KOBİ’ler savunma sanayi halkasına nasıl girebilir?
ANKARA’YA YATIRIM YAPTI
Savunma sanayi milli bir iş. Kamu kurumlarıyla, üniversiteleriyle, AR-GE merkezleriyle, teknoparklanyla, kümelenmeleriyle, özel sektörüyle milli bir mesele. Dünyadaki örneklere bakıldığında da en çok AR-GE yatırımı yapılan sektörler arasında yer alıyor. Rekabetin hız kesmeden sürdüğü, her gün yeni bir teknolojik aşamanın gerçekleştirildiği bu alanda var olabilmek için özel sektörün kaydettiği aşama büyük önem taşıyor. Sektördeki büyümenin mimarlarından olan, çok önemli işlere imza adan pek çok özel sektör kuruluşu var.
İzmirli Katmerciler, bunlardan biri. 2010’dan bu yana sektörde varlık gösteren Katmerciler, bu alandaki ilk adımını TOMA ile attı. Milli Savunma Bakanlığı’ndan ‘Tesis Güvenlik Belgesi’ alan şirket, öncelikli olarak zırhlı tekerlekli taktik araçlarla bu kulvarda yer almayı hedefliyor. İzmir Çiğli Atatürk OSB’deki tesisinde üretim yapan şirket, geçen yıl Ankara’da da tesis kurmaya başladı. Ankara Başkent OSB’deki 5 bin 400 metrekarelik tesisin inşası tamamlandı. 21 bin 600 metrekarelik arazi üzerine iki yeni fabrika daha inşa edecek olan şirket, Ankara’daki tesislerinin savunma sanayiine yönelik üretim ve AR-GE Merkezi olarak faaliyet göstermesini planlıyor.
Yıllık 1.000-1.500 adet arası araç üretimi gerçekleştirdiklerini belirten Katmerciler İcra Kurulu Başkan Vekili Furkan Katmerci, bugüne kadar 50’yi aşkın ülkeye ihracat yaptıklarını söylüyor. İhracat gelirlerinin toplam gelirler içindeki payının ortalama yüzde 60-70 oranında olduğunu dile getiren Katmerci, şöyle devam ediyor: “2016’da toplam 5,8 milyon liralık AR-GE harcaması gerçekleştirdik. Bu tutar ciromuzun yüzde 4’üne yakın. Son yıllarda iki adedi TÜBİTAK-TEYDEB projesi olmak üzere toplam sekiz adet AR-GE projesi gerçekleştirdik. Halen altı adet proje yürütülüyor. 15 adet proje ise planlamamız dahilinde.”
BİN100 YENİ SÖZLEME
Sektörün önde gelen oyuncularından biri de FNSS Savunma Sistemleri. Şirket, bugün Türkiye ve altı müttefik ülkeye paletli ve tekerlekli zırhlı araçlar sağlıyor. Bu araçlarla ilgili lojistik destek ve eğitim hizmetleri de veriyor. FNSS’nin 3 bin 400’ü aşkın zırhlı muharebe aracı farklı ülkelerde kullanımda. Yurtiçinde 200’ü aşkın yerli alt yüklenicisi bulunan FNSS, Ankara Gölbaşı’ndaki tesisinde üretim yapıyor. Şirketin aynca Sudi Arabistan, Malezya, Endonezya ve BAE’de de ofisleri ve işletmekte olduğu tesisleri var. Halihazırda yerli ve yabancı kullanıcılara teslim edilecek bin 100’ün üzerinde, 22 farklı tip ve konfigürasyonda, tekerlekli ve paletli zırhlı aracı kapsayan sözleşmeleri bulunuyor.
FNSS CEO’su Kadir Nail Kurt, ayda 35 adet zırhlı araç üretebilecek kapasiteye ulaştıklarını söylüyor. Kurt, yaptıkları işlerle ilgili olarak şunları anlatıyor: “BAE ile başlayan ihracatımız, Malezya, ABD, Filipinler, Bahreyn, Belçika, Suudi Arabistan, İtalya, Endonezya ve Umman Sultanlığı ile devam etti. Ağırlıklı olarak Malezya ve Suudi Arabistan’da önemli ihracat projeleri imzaladık. Malezya ile imzaladığımız 8×8 tekerlekli zırhlı araçları kapsayan sözleşme, yaklaşık 600 milyon dolarlık değeriyle halen Türk savunma sanayisinin tek kalemde imzaladığı en büyük ihracat sözleşmesi. Bugün Ortadoğu’da imzaladığımız sözleşmelerin toplam değeri 1,6 milyar dolan, toplam ihracat sözleşmelerinin tutarı ise 2,6 milyar dolan geçti.”
EN ÇOK İHRACAT ABD’YE
TEI ise havacılıkta kullanılan güç sistemleri ve türevleri geliştiriyor ve üretiyor. Eskişehir’deki tesisinde bin 750 çalışanı ile faaliyet gösteren şirketin, Hacettepe Teknokent, Tek-nopark İstanbul ve Gebze Teknoloji Serbest Bölgesi’nde de ofisleri var. Satışının büyük çoğunluğunu aynı zamanda ortağı olan General Electric firmasına gerçekleştiren şirketin, bu nedenle en çok ihracat yaptığı ülke de ABD. Bunun haricinde Fransa, İspanya, İngiltere, Almanya, Suudi Arabistan gibi ülkelere de ihracatı bulunuyor.
TEI’nin toplam satışının yüzde 82’si havacılık motorları parça ve modül imalatından kaynaklanıyor. AR-GE alanında son dönemde milli havacılık motoru tasanmı ve üretimine odaklan-dıklannı belirten TEI Genel Müdürü Mahmut Akşit, şöyle devam ediyor: ‘Yerli Operatif İHAlann kısa ve orta vadedeki ihtiyaçlannı karşılamak üzere TEI’nin görevlendirilmesiyle başlayan Operatif İHA Motoru Geliştirme Projesinin prototip üretimi aşamasında ilk yer testi başarıyla gerçekleştirildi. Türkiye’nin ilk milli İHA motoru olan PD170 motoru, 170 Hp güç üretmekte ve mevcut milli IHA platformlanna faydalı yük kapasitesi, tırmanma hızı, irtifa kabiliyeti ve havada kalma süresi gibi performans parametrelerini daha da ileriye götürme imkanı sunuyor. Farklı platformlar için farklı güç ve teknik özelliklerde 4 farklı pistonlu motor üzerinde çalışmalar devam ediyor.”