İşkur yeni bir iş, hibe ve ücretli eğitim programı başlattı
İŞKUR, yepyeni bir iş, hibe ve ücretli eğitim programı başlattı. Mesleki eğitimi alana günlük 85 TL. Annelere aylık 400 TL kreş desteği. İş kuracak engelliye 50 bin TL hibe. Yeni işsizlik maaş rakamları. Geleceğin iş garantili 8 mesleği.
TÜRKİYE İş Kurumu (İŞKUR), “iş ve işçi arayanların” umut kapısı olmaya devam ediyor. 2018’de 1 milyon 247 bin 188 kişinin işe yerleşmesine aracılık eden, 498 bin 934 kişiyi aktif işgücü programlardan yararlandıran İŞKUR, 2019’da daha fazla sayıda vatandaşı iş sahibi yapmak için kolları sıvadı. Aktif işgücü programlarından bu yıl 500 bin kişinin yararlanmasını hedefleyen kurum, her 100 katılımcıdan yaklaşık 92’sinin bir yıldan uzun süredir istihdamda olduğu işbaşı eğitim programlarına ağırlık verecek. Katılımcılara program türüne göre günlük 30 TL ile 85 TL arasında değişen miktarda ödeme yapılacak. İŞKUR, engellilerin kendi işini kurmasına yönelik hibe desteğine 2019’da da devam edecek. Engellilere 50 bin TL’ye kadar hibe desteği verilecek. ÎŞKUR Genel Müdürü Cafer Uzunkaya, 2019 yılında uygulayacakları aktif işgücü programlarını ve hedeflerini anlattı.
500 BİN KİŞİ YARARLANDIRILACAK
Uzunkaya, İŞKUR olarak istihdamın korunmasına ve artırılmasına, işgücünün mesleki niteliklerinin geliştirilmesine, özel politika gerektiren grupların işgücü piyasasına kazandırılmasına destek olmak üzere aktif işgücü programları kapsamında mesleki eğitim kursları, işbaşı eğitim programları ve girişimcilik eğitim programları düzenlediklerini belirtti. Söz konusu programlardan 2016’da 420 bin 638, 2017’de 508 bin 851 ve 2018’de 498 bin 934 kişiyi yararlandırdıklarını vurgulayan Uzunkaya, “İşbaşı Eğitim Programı’na 2017’de katılan vatandaşlarımızdan yüzde 91.6’sı hala istihdamda. Her 100 katılımcıdan yaklaşık 92’sinin bir yıldan uzun süredir istihdamda olduğu bu programlarımıza 2019’da ağırlık vererek başta kadınlar ve gençler olmak üzere iş tecrübesi edinme ihtiyacı olan vatandaşlarımızın bu programdan yararlanmasını sağlayacağız” dedi.
Uzunkaya, dijital ekonominin ihtiyaçlarına uygun şekilde nitelikli işgücü talebinin karşılanması için uygulamaya koydukları “Gelcccğin Mesleklerinde İşbaşı Eğitim Programları”nı daha fazla sayıda düzenlemeyi hedeflediklerini dile getirdi. Bu çerçevede yapmış oldukları programlardan 2019’da yaklaşık olarak 500 bin kişinin yararlandırılmasını hedeflediklerini söyleyen Uzunkaya, “Ayrıca Mesleki Eğitim ve Beceri Geliştirme İşbirliği Protokolümüz (MEGİP) kapsamında teorik ve uygulamalı eğitimleri bir arada verdiğimiz modelimiz kapsamında mesleki eğitim kurslarımızın sayısını da artırmayı hedefliyoruz. Yükseköğretim mezunlarının uzun süreli istihdamını sağlamak maksadıyla hayata geçirdiğimiz ‘işe İlk Adım Projesi’ kapsamında düzenlenen işbaşı eğitim programlarının sayısını da arttıracağız ve bu kişileri istihdam eden işverenlerimize program sonunda yaklaşık bir buçuk yıl süreyle belirli miktarlarda destek sağlamaya devam edeceğiz” diye konuştu.
işbaşı eğitim programı bilişim ve imalat sektörlerindeki işyeri ve mesleklerde en fazla altı ay, diğer sektörlerde ise en fazla üç ay olarak uygulanacak. Geleceğin mesleklerinde 18-29 yaş arası gençler için işbaşı eğitim programlarının süresi dokuz ay olacak. işbaşı eğilim programlarında katılımcıların genel sağlık sigortasıyla iş kazası ve meslek hastalığı primleri karşılanmaya devam edecek.
GÜNLÜK 85 TL’YE KADAR ÖDEME
İŞKUR aktif işgücü programlarına ka-tılanlara kurs/program bazlı günlük ödemeler yapıyor. Bu kapsamda 2019 asgari ücret artışına istinaden yapılan güncelleme .^sdnrasmda işbaşı eğitim programlarında katılımcılara ödenen günlük zaruri gider miktarlarını da revize ettiklerini söyleyen Uzunkaya, “Normal iş arayan statüsünde-kilcrin işbaşı eğitim programına katılmaları durumunda alacakları günlük ödeme miktarı 61,65 TL’den 77,7 TL’ye, öğrenci sta-tüsündekilerin 46,23 TL’den 58,27 TL’yc ve işsizlik ödeneği alanların ise günlük 30,82 TL’den 38,85 TL’ye yükselttik. Geleceğin mesleklerinde düzenlenen işbaşı eğitim programlarında ise katılımcılara günlük 85 TL’lik ödeme yapıyoruz” dedi.
Mesleki eğitim kurslarında kursiyerlere 2019’da kurs/program türüne göre 30 ile 85 TL tutarlarında günlük ödeme yaptıklarını vurgulayan Uzunkaya, mesleki eğitim kurslarım ağırlıklı olarak en az yüzde 50 istihdam garantili kurslar şeklinde düzenlediklerini belirtti. Ayrıca kamu kurum/kuruluşlarıyla istihdam garantisiz kurslar da açtıklarını dile getiren Uzunkaya, “işbaşı eğitim programlarının tümünde ise en az yüzde 50 istihdam garantisi şartı arıyoruz” dedi.
ÖNCELİKLİ İSTİHDAM ALANLARI
Aktif işgücü programlarını büyük oranda işgücü piyasası araştırmalarından elde ettikleri bulgular çerçevesinde yerel işgücü piyasalarının ihtiyaçlarına göre planladıklarını söyleyen Uzunkaya, “Ayrıca Ulusal İstihdam Stratejisi, Yeni Ekonomik Program, sektörel strateji belgeleri gibi üst politika belgelerimizde dikkat çekilen hususlara ve stratejik olarak önceliklendirilen sektörlere yönelik tedbirler geliştiriyoruz. Sanayi 4.0 kapsamında ülkemizde işlerin geleceği ve işgücümüzde aranacak beceriler konusu özel çalışma alanlarımızdan biri. 2019‘da bilişim temelli sektörlerin ve bu sektörlere bağlı yan sektörlerin daha fazla ön plana çıkacağını düşünüyoruz. Sanayi sektörüne yönelimi artırmak ve bu sektörün nitelikli işgücü ihtiyacını karşılamak için imalat sektörünün de desteklenmesine yönelik olarak yürüteceğimiz faaliyetlerle işverenlerin işgücü taleplerini karşılamaya devam edeceğiz. Bahsi geçen her iki sektör de İŞKUR olarak öncelikli istihdam hedeflerimiz arasında yer alıyor. 2018’de imalat ve bilişim sektöründe kişi başı aylık 2 bin 151,45 TL’yc kadar; diğer sektörlerde ise 883,01 TL’ye kadar prim desteği sağladık. 2019’da ise bu desteğimizi bilişim ve imalat için 2 bin 712,14 TL’yc, diğer sektörlerde bin 112,97 TL’ye çıkardık. Bu teşvik Cumhuriyet tarihinin en kapsamlı istihdam teşviklerinden biridir” diye konuştu.
DİPLOMA DEĞİL YETKİNLİK
2018 yılında gerçekleştirdikleri işgücü piyasası araştırması sonuçlarına göre her 10 işverenden birin de açık iş bulunduğunu söyleyen Uzunkaya, bu işyerlerinde 2 bin 37 farklı meslekte 469 bin 919 kişilik açık iş tespit ettiklerini belirtti. 20 ve daha fazla is-tihdamlı işyerlerinde ise yaklaşık olarak her dört işyerinden birinde açık iş bulunduğunu, her üç açık işten birinin ise imalat sektöründe olduğunu belirlediklerini vurgulayan Uzunkaya, “Araştırma sonuçlarından çıkan sonuçlardan birisi ise; işverenler işgücü temininde güçlük çekme sebepleri arasında işgücünün yüzde 73.6’sında mesleki beceri eksikliğine vurgu yapıyor. İşverenler açık işlerinin yüzde 40.6’sında herhangi bir eğitim düzeyi aramadığını belirterek mesleki bilgi ve niteliğin önemine dikkat çekiyor. Bu araştırmalarımız işverenlerimizin diploma değil, aslında işi yapabilecek yetkinlikte işgücü aradıklarını ortaya koyuyor” dedi.
İşgücü piyasası araştırmaları ile işverenlerin meslek düzeyindeki ihtiyaçlarını eğitim ve beceri seviyesinde belirlediklerini dile getiren Uzunkaya, böylelikle mesleki eğitim kurslarından üniversitelere kadar hangi alanların ve hangi bölümlerin açılacağı noktasında bu araştırmalar ile Türkiye’ye rehber olduklarını kaydetti.
2018 işgücü piyasası araştırmasında gelecek on yılda ön plana çıkacak meslekleri tespit ettiklerini söyleyen Uzunkaya, “Tespit ettiğimiz meslekler robot mühendisliği, yapay zeka makine kontrol elemanı, elektrikli arabalar için teknik bakımcı’, güneş enerji sistemi teknik personel, dijital muhasebe, robot kaynak operatörü, dil konuşma terapisti, nano teknoloji uzmanı” dedi.
1 MİLYON 247 BİN KİŞİ YERLEŞTİRİLDİ
Kurumun 2018’de hem özel hem de kamu sektörü tarafından verilen tüm ilanları kapsayan yaklaşık 2 milyon 400 bin açık iş ilam yayımladığını söyleyen Uzunkaya, günün şartları, işin niteliği, işten beklenti, ücrct vc diğer haklar gibi birçok farklı değişkenin açık iş ilanının karşılanmasını etkilediğinin altını çizdi.
Uzunkaya’nın verdiği bilgiye göre kurum, 2018’de bir önceki yıla göre yüzde 18 artışla 1 milyon 247 bin 188 kişiyi işe yerleştirdi. Bunun 1 milyon 240 bin 308’ini özel sektörde işe yerleştirilenler oluşturdu. Özel sektörde işe yerleştirilenlerin dağılı mı incelendiğinde, bu kişilerin 434 bin 225’i kadınlardan, 429 bin 315’i gençlerden ve 14 bin 208’i engelli vatandaşlardan oluştu. 2002’de özel sektörde işe yerleştirme sayısının 24 bin 482 olduğuna dikkat çeken Uzunkaya, yaklaşık 50 kat artışla bu seviyelere ulaşılmasını büyük bir başarı olarak değerlendirdiğini söyledi. Bu arada İŞKUR, işsizlere iş ve meslek danışmanlığı hizmeti de veriyor. Kurum, geçen yıl danışmanlık kapsamında görüştüğü kişi sayısını 2017’ye kıyasla yüzde 24 artırarak 3 milyon 679 bin 115 kişiye çıkardı.
ENGELLİLERE HİBE DESTEĞİ
Uzunkaya, engellilerin kendi işin kurmasına yönelik hibe desteğinin 2019’da da devam edeceğini, proje başvuru sayısının da artmasını beklediklerini söyledi. Mesleki eğitim ve rehabilitasyon kursları, engellilerin kendi işini kurmalarına hibe desteği, engellilerin işe ve işyerine uyumu ve istihdamı projeleri ve engellinin iş bulmasını sağlayacak destek teknolojilerine yönelik projeleri desteklediklerini ifade eden Uzunkaya, Komisyon değerlendirmesi sonrasında kaynak tahsis edilmesine karar verilen projelerde, başvuru sahibinin talep etmesi halinde, 3 bin TL’ye kadar kuruluş işlemleri desteği, 11 bin TL’ye kadar işletme gideri desteği ve 36 bin TL’ye kadar kuruluş desteği olmak üzere toplam 50 bin TL’lik destek sağladıklarını söyledi. Uzunkaya’nın verdiği bilgiye göre destek kapsamında 2017’de engelli kendi işini kurma projelerine 270 engelli vatandaş başvuru yapmış olup bu başvuruların 187’si Engelli ve Eski Hükümlü Çalıştırmayan işverenlerden Tahsil Edilen İdari Para Cezalarını Kullanmaya Yetkili Komisyon tarafından kabul edildi. 2018’de ise başvuru sayısı yüzde 303 artarak 820’ye yükseldi. Başvuruların 547’si kabul edildi. Uygulamanın başladığı 2014’ten bu yana bin 326 engelli bu destekten faydalandı.
815 BİN KİŞİYE İŞSİZLİK ÖDENEĞİ
Uzunkaya’nın verdiği bilgiye göre, 2018 sonu itibarıyla İşsizlik Sigortası Menkul Kıymet ve Nakit Fon varlığı 127 milyar 644 milyon TL oldu. 2002-2018 yılları arasında 6 milyon 659 bin 171 kişi işsizlik ödeneği hak etti. 2018’de ise işsizlik ödeneği kapsamında yaklaşık 815 bin kişi, işsizlik ödenek almaya hak kazandı. 2019 Nisan’dan itibaren işsizlik ödeneği almaya hak kazananlar için işsizlik ödeneği miktarı bin 15,59 TL ile 2 bin 31,19 TL arasında olacak. İşsizlik sigortasının daha etkin ve kapsayıcı bir şekilde uygulanabilmesi için ise Ulusal İstihdam Stratejisi, Kalkınma Planı gibi üst politika belgelerinde belirtilen çalışmaların devam ettiğini belirten Uzunkaya, “Bu kapsamda işsizlik ödeneği şartlarından biri olan son 120 gün sürekli işsizlik sigortası primi ödemiş olma şartı ile ilgili düzenleme 18 Ocak 2019 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yapılan değişiklik ile hizmet akdinin feshinden önceki son 120 günlük dönemde fiilen çalışılmamış olsa da, aynı işverenle olup olmadığına bakılmaksızın hizmet akdinin devam etmiş olmasını işsizlik ödeneğine hak kazanmada yeterli kabul edeceğiz” dedi.
Kadınlar ağırlıkta
İŞKUR verilerine göre 2018 yılında aktif işgücü piyasası programlarından 498 bin 934 kişi yararlandı. Aktif işgücü hizmetleri kapsamında işbaşı eğitim programı çerçevesinde 95 bin 445 program düzenlenirken, bu programlara toplam 300 bin 512 kişi katıldı. Katılımcıların yüzde 53’ünü kadınlar, yüzde 54’ünü genç katılımcılar oluşturdu. İŞKUR, 2018’de 5 bin 648 mesleki eğitim kursu düzenledi, bu kurslardan toplam 117 bin 239 kişi yararlandı. Katılımcıların yüzde 73’ünü kadınlar, yüzde 33’ünü genç kursiyerler oluşturdu.
Girişimcilik eğitim programı kapsamında düzenlenen 3 bin 679 programa toplam 81 bin 183 kişi katıldı. Katılımcıların yüzde 50’si kadınlardan, yüzde 20’si gençlerden meydana geldi.
“Özel istihdam bürolarının etkinliği artırılmalı”
Türkiye genelinde bugün 493 özel istihdam bürosu faaliyet gösteriyor. 2004 Haziran’dan itibaren faaliyetlerine başlayan özel istihdam büroları günümüz itibarıyla birikimli olarak 378 bin 627 kişinin işe yerleşmesine, son üç yıl dikkate alındığında ise yıllık ortalama 20-21 bin düzeyinde işe yerleştirme faaliyetine aracılık etti. Özel istihdam bürolarının İŞKUR sistemine rapor ettiği işe yerleştirme rakamlarının düşük olduğunu ve işgücü piyasasında etkinliklerinin artırılması gerekliliğini gördüklerini söyleyen İŞKUR Genel Müdürü Cafer Uzunkaya, bu çerçevede belirli dönemlerde özel istihdam bürosu temsilcileri ile toplantılar yaptıklarını belirtti. Uzunkaya, “İşgücü piyasasına yönelik faaliyetlerinin etkinliğinin artırılmasını teminen alınacak tedbirleri masaya yatırıyoruz. Uygun görülen tedbirler birer birer uygulama alanı buluyor” dedi.
Hülya Genç Sertkaya