İhracat, 2014 için 166,5 milyar dolarlık hedefe kilitlendi

2013’te beklentilerin altında kalan ihracat, 2014 için 166,5 milyar dolarlık hedefe kilitlendi. İhracatçılar, AB’nin krizden çıkması, komşularla gelişen ticaret Afrika ile artan ilişkiler nedeniyle 2014’ten umutlu. 2023 hedefleri için de katma değeri yüksek ürünlere odaklanmaya hazırlanılıyor.

2013’te yerinde sayan ihracat, 2014’e Avrupa pazarındaki iyileşme ve Ortadoğu’da düzelmeye başlayan ilişkilerin etkisiyle umutla giriyor. 166,5 milyar dolarlık ihracatın hedeflendiği 2014’te özellikle gemi ve yat ihracaü ile elektrik-elektronik alanında önemli ihracat artışlan hedefleniyor.

2013’te Nauru ve Mikronez-ya’ya da ihracat yaparak dünyada ihracat yapılmayan gümrük bölgesi bırakmayan ihracatçıların yeni hedefi ise Afrika, Güney Amerika ve Uzak Asya pazarındaki paylarını artırmak.

İhracatçının 2013 performansını ve 2014’ün ihracat rotasını Ekonomist’e değerlendiren Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi, Avrupa pazarındaki toparlanmanın etkisiyle kasım ayında ihracatın yüzde 8,8 artışla 13,8 milyar dolara ulaştığını hatırlatıyor. Bu rakamın Cumhuriyet tarihinin en yüksek aylık ihracat tutan olduğuna vurgu yapan Büyükekşi, yılın ilk 11 aylık döneminde ise mal ihracatının yüzde 5,4 artış gösterdiğini belirtiyor.

Büyükekşi, buna rağmen altın ihracatında yaşanan düşüş nedeniyle toplam ihracatın yılın ilk 11 ayında binde 3 gerilediğini kaydediyor.

TİM Başkanı Büyükekşi, 2013’te ihracat artışına en büyük katkıyı 1,7 puanla yıllık yüzde 12,2 büyüyen otomotiv sektörünün sağladığını belirtiyor. Büyükekşi’nin verdiği bilgilere göre, ilk 11 ayda ihracatı 19,5 milyar dolara ulaşan otomotiv sektörünü, 16 milyar dolarlık ihracata ulaşan hazır giyim ve 15,8 milyar dolar ihracat rakamına ulaşan kimya sektörü takip ediyor.

ZEYTİNYAĞI VE GEMİ FIRLADI

Kuşkusuz ihracattaki yavaşlama her sektör için geçerli değil. “Bu yılın 11 aylık rakamlanna bakıldığında zeytin ve zeytinyağı sektörü ihracatının yüzde 137 arttığı dikkat çekiyor” diyen Büyükekşi, bu artışta İspanya, İtalya ve Yunanistan gibi zeytin ve zeytinyağında lider olan ülkelerdeki ekonomik krizin etkili olduğunu kaydediyor. Büyükek-şi’nin verdiği bilgilere göre, bu sektörü yüzde 50 ihracat artışı ile gemi ve yat sektörü, yüzde 22 ihracat artışı ile de madencilik ürünleri sektörü takip etti.

Ne yazık ki bu performans Orta Vadeli Program’daki hedeflerin çok gerisinde kalıyor. Orta Vadeli Program’da 2013 için öngörülen 158 milyar dolarlık ihracat hedefi küresel durgunluk ve artan iç talebin etkisiyle hükümet tarafından 153,3 milyar dolara revize edilmişti. Ocak- Kasım döneminde 138 milyar doları aşan ihracat yıl sonunda revize edilmiş hedefi yakalayabilse bile, 2013’ün 2023 ihracat hedefleri açısından kayıp bir yıl olduğunu teslim etmek gerekiyor.

İRAN OLUMLU ETKİLEYECEK

Peki 2014’te ihracatçıyı neler bekliyor?

TİM Başkanı Büyükekşi, “2014 yılında dünya ekonomisinin yüzde 3 büyümesini bekliyoruz, dolayısıyla genel dış ticaret talebinin 2014 yılında daha po- İS zitif olacağını öngörüyoruz.

İran ile ilgili beklentilerin de ihracatımıza pozitif katkı yapacağına inanıyoruz” diyor. Yani genel beklenti 2014’te ihracatın olumlu bir performans göstereceği yönünde.

En son açıklanan 2014-2016 Orta Vadeli Progra-mı’nda 2014 ihracat hedefinin 166,5 milyar dolar olarak revize edildiğine işaret eden Büyükekşi, “Türkiye ekonomisinin büyüme hedefi ise yüzde 4 olarak açıklandı. Biz bu rakamlara ulaşabileceğimize ve hatta ihracattaki performansımıza bağlı olarak bu hedeflerin de üzerine çıkabileceğimize inanıyoruz. Bunun için de ihracata dayalı büyümeye mutlaka daha fazla ağırlık verilmesi gerektiğine ve ihracatımıza daha fazla destek olunmasını talep ediyoruz” diye konuşuyor.

KOMŞUYLA İHRACAT ARTACAK

Dünyada ihracat yapmadığı ülke ve gümrük bölgesi kalmayan ihracatçılar, 2014’te de stratejik pazarlardaki yerini sağlamlaştırmaya çalışacak. Mehmet Büyükekşi, bu konuda özellikle komşu ülkelerle yapılan ticarete dikkat çekiyor:

“Yakın ve komşu pazarlarımız arasında yer alan Bağımsız Devletler Topluluğu ülkelerinin yüzde 3,4, Ortadogu ve Kuzey Afrika ülkelerinin yüzde 3.6, Sahra Afrika’sının yüzde 6 büyümesini ve bu büyümenin komşu ülkelerimizle olan ticarete pozitif yansımasını bekliyoruz. Gelişme potansiyeli yüksek olan bu

1 bölgeler 2014 yılında da hedef pazarlanınız arasında yer alıyor. Türkiye’nin sekiz komşusuyla yaptığı ihracat son 10 yılda 13 kat artarak 2 milyar dolardan 28 milyar dolara geldi. Bölgesel risklerin de azalmasıyla 2014 yılında, komşulanmıza yaptığımız ihracatın güçlenerek artmaya devam edeceğine inanıyoruz. Bu noktada İran ile yaptığımız ticaret daha da güçlenecektir.”

AB CANLANIYOR!

Öte yandan AB’nin resesyondan çıkış süreci ile birlikte Türkiye’nin ihracatında bir numarada yer alan AB pazarı da canlanmaya başlıyor. 2014’te AB ekonomilerinin büyüme temposunun hızlanması ile birlikte Türkiye’nin AB’ye yaptığı ihracatın daha da artacağını ifade eden Büyükekşi, “2023 öngörülerimize ve hedeflerimize paralel şekilde daha yüksek oranda yüksek katma değerli ürünlere odaklanacağız” diyor.

Son 12 ayda 21 milyar dolarlık ihracata imza atan otomotiv sektörü de 2014 için olumlu planlar yapıyor. Uludağ Otomotiv Endüstrisi ihracatçıları Birliği Başkam Orhan Sabuncu, 2013 yılının otomotiv endüstrisi açısından beklentilerin de üzerinde iyi bir yıl olarak geride kalacağını söylüyor.

OTOMOTİVİN GÖZÜ AB’DE

En önemli iki mal grubu olan yan sanayi ve binek otomobiller ihracatında sırasıyla yüzde 10 ve yüzde 15’lik ihracat artışlarının toplam otomotiv ihracatına da olumlu yansıdığına dikkat çeken Sabuncu, “Pek çok uluslararası kuruluş 2014 yılında Avrupa pazarında kısmi bir büyüme, dünya pazarında ise Çin kaynaklı nispeten daha yüksek oranda bir büyüme öngörüyor. Yine de AB pazarında son aylarda görülen toparlanma belirtileri gelecek adına umut verici” diyor.

Son olarak Ford firmasının Avrupa pazarında önümüzdeki beş yılda yüzde 20 büyüme öngördüğünü açıkladığını hatırlatan Orhan Sabuncu, şöyle konuşuyor:

“Otomotiv ihracatında rekor yıl olan 2008 rakamlarına aradan geçen beş yılda henüz ulaşamadık. 2015 yılı sonrasında AB pazarındaki toparlanmanın hızlanması ile 2008 yılı ihracat rakamının aşılmasını bekleyebiliriz.”

TEKSTİLDE HEDEF KATMA DEĞER

Otomotiv ve kimya sektörü ile birlikte Türkiye’nin en çok ihracat yapan üç sektöründen biri olan hazır giyim ve konfeksiyon sektörünün temsilcileri de 2014’ten umutlu.

Tekstil sektörünün 2013 yılının 11 aylık döneminde 7,7 milyar dolar ihracatla yılı 8 milyar doların üzerinde bir performansla kapatmayı garantilediğini ifade eden İstanbul Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği Başkanı İsmail Gülle, “Böylece genel ihracatın gerilediği bir yılı yüzde 7 düzeyinde bir performans artışıyla kapatmış oldu” diyor. 2014’te markalı ve teknolojik ürün ihracatının artacağını vurgulayan Gülle, “Tekstilde ayrıca elyaf teknolojileri çok gelişti. Günümüzde tekstil fabrikaları bir çeşit kimya laboratuvarlarına dönüştü. Gelecek 10 yıl içinde AR-GE ve inovasyon patlamasının tekstilden olacağına inanıyoruz” diye konuşuyor. Sektör olarak her dört yılda bir küresel bir kriz görmeye alışık olduklarını kaydeden Gülle, “2014 yılından umutluyuz. Belirsizlikten korksaydık dünyanın en büyük kapasitesini kurmazdık. Tekstil sektörü, önceden belirlenmiş stratejiler çerçevesinde istikrarlı yürüyüşüne devam edecek” diyor.

ARAM EKİN DURAN