Perakendede dijital dönüşüm
YURTDIŞI ATAĞI
Eylül 2015’te online satış kanalını hayata geçiren Koton, bu yıl 45’in üzerinde ülkeye Türkiye’den ürün göndermeye başlayacak. Şirket yönetiminin hedefi site deneyimini daha da iyileştirmek ve mobil uygulamaları devreye almak. Ayrıca site içeriğini ürün ve ürün dışı katma değerli içerikle zenginleştirme planı da söz konusu.
Yapılan araştırmalara göre internette en çok alınan ürünlerden biri ayakkabı. Türkiye ve yakın coğrafyalarda 450’nin üzerinde mağazası olan ayakkabı perakendicisi FLO Mağaza-cılık’ın toplam cirosunun yüzde 4’ü online kanaldan geliyor. FLO Mağazacılık E-ticaret Direktörü Zeynep Dura, beş yıl içinde bu oranı yüzde 10’a çıkarma hedefinde olduklarını söylüyor. Geçen yıl yaptıkları yeni altyapı yatırımının hemen ardından omnichannel stratejisini hayata geçirmeyi hedeflediklerini söyleyen Dura, konuşmasını şöyle sürdürüyor: “2017 yılı FLO için dijitalleşme yılı olacak. Amacımız, müşteri deneyimini hem fiziksel hem de online mağaza üzerinden kurgulamak ve FLO’nun her kanaldaki dijitalleşme ajandasını yönetmek. Mobil aplikasyonumuzu bu yönde çok verimli kullanmak istiyoruz. Onun dışında dijital kanallara olan pazarlama yatırımını sürekli op-timize etmek peşindeyiz.”
GIDADA YAYGIN DEĞİL
Perakende sektöründeki en yüksek ciro oranı süpermarket kategorisinde. Ancak en büyük organize gıda perakende şirketlerinin birçoğunun henüz online satışı yok. Örneğin bu alanın en büyükleri olan A-101 ve BlM’in online satışı bulunmuyor. Dahası, A-101 CEO’su Erhan Bostan, orta vadede online satış yapmayı düşünmediklerini söylüyor.
Migros ise bu alanda online satışa ilk başlayan şirket. Migros Sanal Market’in 1997 yılından bu yana hizmet verdiğini söyleyen Migros Ticaret A.Ş E-Ticaret Direktörü Rıza Gürler, bunun yanı sıra market alışverişi konusunda Türkiye’nin ilk mobil uygulamasını hayata geçiren şirket olduklarının da altını çiziyor. Yurt-dışında da Ramstore mağazalarının yer aldığı Kazakistan’da online satış pilot çalışmalarına başladıklarını belirten Gürler, Migros Sanal Market’in bazı bölgelerde cirolarının yüzde 10’unu geçtiğini ifade ediyor. Şu anda 24 ilde müşterilerin siparişlerini kapıya teslim ettiklerini dile getiren Gürler, sektörde click & collect uygulamasını da ilk Migros’un başlattığını söylüyor.
Yerel gıda perakende markalarının online satış konusunda daha aktif olması ise dikkat çekici. Örneğin Sarıyer Market’in sahibi İhsan Korkmaz, şu anda 11 mağazaları olduğunu ve 2006 yılında açtıkları online satış kanalının ciro içindeki payını her yıl artırdığını söylüyor. 2016’da online satışın ciro içindeki payının yüzde 7 olduğunu belirten Korkmaz, beş yıl sonra bu oranın yüzde 25 olmasını hedeflediklerinin altını çiziyor.
E-ticaret içerisindeki payı henüz küçük olsa da süpermarket kategorisinin önümüzdeki dönemde en hızlı yükseliş gösterecek kategorilerden biri haline gelmesinin beklendiğini de bu noktada söyleyelim.
TEKNOLOJİ HIZLI BÜYÜYOR
Teknoloji ürünleri de online kanalda en çok satın alınan ürünler arasında. Bu nedenle teknoloji marketleri online satış platformlarına ciddi yatırım yapıyor.
Toplam cirosu içinde online satışların aldığı pay en yüksek olan teknoloji marketi Bimeks. Şirketin cirosunun yüzde 12’si online satışlardan geliyor. Gelecek beş yılda online satışların toplam cirodaki payının yüzde 30’a ulaşması öngörülüyor.
2003 yılında online satış kanalını açan Teknosa’da e-ticaretin toplam cirodaki payı geçen yıl yüzde 5’ti. Son üç yılda online alışverişte sepetin 3 kat büyüdüğünü söyleyen Teknosa Genel Müdürü Bülent Gürcan, “Click & collect payımız, yani müşterilerimizin internetten sipariş edip mağazadan satın alma oranı yüzde 25’i geçti” diye konuşuyor.
2013 yılında online satış kanalını açan MediaMarkt Türkiye’nin icra kurulu başkanı Yenal Gökyıldırım, “Online satışlarımız geçen yıl toplam grup ciromuzun yüzde 9’unu oluşturdu. Online ciromuzda önceki yıla göre yüzde 30 büyüme kaydettik” diye konuşuyor. Şirket geçen yıl e-ticaret yatırımlarıyla bu hızlı büyümeyi yakaladı. Satış kanallarını çoğaltarak tüketicilere çok kanaldan alışveriş deneyimi yaşatmak için çalışan şirket, bu kanalları da birbirine projelerle bağladı. Geçen yıl tüketicilerin online alışveriş yaptıktan sonra ürünü mağazadan teslim alabilmelerini sağlayan ‘pick-up’ uygulamasını başlattıklarını söyleyen Gökyıldırım, “Kesintisiz çoklu kanal hizmeti ve mağazalarımızdaki dijitalleşme ile beraber baştan sona servis ağının entegrasyonunu da yatırım önceliklerimiz arasında konumlandırıyoruz” diyor.
Onlinea yeni girenler
• Fiba Perakende Grubu, Gap.com.tr ve Bananarepublic.com.tr online projelerini Türkiye’de 2012 yılında hayata geçirdi. Grup çok yakında Türkiye Marks & Spencer online satışı da ekleyerek büyümesine devam etmeyi planlıyor. Fiba Perakende Grubu’nun beş yıl sonrası için hedefi ise online platformların cirodan aldığı payı yüzde 20’ye çıkarmak.
• Geçen ay Türkiye’de uzun zamandır beklenen online mağazasını açan H&M, burada mağazadaki koleksiyonların aynısını sunacak. H&M Türkiye Ülke Müdürü Thomas Coeliner, “Yeni yatırımla birlikte Türkiye’nin her yerinde tüketiciye bir tıkla modamızı ulaştıracağız. Bu yatırım Türkiye pazarına inancımızı da gösteriyor” diye konuşuyor.
• Bu yıl online satış kanalını açacak bir diğer şirket ise Yataş olacak. Şirket, bu kanalda yapacağı satışların toplam cirosunun yüzde 8’ine çıkmasını bekliyor.
Bisse, görsel efektler kullanacak
internet üzerinden satış kanalını Türkiye’de ilk oluşturan markalar arasında yer alan Bisse, yeni bir online satış kanalı kurmaya hazırlanıyor. Şirket, vitrininin çok hızlı değişeceği, ödeme sisteminden görsel efektlere kadar tüm iş kademelerinde fark oluşturacak bir sitenin hazırlığını yürütüyor. Genel ciro içinde halihazırda yüzde 2 olan online satışların oranı, yeni sitenin devreye girmesiyle birlikte ilk etapta yüzde 10’a çıkarılacak. Online satış kanalı beş yıl içinde de en çok satan üç mağaza arasına sokulacak. Bisse Genel Müdürü Hakan Gökçe, “Sektördeki online satış siteleri detaylarıyla incelendi. Hız ve teknolojinin ön planda olduğu, görsel efektlere dayalı yepyeni bir sistemi bu yıl içinde devreye alacağız. Türkiye’nin yanı sıra dünya genelinde de bölgesel hizmetler sunacağız” diyor.
Click & collect yükselişte
Positive A Dijital Approach, dijital dönüşümde perakendecilere çözüm ortağı olan bir şirket. Positive A Dijital Approach Kurucu Ortağı Caner Istı, önümüzdeki günlerde özellikle müşterileri tekilleştirerek, ister web ister mobil isterse de mağaza da onları tanıyarak kişiselleştirmiş çözümler sunan uygulamaların ön plana çıkmasını beklediklerini söylüyor. Perakende markalarının küçük metrekarelerde verimliliği artırmaya yönelik mağaza içi dijital satış ekranlarını kullanma oranlarının artacağını söyleyen Istı, önümüzdeki beş yıl içerisinde e-ticaret ve mobil ticaret gibi satış kanalı ayrımlarının olmayacağı inancında. Tüketicilerin marka deneyimini yaşarken markanın imkan olarak sunduğu tüm kanalları aktif şekilde kullanacaklarına değinen Istı, konuşmasını şöyle sürdürüyor: “Yakın zamanda markalar hizmet ağlarını genişletebilecekler, farklı teslimat seçenekleriyle müşterilerine kesintisiz deneyim yaşatacaklar. Ürünü internetten satın alıp fiziksel mağazadan teslim almayı ifade eden click & collect, online alışveriş sürecinin önemli bir parçası haline geliyor. Forrester’ın bir araştırmasına göre satın alma kararı alınırken yüzde 59’luk bir oran ile kargo en önemli faktör. Bir diğer araştırmada ise tüketicilerin yüzde 44’ü mağazadan teslim seçeneği bulunursa online alışveriş yapabileceğini söylüyor. Türkiye gibi alışverişin sosyal hayatın bir parçası olduğu ülkelerde click & collect gibi online ve offline’ı birleştiren senaryoların başarıya ulaşacağına inanıyorum. Bugün click & collect yöntemini tercih eden tüketicilerin önemli bir kısmı, ürünü mağazadan alırken mağaza içinde de ayrıca harcama yapıyor!’
DEFACTO CEO’SU İHSAN ATEŞ
“100 ülkede online satış yapacağız”
“2016 yılında pek çok farklı kanaldan, farklı yöntemlerle alışveriş fırsatı sunan omnichannel uygulamasını Türkiye’de başlattık. E-ticareti önemli yatırım alanlarımızdan biri olarak görüyoruz. Türkiye dışında hizmet verdiğimiz ülkelerde de kendi e-ticaret sitemiz üzerinden satışlara başlamayı, omnichannel uygulamalarını genişletmeyi ve Amazon, e-bay gibi global sitelerle de satış ağımızı büyütmeyi planlıyoruz. 2025 yılma geldiğimizde 100 ülkede online satış yapacak şekilde yatırımlarımızı sürdürüyoruz. Özellikle mağazalarımızın olmadığı ülkelerde, Türkiye’den online satış yapmayı hedefliyoruz. Bu kapsamda ilk adımlarımızı attık ve Ortadoğu, Kuzey Afrika ve Avrupa’da kargo anlaşmalarını imzaladık. 20l6’da ABD’de 46 eyalete ürün gönderdiğimiz Amazon’daki satışlarımızın yanı sıra bu yıl Lamoda ile de Rusya’da online satışlara başlayacağız.”
ETİD YÖNETİM KURULU BAŞKANI ’IAKAN ORHUN
“Mağaza satışını da artırıyor”
E-TİCARETİN AVANTAJLARI Birçok şirket açılan her AVM’de yer almak yerine yalnızca kârlı lokasyonlarda bulunma eğilimi gösteriyor. Bu da müşterilerine uzak kalmalarına neden oluyor, işte bu noktada iyi bir e-ticaret yönetimiyle bunu kompanse edebilen perakendeciler, rakiplerine göre avantaj sağlıyor. E-ticaret kanalının tek işlevi satış değil. Burada sağlanan sinerji mağaza satışlarını da olumlu etkiliyor.
NELERE DİKKAT EDİLMELİ? Öncelikle bu sektörde mükemmellik şart! Süreçleri çok iyi kurmaları, en az üç yılı kapsayan kusursuz iş planı oluşturmaları ve müşteri beklentilerinin üzerine çıkmaları gerekir. Girilmesi düşünülen sektördeki mevcut iş modellerinin kopyalanması ilk başta çekici gelebilir ancak iyi bir marka yaratmak, müşteri için önemli faydalar ortaya koymak ve yaratıcı uygulamalar geliştirmek, e-ticaret sektöründe kalıcılık için olmazsa olmazlar arasında.
ÖNE ÇIKAN UYGULAMALAR Trendlere baktığımızda online kanallarda kişiselleştirme, sosyal medya pazarlaması, operasyonel mükemmellik yönündeki çalışmalar ve big data ön plana çıkıyor. Bunun yanı sıra mağazalarda dijital araçların kullanımıyla ilgili birçok inovasyondan bahsetmek mümkün. Tüm bunlar mağazalardan daha iyi veri alınmasını ve böylelikle kullanıcılara daha iyi hizmet verilmesini sağlayacak.
Sosyal medya satış kanalı oluyor
Sosyal medyanın gelişimi ve tüm dünyada gördüğü rağbet, farklı sektörlerde de etkisini hissettirmeye devam ediyor. Türkiye’nin sosyal medya hizmetleri alanındaki önemli şirketlerinden Crovu’nun açıklamış olduğu son istatistiklere göre, 2017 yılında tam anlamıyla e-ticaret sektöründe sosyal medya rüzgarı esiyor. Araştırmaya göre 2017’nin ilk üç ayında e-ticaret sektöründe yapılan satışların yüzde 27’si sosyal medya paylaşımları üzerinden gerçekleşti.
Büyük ve orta ölçekli firmaların internet üzerinden yaptığı satışlarda genel reklamlara alternatif olarak sosyal medya üzerinden yapılan viral reklam ve paylaşımlarda büyük bir artış gözleniyor. Kullanıcıların gözünde sıradan bir reklamdan çok daha farklı bir izlenim bırakan çalışmalar, süreçlerin satışa dönüşmesinde büyük bir rol oynuyor.
Özellikle sosyal medyayı aktif olarak kullanan e-ticaret sitelerinin son yıllarda sosyal medya üzerinden elde ettiği kazançlarda büyük bir artış görülüyor. Birçok e-ticaret sitesi, ürünlerini sitelerine koymadan önce sosyal medya hesaplarından paylaşarak kullanıcılardan yorumlar alabiliyor, bu yorumlara göre beklenen dönüşümlere karar verebiliyor ve direkt olarak yapılan sosyal medya paylaşımlarından satış elde edebiliyor.
