Makine imalat sektörünün en zayıf yanı finansman
MAKİNE VE METAL EŞYA NASIL SIÇRAR?
Dünyada olduğu gibi, ülkemizde de çok büyük oranda KOBİ’lerden oluşan makine imalat sektörünün en zayıf yanı finansman yapısıdır.
KÜRESELLEŞEN ve değişimi artık fark edilemeyecek derecede bütünleşen dünyanın dışında kalmamak, sürekli büyüyen ve gelişen pazardan ya da dünya ticaretinden pay alabilmek için fırsat ve avantajlardan yararlanmak, ülkeler için öncelikli amaçlardan biri olmuştur. Günümüzde rekabet, her geçen gün etkisini daha çok hissettiriyor. Verimlilik, etkinlik ve kârlılığı da kapsayan rekabet süreci, yaşam standartmm ve sosyal refahın artışı açısından önemli bir araç. Rekabetin ekonomik göstergeleri, büyüme, verimlilik ve yaratılan istihdam olarak ortaya çıkmakla birlikte pazar payı ve kârlılık oranı da firmaların rekabet edebilirlikleri ile ilgili faktörlerdir. Küresel piyasalarda artan rekabet ortamı ve riskler ile sıkılaşan finansal koşullar ihracatçılarımızın mevcut pazarlardaki hareket kabiliyetini sınırlandırmakta ve yeni pazarlara açılmasını daha da zorlu hale getirmekte.
Makine ve metal eşya sektörü, hali hazırda yaşanan küreselleşme sürecinde üretim, pazarlama, ihracat ve ticaret alanlarında dünya ile entegrasyonunu büyük ölçüde tamamladı. Sektör bu alanlardaki yeterliliğini gelişmiş ve gelişmekte olan pazarların tamamına yakınma yaptığı ihracat ile kanıtladı. Sektör gayri safi yurtiçi hâsıla, rekabet edebilirlik, yatırımlar, dışa açıklılık ve makroekonomik büyüklükler açısından ülkemizdeki en önemli sektörlerden biri. Ülkemizde KOBİ’lerden oluşan makine imalat sektörünün en zayıf yanı finansman yapısıdır. Özellikle atölye tipi olup konvansiyonel tezgahlarla üretim yapan tesislerde ölçek sorunu, hem üretimin miktarının düşük olmasını hem de işletme girdilerinin optimal fiyatlarla temin edilememesi maliyetlerin yüksekliğini getirmekte. Yabancı kaynak kullanımı pahalı ve kısıtlı. Firmalarda ölçek sorunu, finansman yapısını da belirlemekte. Firmaların önemli bir bölümü kurumsallaşma aşamasında. Bazı firmalar, sektör dışı parçalar da üreterek kârlılıklarını artırmaya çalışmakta.
Pazar koşullan, vadeli alım ve satışlar, finansman zorluklarım artırmakta. Yatırım ve işletme sermayesi temininde finansman sorunları önemli boyutta. Özellikle özkaynak yetersiz olup, uygun şartlarda kredi olanaklarından yararlanılamamakta.
Bu durum, firmaların etkin bir rekabet sağlamaları önünde engel oluşturmakta. Firmaların çoğunda düşük ciro ve işletme sermayesi yetersizliği bulunmakta. Finansman yönetimi ve planlaması yapılmamakta. KOBİ’lere verilen kredilerin yetersizliği burada da görülmekte. Optimal öz kaynak/kredi kullanımı üst segment dışında mümkün olmamıştır.
Son zamanlarda bankaların makine imalatı yapan firmalara sağlamaya başladığı orta vadeli yatırım kredileri, imalatçıların tesislerini yenilemelerini ve yeni teknolojilere uyum sağlamak için yatırım yapmalarını kolaylaştıracaktır. İhraç edilen mal ve hizmetlerin çeşitlendirilmesi, ihraç mallarına yeni pazarlar kazandırılması, ihracatçıların uluslararası ticarette paylarının artırılması ve girişimlerinde gerekli desteğin sağlanması, yurtdışmda yapılacak yatırımlar ile ihracata yönelik yatırım malları üretim ve satışının desteklenerek teşvik edilmesi sektör için çok önemli.
EMRAH CEYLAN Finansman Analisti