Melek yatırımcılıkta ikinci kalkınma hamlesi

Seçimler geride kaldı, sırada melek yatırımcılıkta ikinci kalkınma hamlesi var. Ekonomi yönetiminin global melek yatırımcılara sağlanacak somut avantajları hızla ele alması için çabalarımızı yoğunlaştıracağız…

GEÇEN hafta hem Çin Melek Yatırım Forumu’na katılmak üzere hem de eş-yazarlarından biri olduğum ve İngilizcesi New York’ta, Çincesi de Pekin’de eş-zamanlı olarak yayınlanan ‘Angels without Borders / Sınır Tanımayan Melekler’ kitabının imza günü için Çin’deydim. Lansmandan sonra yapılan panelde dört ülke masaya yatırıldı: Türkiye, Hindistan, Çin ve Yeni Zelanda. Yaklaşık bin kişinin katıldığı foruma kitabın 25 eş-yazarı özel olarak davetliydi. Türkiye için de güzel bir tanıtım oldu.

Paneldeki yorumlarımı size aktarmak istiyorum: Türkiye melek yatırımcılık kanununa sahip dünyadaki sayılı ülkelerden biri. En önemli avantajımız, ekonomi yönetiminin bu konuyu hızla kavrayıp kollan sıvayıp kısa zamanda dört dörtlük bir melek yatırımcılık kanunu çıkarması oldu. Bir diğer avantajı da TBAA gibi bir sivil toplum örgütüne sahip olmasıydı. TBAA’nın ortaya koyduğu ‘Global melek yatırımcıları Türkiye’ye getiremezsek zor ilerleriz’ vizyonuna tam destek veren Borsa İstanbul’un da yaptıklarını unutmamak lazım.

Peki Türkiye’deki bu ekosistem nasıl çalışıyor? Öncelikle melek yatırım yapmak isteyenler, devletin yüzde 75’lik vergi avantajından yararlanmak için Hazine Müsteşarlığından Melek Yatırımcı Lisansı alıyorlar. Şu ana kadar 300’ün üzerinde melek yatırımcı bu lisansı almış durumda. Lisansa sahip olanlar, Borsa İstanbul’un girişimci ve melek yatırımcılar için açtığı Özel Pazar’da listelenerek hızla doğru girişimciye ulaşabiliyor. Bireysel melek yatırımcılar lisanslarını aldıktan sonra Türkiye’de sayıları 15’i bulan melek yatırım ağlarının üyesi olarak yatırımlarını gerçekleştiriyor. Artık eskisi gibi doğru girişimciye ulaşmada her hangi bir sorunları yok çünkü gerek üyesi oldukları yatırım grupları gerek Özel Pazar’ın girişimci data ağı, gerek Gust gibi global girişimci data platformları, gerekse inkubasyon (kuluçka merkezleri) ile yeteri kadar yatırım yapılabilecek girişimciye ulaşma imkanları var.

YENİ BİR HAMLE ŞART

Şimdi sıra Türkiye’de melek yatırımcılıkta ikinci kalkınma hamlesini yapmaya geldi. Şurası bir gerçek, Türkiye dünyadaki ilk 25 ülkeden biri haline gelmiş olabilir ancak bu durumu muhafaza etmek ve daha da ileriye götürebilmek için melek yatırımcıların global başarı hikayeleri yakalamaları gerekiyor.

Melek yatırımcılıkta ise tek bir başarı kriteri var: Kısa zamanda başarılı bir çarpanla exit etmek!.. Yani, melek yatırımcı girişimciye yaptığı yatırımı beş ile yedi yıl gibi bir süre içinde, en az 20 katı olarak geri alması gerekiyor. Bu süreler geçirilirse veya çarpan katsayısı düşerse başarılı bir yatırım yapıldığı iddia edilemiyor.

Oyunu da dünya standartlarında oynamak için ne yapmak gerekiyor? Şunu açıkça itiraf etmeliyiz: 300’ün üzerindeki melek yatırımcı içinde yatırım yaptığı şirketi Silikon Vadisi’nde veya başka VC pazarlarında başarılı bir exit aşamasına kadar taşıyabilecek melek yatırımcının sayısı bir elin parmaklarını geçmez. Öyleyse, bizim melek yatırımcılarımıza uluslararası exit deneyimine sahip global melek yatırımcıların know-how, mentorluk ve netvvorking’ine ihtiyaç var. Melek yatırımcılarımızı, global melek yatırımcılarımızla eşleştirerek bunu gerçekleştirebiliriz Peki, global melek yatırımcı neden Türkiye’ye gelsin de Türk melek yatırımcılara böylesine değerli bir desteği versin?

İşte bu sorunun cevabı da Hazine Müsteşarlığı’nda gizli. Eğer, aynen İsrail örneğinde olduğu gibi, yabancı melek yatırımcılar, co-investment / ortak-yatırım fonlarıyla destelenirse, bu durumda bizim melek yatırımcılar da yabancı melek yatırımcılar sayesinde exit etmek için gerekli know-how ve netvvorking’e zaman içinde sahip olurlar. Bunun için devlet diyecek ki: “Sevgili yabancı melek yatırımcılar, eğer Türkiye’de bir girişimciye lisanslı bir Türk melek yatırımcıyla beraber yatırım yapıyorsan, senin koyduğun para kadar ben de bu girişimciye para koyacağım ve bu şirket pek çok vergi avantajından yararlanacak.

Burada TBAA olarak önemli bir adım attık; global pazarlarda başarılı melek yatırımcıların Borsa İstanbul’da ön-akreditasyonunun gerçekleşmesi için EBAN – TBAA Global Melek Yatırımcı Lisansı’nı 2016 yılından itibaren vermeye başlayacağız. Ekonomi yönetiminin global melek yatırımcılara sağlanacak somut avantajları hızla ele alması gerekiyor.

Artık seçimler bitti, yeni ekonomi yönetimi de belirlenir belirlenmez TBAA olarak soluğu Ankara’da alacağız.

Herkese iyi haftalar…

Baybars Altuntaş / Para