Orman Köylüsüne Kredi ve Hibe Desteği

Tarım ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü (OGM) 2019 yılında orman köylüsüne toplam 186 milyon TL kredi ve hibe desteği sağlayacak. Bu bütçe ile 10 bin 500 orman köylüsü aile desteklenecek. Orman köylülerinin sosyal ve ekonomik amaçlı projelerine, uygun şartlarla verilecek kredilerin yüzde 20’si hibe olacak.

Orman yatırımı yapana teşvik

Hayvancılık, arıcılık ve sosyal amaçlı projelerde faizsiz kredi verilirken, diğer projelerde ise Ziraat Bankası’nm tarımsal kredilere uyguladığı faizin yedide biri oranında kredi faizi uygulanacak. Buna göre yıllık faiz oranı vade süresi 1-4 yıl olan krediler için yüzde 1.4286, vade süresi dört yılın üzerinde olanlar için yüzde 1.5714 olarak işletilecek. Orman köylüsü proje hazırlamayla uğraşmayacak. OGM, tip projelerle orman köylüsüne katkıda bulunacak. 2019 yılında hayvancılık desteklemelerine öncelik verilecek.

DESTEĞİN YÜZDE 20’Sİ HİBE

2018 yılsonu TÜIK verilerine göre, Türkiye’de 22 bin 847 orman köyü/mahallesinde 6.8 milyon kişi yaşıyor. OGM Orman ve Köy İlişkileri Daire Başkanlığı (ORKÖY), orman köylüsünü desteklemek amacıyla “ferdi kredi desteği” ile “kooperatif kredi desteği” veriyor. Sosyal ve ekonomik amaçlı ferdi kredi için muhtar veya şahısların, köyün bağlı bulunduğu Orman İşletme Müdürlüğü’ne talep ettiği kredi türünü belirten bir dilekçe ile başvuruda bulunması gerekiyor. İşletme Müdürlüğü, ormancılık faaliyetlerinin yoğun, orman-halk ilişkilerinin problemli olduğu köyleri öncelikli olarak destekleme programına alıyor. Ferdi desteklemelerden orman köylüleri, kredi tespit tarihi itibarıyla en az bir yıl süreyle o köyde ikamet edenler, icralık durumda olmayanlar ile şehit ve gazilerin dul ve yetimleri yararlanabiliyor. Genel Müdürlük her yıl sene başında proje toplamının belli oranında hibe desteğinde bulunuyor. 2019 yılı için hibe oranı ise yüzde 20.

FAİZSİZ KREDİLER

Sosyal maksatlı ferdi krediler, orman köylüsünün hayat kalitesinin iyileştirilmesini, odunun yakıt maddesi olarak kullanımının azaltılmasını, ormanlara olan baskının azaltılmasını hedefliyor. Sosyal maksatlı krediler faizsiz olup, vade süreleri proje türlerine göre 3-7 yıl arasında değişiyor. Sosyal maksatlı krediler kapsamında dam ör-tülüğü malzemeleri, kat kalorifer sistemi, güneş enerjisi ile su ısıtma sistemleri, dış cephe mantolama projelerine destek veriliyor.

Ekonomik amaçlı kredilerle ise orman köylüsünün gelir getirici projelerle refah seviyesinin yükseltilmesi, ormanların korunması, ormanlar üzerindeki baskının azaltılması hedefleniyor. Ekonomik maksatlı desteklemeler çerçevesinde hayvancılık ve fenni arıcılık kredileri faizsiz, diğer krediler ise faizli olarak veriliyor, istatistiklere göre uygulanan ORKÖY projelerinin sadece yüzde l’lik kısmını faizli krediler oluşturuyor. Ekonomik maksatlı krediler çerçevesinde süt ve besi sığırcılığı, süt ve besi koyunculuğu, fenni arıcılık, kültür mantarcılığı, tıbbi ve aromatik bitki yetiştiriciliği, ev hanımları için mikro kredi, seracılık, bağcılık ve meyvecilik gibi projeler destekleniyor. Bu arada ORKÖY destekleri tip projeler şeklinde uygulanmakta olup, orman köylüsünün talepleri doğrultusunda gerçekleştiriliyor.

Kooperatif kredi desteği, Kooperatifler Kanunu’na göre orman köylerinde kurulan tarımsal kalkınma kooperatiflerine, orman köylüsünün ürünlerinin değerlendirilmesi, birlikte iş yapabilme kapasitesinin artırılması ve ortakların gelir seviyesinin yükseltilmesi maksadıyla veriliyor. Faizli kooperatif kredi desteğinde vade süreleri proje türlerine göre 3-8 yıl arasında değişiyor. OGM, 2018 yılında Mersin’de ormancılık faaliyetlerinde kullanılmak üzere iki tarımsal kalkınma kooperatifine iş makinesi desteği, Bursa’da bir mandıraya yönelik modernizasyon kredisi desteği kullandırmıştı.

DESTEK BÜTÇESİ 186 MİLYON TL

ORKÖY kapsamında OGM’nin 2019 yılı destek bütçesi 186 milyon TL olacak. Bu desteğin 37 milyon 152 bin TL’si hibe, 148 milyon 864 bin TL’si kredi desteği olarak kullandırılacak. Bu bütçe ile 10 bin 500 orman köylüsü ailenin desteklenmesi hedefleniyor. OGM, ORKÖY destekleri kapsamında 2017 yılında 10 bin 303 aileye, 158.6 milyon TL ve yedi kooperatif projesine 2.5 milyon TL olmak üzere toplam 161.1 milyon TL’lik destek sağlandı. 2018 yılında ise 8 bin 519 aileye 157 milyon TL kredi ve hibe desteği kullandırıldı. (31.8 milyon TL’si hibe, 125.2 milyon TL’si kredi.) Geçen yıl kooperatif kredi desteği çerçevesinde üç kooperatif projesine verilen 1.6 milyon TL destekle birlikte geçen yıl toplam 158.6 milyon TL destek kullandırılmıştı. 2018’de ekonomik amaçlı kredilerle 25 bin adam/ay istihdam sağlanmıştı. Ekonomik proje kredilerinin yıllık katkısı 93 milyon TL olarak hesaplanırken projeler tamamlandığında sağlanacak toplam katkının 541.6 milyon TL olması bekleniyor.

OGM Orman ve Köy İlişkileri Daire Başkanı Ahmet Başkan, ORKÖY destekleriyle sosyoekonomik projeleri desteklemek suretiyle orman köylüsünün hayat kalitesini ve gelir seviyesini iyileştirmeyi hedeflediklerini belirterek, böylece ormanlar üzerindeki baskıyı azaltarak sürdürülebilir yönetimi sağlamanın, ayrıca istihdama katkı sunarak köyden kente göçü önlemenin amaçlandığını vurguladı.

YAKACAKTAN YÜZDE 50 TASARRUF

OGM’nin ferdi projeler için 2019 yılında destek vereceği projeler ve kredi üst limitleri şöyle. 2019’da orman köylüsünün pencere değişimi dahil 100 metrekarelik dış cephe mantolama projelerine 2 bin 650 TL’si hibe olmak üzere 13 bin 250 TL’ye kadar destek kredisi verilecek. Projeyle orman köylüsünün yakacaktan yüzde 50 tasarruf yapması sağlanacak. Sıva, boya malzemesi ve işçiliği kapsayan kredi desteğinin geri ödemeleri yılda bir defa olmak üzere beş taksitte gerçekleştirilecek. 2018’de orman köylüsüne dış cephe mantolama projelerinde 2 bin 300 TL’si hibe olmak üzere 11 bin 500 TL’ye kadar kredi desteği kullandırılmıştı.

2019’da orman köylüsü, 150 metrekare kapasiteli dam örtülüğü projesi için 750 TL’si hibe olmak üzere 3 bin 750 TL’ye kadar kredi kullanabilecek. Galvaniz saç destek kapsammda olacak. Kredilerin geri ödemeleri yılda bir olmak üzere beş taksite yapılacak. Geçen yıl bu projelerde hibe üst limiti 600 TL, kredi üst limiti 3 bin TL düzeyindeydi.

GÜNEŞ ENERJİLİ SU ISITMA DESTEĞİ

Katı yakıtlı kalorifer sistemi projesi çerçevesinde orman köylüsüne 2019’da kullandırılacak kredinin üst limiti 6 bin 250 TL olacak. Kredinin yüzde 20’si (bin 250 TL) hibe olarak kullandırılacak. Kalorifer sobası, panel radyatör, boru ve bağlantı elemanları destek kapsammda yer alacak. Kredinin geri ödemeleri yılda bir defa olmak üzere toplam beş taksit şeklinde ödenecek. 2018’de bu projeler çerçevesinde bin 100 TL’si hibe olmak üzere 5 bin 500 TL destek kullandırılmıştı.

Orman köylüsü, 2-3 kolektörlü güneş enerji ile su ısıtma sistemi projesinde 2019 yılında 2 bin 200 TL’ye kadar kredi kullanabilecek. Bunun 440 TL’si hibe olacak. Kredi desteğinin geri ödemeleri, yılda bir defa olmak üzere üç taksitte yapılacak. Depo, kolektör, boru ve bağlantı elemanları, montaj malzemeleri destek kapsamında olacak. 2018’de 380 TL’si hibe olmak üzere toplam bin 900 TL kredi desteği verilmişti. Sosyal amaçlı projelerin desteklenmesiyle yılda 15 bin 512 ster yakacak odunundan tasarruf sağlanarak, bu orman ürünlerinin sektörde yonga levha, lif levha olarak kullanılmasının önünün açılması hedefleniyor.

BESİ SIĞIRCILIĞINA 36 BİN TL

ORKÖY kapsamında desteklenen ekonomik projelerde ise hayvancılık ve fenni arıcılık kredileri faizsiz oluyor. 2019’da iki baş kapasiteli süt sığırcılığı projelerinde faizsiz 32 bin TL kredi kullandırılacak. Bunun 6 bin 400 TL’si hibe olacak. Söz konu-r su kredi bir yıl ödemesiz dönemin ardından yılda bir defa olmak üzere beş taksit şeklinde geri ödenecek. 2018’de süt besiciliği projelerinde kredi üst limiti 28 bin 500 TL olarak uygulanıyordu.

10 baş kapasiteli besi sığırcılığı projesinde 36 bin TL’ye kadar kredi kullandırılacak. Bunun 7 bin 200 TL’si hibe olacak. Kredilerin geri ödemesi, yılda bir defa olmak üzere beş taksit şeklinde yapılacak. Süt ve besi sığırcılığı projelerinde ahır tadilatı, hayvan bedeli, yem bedeli destek kapsamında olacak. 2018 yılında besi sığırcılığı projelerinde orman köylüsüne proje başına 6 bin 600 TL’si hibe olmak üzere 33 bin TL’ye kadar kredi kullandırılmıştı.

Üç baş kapasiteli manda yetiştiriciliği projesi için 2019’da 6 bin 800 TL’si hibe olmak üzere toplam 34 bin TL’ye kadar kredi verilecek. Kredi ödemeleri bir yıl ödemesiz dönemin ardından, yılda bir defa olmak üzere beş taksitte ödenecek. Hayvan bedeli, yem bedeli destek kapsamında yer alacak. 2018 yılında 31 bin 500 TL’ye kadar üst limitle kredi kullandırılmıştı. Hibe üst sınırı 6 bin 300 TL’ydi.

BESİ VE SÜT KOYUNCULUĞU

30’u koyun, biri keçi olmak üzere 31 baş kapasiteli süt koyunculuğu projesi için 2019’da 33 bin TL’ye kadar kredi kullandırılacak. Bunun 6 bin 600 TL’si hibe olacak. Kredi ödemeleri bir yıl ödemesiz dönemin ardından yılda bir defa olmak üzere toplam beş taksit şeklinde yapılacak. 2018’de süt koyunculuğu projelerine 6 bin 100 TL’si hibe olmak üzere 30 bin 500 TL’ye kadar kredi kullandırılmıştı.

50 baş kapasiteli besi koyunculuğu projesi çerçevesinde 2019’da 35 bin TL’ye kadar kredi kullandırılacak. Hibe tutarı 7 bin TL’ye kadar çıkacak. Ödemeler yılda bir olmak üzere beş taksitte yapılacak. Bu projelerde, 2018’de 6 bin 400 TL’si hibe olmak üzere kredi üst limiti 32 bin TL olarak uygulanıyordu. Bu arada süt ve besi koyunculuğu çerçevesinde ağıl tadilatı, hayvan bedeli ve yem bedeli desteklenecek.

30 kovan kapasiteli fenni arıcılık projesi için 2019’da 17 bin TL’ye kadar faizsiz kredi kullandırılacak. Bunun 3 bin 400 TL’si hibe olacak. Arı, kovan bedeli ve arıcılık malzemeleri destek kapsamında olacak. Destek yılda bir defa olmak üzere dört taksit şeklinde ödenecek. 2018’de bu destek kapsamında kredi üst limiti 15 bin TL, hibe üst limiti ise 3 bin TL düzeyindeydi.

ORKÖY destekleri kapsamında, seracılık (plastik) projelerine de destek veriliyor. 500 metrekare kapasiteli plastik sera projesinde 27 bin TL’ye kadar, bin metrekare kapasiteli projelerde 37 bin TL’ye kadar kredi kullandırılacak. Hibe tutarları ise sırasıyla 5 bin 400 TL, 7 bin 400 TL olacak. Yıllık yüzde 1.5714 faizli destek kredilerinin, geri ödemeleri yılda bir taksit olmak üzere beş taksit şeklinde yapılacak. Konstrüksiyon malzemesi, plastik örtü malzemesi, damlama sulama sistemi, fide ve gübre bedeli destek kapsamında olacak.

EV HANIMLARINA MİKRO KREDİ

OGM, ev hanımlarına mikro kredi desteği de veriyor. 2019’da 7 bin TL’ye kadar mikro kredi kullandırılacak. Bunun bin 400 TL’si hibe olarak verilecek. Krediler, yıllık yüzde 1.4286 faiz oranıyla, yılda bir defa olmak üzere üç taksit şeklinde geri ödenecck. Ev hanımlarına yönelik gelir getirici faaliyetler için girdi bedeli destek kapsamında olacak. 2018’de mikro kredi üst limiti 6 bin TL, hibe üst limiti ise bin 200 TL düzeyindeydi.

Tıbbi ve aromatik bitki yetiştiriciliğine hibe

OGM, tıbbi ve aromatik bitki yetiştiriciliğine de yıllık yüzde 1.5714 faizle destek veriyor. Beş dekara kadar lavanta yetiştiriciliğine üç yıl ödemesiz dönemin ardından yılda bir taksit olmak üzere toplam üç taksitte geri ödeme şartıyla 19 bin TL’ye kadar kredi kullandırılacak. Bunun 3 bin 800 TL’si hibe olabilecek. Toprak işleme, damlama sulama, fide bedeli, çit bedeli ve gübre bedeli destek kapsamında olacak. İki dekara kadar mavi yemiş yetiştiriciliğine 3 bin 800 TL’si hibe olmak üzere 19 bin TL’ye kadar kredi verilecek. Kredi geri ödemeleri dört yıl ödemesiz dönemin ardından yılda bir olmak üzere üç taksitte yapılacak. Demir çit direği, toprak işleme, damlama sulama, fide bedeli, çit direği ve gübre bedeli destek kapsamında olacak. 2019’da beş dekara kadar kekik yetiştiriciliğine iki yıl ödemesiz, yılda bir defa olmak üzere üç taksitle 11 bin TL’ye kadar, beş dekar alanda adaçayına iki yıl ödemesiz, yılda bir defa olmak üzere üç taksitte 12 bin TL’ye kadar kredi kullandırılacak. 2018 yılında kekikte kredi üst limiti 9 bin TL, adaçayında 10 bin TL düzeyinde idi. Kırsal alanda daha çok yaşlı nüfusun ağırlıkta olması nedeniyle tıbbi ve aromatik bitki yetiştiriciliğine kredi talebi sınırlı kalıyor. En çok ilgiyi lavanta ve mavi yemiş alırken, adaçayı, kekik gibi birçok tıbbi ve aromatik bitki için başvuru yapılmıyor.

“5 bin köye, 5 bin orman”

Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan verilen bilgiye göre, Türkiye genelinde 2018 yılında 275 bin hektar alanda çalışma yapılarak 260 milyon adet fidan toprakla buluşturuldu. Bu fidanların çoğu ormanların geliştirilmesi ve genişletilmesine yönelik ağaçlandırma, erozyonla mücadele, bozuk orman alanlarının iyileştirilmesi, özel ağaçlandırma ve ağaçlandırma yaparak yenileme (suni tensil] çalışmalarında kullanıldı. 2019 yılında ise yaklaşık olarak 125 bin hektar alanda ağaçlandırma çalışması yapılması planlandı.

Bozuk orman alanlarının ağaçlandırılması çerçevesinde Türkiye genelinde son 16 yılda (2003-2018) 5.2 milyon hektar alanda çalışma yapılarak 4 milyar 200 milyon adet fidan toprakla buluşturuldu. Ağaçlandırma çalışmalarında ağırlıklı olarak sedir, kızılçam, karaçam kayın ve sarıçam ağaç türleri kullanıldı.

Ağaçlandırma çalışmaları Elazığ, Malatya, Kayseri, Mersin, Adana, Kahramanmaraş ve Sivas illeri başta olmak üzere Türkiye genelinde yapılıyor. “5000 Bin Köye 5000 Orman” projesi kapsamında dikilen ağaçlar yetişkin hale geldiği zaman orman köylüsüne getirisi 8 milyar TL i olacak.

Kültür mantarcılığına 5 bin TL hibe

Yıllık 13 bin 80 kilogram kapasiteli kültür mantarcılığı projesine yıilık yüzde 1.5714 faizle 25 bin TL’ye kadar kredi kullandırılacak. Bunun 5 bin TL’ye kadar kısmı hibe olacak. Destek kapsamında inşaat tadilatı, kompost ve gübre bedeli, alet ve ekipman bedeli, havalandırma ve sulama ekipmanı da yer alacak. Kredi geri ödemeleri yılda bir olmak üzere beş taksit şeklinde yapılacak. Kültür mantarcılığı projeleri için 2018’de 4 bin 600 TL’si hibe olmak üzere 23 bin TL kredi kullandırılmıştı.

Bağcılığa 18 bin tl’ye kadar kredi

Beş dekar kapasiteli bağcılık, yayla bağcıiiğı projelerinde yıllık yüzde 1.5714 faizle 18 bin TL’ye kadar kredi kullandırılacak. Bunun 3 bin 600 TL’si hibe olacak. Toprak işleme, damlama sulama, fidan bedeli, kafes tel bedeli ve gübre bedeli destek kapsamında olacak. Dört yıl ödemesiz dönemin ardında, krediler yılda bir olmak üzere üç taksitle geri ödenecek. Geçen yıl bu projeler için, proje başına 3 bin 200 TL’si hibe olmak üzere 16 bin TL destek kullandırılmıştı.

HÜLYA GENÇ SERTKAYA