Hafif ticari araç pazarında satışlar arttı

Hafif ticari araç pazarında 2011’in ortalarında başlayan gerileme bitmiş görünüyor. K türü yetki belgesi fiyatlarında yapılan indirimden sonra satışlar ağustos ayında yüzde 12, eylül ayında ise yüzde 15 arttı. Bu durum yıl sonu toplam pazar beklentisini de yukarı çekti. Bu yılın başmda 650 bin dolayında olan 2014 satış beklentisi şimdi 700-725 bin araşma yükseldi.

Otomotiv pazarının en önemli ayaklarından olan hafif ticari araçta işler uzun zamandır iyi gitmiyordu. 2011 yılının üçüncü çeyreğinde daralmaya başlayan pazar neredeyse her ay kan kaybederek dip noktasına kadar gelmişti. Öyle ki satışlar son 10 yılın en düşük seviyesine inmişti.

Fakat iki aydır bir toparlanma söz konusu. Bu toparlanma büyük ölçüde K türü yetki belgesinde yapılan indirimden kaynaklandı. Markalann hafif ticari araç gamlarına yönelik gerçekleştirdiği kampanyalar da toparlanmayı destekledi.

Bu toparlanmayla hafif ticari araç pazarının yeniden büyüme trendine girmesi, toplam otomotiv pazarına ilişkin yıl sonu beklentilerini de yukarı çekti. Daha önce 650 bin adet dolayında olan yıl sonu beklentisi, yaşanan olumlu havanın da etkisiyle 700-725 bin arasına revize edildi.

İKİ AYDIR ARTIŞ VAR

Pazarda yaşanan toparlanmanın nedenlerine değinmeden önce biraz rakamlara bakalım. Hafif ticari araç pazannda yaşanan gerileme 2011’in üçüncü çeyreğinde başladı. O yılın temmuz ayında başlayan daralma sonraki aylarda da devam etmesine rağmen 2011’de satışlar 2010’a göre yüzde 8 artarak 271 bin adet olarak gerçekleşmişti. 2012’de yüzde 18’in üzerinde bir düşüş yaşandı ve hafif ticari araç satışları 221 bine düştü. Geçtiğimiz yıl ise yüzde 15’lik bir daralmayla satışlar 188 bine kadar geriledi.

Aslında tablo bu yılın temmuz ayına kadar son üç yıldan farklı değildi. Binek pazannda yaşanan canlılığa karşın hafif ticari araç satışları temmuz ayına kadar hep geriledi. Bunun sonucunda da 2014’ün ocak-temmuz döneminde pazar geçen yıla göre yüzde 29,5 daraldı ve satışlar 74 bin 393 adet olarak gerçekleşti.

Bu trendin yıl sonuna kadar böyle devam etmesi beklenirken K türü yetki belgesi fiyatlarında yapılan indirim durumu bir anda değiştirdi. Satışlar ağustos ayında yüzde 12, eylül ayında ise yüzde 15 arttı. Böylelikle ocak-temmuz döneminde yüzde 29,5’e kadar çıkmış olan düşüş, ocak-eylül dönemi itibariyle yüzde 20’ye geriledi.

K BELGESİ CANLANDIRDI

Sektör yetkilileriyle konuştuğumuzda yaşanan canlılığın önemli nedenlerinden biri olarak K türü yetki belgesinde yapılan indirim gösteriliyor. 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu ve bu kanuna istinaden çıkan-lan Karayolu Taşıma Yönetmeliği çerçevesinde, 2010’dan bu yana yurtiçi eşya taşımacılığı yapacak şirketler için K türü yetki belgesi aranıyor. K türü yetki belgesi sahibi olmayanlar, ticari amaçla yurtiçinde eşya taşımacılığı yapamıyor. Geçmiş dönemde Maliye Bakanlığı K Belgesi için denetimleri bir hayli arttırmış ve belgesi olmadan trafiğe çıkanlara ciddi cezalar kesmişti. Bu durum hafif ticari araç satışlarında ciddi bir gerilemeye neden olmuştu. Özellikle ticaretten ziyade günlük kullanım için hafif ticari araç alanlar binek otomobile yönelmişti.

Satışlarda yaşanan daralma ve şirketlerin bu yöndeki baskısıyla K türü yetki belgesi fiyatlarında ciddi bir indirime gidildi. Yaklaşık 2 bin 300 TL olan K2 belgesi ücreti bin TL’ye, 4 bin 600 TL olan Kİ belgesi ücreti de 2 bin TL’ye indirildi. Bu indirim hemen fiyatlara ve dolayısıyla da satışlara yansıdı.

EROZYON GERİDE KALIYOR

Hafif ticari araç pazarında yaşanan canlılık, bu alanda Avrupa’nın üretim üssü olan Türkiye’nin bu özelliğini kaybetmemesi açısından son derece önemli.

Hafif ticari araçların satışlarında son üç yıldır yaşanan gerilemenin tek bir nedeni yok. Başlıca nedenler, son birkaç yıl içerisinde yapılan vergi düzenlemeleri ile eskiye nazaran vergi avantajının azalması, özel sürücü ve K belgesi gibi özel kullanım belgelerinin aranmaya başlaması ve güzergah kısıtları olarak sıralanabilir.

Renault Mais Genel Müdürü İbrahim Aybar, düşüş yaşayan hafif ticari araç pazarında ağustos ayında başlayan toparlanmanın okul servis araçlarının yenilenmesi, filo pazarına yönelik satışlar ve ertelenen alımların gerçekleşmesine bağlı olduğunu söylüyor. Aybar, “Ancak hala yıl bazında geçen yıla göre yüzde 20 daralma mevcut. Yılın son üç ayında aynı trend devam ederse hafif ticari araç pazarındaki erozyon geride kalmış olur” yorumunda bulunuyor.

Fiat İş Birimi Direktörü Okan Baş, hafif ticari araç pazannın büyümesinin sektörün global rekabetçiliği açısından önemli olduğunu vurguluyor. Baş, şunlan söylüyor: “Hafif ticari araç pazannın bu yılı yaklaşık 165 bin adet satışla kapatacağını düşünüyoruz. Bu rakam geçen yıla göre yaklaşık yüzde 13-14’lük bir azalma demek. 2014 yılını böyle tamamlayıp 2015’in ilk çeyreğini de benzer bir tabloda geçirdiğimiz takdirde, bir toparlanmadan söz edebiliriz. Türk otomotiv sanayisi Avrupa’nın en büyük ticari araç üreticisi konumunda. Dolayısıyla, bu başarının sürdürülebilir olması ve yeni yatırımların Türkiye’ye gelmesinde iç pa-zann büyüklüğü öncü rol oynuyor.” Peugeot Türkiye Genel Müdürü Marc Bergeretti de son dönemde filo satışlarının artması ve K belgesi fiyatlarında yapılan düzenleme sayesinde hafif ticari araç pazarında yaşanan daralmanın azaldığını söylerken, 2014 yılı için toplam pazar tahminini yaklaşık yüzde 18’lik bir daralma ile 700 bin adet civarında açıklıyor.

HAFİF TİCARİDE ÖNE ÇIKAN 5 KAMPANYA

FIAT: 20 bin TL’ye 20 ay yüzde 0 faizle kredi veren Fiat, esnaf ve KOBİ’lere yönelik kampanyasında 879 TL’lik K2 yetki belgesinin harcını da ödüyor. FORD: 30 bin TL için 24 ay 0 faize uzanan avantajlar sunuluyor. Yeni Transit, Transit Connect, Tourneo Connect, Transit Courier, Toumeo Courier ve Ranger VVildtrack 4×4 3.2L A/T modellerinde 18 bin TL için 18 ay yüzde 0 faiz imkanı var.

PEUGEOT: Partner Tepee ve Bipper Tepee modellerinde özel faiz oranları sunuyor. Bu modellerden birine sahip olmak isteyen müşteriler tutar ve vade limiti olmaksızın yüzde 0,79 oranında faizli kredi imkanından faydalanabiliyor. RENAULT: Kangoo, Master ve Trafic modellerindeki kampanyaya göre müşterilere 66 bin TL kredi tutarı ve maksimum 48 ay vade seçeneği ile yüzde 1,1 faiz oranı sunuluyor.

MERCEDES: Yeni Sprinter, ekim ayında 6 bin TL’ye varan indirimlerle satışa sunuluyor. Vito için ise tüm vadelerde sabit yüzde 0,84 faiz oranıyla 769 TL’den başlayan aylık ödeme seçenekleri var.