Hastene Yatırımları – Hastene ve Sağlık Alanında İstihdam

Daha önce ön izin almış 30 hastanenin açılması ile birlikte 2014’te özel hastane sayısı 580’i bulacak. Sektördeki çalışan sayısının ise 30 bin kişi artışla 230 bine ulaşması bekleniyor.

Türkiye’de sağlık harcamaları 80 milyar dolara yakın ve bu harcamalarda 2014’te yüzde 10’luk artış öngörülüyor.

Özel sağlık kuruluşlarının cirosu ise 16 milyar lira civarında bulunuyor.

Türk sağlık sektörü, 2003-2013 Sağlıkta Dönüşüm Programı’na bağlı olarak büyük bir değişim içinde. Programın amacı, bir dizi reform aracılığıyla sağlık sisteminin kalitesini ve verimliliğini artırmak, sağlık kuruluşlarına erişimi kolaylaştırmak olarak tanımlanıyor. Buna bağlı olarak son yıllarda sektöre ilişkin bir dizi düzenleme yapıldı. Bunların başında da 15 Şubat 2008’de çıkarılan Özel Hastaneler Yönetmeliği geliyor. Yönetmelikle birlikte yeni özel hastane açılması planlama kapsamında durdurulmuş durumda. 2008 yılından sonra açılan özel hastanelerin tamamını, 15 Şubat 2008 öncesinde müracaat ederek ön izin almış hastaneler oluşturuyor.

Bu bağlamda yaklaşık 40 civarında ön izin olduğunu ve bunun yarıdan fazlasının 2014 yılında açılmasının beklendiğini belirten Özel Hastaneler ve Sağlık Kuruluşları Derneği (OHSAD) Genel Sekreteri Dr. Ce-vat Şengül, “Şu an itibariyle Türkiye’de 550 özel ve 900’ü kamu olmak üzere bin 450 hastane faaliyet gösteriyor. Özel hastanelerin mevcut yatak kapasitesi ise toplam 27 bin civarında. 2014’te özel hastane sayısının 580’e yaklaşacağını öngörüyoruz” diyor.

BÜYÜME BEKLENTİSİ AZ

Dünyada 2012’de 6,5 trilyon dolarlık sağlık harcaması yapıldığı tahmin ediliyor. Türkiye’de ise toplam sağlık harcamalarının 80 milyar dolara yaklaştığı hesaplanıyor. Sağlık harcamalarında 2014’te ise yüzde 10’luk bir büyüme bekleniyor.

Özel sağlık kuruluşlarının toplam cirosunun yaklaşık 16 milyar TL civarında olduğunu ve bunun yaklaşık yüzde 45’ine denk gelen 7,3 milyar TL’lik kısmının kamu hastalarından (SGK ve devlet memurları) geldiğini belirten Şengül, şunları ekliyor: “En fazla özel hastane olan ilimiz İstanbul olup, bu ilde 157 ruhsatlı özel hastane hizmet veriyor. 2014’te sektörün ciro anlamında rakamsal büyüklüğünün geçmiş yıllara oranla daha az yükselmesi bekleniyor. Bunda en büyük etken Sosyal Güvenlik Kurumu’nun kamu hastaneleri ve ilaçlarla ilgili ödemelerinde ‘Global Bütçe’ uygulamasına geçmesi. Bu uygulama ile sağlıkla ilgili en önemli ödeyici kurum olan SGK bütçelerinin aşılmaması neredeyse garanti altına alınmakta.”

200 bin civarında kişiye iş imkanı sağlayan sektörün istihdam rakamının ise 2014 yılında yaklaşık 230 bini bulacağı tahmin ediliyor.

TIP MERKEZLERİ ZORDA

2013 yılı özel sağlık sektörü açısından oldukça sıkıntılı geçen bir yıl olarak değerlendiriliyor. ‘Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliği Fiyat Listesi’nde beklenen artışların olmaması, özel hastanelerin yeni hekim ve branş ilavesi kısıtlamaları, SGK faturalarında yapılan kesintiler ve ekonomik sonuçlu cezalar, sektörün 2013 yılında yaşadığı en önemli sorunlar olarak gösteriliyor.

Öte yandan 2008 yılından bu yana özel sağlık sektöründe Sağlık Bakanlığı ve Sosyal Güvenlik Kurumu’nun mevzuatında yapılan sık değişiklikler, genel anlamda 50 yatak altında hizmet veren özel hastaneler ile tıp merkezlerini zor durumda bıraktı. Birçok tıp merkezi ve özel hastanenin birleşme veya el değiştirme gibi metotlarla ayakta kalmaya çalıştığına değinen sektör temsilcileri, 2014’e ilişkin ise şu öngörülerde bulunuyor: “Bu sürecin devam edeceğini düşünüyoruz. Yabancı sermayenin ise genellikle grup hastanelerinin yatırım kararlarında söz sahibi olacakları ‘azınlık hisselerine’ talip olacağını, finans enjeksiyonu yaparak daha büyütecekleri bu hastane gruplarını, yüksek kârlarla yeni finans gruplarına satmaya çalışacaklarını düşünüyoruz. 11 Temmuz 2013 tarihli Özel Hastaneler Yönetmelik Değişikliği ile 31 Aralık 2013 tarihinden sonra özel hastanelerin birleşmesi ve yeni branş-hekim ilavesi kısıtlaması getirildiği için, orta ve küçük boyuttaki hastanelerin sorunlarının çok daha artacağını söyleyebiliriz.”

FONLAR SATIŞA GEÇTİ

Son altı yıldır sektöre yabancı ilgisi büyük. Hatırlanacağı gibi 2008’de Acıbadem Hospital ile Dubai’den Abraaj Capital, 2009’da Medical Park Hastaneler Grubu ile Cariyle, 2010’da Memorial, ile QFIB-Argus Capital ortak olmuştu.

Ancak ortaklıklar kadar ayrılıklar da yaşanıyor. 2011 yılında Universal Hastaneler Grubu hisselerinin yüzde 26’sım Hollanda merkezli emeklilik fonu PGGM, Dünya Bankası kuruluşu IFC ve özel fon yöneticisi ADM Capital şirketine satmıştı. Ortaklar arasındaki anlaşmazlıklar nedeniyle fonun 2013 sonunda çıkması bekleniyor.

Öte yandan 2010 yılında Körfez bölgesinin önemli yatırım fonlarından biri olan NBK Capital Dünya-göz’e yüzde 30 oranında ortak olmuş ancak Haziran 2013’te bu ortaklığı sonlandırmayı seçmişti. Özel sağlık sektöründe yılın son işlemi ise Medical Park Hastaneler Gru-bu’ndan geldi. ABD’li Cariyle, yüzde 40 payını Turkven’e sattı. Diğer ortaklar Muharrem Usta ve Sancak Grubu da hisselerinin bir bölümünü Turkven’e devretti. Böylece Turk-ven, zincirin en büyük ortağı oldu.

2014 yılında sağlık sektöründe hareketliliğin sürmesi bekleniyor. ABD’li, Avrupalı, Japon ve Singapurlu yatırımcıların ilgilendiği sektörde, ortaklık ve satışlarda ikinci raundun başladığı da belirtiliyor. Çünkü daha önce sağlık sektörüne giren fonların, planlar ve hedefler dahilinde satışa geçme dönemine geldiğine dikkat çekiliyor.

Mehmet Ali Aydınlar Acıbadem Sağlık Grubu Yönetim Kurulu Bşk.
2014’te 1.7 milyar TL hedefliyor

“Hiç yeni hastane açmadığımız 2013 yılını yüzde 15lik büyüme ve 1,4 milyar TL gibi bir ciroyla kapatacağız. 2013’te ilk kez yurtdışında bir hastanenin, Irak’tn Süteymaniye kentindeki Faruk Medical Center’ın hastane işletmesini aldık. Burayı 2014’ün ilk üç ayı içerisinde faaliyete geçireceğiz. Halkalı’da Acıbadem Atakent Hastanesi’ni2014’ün ilk günlerinde açacağız. 2014’te Bahçeşehir’de bir tıp merkezi açmayı hedefliyoruz. Maslak hastanemizi büyütme projemiz var.

Ocak ayında Altunizade’de yeni bir hastanenin inşaatına başlayacağız. Ayrıca Kartal ve Ataşehir’de de birer hastane projemiz bulunuyor. 2014’ün ilk yarısında inşaatlarına başlayabileceğiz. Fulya hastanemizdeki‘Sporcu Sağlığı Merkezi’ni dört misli büyütüyoruz. Üsküp’te bir hastanemiz var. 2014’te Moskova’da yatırım yapmayı planlıyoruz. Grup olarak 2014’te iştiraklerimizle birlikte 1,7 milyar TL civarında bir ciroyu hedefliyoruz.”

Uğur Genç Memorial Sağlık Grubu CEO’su
Büyüme beklentisi yüzde 25

“2013’te Kayseri hastanemizi açtık. Kayseri’nin en gelişmiş tüp bebek merkezi de bünyemize katıldı. Diyarbakır hastanemize ek olarak bölgedeki sağlık hizmeti talebini karşılamak için 30 milyon dolar yatırımla ikinci hastanemizi açtık. 2014’ün ocak ayında en büyük hastanelerimizden birini Ankara’da açacağız. Memorial, önümüzdeki yıllar içinde birleşme ve satın almalara devam edecek. Yeni hastaneler kurmak için arsa arayışımız da devam ediyor. Yurtdışı ilişkilerimizi güçlendirmek için irtibat ofisleri açıyoruz. Bakü, Tiran, Saraybosna ve Kazan’dan sonra 2014’ün başında Moskova ve Erbil ofislerimiz de hizmet vermeye başlayacak. 2013’te yüze 25 büyüdük ve 2014’te de yüzde 25 büyüme hedefliyoruz. Her yıl Memorial Sağlık Grubu’na iki hastane katmak gibi bir planımız var.”

Hüseyin Bozkurt Medicana Yönetim Kurulu Başkanı
Avrupa ofisleri artıyor

“Grubumuz yurtiçinde ve yurtdışında yeni sağlık yatırımları ile büyümesine devam ediyor. Bu çerçevede Avrupa merkez binamızı geçtiğimiz ay Hollanda’nın Zaandam kentinde ‘Vivamedicana’ ismiyle açtık. Kısa süre içerisinde, Belçika, İngiltere, Almanya ofislerimiz hizmete girecek. Tüm Avrupa, Afrika ve Ortadoğu’da sağlık turizmi ve danışmanlığı konusunda referans olarak gösterilen uluslararası bir zincir oluşturmayı hedefliyoruz. Ayrıca 2014’te yurtdışında başta Hollanda ve Almanya olmak üzere ağız ve diş sağlığı hastanelerimizi hizmete sunacağız. 2014’te ikisi genel amaçlı olmak üzere yurtiçinde ve yurtdışında toplam beş hastane açmayı planlıyoruz. 2013’te 450 milyon TL olarak hedeflediğimiz ciromuzu ise 2014’te 600 milyon TL’ye çıkarmayı planlıyoruz.”

Muharrem Usta Medical Park Has. Grubu Yönetim Kurulu Başkanı
70 milyon TL’lik yatırım yapacak

“2013 yılı başında grubumuza yeni katılan Liv Hospital zinciri ile büyümemizi daha da pekiştirdik. Yaklaşık yüzde 18 civarında büyüme kaydettiğimiz 2013 yılım 1 milyar 275 milyon lira ciro ile kapattık. 2014 yılının ikinci çeyreğinde Ankara’da birisi Liv Hospital olmak üzere iki hastane açacağız. Toplamda 70 milyon TL civarında bir yatırım planladığımız 2014’te 1,5 milyar lira ciroya ulaşmayı hedefliyoruz.

Murat Akdoğan Ethica Sağlık Grubu Yönetim Kurulu Başkanı
istanbulda iki hastane açıyor

“2014’te biri Bağdat Caddesi Kızıltoprak’ta diğeri Merter’de olmak üzere iki hastane açacağız. Kızıltoprak’taki hastane iki yıl sonra üniversite hastanesi olacak. 2014’te 50 milyon dolarlık yatırım yapacağız. 650 olan çalışan sayımız ise iki yılda bin 500’e ulaşacak. 2013’te istinye Park Hillside City Club içerisinde yeni sağlıklı güzellik merkezimiz Estethica istinye Park açıldı. Bu modelde iki yakada da yeni yerler açmayı planlıyoruz. Yurtdışında ise Katar ve Dubai’de estetik ve plastik cerrahi hastanesi, Katar’da da genel hastane yatırımlarımız olacak. Petersburg Moskova ve Toronto’da da hastane projelerimiz var.”

Eray Kapıcıoğlu Dünyagöz Hastaneler Grubu Yön. Kurulu Başkanı
2014’te borsaya açılacak

“Haziran 2013’te NBK Capital ile olan ortaklığımızı sonlandırdık. Yüzde 30 oranında bir ortaklığımız söz konusuydu. Hisseleri geri alarak yolumuza tek başımıza devam etme kararı aldık. Sekiz ayrı ilde toplam 14 hastane ve yurtdışında Hollanda, Almanya, İngiltere’de bulunan dört ayrı noktada hizmet veriyoruz. 2014’te ilk olarak borsaya açılmayı hedefliyoruz. Kayseri, Konya, İzmir, Erzincan ve Gaziantep’teki beş hastaneyi 2014 yılında açmayı planlıyoruz. Yurtdışında da Almanya’da ikinci hastanemizi, Londra ve Moskova’da ilk hastanelerimizi hizmete açmayı hedefliyoruz.”

Özlem Bay Yılmaz