Pakistanda İş Kurmak

Pakistan’ın cazibesi

Birçok ülke durgunlukla boğuşurken, Pakistan gerçekleştirdiği ekonomik atılımlarla dikkat çekiyor. Çin-Pakistan Ekonomik Koridoru Projesiyle dünyanın gündemine oturan dost ve kardeş ülkeye yatırımın tam zamanı…

DÜNYANIN birçok ülkesi son dönemde gerek ekonomik gerekse siyasi sorunlarla boğuşuyor. Avrupa’da ekonomik durgunluk bir türlü aşılamadı. Ortadoğu’nun durumu malum. Keza bir ara yüksek büyüme oranlarıyla dikkat çeken Uzakdoğu ülkelerinde de bu sıralar tablo pek iç açıcı değil. Ancak son birkaç yıldır dünyanın bir başka bölgesinde gerçekleştirdiği ekonomik dönüşümle yıldızı hızla parlayan bir ülke dikkat çekiyor. Üstelik bu ülkeyle aramızda kilometrelerce mesafe olsa da tarihi ve kültürel olarak çok yakınız. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın geçen Kasım ayında geniş bir işadamı heyetiyle birlikte ziyaret ettiği dost ve kardeş ülke Pakistan’dan söz ediyoruz.

GENÇ NÜFUSA SAHİP

Yaklaşık 190 milyon nüfusuyla dünyanın en kalabalık ülkeleri arasında yer alan Pakistan, Birleşmiş Milletler verilerine göre önümüzdeki beş yıl içinde 200 milyonu aşan bir nüfusa sahip olacak. 30 yaş altı nüfusun 120 milyonu bulması bekleniyor. Pakistan’ı farklı kılan özelliği elbette sadece bu değil. Genç nüfusunun yanında gerçekleştirdiği ekonomik atılımlarla da adından söz ettirecek. Özellikle Çin’le hayata geçirdiği Çin-Pakistan Ekonomik Koridoru Projesi ülkeyi bir anda dünya gündeminde ilk sıralara taşıdı. Bu proje kapsamında 50 milyar dolarlık yatırımla Pakistan’ın enerji ve lojistik altyapısı yenilenecek. İpek Yolu projesinin bir parçası olarak değerlendirilen bu projeyle Çin’in Sincan Uygur bölgesi Pakistan’ın Umman Denizi kıyısındaki Gvvadar Limanı’na bağlanacak. Gwadar Limam’nın önemi ise günde 13 milyon varil petrolün geçtiği Hürmüz Boğazı’na olan yakınlığından kaynaklanıyor.

CAZİP BİR YATIRIM ÜLKESİ

DEİK/Türkiye-Pakistan İş Konseyi Başkanı Atilla Yerlikaya, Pakistan’ın geçiş döneminde olan bir ülke olduğunu söylüyor. Yerlikaya, “Enerji, güvenlik ve lojistik sistemlerinin gelişmesine öncelik verirse ihracat ve yabancı yatırımlar konusunda son derece cazip bir yatırım ülkesi olacak” diyor.

Bugüne kadarla ekonomik gelişmesinde tarım sektörünün büyük payının olduğu Pakistan’da sanayi ve hizmet sektörü de gelişme göstermeye başlamış durumda. Pek çok tüketim malı açısından kendi kendine yeterli olan Pakistan’da pamuk ve yün dokumacılığı, hazır giyim sanayi, deri ve deri mamulleri, çimento, sağlık ürünleri ve şeker, meşrubat gibi gıda ürünleri temel endüstri malları arasında yer alıyor. Ayrıca kimyasal madde üretimi de artmaya başlamış durumda.

STA İMZALANMAK ÜZERE

Yıldızı giderek parlayan bu ülkeyle bir süredir devam eden Serbest Ticaret Anlaşması’nm bu ay içinde imzalanmasının öngörüldüğünü vurgulayan Yerlikaya, bu anlaşmanın iki ülke arasındaki ticaret ve yatırımları artıracağını söylüyor. Yerlikaya, şöyle devam ediyor:

“Pakistan’ın Türkiye’ye yıllık 400 milyon dolar, Türkiye’nin Pakistan’a 200 milyon dolar ihracatı var. İhracat potansiyelimiz bu anlaşmayla düzenlenecek gümrük yasalarıyla beraber çok daha artacak. Çünkü Türk tüketim mallarına karşı büyük bir sempati var. Diğer taraftan enerji, sağlık sektörlerinin yanı sıra Türk müteahhitlik sektörünün de her türlü inşaat projesinin başarıyla üstesinden gelebileceğini düşünüyorum. Otelcilik sektörü de yine Pakistan’da geliştirilmesi gereken ve Türkiye’nin deneyimli ve başarılı olduğu bir alan.”

100’DEN FAZLA TÜRK ŞİRKETİ VAR

Pakistan’da 100’den fazla Türk şirketi faaliyet gösteriyor. Bunlar ağırlıklı olarak enerji, finans, altyapı projeleri ve müteahhitlik sektörlerinde. Anadolu Grubu bünyesindeki Coca-Cola İçecek’in Pakistan’da altı fabrikası var. 500 milyon doların üzerinde yatırım yapan grup 5 bin kişiye istihdam sağlıyor. Arçelik geçtiğimiz günlerde 240 milyon dolara Pakistan’ın önde gelen beyaz eşya markası Dawlance’i satın aldı. Albayrak Grubu, İs-lamabad, Rawalpindi ve Lahore’da metrobüs, taksi ve otobüs işletmeciliği yapıyor. Zorlu Enerji’nin ise rüzgar santralı yatırımları bulunuyor.

TAAHHÜT TUTARI 3 MİLYAR DOLAR

Türk müteahhitlik firmaları ise Pakistan pazarına 1992 yılında girdi. O tarihten bu yana 49 projenin yapımını üstlenen Türk müteahhitler, bu ülkede yaklaşık 3 milyar dolarlık taahhüt işi gerçekleştirdi. Pakistan’da iş yapan müteahhitlik firmalarının başında Limak ve STFA geliyor. Türk müşavirlik firmalarından Dolsar ise, Dasu Barajı ve HES projesini gerçekleştiren uluslararası konsorsiyumda yer alıyor. Şa-Ra, Dorçe, Metiş ve Epik İnşaat da konut ve idari binalar, enerji hatları, sulama kanalları ve ulaşım gibi çeşitli altyapı ve üstyapı projeleri gerçekleştirdi.

Limak Holding Yönetim Kurulu Başkanı Nihat Özdemir, Pakistan’da bugüne kadar 500 milyon dolarlık iş yaptıklarım, toplam tutarı 500 milyon dolar olan yol projesinin de inşaatının sürdüğünü belirtiyor. Pakistan’da inşaat sektörünün hızla büyüdüğünü ifade eden Özdemir, Türk firmaların da bu pazarda aktif rol oynadığını vurguluyor. Özdemir, “Limak, Mapa ve Özdoğan İnşaat olarak bir konsorsiyum kurduk. 4.500 megavatt kurulu gücü olan bir HES projesine teklif verdik. Bir başka HES projesiyle daha ilgileniyoruz” diyor.

BİRÇOK PROJE GÜNDEMDE

Türkiye Müteahhitler Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Mithat Yenigün de Pakistan’da inşaat ve müteahhitlik sektörünün giderek hareketlendiğini belirtiyor. Yenigün, sözlerini şöyle sürdürüyor:

“Gelişen ve kalkman Pakistan’ın 2017 yılı ve sonrasında inşaat ve özellikle enerji alanında yatırımlara devam edeceği göz önüne alındığında, Türk firmaları açısından yüksek potansiyel vaat eden bir pazar olduğunu düşü- nüyoruz. Pakistan bürokrasisinin Türk firmalarına bakış açısı son derece olumlu. Hükümet enerji projelerine yönelik çok ciddi teşvikler sağlıyor. Henüz temel enerji kaynağı olarak kurulu bir doğalgaz hattı yok. Bu konuya yönelik İran ile projelerin olduğu biliniyor. Önümüzdeki dönemde enerji alanında farklı açılımlar olabilecek. Bu yönde geliştirilecek projeler Türk firmalarına da açık.”

Körfez Ülkelerinde İş Kurmak başlıklı makalemizide beğeneceğinizi umuyorum.