İş Dünyası, Darbe Girişimine İnat İş Başında

‘Darbecilere’ inat iş başına!

İş dünyası darbe girişiminden sonra hayatin normale dönmesini bekliyor. Beklentiler siyasiler arasındaki uzlaşının sürmesi yönünde. İş insanları, yurtdışında reklam seferberliğinden yabancı yatırımcıları iknaya bir dizi inisiyatifte rol alıyor…

15 Temmuz darbe girişiminden sonra demokrasiye sahip çıkan Türk halkı, hayatını daha güçlü bir şekilde sürdürmeye çalışıyor. Türkiye’nin gelecek hedeflerine yürüyebilmesi için biran önce sistemin revi-ze edilerek eskisinden daha şevkle çalışması gerekiyor. Ekonomide çarkların sağlıklı işlemesi için de bu gerekli. Geçen hafta dergimizde iş aleminin darbe girişimi ile ilgili görüşlerini detaylı olarak aktarmıştık. Bu hafta da iş dünyasının hayatın normale dönmesi için yaptığı girişimleri ve önerilerini aktaracağız.

İş insanları darbe girişiminin oluşturduğu travmanın atlatılabilmesi için bir an önce normalleşmenin sağlanması gerektiğine inanıyor. Bunun için siyasilere uzlaşmanın devamı yönünde sorumluluk düştüğünü düşünen iş insanları, hayatın normale dönmesi için siyasilerden ‘olumlu’ mesajlar bekliyor. Gerek yurtiçinde gerek yurtdışında Türkiye algısının düzelmesi için kampanyalar düzenleyip etkinlikler yapan iş insanları, fuar, festival gibi etkinlikleri ara vermeden sürdürme niyetinde.

İŞ DÜNYASI ÇOK FAAL

İş dünyası ilk şoku atlattıktan hemen sonra kolları sıvadı. Önce birlik ve beraberlik mesajları ve ortak deklarasyonlarla Türkiye Cumhuriyeti’ne inançlarını ve hükümete desteklerini ortaya koyan iş insanları, dosta düşmana “güçlü Türkiye” mesajını ilettiler. Özellikle ihracatçılar yurtdışı alıcılarına ve iş yaptıkları partnerlerine sözlü ve yazılı mesajlarla Türkiye’de taahhütlerini yerine getirmelerini sağlayacak siyasi, ekonomik ve hukuki ortamın olduğunu net bir şekilde anlattılar.

Bu ilk paylaşımın ardından şimdi de Türkiye’nin normalleşmesi için el ele verdiler. TÜSIAD’dan UND’ye, LASIAD’dan ASKON’a birçok iş dünyası STK’sı verdikleri farklı uygulama ve etkinlikleriyle “İşimizin başındayız” mesajını tüm dünyaya iletirlerken şirketler demokrasi nöbeti tutanlara ücretsiz Wi-Fi’den erzak dağıtımına kadar farklı uygulamalarla dikkat çekiyorlar.

İLK HAREKET TÜSİAD’DAN

Geçen hafta başında TUSIAD, darbe girişiminin ardından uluslararası kamuoyunu doğru yönlendirebilmek için uluslararası medyaya ilanlar verdi. Türkiye algısını güçlendirmek amacıyla ABD, Almanya, Fransa ve İngiltere’nin önemli gazetelerinde “Türkiye’de Demokratik Anayasal Düzeni Korumak” başlıklı ilanlar yayınlandı. Bu kapsamda TÜSİ-AD tarafından dört ülkede yayınlanan gazete ilanlarında, Türkiye’nin demokrasiye bağlılığı ve Türk ekonomisinin gücü vurgulandı.

Sabancı Holding de Türkiye’ye ve demokrasisine güvenini uluslararası kamuoyuna ilanlarıyla anlattı. Türkiye’nin Sa-bancı’sı imzasıyla hazırlanan çalışmada, “Türkiye’nin geleceğine olan inancımız, halkımızın demokrasiye olan bağlılığı sayesinde bir kez daha teyit edildi (Our trust in the future of Turkey has been re-affirmed by our people’s commitment to democracy)” mesajı verildi. Mesajın verildiği ilan Financial Times (tüm ülke baskıları), New York Times, International New York Times ve Frankfurter Allgemeine Zeitung gazetelerinde 29 Temmuz Cuma günü yer aldı.

Sabancı Holding CE-O’su Zafer Kurtul, “Biz ülkemize inanıyoruz. Bu çalışmamızda uluslararası kamuoyuyla ülkemizin sahip olduğumuz güçlü demokrasiyi ve bu gücün arkasındaki halk iradesinin önemini bir kez daha paylaşmak istedik. Biz inanıyoruz ki, ülkemiz için yapacağımız en iyi şey, Türkiye’nin Sabancı’sı olarak yıllardır üstlendiğimiz sorumluluklarımızı her zaman olduğu gibi yerine getirmek ve ülkemize katkıda bulunmaktır” diyerek neden bu ilanlara gereksinim duyulduğunu kamuoyu ile paylaştı.

POZİTİF TÜRKİYE ALGISI

Nef Gayrimenkul de Türkiye’nin demokrasi zaferini New York Times, USA Today ve Financial Times gibi yurtdışmda en çok okunan gazetelerde yayınlanan uluslararası ilanlarla duyurdu. Nef, 15 Temmuz gecesi yaşanan hain darbe girişimini Ingiltere, tüm Avrupa ve ABD’nin en saygın gazetelerine verdiği ilanlarla şiddetle kınadı.

Y ayınlanan ilanlarla ilgili bilgiler veren Nef İcra Kurulu Başkanı Erden Timur, 15 Temmuz gecesi yaşanan darbe teşebbüsünü, Türkiye’nin Fransız Devri-mi’ndeki gibi demokrasi zaferiyle püskürttüğünü belirterek, “15 Temmuz darbe girişimiyle birlikte yurtdışı basında Türkiye’nin algısına yönelik negatif çalışmalar olduğunu gözlemledik. Bu yanlış algıyı değiştirmek için Nef olarak bir şey yapmalıyız diye düşündük. Dünyanın en çok takip edilen gazetelerine demokrasimize nasıl sahip çıktığımızı göstermek için ilan verme kararı aldık” diyor. 15 Temmuz gecesinin Türk halkının demokrasi zaferi olarak tarihe geçtiğini belirten Timur şu değerlendirmelerde bulunuyor:

“Bu süreçte hükümetimiz ve Türk halkı gerekeni yaptı. Şimdi sıra özel sektörde. Biz de Nef olarak ülkemizin ekonomisini çok daha iyi yerlere taşımak için bir plan üzerinde çalışıyoruz. Memleketin ekonomisine ilişkin bir duyarlılık gösterip elimizi taşın altına koyuyoruz.”

‘TÜRKİYE’YE GÜVENİYORUZ”

Yurtiçinde de özellikle yabancı yatırımcıları bilgilendirmek için hem ekonomi yönetimi hem de STK’lar seferber olmuş durumda. Geçen hafta Ekonomi Bakam Nihat Zeybekçi, Uluslararası Yatırımcılar Derneği-YA-SED üyeleriyle bir araya geldi. Uluslararası yatırımcılar adına konuşan YA-SED Başkanı Ahmet Erdem, Türkiye’ye duydukları güveni şu cümlelerle dile getirdi:

“Uluslararası doğrudan yatırımcılar uzun vadeli bir perspektifle stratejik ve kalıcı yatırımlar yaptıkları için hukukun üstünlüğü, ekonomik istikrar, altyapı, fikri mülkiyet hakları, pazar potansiyeli, nitelikli insan kaynağı ve küresel ekonomiye entegrasyon gibi kriterlere bakarak karar alır. Yaşadığımız darbe girişiminin, gerekli tedbirlerin alınması, demokrasinin, hukukun üstünlüğünün, toplumsal huzur ve barışın korunmasıyla yatırımlar üzerinde olumsuz bir etki yaratmayacağına inanıyoruz. Cumhurbaşkanımızın, Başbakanımızın, Bakanlarımızın ve tüm resmi açıklamaların bu yönde olması yatırımcılara güven vermektedir.

Dünyanın en büyük 18. ekonomisi olan Türkiye’nin gücü, ülkemizin potansiyelinden küresel ekonomiye entegrasyonuna, serbest piyasa ekonomisi çerçevesinde re-kabetçiliği ve girişimciliği teşvik etmesinden genç ve dinamik nüfusuna ve daha da önemlisi hukukun üstünlüğüne dayalı anayasal sisteme bağlılığından kaynaklanmaktadır. Türkiye’deki uluslararası doğrudan yatırımcıların birçoğu, ülkemizde çok uzun yıllardır faaliyet göstermektedir ve uzun vadeli, kalıcı yatırımlar yapmışlardır. Türkiye’nin geleceğine inanmakta ve güvenmektedirler.”

DEMOKRASİ KAZANDI

Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) de yurtdışına çıkacak 65 bin tır aracılığıyla Türkiye’de kazanılan demokrasi zaferini anlatmaya hazırlanıyor. Demek, uluslararası taşımacılık yapan tırların üzerine “Türkiye’de Demokrasi Kazandı” yazılı İngilizce sticker’lar yapıştırmaya başladı. Bu tırlardan bir kısmı geçen hafta FSM Köprüsü, Boğaziçi Köprüleri Koruma Müdürlüğü önünden (Kavacık), saat 13.00’te Avrupa’ya geçti.

UND İcra Kurulu Başkanı Fatih Şener, “Yüce milletimiz 15 Temmuz günü demokrasimize yapılan hain saldırıda tank mermilerine karşı direnmiş, milli İradeye sahip çıkma uğrunda 265 şehit 1440 yaralı ile çok büyük bir bedel ödemiştir. Bu meseleyi bütün dünyaya en doğru şekilde anlatmak şehitlerimize karşı borcumuzdur” diyerek projenin amacını anlatıyor.

Türkiye’nin potansiyeli yüksek bir ülke olduğunu ancak son dönemde uluslararası camiada yaratılan yanlış algı ile potansiyeline gölge düşürülmesine engel olunması gerektiğini dile getiren Şener değerlendirmelerini şöyle sürdürüyor:

“Sektörümüz, demokrasi direnişimizin uluslararası kamuoyunda doğru anlaşılabilmesi için elinden gelen katkıyı sağlamakta kararlıdır. UND olarak, tüm kurum ve kuruluşlarımızı eşgüdüm içerisinde yabancı muhataplar nezdinde doğru bilgilendirme çalışmalarına destek olmaya davet ediyoruz.”

DARBEYE İNAT FESTİVAL

Türkiye ekonomisinde normalleşme için işlerin kaldığı yerden devam etmesi önemli… “Darbe girişimine inat hayat devam ediyor” mesajı veren LASİAD (Laleli Sanayicileri ve İşadamları Derneği), 8-14 Ağustos tarihleri arasında Laleli Fashion Shopping Festivali’ni gerçekleştirmeye hazırlanıyor. Türkiye’nin en önemli hazır giyim ihracat merkezlerinden Laleli, başta Rusya olmak üzere komşu ülkelerle yaşanan gerilimler nedeniyle kaybettiği pazarları canlandırmak ve alternatif kapılar açmak için harekete geçiyor. LASİAD, Ekonomi Bakanlığı ve İHKİB’in desteği ile bu yıl beşincisi düzenlenen “Laleli Fashion Shopping Festivali”ne yedi ülkeden 170 alıcıyı getirecek.

LASİAD Başkanı Gıyasettin Eyyüpkoca, 5. Laleli Fashion Shopping Festivali’ni “Darbe Girişimine İnat, Üretim ve İhracata Devam” sloganıyla gerçekleştireceklerini belirtiyor. Eyyüpkoca, “Avrupa gibi geleneksel pazarlardaki alıcılar darbe girişimini öne sürüp İstanbul’a gelmekten kaçınırken festivale davet ettiğimiz ülkelerden hiçbir iptal bildirimi almadık. Bu, onların Türkiye’ye olan güvenlerini ortaya koyuyor” diye konuşuyor.

ÜRETİMDEN GELEN GÜÇ

Geçen hafta gündüz işte, gece nöbette olan işadamlarından biri olan Anadolu Aslanları İşadamları Derneği (ASKON) Genel Başkanı Mustafa Koca da açılışına katıldığı İstanbul Kids Fashion Uluslararası Bebek Çocuk Hazır Giyim ve Aksesuarları Fuarinda bu dönemde iş dünyasını daha çok üretip çalışmaya teşvik ediyor:

“Bugünkü yangmı söndürmede ülkelerin, kurumların ve bireylerin yapması gerekenler var. Biz gücümüzü üretimden devletimiz ise gücünü adalet, demokrasi ve insan haklarından alıyor. 21. yüzyılın teknoloji ve nimetlerinden herkes istifade etmek ister. Bunu da üreterek sağlayabiliriz. Yeter ki birlik ve beraberliğimizi muhafaza edelim. Dört saatlik uçuş mesafesinde dünyanın yarısına ihracat yapma potansiyeline sahip olan bu topraklarda, üretimden gelecek gücümüzü doğru kullanmak sureti ile bu bölgede lider olabilecek güce sahibiz.”

Makine İhracatçıları Birliği Başkanı Adnan Dalgakıran ise, 15 Temmuz darbe girişimi sonrasında alman tedbirlerle normalleşmenin başladığına inanıyor. Yurtdışındaki iş ortaklarıyla güven tazelemeye kararlı olduklarını belirten Dalgakıran, “Makine sektörü yılın ilk yarısında yüzde 4 ihracat artışı sağlamayı başardı. Türkiye’nin istikrarına ve ekonomik potansiyeline zarar vermek isteyenlere verebileceğimiz en güzel cevap daha fazla üretmek ve uluslararası rekabette söz sahibi olmaktır. 15 Temmuz girişimi sonrasında alman tedbirlerle hızlı bir normalleşme sürecinin başladığına inanıyoruz. Yurtdı-şmdaki iş ortaklarımızla bir kez daha güven tazeleyeceğimiz bu dönemde atacağımız her adımın, yılsonu rakamlarımıza olumlu yansımaları olacaktır” diye konuşuyor.

NORMALLEŞMEYE KATKI

İnci Deri Yönetim Kurulu Başkanı Ali Murad Kızıltaş, hayatın normale dönmesinin yolunun, bunun siyasi aktörler tarafından dile getirilmesi olduğunu söylüyor. “İlk şok atlatıldı, hayat normale yakın bir seviyede devam ediyor” diyen Kızıltaş, değerlendirmelerini şöyle sürdürüyor: “Ekonominin tekrar hızlanması için tüketici güveninin oluşturulması lazım. STK’larm da tüketicilere yönelik mesajlar vermesi önemli. Türkiye zor bir süreçten geçiyor. Devlet de bu sürecin atlatılması için girişimlerde bulunuyor. En kapsamlı Af Yasası çıkartılacak. Tüm paydaşların sisteme katkıda bulunması gerekiyor. Kiralarda kur sabitlemeleri gündeme gelebilir. Süreç uzarsa AVM’ler-deki kiraların yapılanmasına ihtiyaç var.”

“TÜRKİYE YÜKLERİNİ ATTI”

Aroma Meyve Suları Yönetim Kurulu Başkanvekili Mahmut Atom Duruk, “Güncel hayata hızla dönülmesi lazım. Bunun için ne gerekiyorsa yapılmalı” diyerek sözlerine başlıyor. Türkiye Cumhuriyeti devletinin bu darbe girişiminden sonra üzerindeki ‘cemaat’ gibi yükleri attığını vurgulayan Duruk sözlerini şöyle sürdürüyor: “Yaşadıklarımız Türkiye için bir dönüm noktası oldu. Yenilenen Türkiye’nin ekonomiye daha pozitif bir yapı getireceğini düşünüyorum. Partiler arası diyalog arttı. Artık geleceğe daha güvenle bakabiliriz. Ekonomi artık daha pozitif ve güvenli bir yapıyla yoluna devam edebilir. Koşmaya hazırız. Ben geleceği daha parlak ve berrak görüyorum.” Duruk, yurtdışındaki negatif algılamaların giderilmesi için devletin öncülüğünde Türkiye kampanyası yapılması gerektiğini de vurguluyor.