Gramı 150 TL’ye et!..

ABD’de bir teknoloji şirketi, laboratuvarda et üretti. Geleneksel hayvan besleyiciliğine alternatif olmayı hedefleyen şirket çok iddialı. Etin 450 gramı 18 bin dolar, ancak 2-3 yıl sonra çok daha ucuza raflarda olacak…

BAZI doktor ve beslenme uzmanlan, 21’inci yüzyılda tükettiğimiz gıdaların kalitesinin düştüğünden ve artık toprakla beslenen hiçbir gıdanın 50 yıl önceki gibi vücudumuza fayda sağlayamadığından şikayet ediyor. Teknoloji şirketleri ise gelecekte etin ve sebzenin kalitesinin giderek düşeceği ve bir gün yiyecek et bulamayacağımızın hesabını yaparak “yapay ortamlarda” et ve sebze üretmeye başladı bile. “Hücrelerin laboratuvar ortamında çoğalarak doku oluşturması” yöntemine dayanılarak üretilen yapay et, 2-3 yıl içinde piyasaya sürülecek.

Yanlış okuduğunuzu sanmayın; ABD’de Memphis Meats isimli bir şirket, Microsoft’un kumcusu Bili Gates ile Virgin Atlantic ve Virgin Records’u bünyesinde barındıran Virgin Group’un başkanı Richard Branson gibi fütüristik projelere destek veren yatmalardan da destek alarak, laboratuvar ortamında 450 gramı (1 pound) tam 18 bin dolar değerinde et üretti. Gates, Branson ve dünyanın en büyük tarım şirketle-rinden Cargill’in üyesi olduğu, daha önce de Tesla, Space X ve Skype’a finansal destek sağlayan DFJ isimli risk sermaye oluşumu, “yapay et” üretiminde geleceği görerek bu projeye şimdiye kadar 22 milyon dolar yatırdı.

İDDİALI BİR GİRİŞİM

ABD’nin San Francisco kentinde kurulan Memphis Meats, Şubat 2016’dan Ağustos 2017’ye kadar hayvan hücrelerinden dana, meats tavuk ve ördek eti üretmeyi başardı. Etin tam olarak “temiz” yani kimyasallardan arındırılmış olduğunu açıklayan Memphis Meats, seri üretime geçmek için daha fazla sermaye arayışı içinde, ilk üretimin 18 bin dolar olmasına karşın seri üretimin çok daha ucuz olmasını hedefleyen şirket, ürünlerin fiyatını düşüreceklerini, hatta mevcut etten daha ucuza satmayı hedeflediklerini belirtiyor.

Şirket, elde ettiği bilimsel sonucun ticari anlamda değer kazanacağım hesap ederek şimdiden bünyesine aşçı, farklı alanlarda biliminsanları, finans, reklam, tasarım sektörlerinden personel istihdam ettiğini bildiriyor. Görüşmek için başvurduğum şirket, yakm gelecekteki planlarını sır gibi saklıyor. ABD ve Ingiliz medyasıysa şirketin amacının yapay etleri 2-3 yıl içinde tüm dünya piyasasına sunmayı amaçladığını duyurdu. Memphis Meat, işe ilk olarak hot dog, sosis, köfte ve burger eti üretimiyle başlayacaklarını ve işe aldıkları ödüllü aşçıların hazırlayacağı tariflerle insanların beğenisine sunacaklarını açıkladı.

“30 YIL SONRA HAYVAN KESİLMEYECEK”

İngiliz medyasına konuşan Richard Bran-son ise, yaptığı yatırımın doğru olduğundan emin konuşuyor. Memphis Meat’e yatırım yapmaktan büyük heyecan duyduğunu belirten vejetaryen Branson, “30 yıl sonra artık hayvanları eti için öldürmek zorunda kalmayacağımıza ve tamamen temiz veya bitkiden elde edilen etler yiyeceğimize inanıyorum. Bu etin tadı, şimdi yediğimiz etle aynı olmakla kalmayıp çok daha sağlıklı olacak” diye konuştu. Hayvanların artık doğal olarak beslenemediğini ve milenyum kuşağının “doğal ve temiz et tüketicileri olduğunu belirten Memphis Meat kurucusu ve CEO’su Dr. Uma Valeti, insanların daha uzun süreli yiyecek kaynakları ve tarımsal ürünlere yönelmeleri gerektiğini ifade ediyor. Dr. Valeti, “Dünyanın neresinde olursa olsun, insanlar et yemeyi seviyor. Bu yüzyıllardır kültür ve geleneklerin temelini oluşturuyor. Ete olan talep gün geçtikçe artıyor. Biz insanların sevdiği bu besini yemeye devam etmelerini istiyoruz. Ancak geleneksel et üretim yöntemi artık günümüzde çevre, hayvan hakları ve insan sağlığı bakımından zorluklar ortaya çıkarıyor. Bunlar herkesin çözmeye çalıştığı sorunlar.

Biz bir şemsiye altında bu sorunların tümüne cevap bulduk” sözleriyle yapay etin, gelecek nesilleri düşünen, çevre dostu bir proje olduğunu ifade ediyor.

Geleceği yapay ette görüyorlar

Yapay et projesine fon sağlayan Venture isimli risk sermaye grubunu oluşturanlar arasında Microsoft’un kurucusu Bili Gates, Virgin Group CEO’su Richard Branson, eski General Electric CEO’su Jack VVelch, Tvvitch’in krurucularından Klye Vogt ve Tesla-Space X‘in kurucusu Elon Musk’ın erkek kardeşi Kimbal Musk bulunuyor.

Bitkisel ürünler revaçta

ABD’de özellikle son birkaç yılda yükselen vegan gıda pazarı, start-up olarak doğan ancak seri üretime geçebilen onlarca başarı hikayeleriyle dolu. Bunlarda biri, Leonardo dİ Caprio bu yılbaşında finansal destek sağlayınca gündeme gelen nohut çerezi Hippeas. ABD’de Starbucks, Whole Foods, Wegmans, Tesco, Sainsbury’s gibi 100 bin offline satış noktasının yanı sıra, Amazon ve Thrive Market gibi ABD’deki popüler online alışveriş siteleri üzerinden satışa sunulan Hippeas, bir yılı aşkın süredir devam eden satışlarının tutması üzerine 10 milyon dolarlık sermaye toplamayı başardı. Önümüzdeki yıl hedeflerinin 30 milyon dolar olduğunu belirten organik ürün Hippeas, milenyum kuşağı ve sağlıklı beslenme trendiyle birlikte “çevre dostu sağlıklı atıştırmalık” alanında yükselişe geçen vegan markalardan biri.

Şule Güner