İletişim yatırımı seçim kazandırdı mı?
Siyasi iletişimin seçmenler üzerindeki etkisi tüm dünyada tartışılıyor. Peki 30 Mart’ta yapılan yerel seçimlerde en çok iletişim yapanlar mı kazandı? Yerel seçimde en çok oy alan iki parti olan AKP ye CHP iletişime yapılan yatırımda da ilk ikideydi. Ancak adaylar içinde reklama ağırlık verenlerin kazananlar arasında olduğu söylenemez.
Yerel seçimler 30 Mart’ta yapıldı. Hala yankılan devam eden seçim sonuçlarına göre Türkiye genelinde ilk üç sırada yüzde 43.3 oy oranıyla AKP, yüzde 25.6 oy oranıyla CHP ve yüzde 17.6 oy oranıyla MHP yer aldı. Ülkenin seçim sürecine girmesi pek çok sektör gibi reklam sektörünü de etkiledi. Seçmenin zihninde algı yaratabilmek için hem partiler hem de adaylar siyasi iletişime yüklendi.
Peki seçimin kazananları en çok iletişim yapanlar mı oldu? Ekonomist, bu soruya yanıt verebilmek için, medya planlama ve satın alma şirketi MediaCom ile ortak bir çalışma yaptı. Bu çalışmayla şubat ve mart aylarında beş mecrada en çok reklam veren aday ve partiler ortaya çıkarıldı. Bu çalışma seçimde ilk iki sırayı alan AKP ile CHP’nin siyasi iletişimde de ilk iki sırada yer aldığını gösteriyor. Ancak adaylar bazında bakıldığında en çok iletişim yapanların seçimleri kazandıkları söylenemiyor.
REKLAM SIRALAMASI
Bu yıl siyasi iletişim kampanyalarında en çok kullanılan mecra televizyon ve gazete oldu. Televizyon mecrasını en etkili kullanan parti açık ara ile AKP. Ağırlıklı olarak TRT kanallarına reklam vermeyi tercih eden AKP’nin Kürtçe yayın yapan TRT 6’yı mecra olarak etkin kullanması da dikkati çekti.
AKP, diğer partilerin aksine TV kampanyasına şubat ayında başladı ve kanallara 641 bin 729 saniyelik reklam verdi. En çok reklam verilen kanallar ise TVNet, TRT 3 Spor, TRT 6, 360 ve TRT Türk oldu.
Mart ayında televizyon mecrasını kullanmaya başlayan CHP ise 98 bin 873 saniyelik reklam verdi. CHP, ağırlıklı olarak haber kanallarını kullanmayı tercih etti. Kanal D, Artı Bir TV, CNN Türk, Star ve NTV, CHP’nin en çok reklam verdiği kanallar oldu.
Televizyonu en çok kullanan üçüncü parti ise İşçi Partisi. Şubat ayında iletişime başlayan parti sadece Ulusal Kanal’a toplam 51 bin 950 saniyelik reklam verdi. Büyük Birlik Partisi (BBP) ve Saadet Partisi de televizyon mecrasını etkin kullanan partiler arasına yer aldı.
HANGİ KANALI TERCİH ETTİLER?
Seçime katılan adaylar da televizyon mecrasını yoğun olarak kullandı. 50’nin üzerinde aday iletişim kampanyasını televizyona taşıdı. En çok TV kullanan aday CHP İstanbul Belediye Başkanı Adayı Mustafa Sarıgül oldu. 100 bin 252 saniyelik reklam veren Sangül’ü, 59 bin 381 saniye ile AKP Ankara Belediye Başkanı Adayı Melih Gökçek ve 30 bin 717 saniye ile AKP Adana Belediye Başkanı Adayı Abdullah Torun takip etti. İKP’nini İstanbul Büyükşehir Bölge Adayı Kadir Topbaş’ın sıralamada geride kalması sürprizle karşılandı.
Sangül en çok Karadeniz TVye reklam verdi. Onu CNN Türk ve Habertürk takip etti. Melih Gökçek ise ağırlıklı olarak kendi kanalı Beyaz TV’yi kullandı. Abdullah Tomn’un tercihi ise 360, 24 TV ve NTV oldu.
TV reklamlarını en yoğun olarak kullanan aday olan Mustafa Sarıgül seçimi kazanamadı. Abdullah Torun da seçimi MHP’li adaya karşı kaybetti. En çok reklam yapan üç aday içinden sadece Melih Gökçek mazbatayı alabildi.
SARIGÜL CHP’Yİ GEÇTİ
Gazete mecrasını en etkili kullanan parti de AKP’ydi. AKP’nin en ağırlıklı kullandığı yayınlar ise Hürriyet, Sabah ve Yeni Asır gazeteleri oldu. En çok kullanılan gazeteler arasında Fotomaç ve Güneş’in olması da dikkat çekti.
Gazeteyi en çok kullanan ikinci parti CHP, üçüncü parti ise Saadet Partisi oldu. Bu partileri İşçi Partisi takip etti. CHP ağırlıklı olarak Cumhuriyet ve Hürriyet’e ilan verirken, Saadet Partisi sadece Milli Gazete ve Olay’a ilan vermeyi tercih etti. İşçi Partisi ise Cumhuriyet, Hürriyet ve Sözcü gazetesini kullandı. Adaylar arasında ise Mustafa Sarıgül’ün CHP’den daha çok gazeteye ilan verdiği görülüyor. Sangül Cumhuriyet, Hürriyet, Milliyet ve Posta’ya aynı oranda ilan verdi. Sabah ve Yeni Asır’ı etkin kullanan Binali Yıldırım, gazete kullanımı konusunda ikinci sırada yer alıyor. Onu Macit Öz-can takip ediyor.
ÜÇ MECRADA DURUM NE?
Seçim dönemlerinde en fazla kullanılan mecra hiç kuşkusuz açıkhava oluyor. Bu sene de partiler açıkhavayı etkin olarak kullandı, AKP 10 bin 745 ünitede yer alırken, MHP 4 bin 409, CHP ise 2 bin 933 ünitede yer aldı, Açıkhavayı en etkili kullanan adaylar ise AKP Mardin Belediye Başkanı Adayı Mehmet Vejdi Kahraman ve AKP Midyat Belediye Başkanı Adayı Şehmus Nasıroğlu oldu. Kahraman seçimi kazanamasa da Nasıroğlu yeniden belediye başkanı olarak seçildi.
Radyo mecrasını en etkili kullanan parti CHP oldu. Mecraya iki ay içinde toplam 68 bin 815 saniye reklam veren parti, en çok Alem FM, Burç FM, CNN Türk Radyo’yu kullandı. Bu mecrayı en etkili kullanan aday ise AKP Bakırköy Belediye Başkanı Adayı Mehmet Emin Ertekin oldu. Onu AKP Adana Belediye Başkanı Adayı Abdullah Torun takip etti. Ertekin ve Torun, iletişime ağırlık verseler de seçimde gülen taraf olamadı.
Sinema mecrasında ise diğer pek çok mecrada olduğu gibi adet bazında dağılımda en çok reklamı dönen AKP oldu. Onu MHP, DSP ve CHP takip etti. Adaylar arasında ise iki kişi sinemaya reklam vermeyi tercih etmişti. Bunlardan biri AKP İzmir Belediye Başkanı Adayı Binali Yıldırım, diğeri ise CHP Ataşehir Belediye Başkanı Adayı Battal llgezdi idi. Yıldırım AKP’nin İzmir’deki oy oranını artırsa da seçimi kazanamadı. Ilgezdi ise seçimlerde sevinen adaylar arasında yer aldı.