Guava da Yetiştiriciliği Kazandırıyor
Tropikal meyvelere ilgi her geçen gün artıyor. Altın çilek, pepino, papaya, avokado, ananas ve mangodan sonra guava da üretimi yapılan meyveler arasına girdi. Şu anda ekimi az ama kârı yüksek. Tarlada 5-7 TL’den satılıyor…
Bir dekar bahçenin maliyeti
Guava, maliyeti, zahmeti düşük karı yüksek bir meyve. Bir dekar bahçeye yaklaşık 50 adet fidan dikiliyor. Dikimi kasım ayında yapılıyor. Hasat ise ağustos sonunda başlayıp kasıma kadar sürüyor. Fidanlar 5 TL’den satılıyor. Yani fidan maliyeti 250 TL. Sulama, bakım ve diğer giderlerle birlikte bir dekar guavanın maliyeti bin TL’yi geçmiyor.
Çok yıllı bir meyve olan guava diğer meyvelerden daha erken ürün veriyor. Birçok ağaç çeşidi ortalama dört yıldan sonra meyve verirken guava ikinci yılından itibaren meyve vermeye başlıyor. Verimli hale ise dördüncü yıldan sonra geçiyor. Bir ağaçtan 30 kilo civannda meyve alınabiliyor. 50 ağaçlık bir dekar bahçeden 1500 kg meyve almak mümkün. Meyvenin kilosu tarlada 5 TL’den satılıyor. Basit bir hesapla bir dekar bahçeden 7 bin 500 TL ciro elde etmek mümkün. Yani bin TL yatırım yapıp 6 bin 500 TL kar edebilirsiniz.
PEPİNO, papaya (ağaç kavunu), physalis (altın çilek), avokado, ananas, blue berry (yaban mersini), mango… Bunlar Türkiye’de yetiştirilmeye başlanan 26 çeşit tropikal meyveden sadece birkaçı. Tropikal meyveler yakın zamana kadar sıcak iklim bölgelerinden ithalat yoluyla geliyordu. Gerçi hala büyük bir kısmı dışarıdan geliyor. Ancak son yıllarda Türkiye’de de üretmeye başlayanlar var. Daha çok turizm bölgelerindeki otellerde ve lüks semtlerdeki manavlarda rastladığımız tropikal meyveleri artık market raflarında, manavlarda, kurutulmuş halleriyle aktarlarda görüyoruz. Tropikal meyvelerle ilgili haberlere geçmiş sayılarımızda genişçe yer vermiştik. Şimdi Türkiye’de üretimi yapılan tropikal meyve ailesine katılan guava meyvesinden bahsetmek istiyoruz.
ANAVATANI MEKSİKA
Guava, Latince nar anlamında “psidium” kelimesinden türemiş. Yaklaşık 100 kadar türü bulunuyor. Anavatanı Meksika, Orta Amerika ve Güney Amerika’nın kuzeyi. Günümüzde Güney Asya, Ha-waii, Karayipler ve Afrika’da ziraatı yapılıyor.
Guava, yaklaşık 4 ila 12 cm uzunluğunda, türe bağlı olarak yuvarlak veya oval şekilde. Gş-nel olarak meyvenin dış kabuğu sert; türüne göre acı, yumuşak veya tatlı oluyor. Yine türüne göre kabuğunun kalınlığı değişiyor, çoğu zaman olgunlaşmadan önce yeşil olan kabuk olgunlaşınca, sarı, vişne çürüğü rengi alabiliyor veya yeşil rengini koruyor. Guava limona benzer fakat onun aksine fazla keskin olmayan aroması ile biliniyor. Etli kısmı derin pembe (kırmızı guavalarda) veyahut beyaz olabiliyor (beyaz guava-larda); bu kısmın tadı ekşi veya tatlı oluyor. Bunun dışında orta kısımda bulunan meyve tohumlarının sayısı ve sertliği türlere bağlı olarak değişiyor.
TÜRKİYE’NİN TEK ÜRETİCİSİ
Dediğimiz gibi guava meyvesi Türkiye için çok yeni. Altı yıl önce Mersin’in Silifke ilçesinde limon yetiştiriciliği yapan ziraat mühendisi Mustafa Levent meyveyi yetiştirmeye başlamış. Türkiye’nin ilk ve tek guava bahçesini kuran Levent’in serüveni ise bir fi-dancının fidan hediye etmesi ile başlamış. Arkadaşından aldığı fidanı limon bahçesinde uygun bir yere diken Mustafa Levent, ikinci yılda meyve almaya başlamış. Meyvenin tadı hoşuna gidince de işi büyütmeye karar vermiş. İlk denediği guava içi beyaz olan cinsmiş, içi pembe olanların daha tatlı olduğunu öğrenince birkaç fidan daha dikmiş. Şu anda bin ağaçlık bir bahçesi var. Bahçesinde altı çeşit guava meyvesi yetiştiren Levent, limon bahçesinden guava bahçesine geçiş yaptığını söylüyor. Levent şu değerlendirmeyi yapıyor:
“Babam Silifke’nin ilk limon üreticilerinden biridir. Limon bahçelerinin kurulmasına öncülük etmiş. 62 yıldır limon üretiyoruz. Yeni bir arayış içindeydik. Limon eskisi gibi kazandırmıyor. Sonrasında guava ile tanıştim. İlk deneme üretimlerimiz başarılı olunca bahçeyi büyütmeye başladım. Şu anda 300’ü meyve veren toplamda 1000 ağaca ulaştım. Daha da büyüteceğim. Hem limon kadar zahmetli bir ürün değil. Hem de kazancı daha iyi. Bu meyvenin üretimi yaygınlaşmalı. Tropikal bir meyve olduğu için her yerde yetiştirmek zor. Silifke, Alanya, Gazipaşa gibi ilçelerde rahatlıkla yetişir. Yedi derecenin altına iner ve don olayı yaşanırsa meyve zarar görebilir. Ben bu meyvenin limon bahçelerine alternatif olacağına inanıyorum. Bahçe kurmak isteyenlere fidan desteği de yapıyorum. Fidanını 5 TL’den satıyoruz. Yeter ki bahçeler artsın. İnsanlar bu meyvenin tadına alıştıkça tüketim artacaktır.”
TALEP GÖRMEYE BAŞLADI
Mustafa Levent’in ürettiği guavalara sanayiden de talep gelmeye başlamış. Bu yıl bir reçel üreticisi ve bir şarap üreticisi meyve talebinde bulunmuş. Meyve suyu sektöründe kullananlar da var ancak onlar henüz tedariklerini ithalatla yapıyor.
Peki, guavanm fiyatı hangi seviyelerde? Guava meyvesi henüz her markette yok. Makro Çenter gibi marketlerde bulmak mümkün. Oralarda da kilosu 50 TL’nin üzerinde. Tabii bunlar ithalat yoluyla geldiği için fiyat bu kadar yüksek. Yerli üretim guavalar ise tarlada 5-7 TL arasında satılıyor. İsteyene kargo ücreti karşılığında da bu fiyatlardan ulaştırılıyor.
VİTAMİN DEPOSU
A vitamini, C vitamini, folikasjt, potasyum, manganez, bakır gibi elementler açısından zengin olan guava meyvesinin, düşük kalorili olduğu bilinen herhangi bir türünün bir tanesi bile bir portakalın dört katı kadar vitamin içerebiliyor. Vitamin çeşidi bakımından oldukça zengin ve likopen seviyesi yüksek olan guavanın kanser hastalığına karşı koruyucu olmasının yanı sıra birçok hastalığa da iyi geldiği söyleniyor. Pek çok ülkede meyvesi için üretilen ve aynı zamanda tıp ve gıda endüstrisinde kullanımı olan guava, saksılarda rahatlıkla yetiş-tirilebilen nadir tropik bitkilerden biri. Sahip olduğu güzel kokusu ile bahçe ve evlerde de yetiştiriliyor.
Gıda sektöründe tatlı, turşu, reçel ve meyve suyu yapımında kullanılan guava meyvesi kozmetik sektöründe de kendine yer edinmeyi başarmış. Meyve tatlı aroması, düşük rekabet oram ve yüksek kazancı ile girişimcileri cezbedeceğe benziyor.