Kadınların referans kasları güçlü olmalı

BANKACILIK sektöründe kadın ve erkek çalışan sayısı neredeyse yarı yarıya olmasına karşın maalesef üst düzey yöneticiler arasında kadınların oranı oldukça düşük. Bu konuda yapılan en son araştırmalara göre bugün Türk bankacılık sektöründe üst düzey kadın yönetici oranı sadece yüzde 15. Genel müdür koltuğuna oturan kadın yöneticisi sayısı ise sadece iki. Bu hafta Dünya Emekçi Kadınlar Günü kapsamında AktifBank’ta ocak ayında genel müdürlük koltuğuna oturan Ayşegül Adaca Oğan’ı sayfalarımıza konuk ettik. 2021’e ilişkin iş planlarını ilk olarak Para Dergisi’ne açıklayan Oğan’la kendi kariyer öyküsünü ve iş hayatında kadınların avantaj ve dezavantajlarını konuştuk. ..

Ocak ayında bu göreve geldiniz? Sizin için sürpriz oldu mu?

Yeni görevim sürpriz olmadı. Bu görev geçişinin planlamasını birkaç sene evvel başlatmıştık. Süreci yönetim kurulu başka-nımız ve genel müdürümüzün modern ve profesyonelce yaklaşımlarıyla bir plan dahilinde hayata geçirdik. Ben de zamanı geldiğinde Serdar Sümer’den devraldığım bayrağı aynı profesyonel anlayış ve planla, benden sonraki arkadaşıma teslim edeceğim.

Yeni bir genel müdür olarak 2021 hedefiniz ve yol haritanız ne olacak?

AktifBank olarak bugüne kadar olduğu gibi “agile transformation” yani çevik organizasyon çalışmalarımıza odaklanacağız. Buna göre pazarın talep ettiği ürünleri daha hızlı sunmak, sistematik ve odaklı çalışmak, müşteri memnuniyeti öncelikli hedefimiz olacak. Ayrıca dijitalleşme ve otomasyon alanlarında yatırımları artıracağız. Buna ilaveten data analitik ve data yönetimi de gündemimizde daha çok yer kaplayacak. Ayrıca esnek çalışma modeli konusunda kolları sıvadık. Pandemiden bağımsız bir model olarak hayata geçirmeyi planlıyoruz. Program kapsamında herhangi bir zamanda herhangi bir yerden çalışma konseptine uygun çeşitli esnek/hibrit kalıcı modeller belirleyeceğiz. 2021’de yeni iş modellerimizi yeniden şekillendireceğiz. Açık bankacılık ve start-up ekosistemi üzerine önemli çalışmalar yürüteceğiz. ödeme sistemleri tarafında da hem ulusal hem de global anlamda önemli hedeflerimiz var. Bu konuda yoğun çalışmalar yürütüyoruz.

Bankanın 2021 yılını hangi büyüklüklerle tamamlamasını planlıyorsunuz?

AktifBank’ın fintech iştirakleri ve yatırım bankacılığı ürünlerinden elde ettiği gelirlerle birlikte toplam varlık büyüklüğü 2020 sonunda 21 milyar TL’yi aştı. Krediler aracılığı ile 2020’de ekonomiye verdiğimiz destek 12 milyar TL ile bir önceki yılın yüzde 35 üzerinde gerçekleşti. 2021 ’de de aktiflerimizi yüzde 20’lere yakın oranlarda büyüterek 25 milyar TL’nin üzerine taşımak istiyoruz. Bu büyümenin lokomotifi krediler olacak. İhraç edilen menkul kıymetler bakiyemizi yaklaşık yüzde 35 büyüterek 10 milyar TL seviyesinin üzerine çıkarmayı amaçlıyoruz.

Türkiye ekonomisine ilişkin beklentileriniz nelerdir?

2021’de TL’nin seyrinin belirleyicisi önce yurtiçi büyümenin kompozisyonu, sonra da global risk ortamı olacak. Pandeminin yaralarını sarmaya çalışacağımız bu yılda kurun yataya yakın seyretmesini bekliyoruz. Enflasyonda tek hanelere kalıcı olarak inilmesi için kat etmemiz gereken yol uzun, bu elbette hızlıca olmayacaktır. Yılsonunda enflasyonu düşük çift hanelerde, reel büyümeyi ise yüzde 6 seviyesinde bekliyoruz. Yıl genelinde TL varlıkların performansında kredi büyümesi ve cari açığın finansmanı önemli rol oynamaya devam edecek.

Uzun yıllardır iş hayatındasınız. Bu süreçte kadın olduğunuz için zorluk yaşadığınızı düşünüyor musunuz?

Yurtdışında da Türkiye’de de iş hayatında kadın olmanın bazı ek zorlukları olduğu yadsınamaz. Ancak ben şanslı azınlıktayım, cinsiyetim sebebiyle profesyonel yaşantımda herhangi bir ek zorlukla yüz yüze gelmedim. Elbette benim zorluk yaşamamış olmam, hemcinslerimin yaşamadığı anla-9 mına gelmiyor. Zaten verilerle konuşulduğunda üst yönetimlerde kadın nüfusunun oldukça geride olduğunu görüyoruz. Geçen yıl bankacılık sektörüyle ilgili yapılan bir araştırmada çalışanların yüzde 5 Tinin kadın olduğu açıklandı. Buna karşın üst yönetimde bu oran yüzde 15’lere düşüyor. Bugün bir kadının liderlik ettiği Aktif Bank’ta ise beş kadın genel müdür yardımcımız görev yapıyor. Üst yönetimde kadın erkek dengemiz yüzde 50-50.

Sizce kadın yönetici olmak bir avantaj mı, dezavantaj mı?

Kadının doğasının ve toplumun kültürler ve nesiller boyu kadına biçtiği rolün, bizi iş yaşamında dezavantajlı kıldığı noktalar oluşturduğunu düşünüyorum. Çocuklarına ve ailesine karşı sorumluluklarının da etkisiyle kadın, en azından belli bir dönem iş yaşamında da dezavantajlı duruma düşüyor. Bunun yanında yöneticilik bazen adres değiştirmeyi de gerektiriyor, özellikle bu noktada kadınların dezavantajlı duruma düştüğünü gözlemliyorum. Referansların önemli rol oynadığı işe alım süreçlerinde, genellikle yöneticilerin geçmişte birlikte çalıştığı isimler devreye giriyor. Aynı sosyal çevreyi paylaşan erkekler de genellikle yine erkek adaylara referans oluyor. Oysa kadın yöneticilerin işe alım süreçlerinde daha objektif bir bakış açısına sahip olduklarını ve kadın-erkek fark etmeksizin bir referans mekanizması çalıştırdıklarını gözlemliyorum. Yönetim kadrolarında erkek sayısının fazlalığı göz önüne alındığında, bu durumun referans gösterilmede ister istemez bir kısır döngüye sebep olduğunu ve kadınların üst yönetimde azınlıkta kalmasına yol açtığını söyleyebilirim.

Bankacılık sektöründe banka genel müdürlüğü görevini sürdüren kadınların sayısı oldukça az. Siz bunu neye bağlıyorsunuz?

Parmakla sayılabilecek kadar az kadın genel müdür olması üzücü. Daha önce bahsettiğim işe alım süreçlerindeki referans kaslarının güçlü olması finans dünyasındaki erkek egemen kitlenin oluşmasına destek oluyor. Bunu aşabilmek içinse objektif bir yaklaşımın çözüm olduğuna inanıyorum. Belki de yöneticileri seçerken adayların cinsiyetlerini tamamen unutup, geliştirdikleri projelere, yetkinliklerine, bakış açılarına, bir anlamda kişilik envanterlerine bakmalıyız.

Kadınlara iş hayatında başarılı olabilmeleri için neler önerirsiniz?

îlk ve en güçlü önerim kadınların mücadelelerden kaçmayıp, tekliflere karşı daha istekli ve çevik yaklaşması. Iş yaşamındaki deneyimime dayanarak kadınların tekliflere ve fırsatlara çok daha düşünerek, çok daha planlı yaklaştığını söylemeliyim. Bu da bazen önemli şansları kaçırmamıza sebep olabiliyor. Kadınlara, “aday olun, istekli olun, cesur olun ve ekibinizi büyütün, kendinize güvenin” diyorum. Evet, kadınlar aynı zamanda aile yaşamında da ciddi sorumluluklar yükleniyor. Benim de bir anne olarak, hayatımdaki en önemli şey elbette çocuklarım. Uzun vadede çocuklarım için iyi bir rol model olabilmek, onlara iyi bir gelecek sunabilmek, karşılarına donanımlı bir anne olarak çıkabilmek çok önemli. Zor gibi görünse de bu teraziyi en iyi şekilde dengelemek kadınların elinde, ben de konuya bu açıdan yaklaşarak sorumluluklarımı dengede tutmaya çalışıyorum.

Once ABD, sonra Türkiye

AktifBank Genel Müdürü Ayşegül Adaca Oğan, eğitim ve kariyer öyküsünü şu sözlerle anlatıyor: “Üniversite eğitimimi Boğaziçi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi’nde tamamladıktan sonra finans dünyasına adım attım ve iki yıl kadar çeşitli görevlerde çalışmalarda bulundum. Sonrasında Amerika’da Stanford Üniversitesi’nde mühendislik yönetimi, Türkiye’de ise işletme alanında yüksek lisans yaptım. ABD’de tüketici finansmanı ve kartlı sistemler alanında çalıştım. Türkiye’ye dönüş sonrası AktifBank’a katılmadan önce bireysel bankacılık odaklı uzunca bir kariyerim oldu. Son yedi yıldır ise AktifBank ailesindeyim. İlk üç yılda Djjital Bankacılıktan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yaptım. Ardından Avrupa ve Balkanlar’daki Holdingimizin bankalarının ve telekom şirketlerinin yönetim kurullarında yöneticilik yaptım. Yeni yılla birlikte son bir yıldır yönetim kurulunda yer aldığım AktifBank’ın genel müdürü oldum.

21 milyar TL’lik aktif yönetiyor

AktifBank Türkiye genelindeki 12 şubesiyle özel bankacılık, kurumsal bankacılık ve yatırım bankacılığı alanlarında hizmet veriyor. Aktif toplamı 2020 yılsonu itibarıyla 21 milyar TL’yi aşan bankamızın şubeleri ve iştirakleri dâhil olmak üzere bin 265 çalışanına liderlik ediyorum.

Nakdi kredi portföyü yaklaşık 10.8 milyar TL, menkul kıymet portföyü is yaklaşık 6.4 milyar TL büyüklüğünde olan bir risk/varlık yönetimini gerçekleştiriyoruz.