Marul yetiştirin çok para kazanın

Marul için en az 30 dekar gerekir

Marul yılda en az iki kez yetiştirebilen bir ürün. Bazı bölgelerde üç ürün alındığı da oluyor. Sağlıklı beslenmenin moda olduğu bu dönemlerde tüketicinin marula yoğun ilgisi var. Uzmanlar, marul üreteceklere en az 30 dekarla başlamalarını tavsiye ediyor. Serada üretim yapılacaksa 10 dekar öneriliyor. 1 dekarlık seraya 8 bin, tarlaya ise 6 bin marul ekilebillyor. Marul tarlasının maliyeti, kış aylarında sera ısıtmalı olursa 4 bin, olmazsa 2 bin TL. Tarla için maliyetse bin ile 2 bin TL arasında değişiyor.

Avrupa’da büyü yaşanan çetin kış şartları en çok marul ve brokoli üretimini vurdu. Türk ihracatçısı bu fırsatı kaçırmadı. İngiltere ve Almanya başta olmak üzere birçok ülkeye marul ve brokoli ihracatı başladı…

AVRUPA bu yıl çok sert bir kış geçiriyor. İngiltere, Almanya gibi ülkelerde kış daha keskin yaşandı. Hal böyle olunca tarımsal üretimler de olumsuz etkilendi. Sert iklimden en çok etkilenen ürünlerin başında ise marul ve brokoli geldi. Hatta İngiltere’de marketlere marul ve brokoli satışlarında adet sınırlaması getirildi. Bir adetten fazla marul ya da göbek alınamayan marketler var. Avrupa’da tarımsal üretim sıkıntıya girince çare ithalatta bulundu. Türkiye’deki sebze ihracatçıları da bu fırsatı kaçırmadı. Marul ve brokoli ihracatında yüzde 100 artış gerçekleşti.

Türkiye meyve ve sebze ihracatında oldukça iddialı bir ülke. Domates, salatalık, biber, portakal, mandalina, limon bu dönem en çok ihracat yapılan ürünler. İhracatçı firmalarımız için saydığımız ürünler geleneksel nitelikte. Her zaman yüksek tonajlar yaptığımız meyve ve sebzeler. Oysa marul ve brokoli şimdiye kadar ihracatçının pek ilgisini çekmiyordu. Çünkü hem talep gelmiyordu, hem de kar marjı düşüktü. Ancak Avrupa’daki iklim koşulları sonrasında üretim özellikle marul ve brokoliyi vurunca fiyatlar fırladı. Marulun tanesi 6 euro’ya kadar yükseldi. Brokolinin kilosu da 9 euro oldu. Zaten pazarlarda diğer ürünleri ile var olan ihracatçılar konteynırlarına marul ve brokoliyi de eklediler.

İHRACATTA YÜZDE 100 ARTIŞ

Geçen yıl bu ürünlerde neredeyse hiç ihracat yapılmadı. Ama 1 Ocak-14 Şubat 2017 tarihleri arasında 405 ton brokoli ihracatı yapıldı. Bunun karşılığında da 284 bin dolarlık döviz girdisi elde edilmiş durumdu. Aynı dönemde marul, kıvırcık ve göbek marullardan da bin 130 ton ihracata karşılık 1 milyon 152 bin dolar döviz girişi sağlandı. Bu rakamlar bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 100’ün üzerinde artışı ifade ediyor.

Türkiye’de marul piyasasının büyüklüğünün 1.2 milyar TL’nin üzerinde olduğu hesaplanıyor. Kıvırcık, göbek ve aysberg adı altında toplam 448 bin ton marul üretiliyor. Marul ağırlıklı olarak salata olarak tüketilse de çiğ köftecilerde de hatırı sayılır bir tüketim söz konusu. Sadece bir çiğ köfte zincirinin yıllık 2 milyon TL göbek marul gideri olduğunu biliyor muydunuz? Sağlıklı beslenme uzmanların tavsiyesiyle de ciddi miktarda salata tüketimi var ve bu alandaki tüketim giderek artıyor. Dolayısıyla marul üreticisinin yüzü gülmeye devam edecek gibi.

Türkiye’de halen 20 çeşit marul üretiliyor. Göbek, kıvırcık ve Yedikule türü piyasada en fazla rağbet görenleri. Yıllık marul üretimimiz 450 bin tona yaklaşmış durumda. Kış aylarında Antalya’daki sera bölgelerinde üretim yapılıyor. Bu bölgede daha çok göbek marul tercih ediliyor. Antalya merkeze bağlı Kırcami ile Finike’de ciddi üretim var. İzmir’deki Menderes Ovası’nda da kış aylarına dönük marul üretiliyor. Aydın bölgesi, erkenci tarla maruluyla öne çıkıyor. Tarsus’ta hem kış hem de baharlık marul yetiştiriliyor. Bilecik’in Çaltı bölgesinde de son dönemde ciddi seralar kurulup kış marulu üretili yor. Yaz döneminde ise Adapazarı, Eskişehir, Ankara Beypazarı, İzmir Torbalı ve Tire bölgeleri marullarıyla öne çıkıyor.

BROKOLİNİN YÜKSELİŞİ

Kış sebzeleri arasında ilk akla gelen ürünlerden brokolinin üretimi, son yıllarda hızlı artış gösteriyor. Brokoli üretiminin yüzde 72’si Antalya, İzmir, Manisa ve Mersin’de gerçekleşiyor. 204 yılında 6 bin 500 ton olan brokoli üretimi 2015 yılında 46 bin tona ulaştı. 2016 yılı rakamları henüz netleşmedi ancak 50 bin tonun üzerinde olduğu tahmin ediliyor. Sağlıklı beslenme uzmanlarının tavsiyesi sonrasında tüketiciler tarafından da yoğun talep yaşanıyor. Tarlada 1.5 TL seviyesinde olan brokoli pazarda 4 TL’ye marketlerde 6 TL’ye alıcı buluyor.

ZOR BİR ÜRÜN

Antalya’nın Finike ilçesi portakalıyla meşhur. Ancak 13 köyden üçü 14 yıl önce göbek marulu üretmeye başlamış. Halen 2 bin dekarlık serada üretim yapıyorlar. Sezonda 10 milyon adedin üzerinde marul üretiyorlar. Finike Ziraat Odası Başkanı Halil Sarıçobanoğ-lu, göbek marul konusunda Finikeli üreticilerin şanslı olduğunu söylüyor. Sançobanoğlu, marul üreticisinin halinden memnun olduğunu söylüyor. Marulun ağırlıklı olarak iç piyasaya verildiğini belirten Sançobanoğlu, son günlerde ihracat piyasasına çalışan tüccarların mal talepleriyle karşılaştıklarını söylüyor.

Finike Yalnız Köyü ise komple marul üretimiyle uğraşıyor. Hem marul üreticisi hem tüccarı hem de köyün muhtarı olan İsmail Öztürk, bu yıl ihracatçılardan da marul talepleri aldıklarını belirtiyor. Öztürk göbek marul üretip sattığını belirterek, “Ağırlıklı iç piyasaya veriyoruz. Ancak yılbaşından bu yana ihracatçılara da marul veriyoruz. İhracatı zor bir ürün olmasına rağmen ciddi talep var” diyor. Öztürk’ün verdiği bilgiye göre marul fiyatları tarlada kalitesine göre adeti 1.5-2.5 TL arasında satılıyor. Üretici için bu fiyatların iyi olduğunu belirten Öztürk, “Geçtiğimiz günlerde yaşanan soğuklar ürünlere kısmen zarar verdi. Rekoltede düşüş oldu. Bu da fiyatları yukarı taşıdı” diyor.

MEVSİMLİK FIRSAT

Akdeniz Yaş Meyve ve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Ali Kavak, Türk ihracatçısının mevsimlik bir fırsatı çok iyi değerlendirdiğini belirtiyor. Kavak, “İhracatçılar için brokoli ve marul önemli bir ihracat kalemi değildir. Çok üzerinde durmayız. Ama bu yıl bir fırsat çıktı. Avrupa’da iklim koşullan nedeniyle üretim düştü. Bunu gören sebze ve meyve ihracatçısı hemen konteynırlarına marul ve broko-liyi de ekledi. Müşterisinin talebini hızlıca cevap verdi. Bu pazarlarda kalıcı olabilmek için bu aksiyonlar önemli. Avrupa’yı marulsuz ve brokolisiz bırakmadık. Seneye aynı ihracat olur mu bilemeyiz. Ama bu yıl ihracatçı için ek bir kazanç oldu” diyor.

Mehmet Yayla bir dönem meyve sebze ticaretinin en önemli isimlerinden biriydi. Kurduğu Mango Gıda, hem sebze meyve üretiminde hem ticaretinde hem de ihracatında önemli bir aktördü. Yayla, şirketinin iyi olduğu dönemlerde Aydın’da 200 dekar alanda marul üretimi de yapıyordu. Mango bildiğiniz gibi geçtiğimiz yıllarda sıkıntılı bir sürece girmiş ve iflasa sürüklenmişti. Kendisi şu anda sektöre danışmanlık hizmeti veriyor. Marul konusunda konuştuğumuz Yayla, ihracatçılar için marulun çok önemli bir kalem olmadığını belirtiyor ve “Marul iç piyasası yoğun olan bir sebze. Ancak son günlerde ihracat kalemlerinin içine girdiğini görüyoruz. Yüksek volümler zor ama yine de ihracatı devam eder” diyor.

İhracat yapılan ülkeler

İngiltere, Almanya, Yunanistan, Hollanda, Polonya, Avusturya, Sırbistan, İsveç, Fransa, Bulgaristan, Ukrayna, İtalya, Estonya, Beyaz Rusya, Romanya, Gürcistan, Slovenya, Hırvatistan, Karadağ, İsviçre, Kosova, Moldovya, Danimarka, Birleşik Arap Emirlikleri, Rusya, Azerbaycan ve KKTC.