Kadınların yapabileceği 20 iş fikri
Kadın girişimciler için 20 ilginç girişim önerisi
Kadın girişimcilerin sayısı geçmişe göre arttı ama rakam hala çok düşük. Oysa kalkınmanın ve gelişmenin en önemli tetikleyicilerinden birisi onlar. Kadınların kolayca yapabileceği geleceği parlak işleri derledik…
MART ayının ikinci haftasına damgasını vuran en önemli sosyal etkinlik her yıl 8 Mart’ta kutlanan ‘Dünya Kadınlar Günü’dür. ‘BM’ (Birleşmiş Milletler) tarafından organize edilen bu günün özelliği kadın özgürlüğüne ve cinsiyet eşitliğine dikkat çekmek olarak özetlenebilir. Çoğu ülkede ‘Dünya Emekçi Kadınlar Günü’ olarak da kutlanan etkinlik yalnız ücretli çalışan kadınları değil, çalışmayan ve iş dünyasına katkı sunan girişimci kadınları da kapsıyor.
Bugün için kadın erkek eşitliğinin önemli göstergelerinden biri girişimci kadın sayısının erkek girişimcilere oranı… Ülkemizde ayrıntılı istatistiksel veriler henüz yok. Yapılan son analizlere göre Türkiye’de 140 bin civarında kadın girişimci olduğu varsayılıyor. Bu rakam karşı cinsten girişimcilerin ancak yüzde 8’ine denk geliyor. Bu gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin ortalamasının altında bir rakam. Yine de ciddi miktarda bir artış var. Bu rakam 20 yıl önce yüzde 4 civarındaydı.
İLERLEME VAR AMA YETERSİZ
Şu bir gerçek ki, kadın üzerindeki sosyal ve ekonomik baskılar hem istihdamı hem de girişim arzusunu köreltiyor. Son 20 yıldır istihdamda sağlanan artış, kadın girişimciliğini de etkilemiş durumda. Türkiye’de kadın istihdamı arttıkça kadın girişimci sayısı da artış gösteriyor. Ancak ‘girişimci kadın’ denildiğinde öğrenimle kazanılmış mesleklerini yürütenleri bu kategori içinde değerlendirmemek gerekiyor. Doktor, eczacı, hemşire, öğretmen, mühendis, polis vb. gibi…
Birbirine bağlı gerçeklerin dünyadaki izdüşümüne baktığımızda tablo çok farklı: Gelişmiş toplumlarda kadının çalışması, girişimsel aksiyonlarda bulunması vazgeçilemez haklardan biri. Risk alıp doğrudan piyasaya yönelmiş hizmet ya da mal üreten her kadın Batıda saygı duyulan birer girişimci.
Kadınların girişim dünyasında yelpazesi çok geniş. Üstelik çoğu da erkek girişimcilerin düşünemediği benzersiz işleri yapıyor.
Evinde çalışan kadınlar dâhil, ufak bir ticarethaneden orta boy sanayi işletmesine değin her yerde kadın girişimcileri görmek artık kanıksanmıyor. Öncelikli beklenti kadınları özel girişimciliğe teşvik eden, onları yüreklendiren, demokratik haklara sahip olduklarını açıklayıp kadınları koruyan sivil toplum kuruluşlarının çoğalması… Bu en önemli ölçüt. Ne kadar çok sivil toplum kuruluşu varsa kadın o kadar girişimcilik şansına sahip oluyor. Ayrıca bankaların, girişim fonlan ile hükümetlerin kadın girişimcileri desteklemesi demokratik ülkeler için vazgeçilmez bir standart.
GELECEĞİ OLAN İŞLER
Biz burada büyük hayallerin peşinde koşan kadın girişimcilerden çok, ufak bir işyeri açıp ‘mütevazı bir başlangıç’ yapmak isteyen girişimcileri hedef almış bulunuyoruz. Korkmadan çekinmeden ekonomik yaşamın içinde yer almak isteyen kadınlarımıza başlangıç için basit ama geleceği olabilecek bazı işleri önermeyi düşündük. Amacımız, işin nitelikleri ile pazar dinamiklerini ortaya koymaktan çok, girişimci adaylarının önerdiğimiz projelerden esinlenmesini sağlamak.
Her yaştan kadın girişimci adaylarının yapabileceği bu işleri birer ‘ön proje’ haline getirip, bankalara ve yatırımcılara sunmak kaderinizi değiştirebilir; Amerika’da olduğu gibi sizleri birer yıldız yapmasa da kendi alanınızda öncü olmanızı sağlayabilir. Bu seride şimdilik internet tekniğiyle ilgili teknik girişimlere çok fazla yer vermedik. Bu konuyu ileride ele alabiliriz. Şimdiden tüm kadın adaylarımızın yapacağı her girişimin birer başarı öyküsü olmasını arzuluyor, kurgulayacakları işlerin tüm kadınlarımıza örnek olmasını diliyoruz. işte, kadınların yapabileceği, mütevazı ama geleceği parlak 20 iş önerisi…
Ülkemizde dikkat çeken kurumların başında ‘Kadın Girişimciler Derneği’ (KAGİDER) geliyor. Kadın girişimciliği alanında organize olmuş bir kurum. Hemen arkasından bazı bankaların girişim sürecini sivil toplum mantığıyla desteklemesi dikkat çekiyor. Ekonomik teşvik paketleri hayli ilginç… Kadın girişimcilere yol gösteren KAGİDER’in başlangıçta kurguladığı şu ifadesi gelecek için oldukça ümit verici görünüyor: “KAGİDER kadının sadece ekonomik olarak değil; politik ve sosyal olarak da güçlenmesini hedefler. KAGİDER kadın girişimciliğini, kadınların eşitsiz ve dışlanan toplumsal konumlarının değişmesi; bu sayede ekonomik gelişmeyle kadının güçlenmesini sağlayacağı için destekler. Kadın girişimcilerin sağlayacağı yararlar, kadınların güçlenmesi ve toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanmasına da katkı verecektir.”
Örnek üç kadın girişimci
‘Female Entrepreneur’ (Kadın Girişimci) kavramı çoğu Batı ülkesinde sihirli bir kelime gibi algılanıyor. Amerika’da ‘kadın girişimci’ demokratik girişim dinamiğinin altın anahtarı gibi. Çok büyük iddialarla kadın girişimciliği alanına adım atan cesur kadın girişimciler var. Örneğin burada sadece üç isim üzerinden ufak bir hatırlatma yapmak yeterli: Söylenenlere göre Elizabeth Holmes
enjektör ve iğne kullanmaya gerek duymadan gerçekleşen kan testlerini neredeyse tek başına geliştiriyor ve 10 milyar dolarlık bir şirketin sahibi oluyor. IBM’in ilk kadın CEO’su Virginia Rometty şimdi orta yaşı aşmış kadınlara örnek olacak girişim dersleri veriyor, girişim psikolojisinin satır aralarını anlatıyor. Marissa Mayer ise internet dünyasının yıldız kadın girişimcilerinden biri. Bu kadın girişimci kendisini eğiterek Google ve Yahoo’ya kadın eli değmesini sağlamış. Şirketin en tepe noktasına kadar yükselmiş.
Bu örneklerde olduğu gibi binlerce kadın girişimci Amerika’da hep göz kamaştırıyor. Çok küçük işlerle başlayıp işlerini büyüten kadınların sayısı şimdiden 37 milyonu geçmiş. Avrupa’da ise küçüklü büyüklü her dört girişimciden biri yine kadın…
