LED’ler Neden Piyasayı Ele Geçiriyor?

Aralık ayında, Nobel fizik ödülünü büyük bir buluş gerçekleştiren ekip kazandı.

İcatları mavi ışık saçan diyot (LED). Kırmızı ve yeşil LED’ler 1960’lardan beri piyasada olsa da, yeteri kadar parlak mavi diyot üretmek doksanların başına kadar mühendisleri kara kara düşündürüyordu. Yüksek kaliteli galyum nitrür sayesinde gerçekleşen bu atılım bir zincirleme tepkimeye yol açtı. Beyaz ışığı maviye dönüştüren mühendisler, artık bilgisayar ve akıllı telefon ekranlarında gördüğümüz parlak görüntüleri sağlıyor. Mavi LED’ler kısa süre önce farklı bir kullanım alanı buldu: Sokak lambaları. Şu ana kadar Los Angeles’ta 155.000 lamba LED’lerle değiştirildi. Bu hem belediyenin enerji tüketimini hem de ışık kirliliğini azaltıyor. Los Angeles Sokak Aydınlatma Bürosundan Ed Ebrahimian, bunun şehirler için yararının ortada olduğunu söylüyor. “Daha buzdağının uçundayız,” diyor. “Bence önümüzdeki beş ila on yıl içinde muazzam bir dönüşür şahit olacağız.”

“LED’ler çok verimli ve programlanabilir olduklarından büyük gelecek vaat ediyor. Maliyet düştüğü için artık tüm ışıkları açma hatasına düşebiliriz. Fakat ışık kirliliği, önemli hastalıklarla ilişkilendirilen uyku bozukluklarına yol açabiliyor.”

DAHA IYI AMPULLERİN MALİYETİ

Evlerdeki LED’ler hep pahalı olmuştur. 2010’da ortalama fiyatları 70 dolardı, o yüzden de ABD ampul pazarında LED ampullerin %2,3’lük bir payı var. Fakat bu değişiyor. Analizciler 2025’e kadar maliyetin 3 doların altına düşeceğini öngörüyor. 2020’de yürürlüğe girecek sıkı tasarruf standartları sayesinde uzmanlar LED’lerin çoğu eve gireceği görüşünde. Ne ilginçtir ki bu, ampul pazarının sonunu da getirebilir. LED’ler akkor telli normal ampullerden 30 kat daha uzun ömürlü olduğu için çok daha seyrek değiştirmek gerekiyor.

SICAKLIĞIN PEŞİNDE

Akkor telli ampullerin hiç verimli olmadığı ortada ama o sarı rengin sıcaklığı da hiçbir şeyde yok. Nobel ödüllü Shuji Nakamura’mn kurduğu Soraa adlı şirket, yakın zamanda beyaz LED’lerin soğuk tonunu değiştirmek için mavi değil de menekşe rengi saçan yarıiletkenler kullanmaya başladı. Böylece LED’ler bir yandan faturanızı hafifletip bir yandan da o alışık olduğumuz sıcak tonu verebilecek.