Has Group, bugün dünya devleriyle yarışıyor

Tekstil makineleri ithal ederken önce bir Italyan şirketiyle ortak olarak montaj tesisi kuran ve ardından kendi üretim tesislerini oluşturan Has Group, bugün dünya devleriyle yarışıyor. Şirket, bu yıl 40 milyon dolara ulaşmasım beklediği cirosunu 2015’te 50 milyon dolara çıkarmayı hedefliyor. Yeni makineler geliştirmek isteyen şirket, bunun için AR-GE merkezi kuracak.

Hazır giyim ve tekstilde dünyanın önemli üreticilerinden biri olan Türkiye, artık bu alanda kullanılan makinelerin üretiminde de adından söz ettirmeye başladı. Tekstil makinesi ithalatıyla işe başlayan Has Group, bugün uzunluğu 60 metreyi bulan RAM makinelerinde dünyadaki en büyük üreticiler arasına girdi. Bu yıl 40 milyon dolara ulaştırmayı hedeflediği cirosunu 2015’te 50 milyon dolara çıkarmayı planlayan şirket, AR-GE merkezi kurmaya da hazırlanıyor.

Bugün önemli makine üreticilerinden biri haline gelen Has Group’un temelleri 1986 yılında tesadüf eseri atıldı. İtalyan Lisesi’nden mezun olan Tamer ve Ahmet Hasbay kardeşlerin üniversitede okumak için İtalya’ya gitmeleriyle şirketin hikayesi başladı. Babalarının Talimhane’de oto yedek parça ithalatı ve ticareti yaptığını söyleyen Has Group Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Hasbay, “Ailemiz, beni ve ağabeyim Ahmet’i İtalyan Lisesi’ne, sonra da İtalya’da üniversite okumaya gönderdi. 1986 yılı, tekstil yatırımlarının arttığı bir dönemdi. O dönemde bu işe girenler ikinci el makine anyordu. Babamızın tanıdık-lan içinde İtalya’da olduğumuzu bilenler bizden ikinci el makine bulmamızı istediler. Önce yardımla başlayan bu iş ticarete dönüştü. Bir şirket kurup ikinci el tekstil makineleri ithalatına başladık” diyor.

ÜRETİME MONTAJLA BAŞLADI

1989 yılma kadar bu şekilde çalışmaya devam eden Hasbay kardeşler, sektörün gelişmesi ve şirketlerin yeni ürünler talep etmeye başlamasıyla İtalyan tekstil makineleri üreticisi Lafer Spa’nın Türkiye temsilciliğini aldı. 1991’de satış sonrası servisi kuran girişimciler, yaklaşık dört yıl ithalatı devam ettirdikten sonra dönüm noktası olacak bir karara imza attı. İki kardeş, “Türkiye’de montaj yapabilir miyiz” diye düşünürken Lafer Spa’nın da ortak olmasıyla 1996 yılında montaj sanayi olarak üretime başladı.

Ara mamülleri yurtdışından ithal edip montaj yapmaya dayalı üretim süreci bir süre denendi. Daha sonra ise katma değeri artırmak isteyen Tamer Hasbay ve ekibi, Türkiye’de üretim yapmanın yollarını aramaya başladı. Şirket, ilk etapta 2 milyon dolarlık bir yatınmla makine parçası üretmek için tesis yatırımına soyundu. Zaman içerisinde önemli mesafeler alan yatınm, 2002 yılma gelindiğinde komple makine üretebilecek noktaya ulaştı. Bunun ardmdan ihracatın da önü açıldı. Tamer Hasbay, o döneme ilişkin değerlendirmesinde, “Baktık ki kendi üretimimizin yanı sıra kendi markamızı oluşturmak da çok önem taşıyor, dünya arenasına kendi markamızla çıkmanın yollannı aradık” diyor.

2004’TE İHRACATA GEÇTİ

2002 yılına kadar teknik ofis, üretim ve tasanmın tamamen İtalyan ortak tarafından yürütüldüğünü söyleyen Hasbay, “2004 yılında İtalyan ortağımıza bu böyle olmuyor dedik. Şirket büyüdü ve biz daha fazla üretim yapabiliriz diye söyledik. Onlar da siz ayn bir marka oluşturun ve belli pazarlara satın dediler. Onlann bulunmadığı Türki Cumhuriyetler’e ihracat yapmaya karar verdik. Bunun üzerine tasarım ve teknik ofisimizi kurduk” diye konuşuyor.

Has Group, 2004 yılında yeni yatırım yaparak üretimini geliştirdi. Savunma ve demir-çelik sanayiine yönelik de üretim yapmaya başladı. Bu arada tekstil makineleri üretim grubunda da yabancı markalara üretim yapmaya devam etti. 2007 yılında kumaşı fikseleyen, kurutan makine grubu RAM’lan üretmeye başlaması, şirketin büyümesinde önemli bir adım oldu. RAM’m 60 metrelik çok büyük bir makine olduğuna dikkat çeken Hasbay, piyasada bu ürünle tanındıklarını söylüyor.

İTALYAN ORTAKLA YOL AYRIMI

Bu sırada İtalyan ortak şirketin büyüme hızından rahatsız olarak bunu dile getirmeye başlayınca Has Group için yeni bir süreç başladı. İtalyan ortağın Türk makinesinin yurtdışında başarılı olmayacağını düşündüğünü söyleyen Hasbay, sözlerine şöyle devam ediyor: “Özellikle Ortadoğu ve Türki Cumhuriyetler’de başarılı olduk. Bu sefer bizim pazanmıza engel oluyorsunuz diyerek sorun çıkardılar. Bir süre böyle gitti. 2011 yılında İtalyan ortağımızın hissesini alıp tüm şirketleri Has Group çatısı altında birleştirdik. Böylece yüzde 100 Türk bir şirket olduk.”

İtalyan ortağından aynldıktan sonra yurtdışma ağırlık veren şirket bugün Özbekistan, İran, Bangladeş, Endonezya, Hindistan, Pakistan, Rusya, İtalya, Portekiz gibi ülkelere ihracat yapıyor. Cironun yüzde 50’si ihracattan geliyor.

AR-GE MERKEZİ KURACAK

2013 yılım 32 milyon dolar ciroyla bitiren şirket 2014’ü 40 milyon dolar ciroyla kapatmayı planlıyor. Şirketin 2015 hedefi ise 50 milyon dolar ciroya ulaşmak.

Önümüzdeki dönemde iç pazar ile ihracat dengesini koruyarak büyüyeceklerini söyleyen Hasbay, özellikle Afrika pazarını araştırdıklarını belirtiyor. Afrika’ya yönelik yatırımlarda artış beklediklerini dile getiren Hasbay, “Tekstil, Amerika ve İngiltere’de başladı, oradan Avrupa’nın güneyine kaydı, sonra Türkiye ve Ortadoğu’ya geldi. Şu anda Çin ve Hindistan güçlü. Ancak önümüzdeki dönemde özellikle Avrupalı fonlar Afrika’yı geliştirme çabasında. Tekstilin bu bölgeye kaymasını bekliyoruz. Biz de neler yapabileceğimize bakıyoruz” diye konuşuyor.

Bugün 14 farklı tekstil makinesi üretimi yapan şirket, yeni makineler için de AR-GE projeleri yürütüyor. TÜBİTAK ile makineleri geliştirmeye yönelik çok sayıda proje yapan Hasbay Group’un altı patenti var. Yeni makineler üzerinde de çalıştıklarını söyleyen Tamer Hasbay, “2013 ve 2014’te hem metrekaremizi büyütme hem de yeni makine alımı için 2,5 milyon dolan bulan bir yatırım yaptık. 2015 hedefimiz AR-GE merkezi kurmak. Bunun için son hazırlıkları yapıyoruz” diyor.

Has Group, tekstilin kuru apre denilen, boyandıktan sonra ürünü kurutan, fıkse eden, tuşe veren, tüylendiren, kesen, zımpara efekti veren bütün makinelerini üretiyor.

Bizi Alın Diyorlar

Son dönemde yabancı fonlar Türkiye’de büyüme potansiyeli taşıyan tek: ve hazır giyim markalarıyla ortaklık yapmak için fırsat kolluyor. Tekstil makinesi üretiminde ise tersi bir durum söz konusu. Son zamanlarda biz satın alır mısınız diyen çok sayıda AvrupalI firma olduğunu söyleyen Tam Hasbay, “Hem fonlar hem de üretici şirketler bu işin geleceğini Avrupa’d; görmüyorlar ve çıkmak istiyorlar. Zaten ya Hintliler ye Çinliler Avrupa’da çok sayıda firmayı satın alıyor. Biz de fırsatlara bakıyoruz” diye konuşuyor.

ÜÇ KARDEŞ İŞLERİ BÖLÜŞÜYOR

Has Group’u bugün üç kardeş yönetiyor. Ahmet Hasbay, yatırımlardan sorumlu ve ağırlıklı olarak İtalya’da kurulu şirketle ilgileniyor. Kızkardeşleri Ayça Hasbay ise satın alma ve idari konularla ilgili sorumlulukları taşıyor. Satış, pazarlama ve mali işler ise Tamer Hasbay’dan soruluyor. Bir aile şirketi olarak kurumsallaşmayı sağlamak adına danışmanlarla çalıştıklarını söyleyen Tamer Hasbay, ayrıca halka arz için altyapı çalışmaları yaptıklarını belirtiyor. Kısa vadede ortamın halka arza çok uygun olmadığını belirten Hasbay, “Konuyla ilgili çalıştığımız danışmanlar da ortamın uygun olmadığını düşünüyor. Ama biz hazırlıklarımız yapıyoruz, koşullar sağlandığında halka açılacağız” diyor.