İnternet ve teknoloji iş modeline odaklı girişimler
Bu girişimlerden milyar dolarlık iş çıkar mı?
İnternet girişimciliğinde çok farklı modeller ortaya çıkıyor. Başarılı olup olmayacakları belli değil. Ama büyük heyecanla yatırım yapan girişimcilerin ruh halleri çok esin verici…
TÜRKİYE’DE internet ve teknoloji iş modeline odaklı girişimler deyince akla hemen birkaç isim gelir. Bunlardan biri de Haşan Aslanoba’dır. Aile şirketi, Erikli Su’da büyük bir değer yaratıp onu Nestle Waters’a sattıktan sonra kariyerinde başka bir kulvara yöneldi. Geçtiğimiz günlerde kendisiyle tanıştım. Melek yatırımcı kimliğinin yanı sıra özel bir girişimci kimliği de var. Ona “süper melek yatırımcı” da denebilir. Aslano-ba, yurtiçi ve yurtdışında toplamda 65 farklı şirkete 60 milyon dolar yatırım yapmış. Bitaksi, incir, tninal, Modanisa, Düğün, BuldumBuldum, MealBox, Webrazzi, HemenKiralık, Taşıt, Vivense, HotelRunner, Insider, DoktorSitesi, Etohum, bunlardan bazıları. Aslında sondönemde trend olan pek çok girişime yatırım yapmış demek daha doğru. Ön görüsünün yüksek olduğu söylenebilir. Yine de bu kadar yatırım riskli değil mi dediğimde, “Geleceğin bu tür yatırımlarda olduğunu düşünüyorum. Tabii ki bunların hepsi çok başarılı olmayabilir. Ama bazılarının çok iyi getirileri olacağını düşünüyorum” diyor.
RUHUNU KOPYALAMAK
Ara başlıkta söylediğimde samimiyim. Hep denir ya, girişimcilik bir ruh halidir diye… Gerçekten Aslanoba’nın ve benzer birkaç girişimcinin ruh halini kopyalasak, birçok girişimci yaratabiliriz. Çünkü yeni dönemin, internet alanında olması gereken ruh haline sahipler. Risk alma, yatırımı tabiri caizse “koklayarak” hissetme ama en önemlisi bundan büyük bir heyecan ve haz duyma… Bu arada bu girişimlerdeki “başarı” kriterini dışarda tutuyorum. Bunlar farklı değerlendirilebilecek sübjektif kriterler. Yatırımcının ruh halini belki en güzel kendisi anlatıyor:
“Her gün heyecanla işe gidiyorum. Bu duygu ancak işinizi çok sevdiğiniz zaman mümkün olabilir. Bir işi sevmenin en önemli şartı da farklı, heyecanlı ve dinamik olmasıdır. Özellikle, internet teknolojilerini kullanarak, geleneksel işleri büyük bir hızla ölçeklendirmek ve önemli ekonomik değerler üretmek mümkün. Diğer taraftan, yatırımcı olarak, çok sayıda farklı girişimci ile etkileşimde olmak beni de bir girişimci olarak besliyor, geliştiriyor. Bilgi ve tecrübe paylaşıldıkça daha da değerli hale geliyor.”
YENİLİKÇİ İKİ MODEL
Aslanoba, bir girişimci olarak Aslanoba Grup bünyesinde Webnak ve TazeDirekt markaları ile yenilikçi iş modellerini Türkiye pazarında faaliyete geçirmiş. İkisi de aslında farklı modellere sahip. Webnak bir platform modeli. Yurtiçi taşımacılıkta, “yük veren” ve “yük alan’ların pazar yeri olmayı hedefliyor. Ben platform modellerine çok inanıyorum. Örneğin, bu girişim taşımacılık sektöründe verimliliği çok artırabilecek bir model. Taşıma maliyeti, araç takip, hız, verimlilik gibi konularda çok faydalı olması olası. Zaten sonuçlar da bunu gösteriyor, kısa sürede 3 bin 500 kamyoncu ve bin 200 KOBt Webnak’ı kullanmaya başlamış. Aslanoba, “VVebnak’ı hizmete sunmadan önce sektörde saptamış olduğumuz ihtiyaçlara cevap verebiliyor olmaktan dolayı mutluyuz” diyor.
TAZEDİREKT BAŞARIR MI?
Gelelim ikinci modele… Aslanoba’nın yine doğrudan kendi girişimi olan Tazedirekt.com da yakın bir zamanda faaliyete geçti. Aslanoba’mn buradaki iddiası büyük: “Tazedirekt.com, insanların taze ve organik gıda ihtiyacını karşılamak amacıyla başladığımız online bir iş modeli. Bu site ile tüketicilerin organik, doğal ve güvenilir taze gıdalara ulaşma ihtiyacına cevap vermeyi hedefliyoruz. 2014 Mart ayında pilot olarak Bursa’da faaliyete geçirdiğimiz girişimimiz, aralıktan itibaren İstanbul’da hizmet vermeye başladı. Tazedirekt.com’u milyar dolarlık bir iş haline getirmeyi hedefliyorum. Market alışverişi, e-ticaret sektörü çok büyümüş olsa da hala fazla gelişmedi. Biz de bu alanda bir eksiklik gördük ve bunu değerlendirip kapatmaya karar verdik.” Aslanoba, “Eve giren her üründe olmak istiyorum” diyor. Bu yüzden de yeni bir su girişimi de yapmış ve Gümüş Su’yu satın almış.
Ne dersiniz, Tazedirekt.com’dan milyar dolarlık iş çıkar mı? İnceleyin görüşünüzü paylaşın. Bana mail atarsanız bu konudaki görüşleri öğrenme imkanı bulurum. Ayrıca yeni ruh halleriyle tanışmak da ilginç bir deneyim olur.
Volkan Akı
