REKOR üstüne rekor kıran kripto paralar tüm dünyadaki bireysel ve kurumsal yatırımcıların iştahını kabartmaya devam ediyor. Kripto paralar denince akla ilk gelen amiral gemisi bitcoin eşliğinde neredeyse tüm paralar toplu yükselişini sürdürüyor. Geçen hafta da ABD’den gelen yüksek enflasyon verisinin de etkisiyle ardı ardına rekorlar kıran kripto paralar yatırımcılarını bir yandan mutlu ederken bir yandan da tedirgin ediyor.
Bugün tüm piyasa profesyonellerinin tek konuştuğu konu ise kar realizasyonları… Herkes acaba son aylarda ciddi kar elde eden özellikle büyük fonlar ne zaman karlarını realize etmek için satışa geçecekler konusunu tartışıyor. Ancak onlar tartışa dursun her gün çok sayıda yeni yatırımcı da kripto para alarak bu piyasaya giriyor.
îşte piyasa profesyonellerini en çok korkutan konu da bu. özellikle piyasayı çok iyi tanımayan, kulaktan dolma bilgilerle yatırım yapan, sırf hızlı yükseliyor diye içi boş kriptolara yönelen bu milyonlarca insanın önümüzdeki günlerde büyük zararlar yazacağından korkuluyor.
İçeriğe Ait Başlıklar
Rekor Üstüne Rekor Kırdılar
Ancak hemen belirtelim; piyasalar bu konuda da ikiye ayrılmış durumda. Bir kesim tıpkı 2018-2019 yıllarında olduğu gibi sert bir düzeltme yaşanabileceği görüşünde. Hatta bu düzeltme sonrası bitcoin gibi işlem hacmi en yüksek paralarda bile yüzde 30 – 40’lara varan düzeltmelerin kaçınılmaz olacağı inancındalar. Diğer bir kesim ise zaman zaman zayıf kar realizasyonları yaşanacağını ancak ana çıkış trendinin korunacağını öne sürüyorlar. Buna göre tıpkı son iki yılda olduğu gibi zayıf satışların ardından yeni rekorların yakalanacağına kesin gözüyle bakılıyor.
Hatta bu yıl içinde bitcoin için TL bazında 1 milyon TL’lerin, dolar bazında ise 100-125 bin dolarların görülebileceği öne sürülüyor.
Piyasaları yakından takip edemeyenler için yazalım, geçen hafta içinde bitcoin 64 bin dolara ulaşarak yeni bir tarihi rekor kırarken, piyasanın ikinci büyük hacimli parası ethereum 2 bin 547 dolar ile ripple 1.8276 dolarla tarihi zirvelerine ulaştılar. Tabii sadece bu üç para değil çok sayıda kripto para da yeni zirvelere çıktılar.
Güçsüz Coin’lere Dikkat
Piyasalardaki ortak görüşlerden biri de önümüzdeki dönemde bir satış dalgası gelse de gelmese de her para biriminin bundan ayrı oranlarda etkileneceği yönünde. Ardında güçlü hikaye ve teknoloji olan kripto paraların orta ve uzun vadede yatırımcılarına para kazandırmaya devam edeceğine neredeyse kesin gözüyle bakılıyor. Buna karşın bugün dünyada sayıları 9 bini aşmış kripto paraların yüzde 90 hatta 95’inin önümüzdeki birkaç yılda çöp olacağına ve dolayısıyla yatırımcılarının da paralarının tamamının buharlaşacağına dikkat çekiliyor.
Kripto İçin İlk Yasal Düzenleme
Bu arada geçen haftanın son günü kripto paralara ilişkin son derece kritik bir karar alındı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın almış olduğu kararla 30 Nisan’da yürürlüğe girecek olan yönetmeliğin, henüz regülasyonu tam olarak netleşmeyen kripto varlık piyasasının önünü açması bekleniyor. Ayrıca yönetmelik gereğince artık tamamen bankalar nezdinde yapılacak olan kripto borsalarındaki alım ve satım işlemlerinde de kayıt dışı ekonominin önüne geçilmesi düşünülüyor. AB Grup Holding Yönetim Kurulu Başkanı Muhsin Bayrak, “Asıl önemli olan devletin üst seviyede ilk defa Kripto Varlık terimini kullanması. Bence bu çok mühim bir gelişme” dedi. Yönetmeliğin sadece TCMB’nin lisans verme yetkisindeki Fintech kuruluşları ve bankaları kapsadığının altını çizen Bayrak, “Zannedildiği gibi Kripto’nun yasaklanması, borsalarda alım satımının artık yapılamayacak olması ve/veya kripto ile mal veya hizmet alınmayacak olması gibi bir durum şu an için söz konusu değil” dedi.
işte biz de bu hafta kısa sürede yüzde 1000 hatta 2000 değer artışı yakalayan kripto paraları kapağımıza taşıdık. Kripto para uzmanlarına yakın dönem tahminlerini sorduk. Piyasanın amiral gemileri bitcoin ve ethereum için fiyat beklentilerini aldık. Önümüzdeki günlerde çok daha ön plana çıkması beklenen güçlü altcoinlerden hangilerine şans tanıdıklarını sorduk…
Ayrıca kripto para yatırımının kilit noktası olan güvenlik konusunda ne tip önlemler alabileceğinizi araştırdık…
Socıos Türkiye
Yüzde 30-40’lık Düzeltme Gelebilir
Socios Türkiye Direktörü Altuğ öztürk, hiç bir finansal varlığın fiyatının sonsuza dek yükselmeyeceğini hatırlatarak “Şahsi düşüncem, eldeki verilere baktığımda, yakında yine geçmiş yıllardakinin benzeri yüzde 30-40’lık bir düzeltme kar realizasyonu döneminin yaklaşmış olduğu yönünde” uyarısında bulunuyor.
Buna karşın bitcoin’in, piyasaya girdiğinden bu zamana kadar önceki senenin taban fiyatının altına inmediğini de hatırlatan Altuğ öztürk, önümüzdeki döneme ilişkin şu tahminde bulunuyor:
“Fakat kar realizasyonu birçok kez yaşanmış, özellikle büyük boğa piyasası öncelerinde yüzde 30-40’lık büyük fiyat düşüşleri onlarca kez rastladığımız bir durum. Ben uzun yıllardır bunun sebebini bu yeni piyasanın sığlığına bağlıyorum.
Şu sıralarda da bitcoin ve kripto para yatırımcılarının ciddi karlar elde ettiğini biliyoruz. Hatta Glassnode onchain verilerine göre; bitcoin almış olan yatırımcıların yüzde 95’inden fazlasının şu an karda olduğunu görebiliyoruz. Benim şahsi düşüncem, eldeki verilere baktığımda, yakında yine benzer yüzde 30-40’lık bir düzeltme kar realizasyonu döneminin yaklaşmış olduğu yönünde. Bu durumun yılın 3. veya 4. çeyreğinde gerçekleşebileceğini düşünüyorum. Bu yüzden riski minimize etmek adına yatırımcılara tavsiyem, çok dikkatli olmaları ve kaybetmeyi göze alamayacakları miktarlar ile işlem yapmamaları. Bu arada bitcoin üzerine yoğunlaşmamın sebebi, bitcoin’in tüm kripto para piyasasının değerinin yarısından çoğunu içerisinde barındırması ve herhangi bir hareketinde diğer tüm kripto paraları da etkilemesinden kaynaklı.”
Altuğ’a göre, bitcoin özelinde artık tepe seviyelere ulaşılmış durumda. Grafiklere bakıldığında şu an parabolik yükselişin yavaşlaması gerektiğinin açıkça görüldüğünü öne süren Altuğ, diğer coinlere ilişkinse şu tespitte bulunuyor:
“Fakat bunu ethereum ve benzeri diğer coinler için söylemem mümkün değil. Henüz altcoin olarak adlandırılan bu diğer coinlerin özellikle bitcoin paritelerinde beklenen yükselişleri gerçekleşmemiş durumda. Yani her şey şu sıralar öngörüldüğü gibi giderse, altcoinlerin de bitcoin’in yaptığı gibi büyük sıçramalar yapması mümkün gözüküyor. Piyasadaki paranın potansiyeli olan ve temelleri sağlam altcoinlere akmaması için bir sebep göremiyorum. Zaten son dönemde sık sık (hatta sırasıyla diyebilirim) bazı altcoinlerin çok ciddi yükselişler yaptığını gözlemledik. Benzer şekilde piyasada yerini sağlamlaştırmak için verimli şekilde çalışan kripto paraların bu boğa döneminde yükselişler yapma ihtimali fazlasıyla mevcut ve bu yükselişlere son dönemde şahit de olduk.”
Genel beklentinin boğa piyasasının devam edeceği yönünde olduğunu da söyleyen Altuğ, yatırımcılara kısa vade için şu tavsiyede bulunuyor:
“Ancak ben kesinlikle büyük risk görüyorum. Piyasaya yeni giriş yapacak kişiler varsa, mutlak suretle risklerini iyi analiz etmelerini, risk iştahlarını biraz daha düşük tutmalarını öneririm. Özellikle borç ve fiyatların ciddi anlamda yükseldiği şu dönemde yatırım yapmanın doğru olmadığını düşünüyorum. Kimsenin beklemediği bir anda piyasa aniden tersine dönebiliyor ve yıllarca aldığınız coinlerle beklemek zorunda kalabiliyorsunuz. Tabi riski minimize etmek adına, borsalarda bulunan stop-loss (zarar-durdur) özelliğini kullanmakta da fayda var. Ayrıca kesinlikle başkasının sözleriyle hareket etmemelerini kendi araştırmalarını kendileri yapmalarını, yüklü miktarlarda alım yapmamalarını öneririm. Ayrıca yine önemli bir konu da, grafikleri ve geçmiş fiyat hareketlerini incelemeleri olacaktır. Son dönemde çok insandan duyduğum, son 1 ayda yüzde 1000-2000’lık fiyat hareketi yapmış coinleri tam tepelerden almışlar ve şimdi zararda bekliyorlar.”
Kripto para yatırımı yapanların bir diğer önem vermesi gereken konunun güvenlik olduğunun altını çizen Altuğ, bu konuda da şunları söylüyor;
“Borsalarda bulunan 2FA dediğimiz bazen SMS kodu veya mail ile gerçekleşen, ya da Google Authenticator app ve yine mail yoluyla hesabınıza giriş yapmanızı sağlayan çift onay mekanizmasını aktif hale getirmek birinci öncelik olmalı. Borsalar zaten diğer gerekli önlemleri mutlaka alıyor. Borsaların önlemleri haricinde kişilerin kendi şifrelerini ve emaillerini korumaları da gerekli. Her gelen emaili açmamaları, Telegram, Whatsapp, Facebook gibi uygulamalarda kimseye güvenmemeleri gerekiyor. Çok sayıda insanın phishing dediğimiz yöntemle kandırıldığına her gün şahit oluyoruz. Ayrıca kripto para transferi yaparken mutlaka gönderdikleri adresi ve kullandıkları blockchain ağını en az üç kere kontrol etmeleri gerekiyor. Yanlış adrese transfer yapan çok insan oluyor. Yanlış adrese yollanan coinlerin de kurtarılması ya çok uzun zaman alıyor ya da çoğu zaman kurtarılamıyor.”
Socios Türkiye ise kullanıcıların hesap güvenliğini sağlamak için SMS ile onay ve çekim şifresi zorunluluğu koymuş. Yakında Google Authenticator (GA) ile bağlantı için de bir güncelleme yapacaklarını söyleyen Altuğ, “Açıkçası ben GA’yı SMS’e tercih eden taraftayım. Ayrıca yanlış adrese göndermelerin önüne geçmek için çekim öncesi uyarı mesajı ve şifre ile onaylama özelliğimiz var. Ancak ne kadar uyarsak da insanlar okumadan gönderim yapabiliyorlar. Bu konuda farklı çözümler düşünüyoruz fakat sadece eğitim ile de bunun önüne geçebileceğimizi görüyoruz. Bu yüzden yakın zamanda bir eğitim programı başlatmayı düşünüyoruz” diyor.
Bitci Teknoloji
5 Milyon Yatırımcı Var
Bitci Teknoloji CEO’su Onur Altan Tan piyasada ara ara düzeltmelerin yaşanacağını ancak genel trendin yukarı doğru olduğunu söylüyor. Özellikle ABD’de kripto paralarla ilgili yasal düzenlemelerin hayata geçmesiyle birlikte, kurumsal firmaların da kripto paralara yönelik ciddi yatırımlar yaptığını hatırlatan Tan, “Yani bugüne kadar daha çok bireysel kullanıcıların yatırımlarıyla şekillenen kripto para piyasasında kurallar artık Kurumsal firmaların oyuna dahil olmasıyla birlikte kripto paraların hem hızlı bir şekilde değerlendiğini hem de dünya ekonomisinde önemli bir itibar kazandığını görüyoruz” diyor. Onur Al tan Tan, bu ortamda özellikle bitcoin ve ethereum başta olmak üzere yüksek hacimli kripto paralarda önümüzdeki dönemde çok daha yüksek seviyeleri görmemizin mümkün olduğu görüşünde.
Son dönemde kripto paralarda yaşanan yükseliş, kullanıcı sayısı ve işlem hacmi oranlarının da ciddi biçimde arttığına işaret eden Tan, Türkiye’ye ilişkinse şu tespitte bulunuyor;
“Türkiye’de halihazırda kripto para yatırımcı sayısının ne kadar olduğuna dair resmi bir veri yok. Ancak bizim pazar analizlerimize göre Türkiye’de kripto para yatırımı yapan yatırımcı sayısı yaklaşık 5 milyonu buldu. Bitci.com özelinde baktığımızda da hem kullanıcı sayımızın hem de ortalama işlem hacmimizin, geçtiğimiz yılın aynı dönemine kıyasla yaklaşık 15-20 katına ulaştığını söyleyebiliriz.
Burada da en temel unsur Türkiye’nin ilk yerli coin’i olan Bitci Coin’e olan ilgi… Geçtiğimiz yıl kamuoyuna duyurduğumuz Bitci Coin’e olan talebin özellikle son dönemde inanılmaz boyutlara ulaştığını görüyoruz. Dünya çapındaki anlaşmalar ve iş birlikleri ile birlikte yılbaşından bu yana Bitci Coin’in değeri neredeyse 100 katına ulaştı. Sadece Bitci Coin özelinde, günlük 50-60 milyon dolarlık işlem hacimlerini gördük. Önümüzdeki dönemde açıklayacağımız yeni anlaşmalarla birlikte buradaki ilginin de artarak devam edeceğini öngörüyoruz.”
Onur Altan Tan, son yıllarda öne çıkan kripto para birimlerinin ise merkeziyetsiz finans (DeFi) token’ları ve taraftar token’lar olduğu görüşünde.
Buna karşın bugün dünyada açık ara en popüler kripto para biriminin bitcoin olduğu görüşüne katılan Tan, şu değerlendirmede bulunuyor:
“Bunun dışında bugün piyasada varlığı bilinen 7-8 bin kripto para birimi bulunuyor. Bunlara her geçen gün de yenileri ekleniyor. Ben de genel sektör beklentisine paralel biçimde bu coin’lerin yüzde 90’ından fazlasının orta vadede hayatımızdan çıkacağını düşünüyorum. Bunun nedeni de sayıları binlerle hesaplanan bu coin’lerin kullanım amaçlarının çok net olmaması. Bunun aslında en temel göstergelerinden biri de likidite. Likidite olmadığında çok küçük hacimlerle çok büyük fiyat hareketleri yaratmanız da mümkün oluyor. Bu konsolidasyonla birlikte piyasadaki volatilite de bu anlamda ciddi biçimde azalacaktır.”
Kripto piyasasındaki en önemli konunun güvenlik olduğuna da dikkat çeken Tan, sözlerini şöyle sürdürüyor:
“Tabii dünyada bu tür saldırıların yaşandığı ülkeler arasında Türkiye üst sıralarda değil. Ama Türkiye’deki yerli kripto para borsalarının ne kadarının böylesine üst düzey saldırılara karşı güvenli olduğunu hep birlikte sorgulamamız gerekiyor.
Biz ise Bitci.com olarak hem içerideki ekiplerimiz hem de dışarıdan hizmet aldığımız danışmanlar aracılığıyla sitemizin güvenlik testlerini en üst kriterlere göre yapıyoruz. Bunun yanında her türlü riske hazırlıklı olabilmek adına planlı ve plansız testlerle, düzenli olarak güvenlik derecelerimizi kontrol ediyor; sürekli gelişen teknolojilerle önlemlerimizi alıyoruz.
Bu konuda alınabilecek en önemli teknolojik önlem olan cold wallet yani ‘soğuk cüzdanlar’ı da aktif olarak kullanıyoruz. Verilerimizin çok büyük bir kısmını soğuk cüzdanlarda tutarak bu konuda maksimum güvenlik sağlıyoruz. Tabii burada kullanıcılara da büyük iş düşüyor. En önemli konu da yatırım yapacakları borsayı belirlerken, söz konusu platformun geçmişine, özelliklerine, arkasındaki finansal güce bakmaları. Yatırım yapacakları borsanın sistem güvenliğine dikkat etmeleri; dijital varlıklarını ne ağırlıkta soğuk cüzdanlarda tuttuklarını araştırmaları çok önemli.”
Paritex
İçi Boş Coin’lere Dikkat
Paritex CEO’su Özgür Serkan Uslu, kripto para piyasasında yükselişlerin hızlanacağını ve pazar büyüklüğünün ise 2 trilyon dolar seviyelerine ulaşabileceğini öngörüyor. Bunun en temel nedeninin, küresel para genişleme politikası ve akıllı sermayenin dezenflasyon sebebi ile kripto pazarında yerini alması olarak gören Uslu, piyasanın en yüksek hacimli paralarından bitcoin ve ethereum için fiyat beklentisi hakkında şunları söylüyor:
“Bitcoin, kripto pazarını domino eden rolü ve ETH teknolojik altyapısının güçlü olması nedeni ile 2021 yılının en çok prim yapan coin’i olacaktır. BTC’nin ilk hedefinin 72 bin dolar seviyeleri olmasını öngörüyoruz. Yılın en yüksek değeri (ATH) ise 125 bin dolar seviyeleri olarak görünüyor. ETH için önemli seviye kırıldı. İlk hedeflenen 2.500 dolar seviyesi. Yıl içinde 5.000 doları rahatlıkla göreceğini düşünüyoruz. Alıp beklemenin (hold) en kârlı yatırım olacağını bir önceki yıl bize gösterdi. BTC için 72.000 dolar, ETH içinse 2.400 doların üzerinde satış düşünülebilir.”
Fiyatların tırmandığı bu seviyelerde özellikle temeli sağlam ve güçlü projeler için herhangi bir risk bulunmadığını da sözlerine ekleyen özgür Serkan Uslu, sözlerini şöyle sürdürüyor;
“Yatırım yapılacak coin ya da token’lerin kripto ekosistemine çözüm getiren reel projeler olmasına dikkat ederek yapılan her yatırımın, bir yıl içinde geleneksel yatırım araçlarına göre kat ve kat daha fazla kazandıracağı açıktır.
Örneğin altın vs BTC’yi karşılaştırırsak, altında 1.740 Dolar/ons, BTC’deki 60.000 dolar seviyesi değer artışındaki farkı net biçimde ortaya koyuyor. Bu ortamda yatırımcıların yüksek PR bütçeli, içi boş ve amaçsız ürünlerden uzak durmalarını tavsiye ederim.
Ayrıca yatırım yaptığınız bor-sanın sağlam bir güvenlik altyapısı olduğuna ve kesintisiz hizmet verdiğine emin olun. CoinMarketCap gibi uluslararası standartları analiz eden bir kurumda yer alan bir borsa üzerinden işlem yaptığınıza emin olun. Sorunlarınıza en kısa sürede reaksiyon gösterecek bir borsa ile çalışmak da sizi önemli ölçüde rahatlatacaktır.
Bireysel olarak ise ”îki Faktörlü Kimlik Doğrulama”yı (2FA) etkinleştirmek, bir borsa hesabı oluşturduktan sonra yaptığınız ilk şeyler arasında olmalı. Paritex olarak iki tür 2FA’yı destekliyoruz: SMS ve Google Kimlik Doğrulaması. Sıfırlama anahtarınızı not ettiğinizden emin olun. Şifrelerinizi düzenli olarak değiştirmek de iyi bir uygulamadır. Bu yalnızca Kripto Borsa hesabınız değil, aynı zamanda borsaya kayıt olduğunuz hesabınızla ilişkili e-postanız için de geçerlidir.”
Paritex halihazırda üç farklı kıtada blockchain ve güvenlik konusunda pek çok uluslararası projede yazılım hizmeti sunuyor. Bu nedenle kendi teknik ekipleriyle kendi borsalarını banka seviyesinde güvenlik önlemleriyle donattıklarını söyleyen Uslu, bu konuda aldıkları önlemleri şöyle anlatıyor;
“öncelikle şirketimizdeki her çalışanın düzenli eğitim almasını sağlıyoruz. Ayrıca Paritex siber güvenlik ekibimiz ile tüm güvenlik risklerini 7/24 izliyoruz. Sıcak cüzdan ve oltalama (phishing) saldırılarında cüzdan anahtarlarının kontrolü ve önce güvenlik anlayışı ile yönetilmesi çok kritiktir. Bu nedenle, Paritex kullanıcılarının kripto varlıklarına ait gizli anahtarlarının ortalama yüzde 95’i soğuk cüzdanlarda tutulur, böylece kayıp riski en aza indirilir.
Ayrıca planlı ve plansız siber saldırılar yapan bir teknik ekibimiz var. Güncel riskleri araştırarak gerçek saldırı gelmeden önce simülasyonunu yapıyoruz. Kullanıcılarımızın eğitimi ve bilinçlendirilmesi konusunda da yoğun emek sarf ediyoruz. Artık sektörde standart hale gelen DDOS korumaları, penetrasyon testleri gibi önlemlerimiz de mevcut.”
Bittrt
Btc’de 42 Bin Doları Bekleyin
Bittrt Genel Müdür Yardımcısı Arif Şahin, pandemi döneminde devletler tarafından yapılan tarihi düzeydeki yüksek para arzının kripto, hisse senedi ve altın gibi ürünlere olan ilgiyi artırdığı görüşünde. Bu dönemde kripto paralara bireylerin ve özellikle kurumsal yatırımcıların ilgilerinin artmasına paralel fiyatlarda ciddi ölçüde yükselişler yaşandığını hatırlatan Şahin, piyasadaki risklere ilişkin yatırımcılara şu tavsiyede bulunuyor;
“Piyasanın halen güçlü boğa piyasası olması nedeniyle yükselişlerin süreceğini ancak dalgalanma marjlarının oldukça yüksek olacağını söyleyebiliriz. Bu da özellikle hangi seviyeden alınırsa alınsın kar sağlayan küçük yatırımcı için bir tehlike oluşturuyor, özellikle son bir yılda piyasaya girmiş kişiler hangi seviyeden girerlerse girsinler düşüş esnasında panik olmadıkları sürece pozisyonlarını karlı kapattılar. Ancak dalgalanma marjlarının yükseleceğini düşünürsek doğru yerlerden girilmemiş her pozisyon ciddi zararlara yol açabilecektir. Çıkışın dalgalanmalar eşliğinde süreceğini, bunun ana nedeninin piyasadaki para bolluğu olduğunu, düşük faiz ortamında da bu paraların spekülatif alanlara kayacağım söyleyebiliriz.” Piyasanın en yüksek hacimli parası olan bitcoin için yıllık fiyat öngörüsünün 75 bin dolarlar seviyesi olduğunu da açıklayan Şahin, sözlerini şöyle sürdürüyor:
“Ancak bitcoin’de alım için 42 bin dolar seviyelerine çekilmelerin uygun olacağını düşünüyorum. Ethereum içinse hedef fiyat 3 bin dolar seviyelerinde. Alım için uygun seviyeler ise 1.500 1.700 dolar aralığında.
Unutmayın ki her fiyat seviyesinde risk vardır. Alımlar geri çekilmelerde önemli destek seviyelerinden sabırla yapılmalı ve kar kısa tutulup uygun yerlerden mutlaka kar satışı yapılıp bir süre piyasa izlenmeli. Hacmi düşük kripto paralara yatırım yapılmamalı ya da çok az yapılmalı, özellikle son dönemlerde ciddi yükselmiş kriptolara girilmemeli, bu tip koinlere en az yüzde 40 gibi bir geri çekilmede kademeli girilmeli.”
Şahin’e göre yatırımcılar işlem yapacakları kurumu çok inceleyerek seçmeli. Kolay ulaşılabilir ve sermaye gücü olan düzgün platformlarda işlem yapmanın ve şifreleri çok iyi korumanın önemli olduğunu söyleyen Şahin, “Yatırımcının işlem yapacağı araç her ne ise mutlaka yüksek teknolojik korumaya sahip olmalı. Biz müşterilerimizin coinlerinin büyük bir kısmını soğuk cüzdanlarda tutarak herhangi bir dışsal saldırıdan etkilenmiyoruz. Ayrıca hem kişisel yasaklı liste taramaları hem de coin güvenlik taramaları ile borsalar-dan çalınan çeşitli coinlerin sistemimiz üzerinden işlem görmesini engellemeye çalışıyoruz” diyor.
Ascoindex
Yükseliş Sürecek
A&S Yatırım Holding Yönetim Kurulu Başkanı ve Ascoindex Kurucusu Uğur Ak-kuş, kripto paralardaki bu hızlı çıkış trendinin ve yükselişin uzun vadede artarak devam edeceği görüşünde. Şu anda dünya çapında dokuz bin çeşit kripto para bulunduğunu hatırlatan Uğur Akkuş, “Bunların yüzde 98’i zaten ileride hiçbir anlam ifade etmeyerek hayatımızdan çıkacak. Burada ciddi yazılım gücü olan ve piyasada adı bilinen, hepimizin takip ettiği, tüm yatırımcıların da ilgi duyduğu kripto paralar hayatımızda kalmaya devam edecek. Yükseliş trendinin koronavirüsle birlikte artarak devam edeceğini öngörüyorum” diyor.
Piyasanın en yüksek hacimli ve bilinen kripto paralarından bitcoin ve ethereum fiyatının da yükselişini sürdüreceğini öne süren Uğur Akkuş, bu iki paraya ilişkinse şu değerlendirmede bulunuyor: “Şu anda bahsetmiş olduğunuz iki coin için de talebin oldukça yüksek olacağını ve buna karşın arzın kısıtlı olacağını tüm dünyadaki gelişmeleri göz önünde bulundurursak dile getirebiliriz. Arzın kısıtlı olması ve talebin yüksek olması fiyatları yukarı yönde hareket ettiriyor. Ama “fiyatlar yükselecek, şu kadar olacak” diye bir tahminde bulunmak söz konusu olamaz. Çünkü kripto paralarla ilgili tüm dünyada, ülkeler yönetmelikler hazırlıyor. Bunlarla ilgili Türkiye dahil her ülkenin bankacılık sisteminde ve ülkelerin kendine ait belli yönetmeliklerinde düzenlemelerin olacağını bekliyoruz.
Riski seven, aktif boğa piyasasını takip eden yatırımcılar tabii ki bugünkü fiyatlardan da alabiliyorlar. Tether, bitcoin, ethereum gibi coin’ler yatırım için ilk sıralarda bulunuyor.
Bunların yanında ripple, rubies gibi coin’ler şu an en çok bilinen ve en çok işlem gören coin’ler arasında yer alıyor. Ancak coin’ler için şu coin’in fiyatı şuraya çıkacak diye hiçbir söylemde bulunamayız.”
Kripto para yatırımcılarının öncelikle şifrelerini kaybetmemeleri gerektiğini de hatırlatan Akkuş, güvenlik konusunda ise şu tavsiyelerde bulunuyor: “Yatırımcılar coin’lerini USB’lerinde ya da bilgisayarlarında sakladıklarında, buradaki şifreleri asla kaybetmemeliler ve bilgisayarlarını iyi muhafaza etmeliler. Doğru platformlardan alım satım yapmalılar. Yani merkeziyeti belli olmayan, merkezi yapısı ve arkasında hangi şirketin olduğu belirsiz borsalardan veya borsa adı altında çıkmış birçok coin ve kripto currency’den uzak durmaları gerektiğini düşünüyorum.”
Ascoindex bugün üç büyük siber güvenlik şirketinden destek alıyor. Bu sayede tüm güvenlik açıklarının her gün desteklenip test edildiğini söyleyen Akkuş, “Aynı zamanda IT güvenliğimizi de sağlayan bir iç ekibiz ve yine dışardan IT güvenlik şirketinden destek alıyoruz. Böylelikle üç farklı siber güvenlik şirketi ve IT şirketinin desteğiyle güvenliğimizi en yüksek noktaya taşımış durumdayız” diyor.
Coinoxs
Uzun Vadeli Düşünün
Coinoxs kurucularından Can Azizoğlu, kripto paralara yapılan uzun vadeli yatırımların çok daha karlı olacağı görüşünde. Bugün kripto paralara yoğun ilgi olmasına karşın hiçbir yükselişin de sonsuza kadar süremeyeceğinin altını çizen Azizoğlu, “2018/19 krizi bunun örneklerinden biri. Ancak büyük yatırımcıların yatırımları, özellikle Türkiye kısmında hazırlanan vergilendirme planları ve giderek artan talepler, mevcut yükselişin uzun vadede de devam edeceğinin bir göstergesi. Bu doğrultuda uzun vadeli yatırımların çok daha kârlı olacağı kuşku götürmez bir gerçek” diyor.
Yatırımcıların bu yüksek seviyelerde daha dikkatli olması gerektiğinin de altını çizen Azizoğlu, bitcoin ve ethereum’a ilişkinse şu değerlendirmede bulunuyor;
“Özellikle ethereum kısmında yılsonu tahmini olan 2.000 dolar seviyesi yılın ilk çeyreğinde gerçekleşti, hatta bu rakamın da üstünde bir seviyede konumlandı bile. Bitcoin’in yükselişi ise tüm altcoin’lerin hareketlerini olumlu etkiliyor. Dolayısıyla bu hızlı yükselişin ne zaman sonlanacağım ve boğa piyasasının ne zaman uykuya dalacağını tahmin etmek oldukça güç. Ne yazık ki piyasa manipülasyona oldukça açık. Ama yeni yatırımcıların tepe seviyelerinde hareket eden bu iki coin’e yatırım yapmadan önce yüzde 10-15’lik düşüşü beklenmesi gerekebilir.
Aslında en önemli nokta kripto para seçimi. Altcoin’lerin sayısı gün geçtikçe artıyor. Ama şunu net olarak söyleyebiliriz ki en güvenli yatırım araçları elbette bitcoin ve ethereum olacaktır. Fiyat ise çok ayrı bir konu, örneğin bitcoin’in 2018, 2019 ve 2020 fiyat ortalamasına bakın. Katlanarak artan bir yükseliş olduğu apaçık ortada. Dolayısıyla bu fiyatlara her zaman fırsat olarak bakmak elbette daha mantıklı olacaktır. Altcoin yatırımcılarının ise coin ile ilgili ayrıntılı araştırma yapmalarını ve yaratıcılarının kimler olduğunu incelemelerini öneririm.”
Can Azizoğlu, kripto piyasasında güvenlik konusunda ise büyük açık bulunduğu görüşünde. Türkiye’de bir mevzuatın bulunmamasının bunun en önemli nedeni olduğunu ifade eden Azizoğlu, kullanıcıların güvenliği konusunda ise şu uyarıda bulundu;
“Yasal düzenleme olmaması nedeniyle Türk kripto para borsaları pek çok şikayetle karşı karşıya kalıyor. Şu an için Binance gibi yabancı borsaların kullanılmasını tavsiye edebiliriz. Yine de yaşanacak herhangi bir teknik sorunda karşınızda bir muhatap bulamamanız ihtimalini de düşünmeniz gerekir. Para transferinde yapacağınız bir hata bile, birikiminizin kaybolmasına sebep olabilir. Dolayısıyla çok büyük yatırımlardan kaçınmak, uzun vadeli yatırımlarda parayı dijital veya soğuk bir cüzdanda tutmak en güvenli yöntem olacaktır.
Biz kurum olarak dünyanın en güvenli soğuk cüzdan üreticisi Ledger firmasının Türkiye distribütörüyüz. Hem nano S, hem de nano X satışlarımızla kullanıcıların üst düzey güvenlikte bir cüzdana sahip olmasını sağlıyoruz. Geliştirme süreci devam eden borsa projemiz Exchange’in ise hem sağladığı güvenlik önlemleri hem de düşük komisyon ücretleriyle sektöre yeni bir soluk getireceğine inanıyoruz.”
Narkasa
BTC 1 Milyon TL’yi Geçebilir
Narkasa CEO’su Erdal Kaya bitcoin’in teorik olarak 1 milyon ABD Doları olabileceği görüşünde. Bu yıl için kişisel tahminine göre bitcoin’in 1 milyon TL’yi geçebileceğini söyleyen Erdal Kaya, bunun nedenleri hakkında ise şunları söylüyor:
“Kripto paraların dünya gelinde yükselişe geçmesinin temel nedenlerinin başında, dünya ekonomisindeki daralma ve pandemi nedeniyle evde kalan kişilerin, internet üzerinden kazanç elde etme isteği geliyor. Ancak kripto paralardaki ana hareketliliği, PayPal gibi milyonlarca kullanıcısı olan şirketlerin bu sektöre girmeleri tetikledi. Ayrıca tüm dünyadan kurumsal fon ve yatırımcılar, başta bitcoin ardından da altcoin’in yükselişine çok ciddi katkı sağladı. Kripto para alan ve bunu henüz duyurmayan birçok şirket ve fon var. Duyurduklarında yükseliş de devam edeceğe benziyor. Bitcoin ve ethereum’un, geleceğin kripto paraları olmaları sebebiyle her fiyattan alınabileceğini düşünüyorum.”
Buna karşın kripto para piyasasında son altı aydır ciddi bir boğa sezonu yaşandığını da hatırlatan Erdal Kaya, teorik olarak bu yükselişin düzeltmesinin gelebileceği yönünde uyarıda da bulunuyor. Piyasadaki yeni yatırımcıların tecrübesizliği yüzünden, bu düzeltme hareketinin çok sert sonuçlar doğurabileceğinin de altını çizen Erdal Kaya, “Bu nedenle yatırımcıların kâr realizasyonu yapmasını tavsiye ederim” diyor.
Güvenlik konusunun ise kripto para ekosistemi için en önemli konu olduğunun altını çizen Kaya, yatırımcılara bu konuda şu uyarıda bulunuyor;
“Yatırımcıların öncelikle güvenli platformları seçmeleri, iki faktörlü doğrulama, anti-oltalama kodu ve cihaz yetkilendirmesi gibi özelliği olan platformlarda işlem yapmaları daha sağlıklı olacaktır. Narkasa olarak biz Türkiye’nin en güvenlikli kripto para sitesi ve aynı zamanda dünyanın da en güvenli ilk 50 platformu arasında yer alıyoruz. Bu yıl dünya genelinde ilk 10’a girmeyi, hedefliyor, bu amaçla sistemimizi periyodik olarak birçok güvenlik testinden geçiriyoruz.”
YÜKSELİŞ SÜRECEK
Blockchain Girişimcisi ve Cryptocurrency Yatırım Danışmanı Ahmet Hakan Özgür’e göre, kripto ekosisteminde yaşanan bu yükseliş önümüzdeki aylarda da devam edecek. Ocak ayında toplam piyasa değeri 1.2 trilyon dolar olan ekosistemin üç ay gibi bir sürede yüzde 100 artışla 2 trilyon doların üzerine çıktığını hatırlatan Özgür, “Bu artışın nedenlerinin başında kripto paralara olan ilginin eksponan-siyel olarak artması sınırlı sayılarda üretilen birçok kripto paranın da aynı oranda artması oldu. Bu ilginin artarak devam edeceğini söylemek abartılı bir görüş olmayacaktır. Kripto ekosisteminin çıkış argümanlarının başında yer alan klasik finansal sistemin evrim geçirerek ademi merkeziyetçi, transparan ve blockchain temelli bir yapıya doğru evrileceği gerçeği önümüzde dururken, 2 trilyon dolarlık toplam hacmin henüz başlangıç aşaması olduğunu anlamamız çokta zor olmayacaktır” diyor.
Artık bitcoin ve ethereum’u yeni finans sisteminin ABD Doları ve altını olarak düşünmek gerektiğini de öne süren özgür, “Her zaman alım satım için fırsatlar devam edecek ve bu yükseliş trendi sürecektir. BTC direnç seviyesi olarak 60 bin dolara oturmuş durumda gibi. Destek seviyesi olan 59 bin dolar civarında alım fırsatları söz konusu olabilir. Ocak ayında 2021 için öngördüğüm 150-200 bin dolar fiyat tahminini yineleyerek bitcoin için yeni bir ralli söz konusu olabilir diyorum. Ethereum için tüm zamanların en yüksek fiyatlarını gördüğümüz bu günlerde benim tahminim 3000 dolar üzerinde fiyatlanması yakın zamanda mümkün gibi gözüküyor. Tüm ekosistemin en değerli İkilisi için ABD’de SEC’e yapılan ETF başvuruları için çabalayan JP Morgan, Goldman Sachs, Fidelity ve Wisdomtree gibi devlerinin kripto ekosisteminin bambaşka bir döneminin başlangıç fitilini ateşleme ihtimalini oldukça yüksek görüyorum” diyor.
özgür’e göre, Altcoinler, NFT’ler, ademi merkeziyetçi finans netvvork DeFi ve daha bir çok coin için fırsatlar devam ediyor, özgür, altcoin sepetinde bulunan ve gelecek gördüğü coinleri şöyle sıralıyor; “xmr monero; İstikrarlı yükselişini sürdürmekte. Halen önünde çok yol var ve longterm bakan yatırımcılar için öncelikli tavsiyemdir. Uni uniswap; Merkeziyetsiz borsa ölçek-lendirme problemini çözdüğünde ciddi bir borsa olma yolunda ilerleyeceğini düşündüğüm yeni nesil bir trade platform. Yatırım yapılmayı hakediyor. Stx stacks; bitcoin ağının üzerinde ikinci bir katman oluşturmayı hedefleyen stacks ethereum benzeri akıllı şözleşmelere ve uygulama geliştirilmesine odaklanmış durumda. Orta uzun vadede değerine değer katacak bir stx coin olacağını düşünüyorum. Son haftada yüzde 45 kazandıran FİL Filecoin; önümüzdeki günlerde de yatırım sepetinizde muhakkak bulundurulması gereken bir coin. MANA Decentraland; Gelecekteki sanal arazinize şimdiden yatırım yapmayı unutmayın. Mana ethereum ağındaki en sağlam ve büyük projelerden biri. Link Cha-inlink, Augur Rep; gibi projelerin önümüzdeki günlerde klasik finans dünyası ile kuracakları köprüler çok önemli bu sebeple katma değeri yüksek sözleşmelere imzalar atıyorlar ve değerlerinin çok yükseleceğini şimdiden öngörmek yatırımcılara kazandıracaktır. ADA Cardano; Ekibinin projeye bağlılığı ve her yeni gelen güncelleme ile değerine değer katması yatırımı hak ettiğini gösteriyor. lota MIOTA, Stellar XML, Polkadot DOT; coinlerde gelecek vadeden ürünler arasında”.
özgür’e göre yatırımcılar satın aldıkları Erc20 tokkenler veya diğer coinleri exchange accountlarında tutmalılar. Exchange’le-rin kişisel cüzdanlar olmadığını unutmamak gerektiğini söyleyen Özgür, “Yatırımlar kripto paralarını muhakkak bilgisayarda veya harici soğuk cüzdanlarda tutmalı. Yatırımcıların ayrıca satın alma veya satma işlemleri sırasında exchange ofislere gönderip işlemlerini tamamladıktan sonra kişisel cüzdanlarına kripto varlıklarını çekmeleri ve güvende tutmalarını tavsiye ederim” diyor.
Bu kripto paralara dikkat!
Uzmanlar sizin için seçti
Bugün Türkiye’nin önemli kripto para borsası yöneticileri ve bu alanda danışmanlık yapan önemli isimler önümüzdeki günlerde de bitcoin ve ethereum’un piyasanın amiral gemisi olacağı görüşünde. Buna karşın fiyatı ucuz kalmış, ardında güçlü teknoloji ve hikaye bulunan çok sayıda coin olduğuna dikkat çeken uzmanlara göre, bu yılın diğer favori kripto paraları ise şöyle;
Socios Türkiye
Türkiye’de genellikle ön plana çıkan coinler hep çok düşük fiyatlı ve arzı çok yüksek olan coinler oldu. Bunlara Holo, Bittorent, Ripple, Tron ve Chiliz’i örnek olarak gösterebiliriz. Açıkçası Türklerin kripto para piyasasındaki etkisi gerçekten çok büyük ve bu yüzden Binance, Huobi ve FTX gibi büyük hacimli borsalar Türkiye’deki pazarlama faaliyetlerini artırmaya başladı. Bu borsaların kendi kripto paraları da bu süreçte ciddi getiriler sağladı. Popülerlik konusunda, özellikle Binance’in kendi parası olan BNB önemli yükselişler yaptı ve yükselişlerine devam ediyor. Ayrıca Avalanche platformunun coini Avax da, kurucusunun Türk olmasının da verdiği etkiyle ülkemizde çok sevilen ve iyi getiri sağlamış coinlerden bir tanesi.
Bu coinlerin gelecekleri tabii ki parlak çünkü hepsinin arkasında çok büyük ekipler var ve bu piyasanın gelecekteki en önemli oyuncuları olma yolunda tüm hızlarıyla çalışıyorlar. Ancak unutmayın ki, hiç bir varlık devamlı sonsuza dek yükselmez. Mutlaka düzeltmeler yaşanacaktır.
BİTTRT
Kesinlikle yatırım tavsiyesi olmamak kaydı ile; son aylarda öne çıkacak 10 coin ve önümüzdeki dönem fiyat tahminimiz ise şöyle;
XRP: 2.5 dolar, XLM: 0,80 dolar, AVAX: 60 dolar, ZRX: 3.5 dolar, KSM: 750 dolar, NEO: 120 dolar, ICX: 4 dolar, LİNK: 55 dolar, NEO: 115 dolar, ALGO: 2.5 dolar, TRX: 25 dolar.
COINOXS
En belirgin atağı, geçen seneye göre 100 kat artışın söz konusu olduğu BNB’nin yaptığını düşünüyoruz. Aynı şekilde ftt, chz, sol, btt, holo, win, dent, tron, dot, linch ve doge da yatırımcısının yüzünü güldüren coin’ler arasında yer aldı.
Fiyat tahmini konusunda ise coin’lerin grafiklerini incelemenin yeterli olabileceğini düşünüyoruz. Büyük resme bakıldığında katlanarak artan bir yükselişin olduğu şüphesiz. Bu listeye bir de Ripple’ı eklemek lazım ki SEC davasının olumlu sonuçlanmasıyla yeni bir rekora imza atacağına kesin gözüyle bakılıyor.
NARKASA
Narkasa araştırma ekibinin yaptığı çalışmalara göre yüzde 50’sinden fazlası Türk kullanıcılara ait cüzdanlarda bulunan HOT, önce çıkan kripto paralar arasında başı çekiyor. Ardından BTT, XRP, LİNK, UNI, DOGE, DOT, AVAX ve SOL geliyor.
PARİTEX
Öncelikle XRP oyuna yeni başlıyor diyebiliriz. XRP‘nin 3 dolar üzerinde fıyatlanacağını göreceğiz. Bir diğer coin ise EOS. Yenilikçi altyapısı ile EOS fiyat tahmini 16 dolar üzeri olacağını düşünüyoruz. LTC için 340 dolar üzeri, BCH’ye gelirsek 1.800 doları rahatlıkla göreceğimizi tahmin ediyoruz.
Eray DENGİZ / Kriptomeda Kurucusu
Bitcoin’de ilk fiyat hedefi 100 bin dolar
Bitcoin’in arzı 21 milyon adetle sınırlı ve üretilebilecek bitcoin miktarı her geçen gün azalıyor. Her dört yılda bir gerçekleşen blok ödülü yarılanmalarını da hesaba kattığımızda bitcoin fiyatının önümüzdeki yıllarda gidecek daha çok yolunun olduğu rahatlıkla söylenebilir.
Şu anda geriye üretilebilecek sadece 2.3 milyon BTC kaldı. Bitcoin Stok Akış Modeli (S2F) takip edilmesi gereken en önemli Bitcoin analizleri arasında ilk sırada yer alıyor. 2020 ve 2021 yılındaki yükselişi doğru tahmin eden analist PlanB, bunu Stok Akış Modeli sayesinde bitcoin’in bolluğunu ölçerek başardı. Bitcoin dışında genellikle doğal kaynaklara uygulanan Stok Akış Modeli, rezerv olarak tutulan kaynak miktarının bu kaynağın bir yıllık üretim miktarına bölünmesiyle hesaplanıyor.
Şimdiye kadar üretilen bitcoin miktarını, bu yıl üretilen BTC miktarına bölersek bitcoin’in Stok-Akış oranını bulmuş oluruz. Özellikle 21 milyonla sınırlı arzı nedeniyle tıpkı altında olduğu gibi bitcoin’de de Stok Akış Modeli rahatlıkla uygulanabilir.
Bitcoin’in şu anki arzı 18.6 milyon BTC ve yıllık üretilen BTC miktarı ise 328 bin BTC olarak gerçekleşiyor. Bu formüle göre bitcoin’in Stok Akış Seviyesi 56 seviyesinde. Geride bıraktığımız 2020 yılında bitcoin’in Stok Akış oranı 25 seviyesindeydi.
Yandaki grafikte bitcoin’in Stok Akış Modeli ile bitcoin’in 365 günlük hareketli ortalamasının tarihsel olarak ilişkisi net şekilde görülüyor. Grafiğin sağında dikey eksende yer alan bar ise bitcoin’de bir sonraki blok ödülü yarılanmasına kalan zamanı renklerle temsil ediyor.
Bitcoin’in kullanılabilir arzı ile üretim oranı arasındaki ilişkiyi ölçen Stok Akış Modeli (S2F) 2019 yılından bu yana başarılı bir iş çıkardı. 20 Şubat 2021’de, BTC fiyatının Mart 2019’da öngördüğü 55.000 dolar hedefine ulaştığı görülüyor. Geride bıraktığımız 3 yılda saat gibi çalışan Stok Akış Modeli’nin önümüzdeki yıllarda bitcoin’in 100 bin ila 288 bin dolar aralığına yükseleceğini öngördüğü belirtiliyor. Bu modelin 2025 yılı hedefi ise oldukça iddialı… S2F’ye göre BTC fiyatı 2025 yılına kadar 1 milyon dolarlık fiyat seviyesine kadar yükselecek.
Elbette bitcoin’in kurumsal ve bireysel yatırımcılar tarafından benimsenmesi fiyat üzerinde oldukça etkili. Tabloda görüldüğü üzere MicroStrategy.Tesla, PayPal, Square, Marathon Digital Holdings vb. gibi dev şirketler, günlük üretilen Bitcoin miktarından çok daha fazlasını satın alıyor.
Esin Çetinel
