İşten Ayrılmanın En Önemli Nedeni Ücretler

Ağır sanayi, tekstil, perakende, eğitim, çağrı merkezi çalışan sirkülasyonu en yoğun sektörler. İşten ayrılmaların en önemli nedeni ücret yetersizliği. Kadınlar yükselme imkanı olmadığından, erkekler ise imkanların yetersizliğinden şikayetçi…

BUGÜN şirketlerin gündemindeki en önemli yönetim sorunlarından biri doğru işe doğru yeteneği yerleştirmek…

Çünkü artık Y kuşağı diye bir gerçek var, bu kuşaktaki çalışanlar X kuşağına göre çok daha ko lay iş değiştiriyor ve kariyer planlarını daha çok önemsiyor. İşverenler ise bu kuşağı ve isteklerini hala tam anlayabilmiş değil.

Çalışanları işten ayrılmaya götüren pek çok sebep var ve bu sebepler kuşak fark etmeksizin aşağı yukarı aynı kaygılara işaret ediyor. Düşük maaş, yöneticiyle yaşanan sorunlar, ağır çalışma koşulları…

Bir dizi anketle çalışanların iş değiştirme eğilimlerini araştıran Yenibiris.com sonuçlarına göre, işten ayrılmaların en temel nedeni yüzde 34 ile yetersiz ücret. Bunu yüzde 27 ile gelişme ve yükselme imkanı olmaması, yüzde 13 ile yöneticinin kötü davranışları, takdir görmeme gibi nedenler izliyor. Değerin, katkının anlaşılmaması ise yüzde 12 ile dördüncü sırada yer alıyor.

“ÜCRET HASSASİYETİ ÇOK YÜKSEK”

KRM Yönetim Danışmanlık Genel Müdür Yardımcısı Dilek Yılmaz, işten ayrılmayı tetikleyen en önemli unsurların giriş seviyesi ve buna yakın pozisyonlarda genellikle ücret ve gelişim olanaklarının yoksunluğuyla ilgili olduğunu, kıdemli gruplarda ise yönetimsel konuların öneminin ağırlık kazandığını söylüyor. Yılmaz, “Görevin seviyesine bakıldığında yönetim kademelerinde daha az değişim yaşanıyor. Düşük ücret gruplarında ücret hassasiyetinin yüksek olması kaçınılmaz” diyor. Manpower Türkiye Genel Müdürü Reha Hatipoğlu ise, işyerinde sirkülasyonun en temel sebebini doğru işe doğru kişinin yerleştirilmemiş olmasına bağlıyor. Hatipoğ-‘Maalesef bu hata sıklıkla yapılıyor. Personel seçiminde en başta ortaya konması gereken kaliteli ve yeterli emek harcanmama eğilimi, şirketlere yüksek sirkülasyon olarak geri dönüyor” yorumunda bulunuyor.

ÇALIŞAN DA DERTLİ, ÇALIŞTIRAN DA

Anketler bu nedenleri öne çıkarırken uzmanlar, doğrudan çalışana ve karakterine bağlı olabilecek nedenlere de dikkat çekiyor. Fortune Kariyer Eğitim ve Danışmanlık Hizmetleri Kurucu Ortağı Ayşen Arıduru, işe odaklanamama, başarılı olamama, uyumsuzluk, iletişim sorunu, moralsizlik, yöneticiyle anlaşamama, kişisel gelişimin sağlanamaması, tükenmişlik, lokasyonun uzaklığı, kariyer ve meslek değiştirme isteği, yaptığı işi sevmeme, sağlıksız ve uygunsuz çalışma ortamı gibi eksikliklere dikkat çekerken; mobbing, psikolojik baskı altında olma, stres yaşama, yönetim tarafından verilen pozisyon, ücret, prim konularında sözlerin yerine getirilmemesi, aşırı iş yükü, yetki ve sorumluluk verilmemesi, yönetim tarafından etik dışı bir şey yapmaya zorlanılması, motivasyon eksikliği, ayrımcıhk yapılması, haksızlığa uğrama gibi nedenlerin de istifalarda etkili olduğunu söylüyor.

Çalışan açısından durum böyleyken işveren açısından da sirkülasyon nedenleri var. Yine Ayşen Arıduru’dan aldığımız bilgilere göre, burada personelin performans yetersizliği, etik ve ahlak değerlere uygun olmayan davranışları, ekip arkadaşları ve yöneticiyle anlaşamaması ve işe engel olan davranışları, işyeri kurallarına uymama, ortamın huzurunu ve düzenini bozma, şirket kültürü sağlamamama, kişisel sorunları ise nedenler ön plana çıkıyor.

AĞIR SANAYİ ÖNDE

Peki en çok hangi sektörlerde istifa yaşanıyor? Reha Hatipoğlu. perakende sektörü, çağrı merkezi ve ilaç sektörlerinde sirkülasyonun oldukça fazla olduğunu, perakende sektörü ve çağrı merkezlerinde düşük ücret ve yoğun iş temposunun adayların sektörde çok uzun süreli kalmasını engellediğini söylüyor. Hati-poğlu, telekom ve bilişim sektörlerinde ise istikrarın öne çıktığını söylüyor. Burada iş tatmini ve maaş paketleri belirleyici oluyor.Yenibiris.eom’un âym konudaki anketine göre ise, en fazla istifanın yaşandığı sektörler tekstil ve ağır sanayi olarak öne çıkıyor. Ağır sanayide her beş çalışandan birinin altı ay dolmadan iş değiştirmesi, son derece çarpıcı. İstifa konusunda olduğu gibi diğer nedenlerden dolayı da en sık iş değiştirilen sektörlerin başında tekstil, ağır sanayi ve eğitim sektörleri geliyor. Bir önceki yılın en çok iş değiştiren sektörleri çağrı merkezi ve hizmette ise durum aynı. Sektör çalışanlarının yüzde 80’i bir işyerinde iki yıl dolmadan işten çıkıyor.

SİRKÜLASYONUN ZARARI ÇOK

yg Araştırmalara göre, bir kişinin bir yıldan önce işten ayrılmasınm maliyeti, o kişinin yıllık brüt ücretinin iki buçuk katına ulaşıyor. Sirkülasyonun yarattığı olumsuz etki sadece maliyet değil elbette. “Sirkülasyon işlerin aksamasına neden olur, diğer çalışanların güveni sarsılır, huzursuzluğa yol açar” diyen Arıduru, yeni eleman alınıncaya kadar geçen zamanın maliyetinin, iş kaybı, müşteri memnuniyetsizliği gibi çok kritik etkileri olduğunu söylüyor.

Towers Watson İK Danışmanı Murat Karakaş, şirketleri, yeni bir çalışandan verim almak için üç ay ila bir yıl gibi bir zamana ihtiyaç duyulduğunu, bu süre boyunca da şirketlerin bir anlamda verimsizliğe katlandığını söylüyor.

DİĞER ÇALIŞANLARI DA ETKİLİYOR

Yeni birini bulmak, işin öğrenilmesi, kuruma adapte olabilmek belirli bir zamanı gerektiriyor. “Şirket içinde önceki personelin kaybını hazırlayan nedenlere yönelik önlemler alınmamışsa bir süre sonra yeni gelenle de aynı süreç tekrarlanabiliyor.” diyen KRM Yönetim Danışmanlık Genel Müdür Yardımcısı Dilek Yılmaz, göreve göre değişmekle beraber bu kaybın bir çalışanın yıllık brüt maliyetinin 2-3 katını bulabildiğini söylüyor. Reha Hatipoğlu ise, konuya bambaşka bir açıdan yaklaşıyor ve bir çalışanın istifasıyla birlikte kalan çalışanların da doğal olarak “Ben doğru yerde miyim?” sorusunu daha sık sormaya başladığını söylüyor. Hatipoğlu yeni çalışanın eğitim maliyetlerine dikkat çekiyor ve şirketleri uyarıyor: “Pozisyonuna Ve sektörüne göre değişim göstermekle birlikte, personel eğitim maliyetleri ve o personelin oryantasyonu sırasında ödenen ücretler ileriye yönelik bir yatırımdır. Eğer sirkülasyon çok olursa, bu yatırımın dönüşünü alamazsınız”.

ÇIKIŞ MÜLAKATI ÖNEMLİ

Peki, çalışan şirketten ayrılmaya karar verdi. Ne yapmalı? Önde gelen İK danışmanları, şirketlerin mutlaka çıkış mülakatı yapması gerektiğine dikkat çekiyor. Bu mülakatların ise tarafsız ve yetkin kişiler tarafından yapılıp sonuçlarının da iyi analiz edilebilmesi şart ki problemin sebebi iyi teşhis edilebilsin. Çıkış mülakatını uygulayan şirket sayısı maalesef az” diyen Dilek Yılmaz, şöyle devam ediyor: “Bazen bir yanlış anlama ya da basit bir iletişim problemi sebebiyle kilit personel kaybedilebilir. Ayrılma sebeplerinin bilinmesi, düzeltici ön-lemlerin alınabilmesi açısından oldukça önemli.”

Kadınlarda sebep kariyer

Ankete katılan katılımcıların istifa sebepleri cinsiyet olarak da farklılık gösteriyor. Erkeklerin yüzde 40’ı ücret yetersizliğinden istifa ettiğini belirtiyor. Kadınlar içinse kariyer ön planda. Ankete cevap veren kadın çalışanların yüzde 38’i istifa sebebi olarak gelişme ve yükselme imkanı olmayışını gösteriyor. Ayrıca kadınların şirketlerine olan bağlılıkları daha düşük. Kadınların yüzde 23’ü bir şirkette beş yıl ve üzeri çalışırken, erkeklerde bu oran yüzde 34 düzeyinde.