Instagram e-ticarette yeni dönem başlatıyor

Sosyal medya platformu Instagram, ürün etiketleme özelliğini hayata geçirmeye hazırlanıyor. Uzmanlar, Instagram’ın önümüzdeki dönemde e-ticarette yeni bir dönem başlatmasını bekliyor…

İNSANLARIN en mutlu olduğu yer neresi? Bu sorunun yüzlerce hatta binlerce farklı cevabı olabilir. Ancak soruyu biraz değiştirip “insanların en mutlu gözüktüğü yer neresi?” şeklinde sorduğumuzda seçenekleri daraltabiliriz. Psycology Today’de yayınlanan bir makaleye göre, bu sorunun cevabı belli: Instagram… Makalede “dünyadaki en mutlu yer” olarak tanımlanan Instagram, son yıllarda tartışmaların da odağında. Zira herkesin mutlu, iyi olduğu bir sosyal mecra olarak Instagram’m ne kadar gerçeği yansıttığı ayrı bir tartışma konusu. Ancak buna rağmen Instagram’ın kullanıcı sayısı her geçen gün artıyor. Dolayısıyla Instagram sadece insanların değil firmaların da “mutlu” olmak istediği bir mecraya dönüşüyor.

KULLANICILAR 35 YAŞ ALTI

Günlük 200 milyondan fazla aktif kullanıcıya sahip olan, 95 milyon fotoğraf veya videonun paylaşıldığı, bunlara 4.2 milyar beğeninin geldiği kocaman bir dünya Instagram. Kullanıcılarının yüzde 80’i 35 yaşın altında. Facebook’a göre 58, Twitter’a göre ise 120 kat daha fazla beğeni, yorum ve paylaşım içeriyor. Kullanıcıların hem aktif hem de genç olduğu bir mecra. Dolayısıyla firmalar için tanıtım ve pazarlama anlamında büyük bir potansiyel taşıyor. Bu nedenle pek çok perakende firmasının da yer aldığı bir alan.

Sektörün hızlı ve dinamik yapısına uygun bir ruhu var Instagram’ın. Hali hazırda görselin her şey olduğu hatta görselin yeniden yorumlandığı mecra perakende firmaları için vazgeçilmez bir alan. “Instagram’da değilseniz çok şey kaçırırsınız” diye konuşan sosyal medya uzmanı Işıl Yılmaz Sümer, markaların ürünlerini burada kolayca tanıtabildiğim belirtiyor. Instagram online alışverişe henüz imkan vermiyor. Dolayısıyla bu özelliği ile bildiğimiz e-ticaret platformlarından ayrışıyor.

MÜŞTERİ BİLGİ İSTİYOR

Zira Instagram’da perakendeciler tanıtmak istedikleri ürünün fotoğrafını koyup, ürün kodu bilgisini paylaşarak ya da Instagram’ın “Stories” özelliğini kullanarak alışverişe yönlendirebiliyor. Ayrıca profil bilgilerinde e-ticaret sitelerinin linki yer alıyor. Sümer, “Ama tabii müşteriler her zaman satın almaya hazır olmuyor” diyerek konuyla ilgili araştırmalardan bilgi veriyor. Buna göre müşterilerin yüzde 60’ı bir ürünü satın almadan önce, reklam içeriğinden ayrı olarak ürünü görmek ve markayla ilgili daha fazla bilgi edinmek istiyor. Müşteriler ürünle ilgili “Fiyat aralığı ne, benim vücuduma uygun mu, renk seçenekleri var mı?” gibi soruların cevaplarını merak ediyor.

Bu açıdan bakıldığında Instagram harika bir pazarlama alanı ancak satış söz konusu olduğunda Instagram’m geleceği ve e-ticaret alanında vaat ettiği potansiyel ne? Geçtiğimiz yılın sonundan itibaren Instag-ram aralarında Kate Spade, JackThreads, Warby Parker gibi isimlerin de bulunduğu 20 farklı marka ile “tap to view” yani “görüntülemek için dokun” özelliğini denemeye başladı. Bu özellik tıkladığınızda etiketlenmiş ise o ürünün fiyatını görmenizi sağlıyor.

YENİ DÖNEM BAŞLAYACAK

Bu sayede platformdan çıkmadan ürünün fiyat bilgisine ulaşmak ve hatta satın almak mümkün oluyor. Sümer bunun markalar için devrim niteliğinde olduğunu anlatarak “Bu özellik tüm markalar için kullanılabilir olduğunda bence e-ticarette yeni bir dönem başlayacak” diye konuşuyor. Bu yeni dönemin başlamasına sayılı günler kalmış olabilir. Çünkü Instagram ürün etiketleme özelliğini yaygınlaştırmaya hazırlanıyor.

Instagram’daki takipçi sayısı 1 milyonu aşmış olan Koton, Instagram’ı seven bir marka ve oldukça da aktif bu mecrada. Koton Pazarlama Direktörü Esra Süzme, yakında kullanıma açılacak olan etiketleme özelliği ile tüketicilerin ilgilendikleri ürünleri çok daha kolay bir şekilde satın alabileceklerine dikkat çekiyor. Bunun da e-ticaret dönüşümlerine ivme kazandıracağını kaydediyor.

INSTAGRAM SATIŞA DÖNÜŞÜYOR

Doğası gereği Instagram’ın fotoğrafın ve görselliğin hakim olduğu bir alan. Ne kadar iyi, kaliteli ve dikkat çekici görseller kullanıyorsanız o kadar çok kişinin ilgisini kazanıyorsunuz. Tam da bu nedenle inci Deri Yönetim Kurulu Başkanı Ali Murat Kızıltaş, Instagram’ı mağaza vitrinlerine benzetiyor.

Konuyla ilgili Kızıltaş, “Günümüzde Instagram’da doğru bir görsel dil oluşturmak bizim için mağazalarımızın vitrinlerini tasarlamak kadar önemli bir hale geldi” yorumunu yapıyor.

inci Deri’nin toplam sosyal medya trafiğinin yüzde 71’i Instagram paylaşımlarından oluşuyor. “Bu alanı daha çok görünürlük ve müşterilerimize ulaşmak için kullanıyoruz” diyen Kızıltaş şöyle devam ediyor: “Müşterilerimiz incideri. com’dan ayrıldıktan sonra Instagram’da onlarla tekrar iletişime geçiyoruz. Tekrar hedeflediğimiz müşterilerin satışa dönüş oranları oldukça yüksek.”

TAKİPÇİ SAYISI KATLANDI

Defacto, Instagram’ı siteye ziyaret getiren bir performans kanalından daha çok marka konumunu güçlendiren ve takipçilerine ulaşmalarını sağlayan bir kanal olarak görüyor. Yaklaşık 700 bin takipçiye sahip olan Defacto’nun Instagram kanalındaki etkileşimlerinin yaklaşık yüzde 5’i siteyi ziyaret ediyor. Bunun yaklaşık yüzde l’i de satışa dönüyor. Son bir yılda takipçi sayısını üç kat, etkileşimini ise iki buçuk kat artıran Defacto’nun Instagram takipçilerinin yüzde 65’i Türkiye’den. Yüzde 35’lik kısım Kazakistan, Azerbaycan, Irak, Mısır, Fas gibi önemli pazarlardan oluşuyor.

Instagram’ı bir vitrin, bir katalog alanı olarak gören firma için ziyaretçilerin ürün, yeni bir kategori ve markaya olan genel tepkilerini gözlemlemek önemli. Bunun yanında Defacto kurguladığı yeni bir sistemle defacto.com.tr/instashop adresi üzerinden ürünlerine kolay erişim ve alışveriş imkanı da sunuyor. Firmaya göre önümüzdeki dönemde de ürün görselleri ve sunumu müşterilerin satın alma kararlarını etkileyecek en önemli kriterler arasında yer alacak. Bu nedenle Defacto’nun hedefi takipçilerine katalog görünümü altında ilgilerini çekebilecek görselleri tek kanalda sunmak ve arzu ettikleri takdirde kolayca satın almalarını sağlamak.

SATIN ALMADA GÜVEN BELİRLEYİCİ

Instagram ürün satışı anlamında sadece firmalara fırsatlar sunmuyor. Instagram’da pek çok butik dükkan kendi ürünlerini satıyor. Bir mağazası olup da oradaki ürünlerini satan da var, evde kendi yaptığı tasarımları satan da… Bu dükkanların bir kısmı da yurtdışmdan özellikle Uzakdoğu’dan ürünlerin tanıtım ve satışını yapıyor. Instagram’da butik bir dükkan açmanın önünde bir engel yok. isteyen herkes açabilir. Buralardan alışveriş ise biraz daha farklı. Zira butik dükkanların genelde bir e-ticaret sitesi yok. Bu nedenle bir ürün satın alınmak istendiğinde genelde Whatsapp ya da Instagram üzerinden siparişler almıyor ve satın alma için sayfada belirtilen hesap numarasına ücret yatırılıyor. Ancak bu sistem pek çok kişiye güven vermiyor. Ya da fotoğraftaki ürünle kargolanan ürünün aynı olmaması, iade sorunları gibi kötü alışveriş deneyimleri Instagram’dan satm alım-ları da etkiliyor.

“GÜVENDE REFERANS ETKİLİ”

Güvenin özellikle online alışverişte satm alma davranışlarını etkileyen en önemli faktör olduğunu söyleyen Nöro-pazarlama Danışmanı Seda Genç, insanların güvenmedikleri yerden satm alma yapmadığını belirtiyor. Bunun en güzel örneklerini e-ticaret sitelerinde görülebildiğini anlatan Genç, “Sitem çok trafik alıyor ama satın alma gerçekleşmiyor gibi soruları sıkça duyarım. Demek ki arka planda gözden kaçırılan bazı noktalar var ve emin olun ki, araştırdığımızda bunun büyük bir çoğunlukla siteye olan güven eksikliğinden kaynaklandığım görüyoruz” diye konuşuyor.

Instagram’da alışveriş yaparken kullanıcıların güvenlikle ilgili bazı ipuçları aradıklarım belirten Genç, genelde referansların bu güveni sağladığına işaret ediyor. Nedir o referanslar? Bir arkadaş ya da tanıdığın daha önce o hesaptan alışveriş yapmış olması, ya da ilgili hesabın daha önce ondan alışveriş yapanların yorumlarına, referanslarına yer vermesi gibi durumlar. Diğer yandan kaliteli görsellerin kullanılmasının ve iletişim bilgilerinin net bir şekilde paylaşılmasının altını çizen Genç, bunların kişileri güvende hissettirdiğini, alışveriş yapması için ikna edici olabildiğini anlatıyor.

TARTIŞMALI BİR ALAN

Güvenlikten bahsetmişken işin hukuksal boyutunu da ele almak gerekiyor. Instagram’dan satış yapmanın hukuki boyutunu merak edip Bilişim Hukuku Avukatı Seval Sönmez’in kapısını çaldık. Sönmez, Instagram’da yapılan satışın yasal olduğunu şöyle açıklıyor:

“Yıllardır e-ticaret sektöründe tartışılan ve gelişeceği öngörülen sosyal e-ticaret, bu minvalde yapılandırılan e-ticaret sitelerinde değil; aksine gerçek bir sosyal medya uygulamasında gelişim gösterdi. Dolayısıyla bu konu tartışılan ve tartışmaya değer bir alan. Bu kapsamda Instagram dahil her türlü online platformda satışın yasal olduğunu söyleyebiliriz.”

Ancak Sönmez bu mecralarda satışın yasal olmasının satış yapanların tüm satış sürecini hukuka uygun olarak yürüttüğü anlamına gelmediğine dikkat çekiyor. “6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ve Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği’ne göre, satıcı veya sağlayıcı ile tüketicinin eş zamanlı fiziksel varlığı olmaksızın uzaktan iletişim araçlarının kullanılmasıyla akdedilen sözleşmeler mesafeli sözleşmelerdir. Instagram’da yapılan satışların da mesafeli sözleşmelere ilişkin mevzuatta düzenlenen kurallara uygun şekilde yapılması gerekiyor” diye konuşan Sönmez, e-ticaret alanını düzenleyen mevzuatın ise oldukça detaylı ve satıcıya birçok yükümlülük yükleyen hükümler içerdiğini ifade ediyor.

TÜKETİCİLER BİLGİLENDİRMELİ

Instagram’da yapılan ticareti tartışmalı kılan kısmın tam da burası olduğunu dile getiren Sönmez, Instagram’da satış yapan butiklerin çoğunun bu mevzuattan doğan yükümlülüklerden haberdar olmadığına dikkat çekiyor. “Örnek vermek gerekirse; mesafeli sözleşme ile ürün satın alan bir kişinin ürünün teslim edildiği tarihten başlayarak 14 günlük bir cayma hakkı süresi mevcut. Instag-ram’daki satıcıların birçoğu tüketicinin iadesi -bir yana, ürün değişim talebini dahi kabul etmiyor” diyen Sönmez, bir diğer örnek olarak satıcıların ön bilgilendirme yükümlülüğünü gösteriyor. Ancak Sönmez, Instagram satışlarında bu yükümlülüğe çoğunlukla uyulmadığını ifade ediyor.

TÜKETİCİNİN GÖZÜNDEN

Instagram profili açmak ve bu profile fotoğraflar yüklemek tüketicilerin dikkatini çekmek ve alışveriş yapmalarını sağlamak için yeterli değil. Instagram profilini yönetirken dikkat edilmesi gereken pek çok nokta mevcut. Seda Genç öncelikle tüketicinin gözünden bakmayı iyi bilmeyi salık veriyor. “Benim sayfamda kullanıcılar ne görmek istiyor? Benzer ürün satan hesaplardan farkım ne? Neden beni takip etsinler?” gibi sorular sorulması gerektiğini ifade eden Genç “İşte, Instagram’da başarılı olan firmalar bu soruların cevabım verebilenlerdir” diye konuşuyor. Etiket kullanımın önemine dikkat çeken Genç, “İlgili etiketleri kullanmıyorsanız kullanıcı satın alma motivasyonu olsa dahi sizi bulamadığında başka bir hesaba yönelebilir” diye uyarıyor.

Instagram’ın genelde insanların eğlenme, keyifli vakit geçirme için kullandığı bir sosyal mecra olduğunu hatırlatan Genç, kullanıcıların markalardan beklentilerinin de bu doğrultuda olduğunu söylüyor. Genç, “Yapılan kampanyalarda oyunlaştırmadan yararlanmak kullanıcıların satın alma motivasyonunu tetikleyebilir” diye konuşuyor.

Priya PATEL / Instagram Orta Doğu, Kuzey Afrika, Türkiye Ürün Müdürü
200 binden fazla reklam verenimiz var

Geçtiğimiz Eylül ayında Instagram için bir dizi yeni reklam formatı sunduk. Bu formatlar insanlara “Daha Fazla Bilgi Alın”, “Şimdi Yükleyin” ve “Şimdi Satın Alın” gibi çağrılarda bulunuyor, işletmelere insanlara ulaşıp farklı yollarla ilgilerini çekme olanağı sağlıyor. Şu anda 200 binden fazla reklamverenimiz var ve Instagram’ı web sitelerine tıklama kazanmaktan, mobil uygulama indirme sayılarını artırmaya kadar çeşitli hedeflerine ulaşmak için kullanıyor. Globalde 700 milyon aylık aktif kullanıcımız bulunuyor ve İnstagram’ı kullanan insanların yüzde 80’i en az bir işletmeyi organik olarak takip ediyor. İnsanların yeni ürünler keşfetmesini ve incelemesini sağlayacak fırsatları artırmak için Kasım ayında insanların ilgilendikleri ürünleri bulup, değerlendirip takip edebilecekleri yeni bir alışveriş deneyimini test etmeye başladık. İnsanlar ve işletmelere değer katacak, kaliteli bir ürün sunmak bizim için önemli; bu nedenle ilk testlerimizi Amerika’da gerçekleştirdik.

Ürünü tek bir ülkede kullanıma sunmak hızlıca geri dönüş alıp, Instagram’daki alışveriş deneyimini hem insanlar, hem de işletmeler için optimize etmemize olanak sağlıyor. Ürünü yakında Türkiye’de de sunup, buradaki işletmelerin online varlıklarını ve e-ticaret faaliyetlerini büyütmelerine yardımcı olmayı umuyoruz.

Işıl Yılmaz SÜMER / Sosyal Medya Uzmanı
En önemlisi etkileşim

İyi hazırlanmış bir strateji birçok sorunu başlamadan çözer. Markanın hedefleri, Instagram’dan beklentisi ne? Hedef kitlesi kim? Kime, nerede ve ne zaman ulaşmak istiyor? Müşterileri kim?

Onlar hangi sayfaları takip ediyor? Önce bu ve benzeri sorulara cevap aramak, sonra marka sayfasının makyajını yapmak gerekiyor. Facebook hesabı ile bağlamak, profilindeki bilgileri eksiksiz girmek, iletişim bilgilerini yazmak gibi… Sonra da paylaştığı fotoğraf ve videolara dikkat edilmeli. Kaliteli bir fotoğraf açıklaması ne olursa olsun dikkat çeker. Çözünürlüğü düşük, Google’dan rastgele bulunmuş bir fotoğrafın ilgi çekmesi çok olası değil. Ve en önemlisi etkileşim…

Yorumlara cevap vermek, marka ile alakalı diğer kullanıcıların paylaştığı görsellere yorum ve beğeni bırakmak, kullanıcıların paylaştığı içeriği kendi sayfasında paylaşmak gibi. Amacımız yüksek takipçi değil, yüksek etkileşim.

Seval SÖNMEZ / Bilişim Hukuku Avukatı
Tüketicilerin haklarını bilmeleri çok önemli

Instagram’da satış yapmak isteyenlere öncelikle yaptıklarının ticari faaliyet olduğunu ve kazançları hakkında vergi mükellefiyeti doğduğunu göz önünde bulundurmalarını ve buna uygun davranmalarını öneririm. Tüm süreçlerini hukuka uygun yürütmek için mesafeli sözleşmeler ve elektronik ticareti düzenleyen mevzuatı en iyi şekilde incelemelerini ve tüm satış ve tanıtım süreçlerini bu mevzuattan doğan yükümlülüklere uygun olarak tasarlamaları bir diğer önemli tavsiyem olur.

Tüketicilere ise Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ve ilgili yönetmelikten doğan önemli haklarını öğrenmelerini tavsiye ederim. Zira bir toplumda hukukun gelişmesinin en önemli koşullarından biri hukuk bilincine sahip hak sahipleridir.

Ön bilgilendirilmeye, caymaya hakkı olduğunu bilen ve bu kapsamda satıcıların kendilerine karşı yerine getirmekle yükümlü olduğu birçok gerekliliğin farkında olan ve hakkını arayan tüketici, e-ticaret sektöründe faaliyet gösteren tüm satıcı ve sağlayıcıları hukuk dairesinde kalmaya zorlayacaktır.

Meral Candan