Perakende sektörünün en büyük dinamosu AVM’ler
Perakende sektörünün dinamosu olan AVM’Ierde bu yıl birçok proje hayata geçirilecek. Kimi yeni yatırımla kiralanabilir alanını büyütmeyi planlarken, kimi de marka karmasını yeniden şekillendirecek…
GEÇEN yıl olduğu gibi 2015’te de özellikle iç piyasayı perakende sektörünün sürüklemesi bekleniyor. Perakende sektörünün en büyük dinamosu ise AVM’ler (alışveriş merkezleri). Bu yıl açılacaklarla birlikte Türkiye genelindeki AVM sayısı 350’yi geçecek. Gerek kiralanabilir alan büyüklüğü gerekse ziyaretçi sayısıyla öne çıkan AVM’lerin yöneticileri bu yıl organize perakende sektöründe en az yüzde 10 büyüme bekliyorlar. Birçoğunda kapasite büyütmek amacıyla yenileme yatırımları başlamış durumda. Perakende sektörünün en dinamik segmenti olan AVM’lerin yöneticilerine, 2015 beklentilerini sorduk…
İçeriğe Ait Başlıklar
“HER İKİ TURİSTTEN BİRİNİ HEDEFLİYORUZ”
Türkiye’nin ilk ve tek tema parkı olma özelliğine sahip Vialand, özellikle yabancı turistlerin çekim merkezi olmayı planlıyor. Vialand Genel Müdürü Tolga Alişoğlu, Türkiye’de hiç şubesi olmayan, özellikle Ortadoğu pazarında yer alan markaların ilk şubesinin Vialand’da yer aldığını hatırlatıyor. Yabancı turistlerin en çok alışveriş yaptıkları AVM’lerden birinin Vialand olduğunu belirten Alişoğlu, şöyle devam ediyor:
“İstanbul’a gelen her iki turistten birini Via-land’a çekmeyi amaçlıyoruz. Orta vadedeki hedeflerimizden biri de İstanbul’a gelen turist sayısını yüzde 15 artırmak. 2015’te 4.5 milyonu turist olmak üzere toplam 30 milyon ziyaretçi bekliyoruz. 2014 sezonuna iki yeni ünite ile merhaba demiştik.
Üç saniyede 110 km hıza çıkarak dünyanın en fazla adrenalin yaratan dördüncü roller coaster’ı olan ‘Nefeskesen’ ile Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u fethini insansı robotlarla anlatan ‘Fatih’in Rüyası’ ünitelerine yaklaşık 40 milyon dolarlık yatırım yapıldı. En büyük kentsel dönüşüm merkezinde yer aldığımız için sosyokültürel olarak bir değişim merkezindeyiz. Güçlü marka karmamızla bölge ekonomisine katkı sağlamaya devam edeceğiz.”
“GENEL SEÇİMLER OLUMSUZ ETKİLEMEZ”
Türkiye’nin ilk AVM’si olan Galleria, geçen yılı bir önceki yıla göre küçük de olsa büyümeyle kapatmayı başardı. Galleria AVM Genel Müdürü Haşan Ardıç, bu yıl perakende sektörüne biraz da genel seçimlerin yön vereceğini söylüyor. “Eğer hükümet seçime kadar mali politikalarını bir derece gevşek tutarsa, bir miktar enflasyonist bir strateji uygularsa, bu uygulamalardan ilk olarak perakende sektörü ivme kazanır” diyen Ardıç, şunları söylüyor: “Makroekonomik politikalar aynı tutarlılıkla uygulanırsa perakende satışların hacmi daralacaktır. Galleria olarak marka karmasının günün koşullarına uyarlanmasına ilişkin çalışmalarımızı sürdüreceğiz. Bu nedenle, ülkenin ilk açılan AVM’si olarak yine revaçta olmaya devam edeceğiz ve kişi başına en çok alışverişin yapıldığı AVM’lerden biri olma özelliğimizi sürdüreceğiz.”
Son yıllarda perakendede dikkat çeken gelişmelerden biri de internet satışlarındaki hızlı artış. A Plus AVM Genel Müdürü Bülent Arı da bunun altını çiziyor. “Perakende sektöründeki firmaların 2015 yılında e-ticarete daha çok önem vereceklerini ve yurtdışmda yeni pazarlar arayacaklarını tahmin ediyorum” diyen An, bu yıl bazı uluslararası markalara da yer vereceklerini ifade ediyor. Arının 2015 yılma ilişkin değerlendirmesi şöyle: “Bu yıl özellikle çocuk eğlence alanlarının genişletilmesi ve yenilenmesiyle ilgili çalışmalarımıza ağırlık vereceğiz. Yeni yatırımlarla mevcut alanlarımızın kullanımı artırılacak. Alışveriş merkezimizin dış cephesinde ve Konaklar bölgesindeki alanda yenileme peyzaj çalışmaları yaptık”
BİRLEŞME VE SATIN ALMALAR
Novada Ataşehir AVM Müdürü Kadir Cebeci ise bu yıl perakendede yeni satın almaların ve birleşmelerin görüleceğine işaret ediyor. Bunun sektörü daha da hareketlendireceğini belirten Cebeci, sözlerini şöyle sürdürüyor:
“Türkiye 2014 yılında perakendede, özelliklede gıda perakendesi alanında rekabetçi bir yapıya girdi. Bu durumun bu yıl da devam edeceğini düşünüyorum. Dünyanın içinde bulunduğu ekonomik tablo itibariyle Avrupa’daki birçok perakende şirketinin şirket değerlemeleri açısından ucuz kaldığı kanısındayım. 2015 yılında yeni yabancı şirket satın almalarının, birleşmelerin olabileceğini düşünüyorum. AVM’mizde 2015’te de çocuk ve kadın temalı etkinlikler, sosyal ve kültürel çalışmalar, sergiler, tiyatrolar ile ziyaretçilerimizin beğenisini kazanmaya çalışacağız. Bu yıl ziyaretçilerimiz şaşırtıcı yenilikler ve cazip fırsatlarla karşılaşacak.”
2015’e iddialı geren AVMTerden biri de Akbatı. Geçen yılı yaklaşık 10 milyon ziyaretçi sayısıyla kapattıklarını belirten Akbatı AVM Müdürü Levent Çanakçık, bu yıl yüzde 25 ciro artışı hedeflediklerini söylüyor. Çanakçık, “Türkiye, hızla gelişen gayrimenkul sektörü ve dinamik nüfus yapısıyla perakende sektörü için büyük potansiyele sahip bir ülke. Kiralanabilir AVM alanının 2015 sonuna kadar 11 milyon metrekareyi geçmesi öngörülüyor. AVMTer artık fonksiyonelliklerinin yanı sıra, mimarisiyle, farklılaşan hizmet kalitesiyle de öne çıkıyor. Özetle, AVMlerin perakende sektöründeki yeri ve önemi giderek artıyor. Stratejik büyüme planlarımız doğrultusunda farklı yaş gruplarını ve ilgi alanlarını dikkate alarak tasarladığımız projelerimize önümüzdeki dönemde de hız kesmeden devam edeceğiz” diyor.
ANADOLU’DA DA BÜYÜME SÜRÜYOR
Perakende sektöründeki büyüme sadece İstanbul’da değil, Anadolu şehirlerinde de tüm hızıyla sürüyor. Samsun Lovelet AVM Genel Müdürü Nazlı Özdemir, sektörde bu yıl yüzde 10 büyüme bekliyor. Karadeniz Böl-gesi’nin tümünü hizmet vermeyi planladıklarını ifade eden Özdemir, şunları söylüyor:
“Kurulacak feribot hattıyla Gürcistan ve yakın ülkelere de ulaşmayı hedefliyoruz. 2015 yılında AVM’mizin giriş bölümünde çevre düzenleme çalışmalarımız olacak. Ayrıca ortak alanlarımızda peyzaj çalışmalarına başladık. Bunlar önümüzdeki günlerde tamamlanacak. Bir diğer çalışma da AVM üst kapaması. Bu projeyle ilgili çalışmalara başlandı. 2015’in ilk aylarında tamamlamayı planlıyoruz.”
Kayseripark AVM Genel Müdürü Taner Aydın da 2014 yılını ciro ve ziyaretçi sayısı bakımından beklentilerinin üzerinde kapattıklarını, 2015 yılına da büyük bir beklentiyle girdiklerini belirtiyor. Aydın, “Türk perakende sektörü büyüklüğünün 2015’te 421 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Fiziki / koşullarımızda ya- / pacağımız çalışmalardan tutun, alışveriş kampanyalarımıza kadar her konuda odak noktamız ziyaretçilerimiz olmaya devam edecek.
Lokasyon avantajımıza paralel olarak güçlü marka karmamıza ziyaretçilerimizin beklenti ve istekleri doğrultusunda yeni markalar dahil etmeye devam ediyoruz” diyor.
Osmaniye’deki Park 328 AVM Genel Müdürü Mustafa Yalçın ise bu yıl sosyal sorumluluk projelerine daha fazla ağırlık vereceklerini ifade ediyor. Yalçın’m bu yıla ilişkin değerlendirmeleri şöyle:
“Bölgenin tek AVM’si olduğumuzdan 2015 genel seçimlerinden etkileneceğimizi düşünmüyoruz. Ciro ve ziyaretçi sayılarındaki sürekli artıştan dolayı bu yıla ilişkin herhangi bir daralma öngörmüyoruz. AVM’mizin yakaladığı dinamizmi ve yüksek büyüme oranını önümüzdeki dönemde de sürdüreceğine inanıyoruz.”
Hulusi BELGÜ / Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği (AYD) Başkanı
Sektör 90 milyar TL ciroya ulaşır
Türkiye genelinde toplam aktif AVM sayısı 338’e ulaştı.
2015 yılında bu sayının 355’e yükseleceğini tahmin ediyoruz. 2014’te toplam kiralanabilir alan büyüklüğü 9.8 milyon metrekareye ulaştı. Cirosal olarak büyümeye baktığımızda ise 2014 yılsonu tahminimiz 75 milyar TL. Bu rakam 2013’te 60 milyar TL olarak gerçekleşmişti.
2015 yılında cirolarda artışın devam edeceği görüşündeyiz. Sektörümüzün 2015’te ortalama 90 milyar TL’lik ciroya ulaşacağını tahmin ediyorum.
Sektör her geçen gün büyüyor. Yatırım tarafından baktığımızda, yabancı yatırımcı ilgisi devam etmekle birlikte bu ilginin iş geliştirmeden daha çok halen açık alışveriş merkezlerinin satın almasına dönük olacağı inancındayız. 2015 ve sonrasında alışveriş merkezlerinde yeniden yapılanma ve mimari güncellemeleri de görmeye başlayacağız. Yeni açılacak AVM’lerle şu anda 9.8 milyon metrekare olan kiralanabilir alanın 10.5 milyon metrekare civarında bir rakama ulaşacağını söyleyebiliriz.
Selda EREMSOY / Capitol AVM İcra Kurulu Üyesi
Köklü değişiklikler planlıyoruz
AYD Algı Araştırmaları ve kurumsal olarak araştırma şirketleriyle yaptığımız çalışmalar 2015 yılında başta giyim olmak üzere özellikle parfümeri ve kozmetik sektörlerinin perakendede başrol oyuncuları olacağını gösteriyor. Ayrıca, 2013 ve 2014 yıllarını baz alırsak, tüketicinin yeme-içme alışkanlıklarının son yıllardaki değişimi ve dışarıda yemek yeme sayısının aylık bazda artış göstermesi, bu sektörün de kendi içinde büyüme kaydettiğini ortaya koyuyor. Gelecek dönemde bu eğilimlerin daha da güçleneceğini söylemek yanlış olmayacaktır.
2015 yılı bizim açımızdan renovasyon çalışmalarının hız kazanacağı, yoğun değişimleri planladığımız önemli bir yıl olacak. Bu yıl çehremizin değişeceği güzelleşeceği bir dönem olacak. 2016’da tamamlanması hedeflenen bu çalışmalarla ziyaretçilerimizin Capitol’de görmek istediği yeni markalara ev sahipliği yapacağız. Kiralanabilir alanlarımıza olan talepleri, yeni mağaza alanları yaratarak karşılıyoruz.
Berna YÜKSEL / Olivium Outlet Çenter Genel Müdürü
“Ziyaretçi hedefimiz yıllık 13 milyon”
Bu yıl toplam ciroda 2013 yılına kıyasla ortalama yüzde 24, ziyaretçi sayısında yüzde 17, yabancı turist sayısında ise yüzde 67 oranında artış yaşadık. 2015’te yıllık ziyaretçi sayısını 13 milyon bandına oturtmayı hedefliyoruz. Cirolarda ise yüzde 30’un üzerinde artış hedefliyoruz. Yabancı turist operasyonlarına çok daha fazla ağırlık vermek yine planlarımız içerisinde. Kentsel dönüşümün önemli bir parçası olan Zeytinburnu ilçesinin silueti günden güne hızla değişim gösteriyor. Bu değişim beraberinde bazı ihtiyaçlar doğurmakta. Orta vadede bu ihtiyaçların neler olabileceğini tespit edip bu doğrultuda mimari değişimler gerçekleştirip bölgenin ilk ve tek alışveriş merkezi olarak bu dönüşümün önemli bir parçası olmayı amaçlıyoruz. Marmaray projesi ile Anadolu yakası ile aramızdaki mesafe ve ulaşım süresinin kısalması Olivium Outlet için yeni hedef bölgeler doğurdu. Bunu faydaya çevirmek için kolları sıvadık. Yerel belediye ile dinamik işbirliğimiz devam ediyor.