik, start-up, fintech, UX (user experience), yazılım/teknoloji gibi bilgi birikimi ve deneyimi olduğu konularda düzenlenen çeşitli konferanslarda girişimcilerle bir araya geliyor. Paraşüt Kurucu Ortağı Sean X. Yu, şubat ayında hukuk temasına devam edeceklerini, bu sefer yine girişimcilerin merak ettiği konulardan e-ticaret ve fikri mülkiyet hukuku konularını ele alacaklarını söylüyor. Sonraki aylarda yatırım alma süreçleri, teşvikler, muhasebe gibi çok faydalı konuların işleneceği eğitimlerde yine girişimcilerle bir araya gelmeyi planladıklarını bleirten Yu, “Ayrıca, web sitemizdeki bloğumuzda bir girişimcinin ve işletme sahibinin el kitabı olabilecek nitelikte içeriğe sahip faydalı blog yazıları paylaşıyoruz. Blog yazılarını da yine merak edilen ve bize sorulan sorulardan yola çıkarak hazırlıyoruz” diyor.

Eğitimden geçen 15 bin kişi kendi işini kurdu

KOSGEB, Uygulamalı Girişimcilik Eğitimleri ile girişimcilik kültürünü yaygınlaştırmayı ve girişimcileri iş planı kavramı ile tanıştırarak başarılı işletmelerin kurulmasını sağlamayı hedefliyor. Eğitim sonunda girişimci adaylarının kendi iş fikirlerine yönelik iş planlarını hazırlayabilecek bilgi ve deneyimi kazanmaları amaçlanıyor.

Bu kapsamda düzenlenecek eğitimler şöyle:

■ KOSGEB Birimleri tarafından düzenlenen Uygulamalı Girişimcilik Eğitimleri,

■ Ulusal veya uluslararası projeler kapsamında KOSGEB tarafından yürütülen Uygulamalı Girişimcilik Eğitimleri,

■ Kurum ve kuruluşlar tarafından düzenlenen Uygulamalı Girişimcilik Eğitimleri,

■ Üniversiteler tarafından örgün eğitim kapsamında verilen girişimcilik dersleri.

Uygulamalı Girişimcilik Eğitiminin hedef kitlesi, kendi işini kurmak isteyen gerçek kişiler. Eğitimler genel katılıma açık olarak düzenlenebileceği gibi, genç girişimci, kadın girişimci ve yükseköğretim kurumlannın öğrencileri gibi belirli bir hedef gruba yönelik olarak da yapılabiliyor. Uygulamalı Girişimcilik Eğitimi dört ana modülden oluşan toplam 70 saatlik sınıf içi ders ve atölye çalışmalarım kapsıyor. Bugüne kadar 255 bin 499 kişi KOSGEB Girişimcilik Destek Programı kapsamında sunulan Uygulamalı Girişimcilik Eğitimi aldı. 102 üniversitede örgün eğitim kapsamında bin 372 sınıfta girişimcilik dersi verildi. Yeni Girişimci Desteği ile bugüne kadar yaklaşık 15 bin kişi kendi işletmesini kurdu.

“Sadece sermaye değil, deneyimlerde aktarılacak”

Garanti Bankası, girişimcileri ülke ve dünya ekonomisindeki gelişmeler hakkında, düzenli olarak bilgilendiriyor. Fikirlerini verimli, şeffaf ve sürdürülebilir bir yapı içerisinde hayata geçirmeleri için yönlendirmede bulunuyor.

Örneğin, girişimciler, Girişimci El Kitabı’ndan faydalanabiliyor. Ulusal ve uluslararası desteklerle ilgili gerekli bilgi ve yönlendirmeyi tek bir çatı altında sıman Teşvikbul hizmeti bulunuyor. Yakın zamanda hayata geçirdiği yeni hizmeti ‘ŞirketKur’ ile girişimcilerin akimdaki önemli sorular cevaplanıyor. TOBB Ee birlikte düzenledikleri Genç Girişimci Buluşmaları’nın ilkini Boğaziçi Üniversitesi’nde gerçekleştirdiklerini söyleyen Garanti Bankası Genel Müdür Yardımcısı Nafiz Karadere, “Özel sektörden önemli konuşmacıların yer aldığı, buluşmada, Garanti Bankası olarak girişimcilikle ilgili ipuçlarını ve sunduğumuz hizmetleri gençlerimizle paylaştık. Ajmca, Türkiye’nin ilk ve önde gelen melek yatırım organizasyonu Galata İş Melekleri’nin düzenlediği, İTÜ Girişimcilik Kulübü ve Koç Üniversitesi Girişimcilik Kulübü’nün desteği ve Garanti Bankası’nm ana sponsorluğuyla gerçekleşen GBA Mentor Clinic toplantılarının ilki, geçtiğimiz yıl düzenlendi. Fikir salıibi girişimcilerin, mentorlarla ve melek yatırımcılarla bir araya geldiği toplantıda, gençlere fikirlerini sunma ve yatırımcıların bilgi birikimlerinden faydalanma imkânı sunduk” diyor.

Şubat ayında hizmete sunacakları Garanti Partners’ta, yatırım alma ve büyüme potansiyeli olan her ölçekten ve sektörden erken aşama girişimlerin, KOBİ’lerin ve büyüyen girişimlerin desteklenmesini, projelere ivme kazandırılmasını hedeflediklerini ifade eden Karadere, sözlerini şöyle sürdürüyor:

“Türkiye’de bir bankayla üniversiteyi buluşturan ilk ve tek girişimcilik platformu olan Garanti Partners, Boğaziçi Üniversitesi’nin bilgi birikimi ve bankamızın desteğiyle, girişimcilere sadece sermayenin değil tecrübenin de aktarılmasını sağlayacak. 2012’de Boğaziçi Üniversitesi Yaşam Boyu Eğitim Merkezi’nin işbirliğiyle, kadın girişimcilerin ücretsiz eğitim aldığı ‘Kadın Girişimci Yönetici Okulu’ projesini başlattık. Proje kapsamında, Boğaziçi’nin değerli akademisyenleri, katılımcılara kurumsallaşma, inovasyon gibi çeşitli konularda, yaklaşık 1 ay süren yoğun bir eğitim veriyor. Bugüne kadar 10 ilde bin 300’ü aşkın kadın girişimcimiz bu eğitimlerden faydalandı. Dijital okuryazarlığın, iletişim ve işlem teknolojilerine hakim olmanın, günümüzde başarıya ulaşmanın temel faktörleri arasında yer aldığına inanıyoruz. Google, Microsoft ve Turkcell iş ortaklığıyla, KOBl’lere hizmet sunan Müşteri İlişkileri Yöneticilerimizden oluşan Dijital Dönüşüm Elçileri adlı bir ekip oluşturduk. Elçilerin temel teknoloji bilgilerine sahip olmasını sağlayacak Gelecek Dijital KOBİ Zirvesi’ni gerçekleştirdik. 2015 yılında KOBİ’lerimizin hayatlarım kolaylaştıracak ve katkı sağlayacak ürün, hizmet ve işbirlikleri ile karşılarına çıkacağız.”