Modası geçmeyen icatlar

Amerikan Popular Mechanics dergisi, bir zamanların gözde icatlarının hala modasının geçmediğini gözler önüne serdi. Derginin bulduğu dokuz icada biz daktiloyu ekledik. İşte çağ dışı kaldığı sanılan ama hala kullanılmakta olan 10 icat…

1) Faks makineleri

Fiziki materyallerin telefon hatları üzerinden başka bir yere nakledilmesini sağlayan bu kopyalama makinesini, yakın zamana kadar çok kullandık. Ancak yerlerini e-postalar almca teknoloji müzelerine kaldırdık. Acaba öyle mi? Bugün hala faks makinesi kullananlar var. Doktorlar, i hukukçular, başta CIA olmak üzere bazı ülkelerin haber alma teşkilatlan, herhangi bir belgenin orijinal görüntüsünü istediklerinde faks kullanıyor.

Scanner ile taranıp pdf dosyası olarak e-postayla gönderilmiş belgelere itibar etmiyorlar. Üstelik Japonya’da halkın büyük bölümü faks makinesinden vazgeçmiyor. Ülkede her yıl bir milyondan fazla faks makinesi satılıyor. Iş dünyası bağlantılarını faks üzerinden yapıyor, restoranlar siparişlerini faksla veriyor. Verici ve alıcı arasındaki doğrudan iletişimi tercih edenler yine faks kullanıyor. Bunun sebebi, internet bağlantısına ihtiyaç duymaması, daha da önemlisi faks kanallarına müdahale edilememesi. Ama dezavantajı da var. Faks makinesi üzerinde kalan ya da unutulan fiziki belge, herhangi biri tarafından alınabilir. Bu icadm 1843 yılına kadar uzandığına inanmak çok zor.

2) vinil plaklar

Yaşı 50’nin üzerinde olan okuyucularımız, müzik dünyasına plakların hakim olduğu dönemi hatırlayacaktır. 1948’de icat edilen bu plaklar, önce 78 devirli pikaplarda çalınıyordu. Sonra 45’likler ve 33’lük long play’ler çıktı. Dijital teknoloji, plakların da pikapların da pabucunu dama attı. Ne var ki müzik aşıkları, dijital teknolojiden tatmin olmadı. Analog sinyallerin, müziğin rengini dijital sinyallerden çok daha iyi yansıttığını ileri sürdüler.

Haklıydılar. Son zamanlarda pikaplar da vinil plaklar da tekrar piyasaya çıktı. On yıl önce sadece ABD’de 900 bin plak satılırken geçen yıl bu rakam 12 milyona yaklaştı. Plak koleksiyoncuları da bu durumdan memnun. Ama hiç kimse diskjokeyler kadar sevinemez. DJ’ler CD’lerde ses efekti yapamıyordu. Oysa plak çaldıklarında parmaklarıyla plağı ileri geri sürterek, diskolardaki gençleri kendinden geçirecek ses efektlerini kolaylıkla gerçekleştirebiliyorlar.

3) Kaset teypler

Vinil plakların ortadan kalkmasını sağlayan gelişme, sadece dijital teknoloji değildi. Daha önce kaset teypler, plaklara ilk darbeyi vurmuştu. Böyle bir müzik keyfi çok daha ucuz ve pratikti. Bir plak alıp pikapta çalmak yerine bir kaset doldurup, 20-25 şarkıyı arka arkaya dinlemek çok daha cazipti.

Sevdiğiniz şarkılardan bir kaset doldurur, kendinize mini bir müzik kutusu hazırlamış olurdunuz. 1960’lara hoş geldiniz. “Nostalji her zaman satar” derler. Kaset teyplerde de öyle oldu. Bugün eski kasetleri canlandırmaya çalışan şirketler var. Ve boşuna uğraşmıyorlar doğrusu. ABD’de geçen yıl kaset satışı, bir önceki yıla oranla yüzde 30 artmış. Justin Bieber, Beyonce, Christina Aguilera, Lady Gaga, Britney Spears gibi günümüzün ünlü sesleri, o yılları yaşamadılar ama şarkıları kasetlerde de pazarlanıyor.