Gölevez Yetiştiriciliği İle Girişimciler Çok Para Kazanacak

Gölevez Yetiştiriciliği Yapacak Girişimciler 1 Dekar Alandan 7 Bin TL Para Kazanacak.

Mersin’in ilçelerinde üretimine başlanan gölevez bitkisini hiç denediniz mi? Hasat dönemi daha yeni başlayan gölevezin tadına bakmanın tam zamanı. Gölevez, tarımda alternatif ürün olmaya aday bir bitki. 1 dekar alanda 7 bin TL veren başka bir ürün yok gibi…

BU hafta önümüzdeki yıllarda adından daha sıkça bahsettirecek bir tarım ürününden bahsetmek istiyoruz. Bunun adı gölevez. Tüketimin yoğun yapıldığı Kıbrıs’ta bu bitki kolakas, dünyada taro olarak bilinir. Patatese benzeyen yumrulu bir bitki olan gölevez Mersin’in tarım cenneti ilçeleri Bozyazı ve Anamur ile Antalya’nın Alanya ve Gazipaşa ilçelerinde yetiştiriliyor…

Gölevez, patates ve yerfıstığı gibi yumru bitkilerinden olup,tüketimi patates bitkisine benziyor. Patatesin gıda maddesi olarak kullanıldığı her yerde gölevezde kullanılabiliyor. Tropik ve subtropik ülkelerde gölevez konserve, püre, un, cips, şehriye ve dondurulmuş gıda olarak değerlendiriliyor. Besin değeri verimi ve diyet besini olması açısından patatese oranla daha avantajlı. Ayrıca nişasta kaynağı içeriğiyle önemli bir enerji kaynağı.

Tropikal iklim kuşağının hakim olduğu Afrika, Orta Amerika ve Pasifik adalarında yetişen ve 400-500 milyon insanın temel gıda kaynağı haline gelen gölevez bitkisi (taro), Türkiye’de ise henüz çok fazla tanınmıyor. Bu bitkinin tanınması için yoğun çaba sarf eden Mersin Gıda Kontrol Labarotuvarı’nda görevli Gıda Yüksek Mühendisi Mevlüt Şen, şimdilik sınırlı alanda yetiştirilen gölevezin Akdeniz ve Güney Ege sahil şeridindeki bölgelerde rahatlıkla yetiştirilebilece-ğini söylüyor. Üretici için alternatif bir ürün olması için çaba sarf ettiklerini söyleyen Mevlüt Şahin, özellikle cips üreticilerinin göleveze ilgi göstermesini beklediklerini söylüyor.

KARLI BİR GİRİŞİM ALANI

Gölevezin dikimi nisan ayında yapılıyor. Kasım, aralık ve ocak aylarında da hasat yapılıyor. Bir c dekar alanda 7 ton ürün elde ediliyor. Patates ise 1 dekarda 2.5 ton ürün veriyor.

Gölevez üreticisi dekarda en az 7 bin TL gelir elde ederken, patates üreticisi 2 bin 500 TL ancak gelir elde edebiliyor. 1 dekar mandalina bahçesinden de 3-4 bin TL’lik gelir elde ediliyor. Bu açıdan da çiftçi için çok karlı ve avantajlı bir ürün olarak karşımıza çıkıyor. Mevlüt Şen, üreticinin pazarlama sorununu aşması halinde ekim alanlarının hızla artacağım bekliyor. Mevlüt Şen’in verdiği bilgiye göre Türkiye’de henüz 30 bin tonluk bir üretim söz konusu. Dünya üretiminin 5 milyon 700 bin ton olduğu bir yerde daha alınması gereken çok yol olduğu görünüyor.

Gölevezin yaygınlaşması için çalmadık kapı bırakmayan Mevlüt Şen, TÜBİTAK desteğiyle deneme cips üretmiş. Frito Lay ve Kraft şirketlerinde yapılan deneme cips üretimleri başarılı sonuç vermiş. Şen, önümüzdeki yıllarda sözleşmeli çiftçi modeliyle gölevez ekim alanlarının genişleyeceğini söylüyor.

Şen, “Cips markaları ürüne sıcak bakıyor. Deneme ürünlerinde çok iyi sonuçlar çıktı. Sözleşmeli üretim model üzerinde çalışılıyor. Eğer alım garantisi verilirse güney sahillerinde bu ürün yaygın olarak üretilir. Çiftçi için de alternatif bir ürün olur” diyor. Gölevez’in sağlık açısından da önemli , olduğunu belirlen Mevlüt Şen. “Amerikalı profesör Lynnette R. Ferguson’un yaptığı bir araştırma ile gölevez bitkisinin kalınbağırsak kanserine önleyici etkisi olduğu tespit etmiş. Bilimsel bir çalışmayla bu kanıtlanmış” diyor.

TOPLANTILAR DÜZENLİYOR

Gölevez üretiminin artması için Mer sin İl Özel İdaresi, Bozyazı Kaymakamlığı ve Bozyazı İlçe Tarım Müdürlüğü ile ortak bir proje yürütmüş.

Bozyazı da özel bahçeler kurdurulmuş ve üretimi yaptırılmış. Bozyazı Kaymakamı Mustafa Erkayıran, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı İlçe Müdürü Savaş Çelik ve Bozyazı Belediye Başkanı Mehmet Ballı ilçede toplantılar düzenleyerek üretimin artması için çaba gösteriyorlar. Tarım İlçe Müdürlüğü’nde görevli Ziraat Mühendisi Erkan Erdoğan da bahçelerle ilgilenmiş.

Bozyazı Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürü Savaş Çelik, dünyada yarım milyar insanın temel besin kaynağı olan gölevezin sadece üretim bölgesi dışında tanınmadığını söylüyor. Gölevezi tanıtmak için çalıştıklarını söyleyen Çelik, ‘‘Öncelikle yol haritamı/ içerisinde gölevezin bir tarımsal ürün olarak ülkemizdeki varlığını tescil ettirmemiz gerektiğini düşündük ve projenin uygulamaya aktarılması ile birlikte Bakanlığımız üst birimleri ile görüşmeler yaptık. Daha önce hiçbir şekilde ürün kayıtlarında yer almayan gölevezin, Bakanlığımız ürün listesine girmesini sağladık ve Ulusal Çiftçi Kayıt Sistemi Veritaba-nmda ilk kez gölevez bitkisinin yer almasını sağladık” diyor.

NASIL TÜKETİLİR?

Gölevez, bölgenin kış mevsiminin en gözde yiyeceklerinden birisi. Geleneksel olarak patates gibi haşlanarak veya kızartılarak (Parmak kızartması) tüketilir. Sumak ve limon gibi ekşi malzemeler ilave edildiğinde daha lezzetli hale geliyor. Yaprakları haşlanarak sarma yapılıyor. Gölevezin patatesten farklı olarak, pişirildiğinde müsilaj madde serbest kalır. Bu nedenle özellikle haşlanarak yapılacak yemeklerde kabuk soyulduktan sonra bıçağı yüzeye takıp kırarak kopartmak gerekiyor. Gölevez kuru fasulye ve nohut yemekleri gibi isteğe bağlı olarak et ile haşlanarak yemeği yapılıyor. Fırınlanarak ve haşlanarak mantı ve börek yapılıp hindistan cevizi ile tüketiliyor. Kurutulup öğütülmüş ince tozu; ekmek, pasta, mama ve makarnalarda katkı maddesi olarak kullanılıyor. Gölevez nişastası, plastik ve kozmetik endüstrisinde de kullanılıyor. Gölevez yumrusu yüzdelO müsilaj içerir. Gölevez zamkı (müsilaj) diyet ürünlerine katılıyor. Yaprak saplarından Vietnam çorbası yapılıyor. Yumru haşlanarak sebze yemekleri yapılabiliyor. Gölevez yumrusu yağda kızartılarak cips yapılıyor.

1 dekar gölevez bahçesinin maliyeti

Gölevez bitkisi mart ayında dikimi yapılıyor. Hasat ise kasım, aralık ve ocak aylarında yapılıyor. Yumrularının büyüklüğü 2 kiloya kadar çıkabiliyor. Gölevez bitkisinin bahçe maliyeti de çok düşük. 1 dekarlık bir bahçenin toplam maliyeti 500 TL’yi geçmiyor. 1 dekardan 7 ton ürün elde ediliyor. Gölevez pazarda 2 TL’den satılıyor. Toptan 1 TL’den bile satılsa en az 7 bin TL ciro elde ediliyor. Maliyeti düştüğünüz zaman net 6 bin 500 TL gelir elde ediliyor. Eğer pazar oluşursa çiftçiler için en karlı ürünlerden biri haline gelebilir.

İdriz Çokal / Para