Restoran ve Kafelerde Mönü’nün Önemi
Bir şeyler yemek ya da içmek için oturduğunuz kafe ve restoranların mönülerine dikkatle baktınız mı hiç? Biz baktık ve çoğunun özensiz olduğunu gördük. Ancak mönüye önem veren işletme sayısı artıyor, tasarımcılar da yeteneklerini sergiliyor…
ŞIK restoranların ya da iç mekan tasarımı ile dikkat çeken kafelerin pek çoğu mönü söz konusu olduğunda aynı özeni göstermiyor. Halbuki müşterilerin mekana geldiğinde ilk yaptığı şeylerden biri mönü istemek. Aslında mönü o kadar önemli ki, müşterinin iştahım da artırabilir, hevesini de kırabilir. Bu durumu dikkate alarak çoğumuzun fark etmediği, etse de ilgilenmediği mönü konusunu yakından incelemek istedik. Zira hem Türkiye’de hem de dünyada görünüşü ve içeriği ile fark yaratan pek çok mönü çeşidi mevcut. Örneğin zarf içinde mektup şeklinde gelen ya da not defteri gibi görünen mönü tasarımları oldukça dikkat çekici. Ancak ne yazık ki Türkiye’de mönü tasarımları işletmecilerin öncelik listesinin sonlarında yer alıyor.
“MÜŞTERİYİ YÖNLENDİRİR”
Mönü tasarımları yapan Yavuz Demiryaş da mönü tasarımının restoran ve kafeler tarafından atlanan önemli bir mevzu olduğunu vurgulayarak, “Yeni oluşum sürecindeki restoran ve kafe benzeri markalar, birinci önceliği iç mimari tasarıma verdiklerinden mönü tasarımı maalesef son aşamalara bırakılıyor” diye konuşuyor. Masada ağırlanan müşteriyi memnun etmek açısından mönülerin büyük rol oynadığını ifade eden Demiryaş bunu şöyle açıklıyor:
“Çünkü komi, garson, lezzet danışmanı gibi personellerin görsel eksikliklerini masa mönüleri tamamlıyor. Hatta hiçbir personele ihtiyaç duyulmadan mönüler tek başına müşteriyi yönlendirebiliyor.”
“İŞLETMENİN KİMLİĞİ”
Cesars Ajans Koordinatörü Tarık Keçe de birçok mekanda neredeyse aynı tip ve mekanın kalitesiyle orantısız mönüler görüldüğünü vurgulayarak başlıyor sözlerine. “Bunu işletme sahiplerinin mönünün önemini gözden kaçırmalarına bağlıyorum” diyen Keçe, mönülerin işletme sahipleri tarafından fazla önem arz etmeyen bir ayrıntı olarak algılandığını fakat mükemmelliğin o ayrıntılarda gizli olduğunu söylüyor. Sektörde 15 yıllık deneyime sahip Keçe gördüğü en büyük yanlışlardan biri olarak mönülerin açılışa birkaç gün kala halledilmeye çalışılması olduğunu ifade ediyor.
Ajans 4 Art Direktörü Kadir De-mirtaş, mönü tasarımının işletmenin kimliğini yansıttığı için son derece önemli olduğunun altını çiziyor. Çok basit ve ucuz bir mönünün işletmenin prestijini sarsacağını kaliteli tasarıma sahip şık bir mönünün ise fark yaratabileceğini söylüyor.
“BİR ÇOK FONKSİYONU VAR”
Mönülere sadece fotoğraflardan ve rakamlardan oluşan metinler olarak bakmak yanlış. Zira mönü müşteriye mekanın mutfak kapılarını açan bir araç. Dolayısıyla bu aracı doğru kullanmak ya da potansiyelini doğru değerlendirmek işletme sahiplerinin ve tasarımcıların elinde.
Tarık Keçe mönü tasarımlarının iyi ve kullanışlı olmasının hem işletmeye hem de müşteriye sayısız fayda sunduğunu söyleyerek az önce belirttiğimiz noktaları detaylandırıyor. Keçe mönünün fonksiyonlarını şöyle açıklıyor.
“İyi bir kokteyl mönüsü örneği üzerinden gidelim. İçinde 50 çeşit kokteyl olan bu mönünün görselleri başarılı olursa müşteri daha hızlı karar verir, daha önce hiç denemediği kokteylleri de görüp denemek ister. Getirilecek olan siparişin neye benzediği hakkında fikir sahibi olur, içeriğini ve fiyatını görüp diğer alternatifler arasından seçim yapabilir. Bazı müşteriler için ne istediğine karar vermek stresli bir süreçtir. Karmaşık, işlevsiz, kategorize edilmemiş, görsellerle desteklenmemiş kısacası başarısız mönüler, bu süreci daha da zorlaştırabilir, iyi bir mönü ise tam tersi bir etki yapar ve işleri kolaylaştırır. Bu da müşterinin o mekanda rahat hissetmesini ve mekanla arasında pozitif bir bağ oluşmasını sağlar. İşletme açısından da pratiklik, hız ve müşteri memnuniyeti olarak geri dönüşüm sağlanır.”
HEDEF KİTLE BELİRLEYİCİ
Yavuz Demiryaş da mönülerde kullanılan fotoğrafların kaliteli olması gerektiğine vurgu yapıyor. Profesyonelce çekilmiş fotoğraflarla hazırlanan mönülerin müşteride iştah açıcı bir his uyandıracağını belirten Demiryaş, mönülerde bilgilendirici dipnotlar kullanılması gerektiğini söylüyor. Bu şekilde müşteriye lezzet tavsiyesinde bulunulmasının markayı daha bilinçli ve profesyonel kılacağını vurgulayan Demiryaş, “Müşteriye ürünlerin bulunduğu vitrinleri tek tek gezdirmek ve ayakta karar vermesini istemek işletmeye ciddi zarar verir. Mönü tasarımının iyi ve kullanışlı olmasıyla müşterinin rahat karar vermesi sağlanır. Bu da markaya değer katar” diyor.
Peki, iyi ve kullanışlı mönü nasıl olmalı?” Bu soruya Kadir Demirtaş, “işletmenin kurumsal kimliğine zarar vermemeli? olarak cevabını veriyor. Demirtaş kurumsal renklere aykırı veya zıt renklerin tercih edilmemesi gerektiğini belirtirken mönüde yer alan fotoğrafların kesinlikle yerinde çekilmesi, internetten bulunup konulmaması yönünde uyarılarda bulunuyor.
“İŞLETMENİN KONSANTRE HALİ”
Tarık Keçe de doğru mönü tasarımının işletmenin karakteri ile başladığını söylüyor. Bunu şu örnekle açıklıyor Keçe: “Bir kebapçı mönüsü ile şarap evi mönüsü hem mekan hem de hitap ettikleri kesim olarak farklı karakterdeler. Dolayısıyla mönü tasarımları da farklı olmalı. Mönüler, işletmelerin konsantre halidir. O yüzden tasarım sırasında önce işletmenin karakteristik çizgisi analiz edilmeli. İkinci sırada ise müşteri kitlesi gelir. Yaş, eğitim, gelir, zevk düzeyi, cinsiyet… Hepsi birer kriterdir. Bir AVM’de et döner satıyorsanız daha genele hitap eden, daha basit, daha okunaklı ve anlaşılır mönüler işinizi kolaylaştırır.
Boğazda lüks bir balık restoranıysanız ve müşteri profiliniz daha elit kesimse mönünüzde şıklık, orijinallik, sanatsal öğeler, dokunsal kalite hissi, daha özel yazı karakterleri sizin için daha doğru olacaktır. Müşteri alışkanlıklarıyla paralel bir sayfa düzeni ve ürün sıralaması da yapılması gerekir.” Keçe iyi bir mönünün müşterinin aradığını hemen bulabildiği tarzda olması gerektiğini sözlerine ekliyor.
OKUMASI KOLAY OLMALI
Son dönemde özellikle et ağırlıklı mönüye sahip işletmelerde tahta malzeme kullanımı ağırlıkta. Bu trendi mönü tasarımlarında da görmek mümkün. Kadir Demirtaş da ahşap mönü tercih edenlerin sayısının arttığmı söylüyor. Çalışırken renk olarak işletmenin kurumsal renklerinin dışına çıkmamaya özen gösterdiklerini ifade eden Demirtaş, kahverengi, sarı, siyah, beyaz ve turku-az renklerinin ağırlıklı olarak kullanıldığını söylüyor. Font olarak da rahat okunması amacıyla tırnaksız düz karakterlerin tercih edildiğini belirtiyor.
Mönülerin işletmelerin tercihlerine göre farklılık gösterdiğinin altını çizen Yavuz Demiryaş ise, “Örneğin steak restoranlarında en çok vidalı sert karton kapak ve deri kaplama kapaklı mönü tasarımları tercih ediliyor. Bu mönülerin iç sayfalarında genelde 300 gram mat selefonlu kâğıt cinsi kullanılıyor ve tasarımda konsepte uygun koyu renklere yer veriliyor. Ürün fotoğrafları ise koyu zeminlerde retro konseptlerde çekiliyor. Bu mönünün tercih sebebi ise hem markayı daha ağır ve kaliteli göstermesi hem de mönünün çabuk deforme olmaması. Butik konseptte ev yemekleri sunan markalar ise daha renkli, sıcak, samimi tasarımlar tercih ediyor. Kafe ve fastfood markalarında ise daha kreatif, sınırların dışına çıkabilen farklı tasarımlar hakim. Bu tasarımlarda içerikler, renkli ve klasiğin dışında fontlar kullanılarak yazılır. Bu da markanın rakiplerine göre daha farklı olmasında rol oynar” diyor.
TASARIMLAR ÇEŞİTLENDİ
Mönü tasarımları işletmelerin tercihleri ve vizyonuyla paralellik gösteriyor. Tasarımcı kendi becerisi ve bilgisini katsa da görünen o ki son söz işletme sahibinin. Ancak vizyon sahibi bir işletmeci ile başarılı bir tasarımcının bir araya gelmesinden oldukça hoş ve farklı mönü çeşitleri çıkabiliyor. Tarık Keçe’nin ajansı da farklı tasarımlara imza atmış bir işletme. Şimdiye kadar yaptığı en farklı mönü tasarımları arasında Amerikan futbol topu şeklindeki mönüyü ve ünlü bir butik otel için hazırladıkları kütük şeklindeki mönüyü gösteriyor. Kadir Demirtaş da ahşaptan yelken formunda yaptıkları mönü tasarımını örnek olarak veriyor.
Tarık KEÇE / Cesars Ajans Koordinatörü
Çevreci kağıtlar tercih ediliyor
Son yıllarda en fazla tercih edilen mönü çeşitleri arasında geri dönüşümlü kağıtlar dediğimiz kraft kağıtlara yapılanlar var. Hem estetik anlamda hem de çevreci olması dolayısıyla tercih ediliyorlar. Hafif pürüzlü yüzeyi olan fantezi kağıt dediğimiz soft kağıtlar da tercihlerde önemli bir yer tutuyor. Font olarak okunaklı fontları öneriyoruz. Asla dengesiz fontlar kullanılmamalı. Örneğin,”Apple Symbols” ve türevleri, “Stone” ve türevleri çok kullanılan fontlar arasında. Benim favorim ise “Future MAC” fontları. Renk olarak kraft ve açık krem rengi tercih ediliyor. Kesinlikle açık tonları ve temizliğin, saflığın ve kalitenin rengi beyazı öneriyorum. Bu tarz mönü siparişleri steak house ve Nişantaşı’ndaki elit restoranlardan geliyor.