Girişimcilik 2017
Türkiye’de girişimciliği büyüten 6 faktör
- Pazar yeri olarak sanayinin çeşitli, Türkiye’nin çok nüfuslu ve İstanbul gibi büyük bir şehrin olmasının girişimcilere doğal bir test pazarı oluşturması,
- Geleneksel sektörlerin teknolojiyi benimsemesi,
- Mobil anlamda Türkiye’de genç kullanıcı sayısının çok fazla olması,
- Türkiye’de internet kullanıcı Isayısının dünya genelinin çok üstünde olması,
- Faydalı devlet teşviklerinin bulunması,
- Donanımla uzmanların ve istekli gençlerin sağlam bir insan kaynaklan havuzu oluşturması.
2017’de öne çıkacak trendler
■ Sanal ve artırılmış gerçekliğin artık popüler bir oyuncaktan yeni bir ekonomiye dönüşümüne tanık olacakız.
■ Siber güvenliğin çok daha önem kazanacağı bir döneme adım atıyoruz.
■ Kişisel gelişim ve sağlık konusunda yeni girişimler ortaya çıkarken, imalat sanayiinde kökten bir devrime imza atan robotlar hizmet sektörüne de el atmaya başlayacak.
■ 2017 yılı ve sonrasında kullanıcıların yüzde 100 mobil üzerinden her şeye eriştiği, metin/resim ağırlıklı giden içeriğin hızla videolaştığı bir dünya konuşuyoruz. Bu dünyada VR (Virtual Reality; Görsel Gerçeklik), AR (Augmented Reality; Artırılmış Gerçeklik), Al (Artifıcial Intelli-gence; Yapay Zeka) gibi kavramları giderek daha çok sık duyacağız.
■ Yazılımla donanımın buluştuğu Internet of Things (IoT; Nesnelerin İnterneti) kavramı birçok iş modelinin parçası olacak.
■ B2B teknoloji alanında mevcut olan kurumsal teknoloji çözümleri arasıftda CRM, ERP ve tedarik zinciri yönetimi gibi uygulamalar vardı. Ancak şimdi SaaS (Software as a Service) ile birlikte bu çözümler ucuzluyor ve büyük veri (big data) imkanları ile birlikte daha hızlı ve gerçek zamanlı karar alma metotları yaratılıyor. Bu metotların hızla yaygınlaşmaya devam etmesi bekleniyor.
■ Merkezi yapıların son bulduğu, rakip paydaşların birbiri ile ortaklık yapmak, datalarmı paylaşmak zorunda kalacağı bir döneme giriyoruz.
■ 3D baskı ve görüntüleme teknolojilerindeki gelişmelerin ilerlemesiyle girişimciler için fikirleri prototipe dönüştürmek kolaylaşacak.
■ Drone’ların yaygınlaşması regülasyon-larrn netleşmesi ile hızlanacak. Sağlık, eğitim, eğlence, iletişim, güvenlik vb. her alanda drone’lan artık daha sık göreceğiz.
■ Dyital paraya geçiş hızlanacak.
■ İnsansız araç kullanımı yaygınlaşmaya devam edecek. İlk insansız tır Otto seferini yaptı bile.
■ Yenilenebilir enerjideki gelişmeler çok hızlanacak. Temiz enerjiye yatırım yapanların avantaj yakalayacağı bir yıl olurken, konvansiyonel enerji kaynaklan olan ülkeler ve firmalar maliyetler ve regülasyonlar açısından oldukça zorlanacak.
■ Her sektöre yönelik bayilik ve franchising taleplerinde büyük bir artış olduğunu görüyoruz. Bunun, insanların dışarıda yemek yeme alışkanlıklarının artması, toplumun sosyalleşme alışkanlıklarının değişmesi, yeni alışveriş merkezlerinin açılmasr, temizlik, boya, tamir gibi bazı hizmetleri dışarıdan almaları, gelir düzeyi yükseldikçe zevk ve tercihlere olan eğilimlerin artması, gelişen konut piyasası gibi birçok nedeni var. Bu bağlamda 2017’de gıda, hizmet ve gayrimenkul sektörünün yine lokomotif sektörler olacağı öngörülüyor.
■ Bunların yanı sıra eğitim, tekstil-hazır giyim, cafe-restoran, mobilya, mağazacılık, enerji, zücaciye, kişisel bakım, aksesuar, kozmetik, hediyelik eşya, spor merkezleri, otomotiv gibi alanların franchising sektöründe öne çıkacağı ifade ediliyor.
■ Kurumsal girişimcilik yönü ile de farkm-dalığm artmasını bekleyebiliriz. Burada iki yönde gelişme ile girişimciliğin yaygınlaştırılması söz konusu. Birisi kuramlara doğru, diğerleri de kitlesel sermaye (crowdfunding) ile kitlelere yaygınlaştırılması.
■ Önümüzdeki yıl KOBİ’lere hizmet eden girişimcilerin ön plana çıkacağı vurgusu yapılıyor.
Dünya franchising sektörü İstanbul’da
Bayim Olur musun Franchising ve Markalı Bayilik Fuan 12-15 Ekim 2017 tarihleri arasında 15’inci kez düzenlenecek. Fuarda bu yıl mevcut 5-6 ve 7’nci hallere yenileri eklenecek. Uluslararası ve gıda dışı hail olan 4’üncü hail ve franchising sektörüne mal/hizmet veren tedarikçileri kucaklayan 8’inci hail ile markalar ve tüm sektör oyuncuları yatayda birleştirilecek. Aynca 2017 yılında 52 ülkenin franchise demekleri ve markalanılın katılımı ve UFRAD’m desteğiyle Dünya Franchise Konseyi (World Franchise Council) toplantısı Türkiye Franchising Demeği dönem başkanlığı ile birlikte İstanbul’a taşınacak ve fuarla eş zamanlı olarak tüm dünyadaki franchise sektörü İstanbul’da ağırlanacak.”
GARANTİ BANKASI GENEL MÜDÜR YARDIMCISI NAFİZ KARADERE
Girişimcilere daha fazla fırsat sunacağız
“2017’de kendi alanında uzman ve pazar lideri olma potansiyeli taşıyacak girişimlerin ivme kazanacağını öngörüyoruz. Tüketiciyi mobil üzerinden dijitale taşıyan ve her yönden tasarruf imkânı sunan girişimler öne çıkacak. Diğer taraftan, mobil uygulama geliştiren veya internette dijital pazarlama yöntemleri kullanan girişimcilerin de dalıa aktif olacağını öngörüyoruz. Ayrıca bulut gibi teknolojik geliştirmeler de bunları çok daha verimli şekilde yapabilme fırsatı sağlıyor. Açık inovasyon ise büyük organizasyonların tecrübe ve varlıklarını girişimlerle bütünleştirerek yeni fikir, kültür, kabiliyet ve ürün yaratılmasına imkân tanıyor. Dolayısıyla 2017’de de bu yıl olduğu gibi sektör gözetmeksizin, teknolojiyi kullanan, belirli bir alana yoğunlaşmış, müşteri ihtiyacını çok iyi anlayan, yaşanan aksaklıkları iyi analiz eden ve ihtiyaç duyulan talebi öngörerek çözüm üreten girişimlerin ön plana çıkacağım tahmin ediyoruz. Önümüzdeki dönemde GarantiPartners ile girişimcilere fayda sağlayacak daha fazla fırsat sunmayı hedefliyoruz. Dağıtım kanalı olan şubelerimiz aracılığıyla dalıa fazla kişiye ulaşıp başvuru sayısını arttırarak, portföyümüzü genişletip çeşitlendirerek, programımızdan daha çok girişimcinin haberdar olmasını ve faydalanmasını arzu ediyoruz. Portföyümüzdeki mevcut girişimleri ekosistemde sürdürülebilir hale getirmeyi, uluslararası platformlarda tanınmasını sağlamayı ve yatırımcıları ‘ portföyümüzdeki girişimlerle daha efektif buluşturmayı amaçlıyoruz. Ayrıca 2017 yılında GarantiPartners kapsamında portföyde yer alan girişimlere Garanti Bankası ile işbirliği sağlayabilecekleri müşteri deneyimine de katkı sağlayacak fırsatlar yaratmayı hedefliyoruz.”
“Teknolojik üretimleri daha çok destekleyeceğiz”
“Önceki yıllara göre 2016 yılında çok önemli derecede gelişmeler yaşandı ve girişimci rakamlarında büyük oranda artışlar oldu. KOSGEB olarak girişimcilik ekosisteminin desteklenmesi konusunda 2017 yılında da öncülük edeceğimize inanıyorum. KOSGEB olarak sürekli yenilik içerisindeyiz. Teknolojinin gelişmesi ile KOBİ’lerimizde oluşan yeni ihtiyaçlara göre destek mekanizmalarımızı sürekli güncelliyoruz. Son dönemde özellikle AR-GE, inovasyon ve endüstriyel ürün geliştirilmesi konularındaki destek programlarımızda üst limitlerde artış yaparak, KOBİ’lerimizin orta yüksek ve yüksek teknoloji alanlarındaki üretimlerini daha fazla oranlarla desteklemeye başladık. 2017 için de arzumuz tabii ki yüksek teknolojinin ve katma değeri yüksek sektörlerin ön plana çıkması.’’
“İleri teknoloji ön planda olacak”
“1960’larda devletler arasında olan uzay yarışı artık şirketler arasında oluşmaya başladı. Bunun etkilerini hemen hissetmesek bile birkaç yıla daha farklı bir dünyada yaşamaya başlayacağımızı görebiliyorum. Dünyada girişimcilik açısından, ileri teknoloji odaklı girişimciliğin daha merkezde olduğu, ’unicorn’ lakaplı dev start up’ların kaderlerinin tayin edildiği bir 2017 bekliyorum. Türkiye’de ise bir süredir devam eden konsolidasyonun hızlanacağı, sadece güçlü ve ayağını yorganına göre uzatan girişimlerin ayakta kaldığı bir dönem olmasını bekliyorum. Olası bir kriz senaryosuna yüzde 100 hazırlıklı olmak gerekiyor. Bu esnada risk algısını yüksek tutarak fırsatları da yakalamak lazım. Her zaman Türkiye’den dünyaya katma değer, fikri mülkiyet ve AR-GE ürünleri satmak olan hedefimi devam ettireceğim. Yurtiçi ve yurtdışı melek yatırım faaliyetlerime devam edeceğim.”
‘İnovasyon yapan fark yaratacak”
“inovasyon ile fark yaratan, dünyayı hedefleyen ve fayda yaratan girişimlerin sadece Türkiye’de değil dünyada da öne çıkacağını düşünüyorum. Bilim ve teknoloji kullanımı takip edemediğimiz bir hızda ilerliyor ve yenilikçi ürün ve hizmetlere dönüşüyor. Daha çok yakın bir zaman önce Elon Musk binaların enerji ihtiyacını çözecek ısı ve darbeye dayanıklı ve de oldukça şık çatı malzemelerinin lansmanını yaparak prototiplerini kamuoyu ile paylaştı. Bu hızlı değişen dünyada akademi dünyası, iş dünyası, devlet ve yatırımcı dörtlüsünün teknoloji ve inovasyon ağırlıklı girişimleri dünya çapında marka yapmak üzere entegre biçimde desteklemesi gerekiyor. Bu noktada girişimin hayatta kalması ve gerekli yatırımları alması, yasalar tarafından korunması ve özgürlükçü bir ortamda yeşermesi için çalışmalıyız.
Bu yıl, geçtiğimiz aylarda başlattığımız KAGİDER Pusula projesi ile KAGİDER’in 2008 yılından beri verdiği İşimi Kuruyorum’ eğitimlerini, Işık Üniversitesi’nin akademik işbirliği ile online bir platforma taşıdık. Kadın girişimciler arasında ticari işbirliklerini geliştirmeleri amacıyla her yıl biri İstanbul’da, biri de farklı bir ilde olmak üzere B2B KAGİDER iş Günleri’ni düzenliyoruz. Ayrıca, kadın girişimcileri temel konularda bilgilendirmek, işlerinde yeni fırsatlar yaratmaları için teşvik etmek ve kişisel gelişimlerine katkıda bulunmak amacıyla 2008 yılından bu yana Garanti Bankası ile işbirliğinde Türkiye genelinde ‘Kadın Girişimci Buluşmaları’ düzenliyoruz. Buluşmalar kapsamında girişimcilik, iş planı oluşturma, satış ve pazarlama, teknoloji, insan kaynakları ve yönetim gibi konularda eğitimler veriyoruz. ‘Türkiye’nin Kadın Girişimcisi Yarışması’ ile kadın girişimciliğini teşvik ediyor ve öykülerini paylaşarak girişimci olmak isteyenlere ilham veriyoruz. Şirketlerin insan kaynakları politikalarında kadınlara ve erkeklere eşit fırsatlar tanıdıklarını bağımsız bir denetim sürecinden geçerek taahhüt etme imkânı yakaladıkları Fırsat Eşitliği Modeli sertifikasına sahip örnek kurumlan kamuoyuna duyuruyor, sayılarını artırıyor ve özel sektörde kadının güçlenmesine katkı sağlıyoruz.”
“Satın almaları daha sık duyacağız”
“GBA açısından değerlendirecek olursak bizim için de oldukça yatırımı bol bir yıl oldu. Bu yıl şu ana kadar Kolay IK, Insider, iyisahne, MutluBiEv, Uplifers ve henüz ismini açıklamadığımız iki girişime daha yatırım yaptık. Beş yıl önce Türkiye’de girişimcilik ekosisteminden bahsedilemezken son yıllarda Türkiye’de kamu ve üniversiteler start up’larla işbirliği yapmaya başladı. Özel sektörde ise önde gelen kurumsal şirketlerde kurumiçi girişimcilik eğitimlerine ağırlık veriliyor. Büyük şirketlerin, dijital teknolojilerle birlikte iş yapış şekillerinin hızlıca değiştiği günümüz dünyasına hızlıca adapte olabilmek için start up’larla partnerliklere daha sıcak bakacakları bir döneme gireceğiz. Bana göre girişimcilik konusunda farkındalığın daha da artmasıyla birlikte 2017 yılında start up’larla büyük şirketlerin iş ortaklığı, satın almalar gibi haberleri daha sık duyacağız. Biz, Galata iş Melekleri (GBA) yatırımcıları olarak, öncelikle Türkiye’den çıkan erken aşama, teknoloji tabanlı girişimlere odaklanıyoruz. Dernek üyelerimiz, ağırlıklı olarak internet, mobil, yazılım ve telekomünikasyon sektörlerine yönelik girişimlere yatırım yapıyor. Biyoteknoloji, gayrimenkul veya film sektörleri, şimdilik yatırım yaptığımız alanlar içinde değil. Biz de GBA olarak 2017 yılı için bu doğrultuda planlar yapıyoruz.”
“Destekler ihtiyaca göre özelleştirilmeli”
“Darbe, savaş, terör, ekonomik kriz gibi muazzam zorlu etapları aynı anda hazmetmeye çalışan ülkemizde kurtuluş için artık tutunulacak tek dal girişimcilik kaldı. Bunun ciddiyetinin daha da fazla farkına varan devlet organları girişimciliğe verdikleri destekleri yeni yılda daha da artıracak gibi görünüyor. Çünkü yeni iş sahalarının yaratılması ve işlemeyen sistemlere alternatiflerin üretilebilmesi için tek çıkar yolumuz aslında bu. Her alanda biriken problemlerimizi çözecek daha fazla gerçek girişimciye ihtiyacımız var. Burada da iki konuyu hayati görüyorum. İlk olarak işin başı eğitim! Daha fazla adette güçlü, vizyon sahibi, inovatif girişimciler yetiştirmemiz gerekiyor. Bu konu en üst düzeyde ele alınmalı. Akabinde girişimcilik destekleri için bürokratik engeller kaldırılmalı, destek programları daha çok ‘ihtiyaca göre’ özelleştirilmeli ve daha çok girişimciye kaynak aktarmak yerine kısmen biraz daha azına daha fazla kaynak ayrılmalı.
Biz Girişim Savaşçıları yetiştirmeye 2017’de de aynen devam edeceğiz. Dördüncü yılımıza girdiğimiz şu günlerde programımızı da büyüttük ve toplam üç etaba yaydık. Bunlar GİS Acemi Birliği, GİS Usta Birliği ve GİS Özel Birliği olarak netleşti. 2017 yılında acemi birliğimizde hayat amaçlarını ve iş fikirlerini netleştiren girişimciler, usta birliğimizde işlerini uygulamalı olarak disipline şekilde kurabilecekler ve gerekli girişimcilik davranışlarını ve becerilerini de kazanabilecekler. Buradan çıkanlar ise mentorlarımızın netvvorkünden yararlanabilecekleri, birbirinden organize şekilde destek alabilecekleri, partner kuruluşlarımızın hizmetlerine imtiyazlı olarak ulaşabilecekleri Girişim Savaşçısı Özel Birliği’ne katılabilecekler. Bizim taraftaki bir başka yenilik ise başarılı mezunlarımızın GİS yönetimine geçmesi oldu. Kurduğumuz Merkez Yürütme Kurulu (MYK) seçimle iş başına geliyor ve tüm Girişim Savaşçısı organlarını yönetiyor.”
“Türk markalarını ABD’ye taşıyacağız”
“Türkiye ekonomisinin ölçeği büyüdükçe franchising sektöründeki gelişimin ve çeşitliliğin daha da artacağına inanıyorum. Bilindiği üzere markalarla girişimcileri her yıl Bayim Olur musun Franchising ve Markalı Bayilik Fuarfnda buluşturarak reel sektöre ve ülke ekonomisine önemli katkıda bulunuyoruz. Fuar, firmaların franchise sayısını arttırdığı gibi birçoğunun da ilk çıkış, gelişim ve lansman noktası olma özelliğini taşıyor. 15-17 Haziran 2017‘de New York The Javits Center’da düzenlenecek International Franchise Expo‘nun Türkiye’deki tek yetkili temsilcisi olduk. Bu fuar ile Türk markalarını Amerika’ya taşıyacağız. Hedefimiz markaların yurtiçi ve yurtdışında büyümelerine önemli katkılar sağlamak ve önümüzdeki yıllarda daha fazla Türk markasını yurtdışına taşımak.”
“Girişimciliğin yükseldiği bir yıl olacak”
“Girişimcilik Türkiye’de her geçen yıl daha fazla sindiriliyor ve anlaşılıyor. Bu doğrultuda kurumiçi girişimlerin sayısı oldukça arttı. Ayrıca beyaz yakalı diye tabir ettiğimiz kitle de akşamları işten çıkıp kendi iş fikri üzerinde çalışmaya ya da mevcut kariyerini bırakıp kendi işini kurma konusunda daha cesaretli davranmaya başladı. Bunların yanı sıra devletten ve özel sektörden de yatırım fonları arttı. Bu artışın devam etmesini temenni ediyoruz. Ayrıca gerek melek yatırımlar gerek Smart Money diye tabir ? ettiğimiz akıllı sermaye yatırımları hem nitelik hem nicelik olarak artış gösteriyor. Girişimcilerde de niteliksel ve niceliksel artış söz konusu. Buradan hareketle 2017 yılının girişimciliğin yükselmeye devam ettiği ve ekonomiye =S sağladığı katkının arttığı bir yıl olmasını bekliyoruz. Etohum olarak 2017 yılında 15 şirkete yatırım yapmayı planlıyoruz.
Geçmişte yatırım yaptığımız start up’lar için çalışmalarımız devam ediyor. Startup İstanbul ve Startup Turkey : “ etkinliklerini daha geniş katılımlarla yapmak ve tüm dünyadaki girişimcileri ağırlayacak bir boyuta getirmek istiyoruz. Mevcut yatırımlarımızı ve mentorlük çalışmalarımızı da arttırarak devam ettirmek hedefindeyiz.”
“Kurumiçi girişimcilik artacak”
“Önceki yıllara “Kitlesel sermaye alanında çalışmaların hız kazanmasını bekliyorum. Bu yönü ile daha geniş bir tabana girişimcilik genişlemiş olacak. Küçük sermayeler ile bireylerin güzel fikirlere destekçi ve ortak olmaları imkanı sağlanabileceği bir dönem söz konusu. Aynı zamanda, kurumların da girişimciliğe daha önem verdiği ve kurumsal girişimciliğin arttığı bir yıl bekleyebiliriz. Girişimcilik ve yatırımcılık alanında sektörel bazda uzmanlaşmaların ön plana çıkacağı bir dönemin bizleri beklediğini düşünüyorum. Mobil teknolojiler alanında yatırımcıların bir araya geleceği, sağlık girişimcileri için çalışmaların hızlandığı bir dönem ön planda olacaktır. Bu dönem içerisinde Girişim Hareketi Usta Çırak Buluşması etkinliğimizi büyüterek, dördüncü dönemde İstanbul dışına yaygınlaştırmayı hedefliyoruz. 40 yaş altında 40 girişimci adayı hedefi ile başlamış olan program ilk dönemlerinde bu hedeflerine ulaşmak üzere ilerliyor. Ayrıca JAIN Global ile ilgili ekosistemde farkındalık yaratacağımız bir dönem içerisinde bulunacağız. Girişimcilik ve yatırımcılık alanında çalışmalar ve etkinliklerimiz olacak.”
“Erken aşama girişimlerine daha fazla yatırım yapacağa”
2017 yılının 2016 yılına kıyasla yatırımların artacağı bir yıl olacağını umuyoruz. Özellikle 2016 yılında yaşanan ekonomik olumsuzluklara rağmen Türkiye’de iç ve dış yatırımların artması, 2017 yılında da ekosistemin hareketli bir yıl geçireceğine işaret ediyor. Aslında Avrupa ve Amerika’da bir süredir ilgi çeken bazı sektörler 2017 yılında Türkiye’de ? S kullanıcı, yatırımcı ve girişimci tarafından daha çok fark edilecek. Örneğin Türkiye’de de örneklerini görmeye başladığımız chatbot uygulamaları, nesnelerin interneti alanında yapılan yenilikler, kurumsal şirketlerin bu tarz İş projelere destekleri ile ön plana çıkacak. Üç boyutlu yazıcıların, VR gözlüklerinin hayatımızda daha fazla yer almasıyla bu alandaki teknoloji girişimlerinin de artacağını düşünüyoruz. Yine 2017 yılında da pazar yeri, siber güvenlik, Saas, fintech ve e-ticaret uygulamalarına yatırım yapılmaya devam edecek diye öngörüyoruz. 2017 yılında özellikle Hızlandırma Programı ile erken aşama girişimlere tohum yatırım, ortak çalışma alanı, uzman ve mentor destekleri ile daha fazla yatırım yapmayı planlıyoruz. Bunun yanı sıra tabii ki melek yatırım faaliyetlerimize devam edeceğiz.”
“Girişimcileri yurtdışına götüreceğiz”
“Türkiye ekonomisi için zor bir yıl olacağı çok aşikâr. Büyüme hızımız giderek düşüyor. Bu melek yatırımlara ve girişimcilere de yansıyacaktır. Kitlesel fonlama kanunu eğer 2017 yılı içerisinde hayata geçirilebilirse, bu ekosisteme bir ivme katacaktır. Bu kanunun meclisten çıkmasını beklemek durumundayız. Diğer yandan, yavaşlayacak olan bir ekonomide artık geri dönüş beklentisi olmayan emlak sektörü yatırımlarından uzaklaşan bir yatırımcı kitlesi söz konusu. Bu aktif yatırımcılar globalleşme imkânı sunan projelere yatırım fırsatları kollayacaklardır. Aktif girişimcilerin bu fırsatları değerlendirebileceğini düşünüyorum. En başarılı girişimcilik hikayelerinin kriz dönemlerinde çıktığını unutmayalım. 2016 yılında Türkiye merkezli bir girişim olan Vispera’nın ABD’li meleklerden yatırım almasına imkan sağladık. Bu Türkiye’de ilk kez gerçekleşen bir başarı hikayesi oldu. 2017 yılında birkaç Türkiyeli girişimi daha global yatırımcılar ile buluşturmak en büyük arzumuz olacak. Bu konuya özel olarak Stockholm’de gerçekleşecek olan Keiretsu Avrupa Melek Yatırım Zirvesi’ne daha fazla Türkiyeli girişimi götürebilmek arzusundayız. Ayrıca ABO-San Francisco’daki merkezimize daha fazla projenin 2017 yılı içerisinde ulaşacağını ve dikkatini çekeceğini düşünmekteyiz.”