Karnabahar Yetiştiriciliği Para Kazandırıyor
TÜİK verilerine göre Mart ayının enflasyon şampiyonu karnabaharda fiyatlar yüzde 50’nin üzerinde arttı. Artışta sezon sonu arz düşüklüğü etkili oldu. Fiyatların yükselmesi gelecek sezon için üreticileri umutlandırdı…
Karnabahar Bahçesi Kurmak
GEÇEN hafta hem TÜİK (Türkiye istatistik Kurumu) hem de İTO (İstanbul Ticaret Odası) her ay olduğu gibi enflasyon rakamlarım açıkladı. TÜİK verilerine göre, mart ayında tüketici enflasyonu yüzde 0.99, yıllık enflasyon ise yüzde 10.23 oldu. Bu rakamlar geçtiğimiz hafta medyada genişçe yer aldı. Artışlarda bir ürünün fiyatı dikkat çekici boyuttaydı. Bu ürünün adı karnabahar… Geçen hafta açıklanan enflasyon rakamlarına göre karnabahar fiyatları Türkiye genelinde yüzde 54.57 oranında arttı. Karnabaharın kilogram fiyatı 3-4 TL’den 5-6 TL seviyelerine çıktı.
Öncelikle fiyatların sezon sonu olması nedeniyle bu kadar yükseldiğini belirtelim. Karnabaharda hasat dönemi kasım ayıyla başlar mart sonunda tamamlanır. Haliyle bu dönemde karnabahar arzı en düşük seviyelerdedir. Tarlalarda karnabaharın kalmadığı bir dönemdeyiz. Dolayısıyla fiyatların artması anormal değil. Anormal olan artışın oransal yüksekliği. Enflasyonun mart ayı şampiyonu olan karnabaharın durumunu araştırdık. Türkiye’deki üretimine, bu alandaki fırsatlara baktık. Tüketimi son yıllarda hızla artıyor. Özellikle sağlıklı beslenmek isteyenler tarafından tercih edildiği için talep her geçen gün artıyor. Bu da üretici için fırsat anlamına geliyor.
1 Dekar Karnabahar Bahçenin Maliyeti
- Karnabahar bahçesinin maliyeti oldukça düşük.
- Tarla kendinize ait olduğu zaman maliyet daha da az. Bahçenin maliyeti 2 bin TL’yi geçmiyor. Bir dekar alanda bin 500 ile bin 700 kök karnabahar yetişiyor.
- 1 kök karnabaharın ortalama ağırlığı ise 2.5 kilo.
- Yani 1 dekarda 4 bin 250 kilo ürün çıkarabilirsiniz.
- Bu sezon tarla fiyatı 1 TL’ye kadar çıktı. Ortalama 75 kuruştan bile satılsa karlı bir ürün. Dekarda 3 bin ile 4 bin 500 TL arasında gelir elde etmek mümkün.
- Meyve sebzede temel kural ölçek ekonomisi. İşin uzmanları en az 50-100 dekar gibi ölçeklerle işe girilmesini öneriyor. Maliyeti düşük, geliri yüksek bir ürün.
Karnabahar Faydaları
Karnabaharın yemeği, turşusu, kısırı, salatası ve birçok yemeği yapılır. Her çeşidi de güzel olur. Kış aylarında bol olduğu için çok tüketilir. Çok sağlıklı ve vitamin açısından zengindir. Karnabaharın bazı faydaları şöyle sıralanıyor: Vücudun vitamin ihtiyacını karşılar. Kalsiyum, potasyum, fosfor ve magnezyum açısından zengindir. Sağlıklı, dengeli ve düzenli beslenmenin ayrılmaz bir parçasıdır. İdrar söktürür. Mide rahatsızlıklarına karşı koruyucu etkisi vardır. Mide hastalıklarına yakalanma riskini azaltır. Bol lifli bir sebzedir. Sindirimi kolaydır. Kabızlığı giderir. Karaciğeri toksinlerden temizler. Karaciğer için çok faydalıdır. Obezite riskini azaltır. Şeker hastaları gönül rahatlığıyla tüketebilir.
ÜRETİMİ HER YIL ARTIYOR
Türkiye’de karnabahar üretimi her yıl artıyor. TÜİK verilerine göre, 1988’de 67 bin ton olan üretim, 2017’de 200 bin tona yaklaştı. Ekim alanları genişledi, çiftçilerin son dönemlerde en çok tercih ettiği kış sebzelerinden biri haline geldi. Çok geniş bir coğrafyada üretimi yapılsa da ticari anlamda Ege ve Marmara öne çıkıyor. İzmir, Bilecik, Sakarya, Bursa, Balıkesir, Denizli, Aydm’da kış döneminde ikinci ürün olarak en çok tercih edilen sebzelerin başında geliyor.
Peki, karnabahar dikimi ne zaman yapılır, hasat dönemi ne zamandır? Karnabaharın fideleri yaz başında yetiştirilir. Toprakla buluşması ise temmuz ajandadır. Kasım ayından itibaren de hasadı başlar.
Plansız üretim sorunu birçok tarım ürününde geçerlidir; çitçi-nin kaderi gibidir. Bir sene çok kazanan çiftçi diğer yıl genelde hüsrana uğrar. Bu da plansız ekim ve dikimin sonucudur. Bir yıl iyi para eden ürün bir sonraki yıl bütün çitçiler tarafından tarlaya ekilir. Bu da arz fazlasına neden olduğu için fiyatların düşmesine neden olur. Karnabahar fiyatının mart ayında yüzde 50’nin üzerinde artmasına bakmayın, yılbaşı döneminde de geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 50 fiyat düşüşleri yaşandığını hatırlatalım. Ocak aylarındaki arz fazlası nedeniyle karnabaharların hayvan yemi olarak kullanıldığını da akıldan çıkarmamak gerekiyor.
“SORUN, PLANSIZ ÜRETİM”
Bizim bu tespitimizi Bursa Yenişehir Ziraat Odası Başkanı Sadi Aktaş da doğruluyor. Ocak ayında lahananın tonunun 70 TL’den hayvanlara yem olarak gittiğini belirten Aktaş, “Karnabaharın tanesi geçen yıl da 4 TL’ye kadar çıkmıştı, bu yıl üreticiden çıkış fiyatı ortalama 1 TL oldu. Üretici plansız ekim ve sıcak hava nedeniyle fiyatlar düşünce bu yıl umduğunu bulamadı. Geçen sezon ürünler biraz pahalıydı. Çiftçi para kazanınca bu sezon fazla ekim yaptı. Ekim alanında geçen yıla oranla yüzde 50 artış oldu ve 15 bin dekarda üretim yapıldı” diyor. Bursa’da semt pazarlarında karnabaharın tanesi ortalama 3 TL’den alıcı bulduğunu da belirtelim.
Karnabahar üretiminde Bilecik’in Osmaneli ilçesi de önemli bir yere sahip. Türkiye üretiminin yüzde 10’u bu ilçeden çıkıyor. Osmaneli Üretim ve Pazarlama Kooperatifi Kurucular Kurulu Başkanı Ertuğrul Ünvcr, “Karnabaharın olgunlaşma süreci çeşide göre değişiyor. Hava durumuna göre 60, 90,120 günlük ekilir, çiftçi bu zamanı bilir. Bunlar bir anda ekilip bir anda olan ürünler değil. İlçede karnabahar üretimi bin dönüm civarında. Tarlada tanesini 1.7-2 TL’den tüccara veriyoruz. İstanbul’da ise kilosu 3-5 TL’den satılıyor” diyor.
ÜRETİCİ GELİRDEN MEMNUN
Karnabaharda öne çıkan üretim merkezlerinden biri de İzmir’in Torbalı ilçesi. İlçede yaz sebzelerinden sonra en çok tercih edilen tarım ürünlerinden biri karnabahar. Ancak bu yıl ekim alanları ikiye katlanmış; 10 bin dekardan 20 bin dekara çıkmış. Üretici gelirden oldukça memnun. İlçede önümüzdeki yıl karnabahar ekim alanlarının 25 bin dekara çıkması bekleniyor.
Bursa’nm İnegöl ilçesinde muz ve narenciye dışında her çeşit ürün yetişiyor. İnegöl Ziraat Odası, ilçedeki çiftçileri yeni ürünler için teşvik ediyor. Bu kapsamda deneme amaçlı karnabahar üretimleri olumlu sonuç verdi ve ekim alanları genişlemeye başladı. Bu sezon 100 dekar üzerinde karnabahar üretimi gerçekleştirildi. Gelecek sezon bu alanın 500 dekara kadar çıkması bekleniyor.
İnegöl Ziraat Odası Başkanı Sezayi Çelik, “Üreticimize alternatif ürünler oluşturmaya çalışıyoruz. Karnabaharı önerdik. Üreticimiz de tavsiyemize uydu. Karnabaharın piyasası hazır. İnegöl’de bir numara karnabaharın yetiştiğini gördük. Bundan sonraki çalışmalarımızı bu yönde yoğunlaştıracağız” diyor.
İdrîz Çokal
