İhracatta yine zayıflama var
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre, mayıs ayında 13,8 milyar dolarlık ihracat ve 20,9 milyar dolarlık ithalat yaptık.
Böylece mayıs ayı dış ticaret açığı 7,1 milyar dolar oldu. İhracat geçen yılın aynı ayına göre yüzde 3,6 yükselirken, aynı dönemde ithalat yüzde 10,3 ve dış ticaret açığı ise yüzde 28,7 geriledi.
Dış ticaret açığında ocak ayında başlayan düşüşün mayıs ayında da sürmesi, yine aynı dönemde başlayan cari açıktaki gerilemenin de devam ettiği anlamına geliyor. Çünkü Türkiye’de cari işlemler dengesinin çok büyük bir bölümünü mal dış ticareti oluşturuyor. Geçen yılın sonunda 65,1 milyar dolar iken nisan ayında 56,8 milyar dolara kadar gerileyen cari açık, mayıs ayında 55 milyar doların da altında çıkacak gibi görünüyor.
Ancak dış ticaret verileri ekonomideki büyüme açısından iyi sinyal vermiyor. Bu açıdan daha iyi sinyal almak için büyümeyle çok alakası olmayan altın dış ticaretini dışladığımızda da durum çok değişmiyor. Nisan ayında biraz toparlanarak yüzde 10,3’e çıkan altın hariç ihracattaki yıllık artış mayıs ayında yüzde 6,3’e düştü. Üstelik Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin (TİM) öncü gösterge niteliğindeki verileri, haziran ayında bu oranın daha da düşük çıkacağını düşündürüyor. Mayıs ayında altın hariç ithalattaki düşüşün yüzde 4,2’yi bulması da ekonominin çarklarının giderek yavaşladığı anlamına geliyor.
Reel kur tam sınırda geziyor
Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) bazlı ve 2003=100 temel yıllı Reel Efektif Döviz Kuru Endeksi’nin (REDK) değeri, haziran ayında 109,6 olarak gerçekleşti. Bu değer Merkez Bankası’mn aşırı değer kaybı sınırı olarak kabul ettiği 110’a oldukça yakın bulunuyor. REDK’nin değeri mayıs ayında da bu sınıra oldukça yakın ve 110,1 olarak çıkmıştı. Dolayısıyla reel kur iki aydır aşırı değer kaybı sınırında geziyor.
17 Aralık sonrasında hızla düşen REDK’nin değeri yılın ilk üç ayında 102 civarında seyrettikten sonra nisan ve mayıs aylarında ciddi bir toparlanma göstermişti. Bu toparlanmanın haziran ayında devam etmemesi büyük ölçüde Irak’ta yaşanan gelişmelerden kaynaklandı. Bu ülkedeki Türkiye’yi de içine çekebilecekmiş gibi görünen silahlı çatışmalar, mayıs ayında 2.05-2,10 TL arasına inen dolar kurunu yeniden 2,10-2,15 TL arasına taşıdı. Bu da REDK’ye hafif bir düşüş olarak yansıdı.
Önümüzdeki dönemde de
REDK’de bir toparlanma yaşanması ihtimali zayıf görünüyor. Irak’taki belirsizlik hala sürerken yurtiçinde de cumhurbaşkanlığı seçimi giderek yaklaşıyor. Dergimizin kapak haberinde de okuyacağınız gibi, bu seçimin sonuçlarına ilişkin senaryolar havada uçuşuyor. Cumhurbaşkanlığı seçiminin yarattığı belirsizlik ortadan kalkana kadar, döviz kurlarının bu civarlarda seyretmesi olasılığı yüksek görünüyor.