Online alışveriş perakendecilerin yeni iş modellerini şekillendiriyor

Online alışverişin perakende sektöründeki payı sürekli yükseliyor. Markalar paylarını artırmak için kampanyalara ağırlık veriyor. E-ticaret sitelerinde son zamanların en dikkat çekici kampanyaları ise gece indirim oranları…

BÎRKAÇ yıl önce, sosyal medya üzerinden satış yapmaya başlayan ve genç kızlara özel sınırlı sayıda kıyafetler üreten bir girişimciyle tanışmıştım. Sosyal medya hesabında paylaştığı fotoğraflarla kendisine geniş bir takipçi kitlesi oluşturan genç girişimci, internet sitesinde satışa sunacağı ürünlerin görsellerini ve özelliklerini günler öncesinden Instagram hesabından farklı fotoğraflarla paylaşıyor, ürünleri satışa sunacağı günü ve saatini bildiriyordu. Bu ilgi çekici taktik sayesinde birçok takipçi heyecanla günün gelmesini bekliyordu. Girişimcinin pazarlama mottosu “Uygun Fiyata Kaliteli Kıyafetler” idi. Piyasada satış yapan diğer tasarım butiklere göre daha çok üniversiteli öğrenci bütçesine hitap eden kıyafetler geniş bir tüketici kitlesi tarafından merakla bekleniyordu.

GECE KUŞU!..

Satışları akşam 20:00 veya 22:00’den sonra başlıyordu. Birçok insan akşam bütün işlerini hallettikten sonra saati beklemeye başlıyor ve indirimli olarak sunulan ürünler bir kaç dakikada tükeniyordu. Satıştan yaklaşık bir saat sonra yayınlanan bir postta ürünlere gösterilen ilgiye teşekkür ediliyor, stokların tükendiği ancak yakın zamanda yeniden takviye yapılacağı yazılıyordu.

Sosyal medyanın kullanımının artmasıyla birlikte gece alışveriş yapmak çok tercih edilir bir fenomen haline geldi. Gün içinde fazla bakılamayan alışveriş siteleri de tüketicileri bu konuda teşvik etti. Türk Telekom’un verilerine göre, internet kullanıcıları en yoğun 20:00- 23:00 saatleri arasında aktif oluyorlar. Perakende firmaları da bu saatlere “gece indirimi” adı altında pek çok kampanya koyarak tüketicinin dikkatini çekiyor. Vatan Bilgisayar’ın 22:00-06:00 arasındaki “Gece İndirimleri”nde, MediaMarkt’ın “Gece Kuşu” indirimlerinde ve Markafonınin “En uzun Gece” indirimlerinde pek çok ürünü uygun fiyatlarla almak mümkün.

İKİ KATI CİRO

Dünyada 10 yılda 10 kattan fazla büyüyen online ticaret tüketicilerin alışveriş alışkanlıklarını değiştirirken perakendecilerin yeni iş modellerini de şekillendiriyor. Online alışveriş, zaman ve mekan bakımından sınırsız olması nedeniyle mağazada yapılan alışverişlerden ayrılıyor. Tüketici istediği zaman istediği yerden alışverişini online satış kanalları üzerinden rahatlıkla yapabiliyor.

MediaMarkt 2013 yılından beri “Gece Kuşu” kampanyasıyla müşterilerin ilgisini çekiyor. Firmanın E-ticaret Direktörü Erkut Gündüz, “Kolaylığı ve farkı müşterilerimize sunabilmek için gece indirimi kampanyaları yapıyoruz. Elektronik perakendecilik sektöründe hayata geçen ilk markayız. Müşterilerimizin yoğun ilgi gösterdiği gece kampanyalarımız bu alandaki motivasyonumuzu artırıyor” diyor.

“Gece Kuşu” kampanyasının artık markalaşmış bir yapıya sahip olduğunu ifade eden Gündüz, bu kampanyayla satışların normale göre arttığım söylüyor. Gündüz, “Kampanya süresince ortalama bir günlük ciromuzun iki katı kadar ciro elde ediyoruz. Gece kampanyalarım tüketicilerin indirimleri takip ederek o saatlerde alışveriş yapmalarım tetikliyor. Trafiğimiz kampanya gecelerinde, diğer gecelere oranla üç kat daha fazla oluyor. Bunda gece kampanyalarım uzun süredir tüketiciyle buluşturan bir marka olmamızın, geceye özel kampanyah fiyatlarımızın ve hedefli pazarlama faaliyetlerimizin etkisi büyük” diyor.

Kampanyaların zamanı değişiklik gösterse de kategori ayrımı yapılmadan hemen hemen tüm kategorilerde indirim yapılıyor. Gündüz, en çok satış yapılan kategorilerin televizyon, bilgisayar ve beyaz eşya olduğunu söylüyor.

“İFTARDAN SAHURA”

Gün içinde hem ofis çalışanları hem de ev hanımları işlerinden zaman arttırıp alışveriş yapacak vakit bulamıyor. Hazır giyim kıyafetler satan e-ticaret sitesi Modanisa’mn Pazarlama Direktörü Selvi Esenkal, gece indirimleriyle biten günün ardından müşterilere özel teklifler sunarak mutlu olmalarını amaçladıklarını belirtiyor ve şöyle devam ediyor: “Kadınlar online alışveriş siteleri sayesinde gün içinde alışveriş yapma ihtiyacını karşılıyor. Onlarca mağaza gezmek yerine, binlerce ürünü bir arada bulabiliyor, yakından inceliyor, kumaşları hakkında detaylı bilgiye ulaşabiliyor ve evinde otururken güvenle alışverişini yapabiliyor. Bu sebeple en güzel alışveriş zamanının gece saatleri olduğunu düşünüyoruz.” Esenkal, “Örneğin, Ramazan ayı boyunca çoğu kişi sahura kadar oturuyor; ya bilgisayar başında ya da telefonu ile vakit geçiriyor. Bu nedenle son yıllarda gerçekleştirdiğimiz ‘İftardan Sahura Kargo Bedava’ kampanyalarımızı, rutin bir şekilde tekrar ettirdik” diyor. Müşteriler bu kampanyalardan SMS, Push ve e-mail ile haberdar ediliyor. Gece indirimlerinde kampanyalar bütün ürünlerde geçerli oluyor. Bu kampanyalarda en çok satılan ürünler değişiklik gösteriyor. Yaz dönemlerinde serin tutan doğal kumaş-lı ürünler, tesettür mayolar ve elbiseler çok satıyor. Firma şimdilerde sonbahar sezonu için bir gece kampanyası hazırlığında. Duyuru ekim ayı içerisinde yapılacak.

“VAR OLMAK İÇİN DİJİTALLEŞMEK GEREK”

E-Ticaret Danışmam Fatih Bostancıoğ-lu, e-ticaretin Türkiye’de ortaya çıkışından bu yana oldukça büyük ilerleme yaşandığını belirterek konuşmaya başlıyor ve bunun nedeni olarak yeni nesli ve bankacılık sektörünü gösteriyor. Fiziksel mağazaların yaygınlığı, bilinirliği ve kullanımının hala oldukça yüksek olduğunu söyleyen Bostancı-oğlu, online alışverişi çok iyi değerlendiren ve fırsatları kaçırmadan kampanyaların saatlerini bekleyerek ihtiyaçlarını gideren insan sayısının giderek arttığına dikkat çekiyor.

Bostancıoğlu sözlerini şöyle sürdürüyor: “Online bir siteye sahipseniz 7/24 açık olmanın ve sayısız kampanya üretmenin yanında müşterilerinize sunacağınız her türlü hizmetin en iyisi olması için çalışırsınız. Maliyet açısından ve ulaşılabilirlik tarafından baktığımızda fiziksel mağazaların maliyetli ve sınırlı olduğunu çok net bir şekilde görebiliyoruz. İyi site, iyi hizmet ve doğru strateji ile başarı kaçınılmaz olur. Var olmak için sistemlerin ve hizmetlerin de dijitalleşmesi gerekiyor. Kendisini yenileyen ve güncelleyen her firma başarılı olacaktır.”

“Ucuzluk” varsa Türk tüketici var

46.2 milyonluk internet kullanıcıyla dünyanın en çok internet kullanıcısına sahip 17. ülkesi olan Türkiye’nin 2016 itibarıyla e-ticaret hacmi 30.8 milyar TL’ye ulaştı. TÜSİAD, The Boston Consulting Group (BCG] ve GittiGidiyor’un destekleriyle hazırlanan “Djjitalleşen Dünyada Ekonominin İtici Gücü: e Ticaret” raporuna göre, online alışverişte belli bir saat aralığına indirimli ürünleri koymak son dönemlerin en önemli satış tekniklerinden biri. PvvC’nin 2016’da yaptığı araştırma Türkiye’deki tüketicilerin online’ı tercih etmesindeki en önemli motivasyon unsurunun ucuzluk olduğunu gösteriyor.

Yrd. Doç. Dr. Aynur Erdoğan COŞKUN / İstanbul Üniversitesi, Sosyoloji Bölümü
Markaların yeni pazarı

Alışveriş kültürünün değiştiği bir süreci yaşıyoruz. Online alışveriş sitelerinde belli markaların gece indirimlerini takip eden toplumlar haline nasıl geldiğimiz sorusunun cevabı, modernizm ve kapitalizmin tarihi süreçler içinde aldığı görünümleri iyi analiz etmekten geçiyor. Bu son dönemde, internetin devreye girmesiyle toplumsal ve ekonomik hayatın da dönüştüğünü ve tüketim toplumunun kültürel öğelerinin öne çıktığını gözlüyoruz.

Daha önceleri para biriktirmek önemliyken, tüketim toplumunda bankalar daha fazla para harcatmanın yollarını arıyor. Kredi kartı, bu yeni alışveriş türünü mümkün kıldığı için kullanım alanı her geçen gün genişliyor. Küresel markalar, internet aracılığıyla neredeyse her eve şube açmış durumda. Online alışverişte yaşanan artış, en çok küresel markaların yeni pazar olanakları elde etmesini sağlıyor.

Eda Gezmek