Rusya krizinin çaresi eski pazarlarda aranıyor

Turizm sektörü, krizleri yönetme konusunda en hızlı aksiyon alan sektörler arasında başı çekiyor. Sektör bu özelliğini 24 Kasım’da Rus savaş uçağının düşürülmesiyle Türkiye-Rusya arasında giderek derinleşen krize dönük de ‘panzehir’ olarak kullanacak.

Rusya ile Türkiye arasında ilişkilerin gerilmesi ve Putin’in 2016 yazı için “Türkiye’ye gitmeyin açıklamasının yanı sıra charter uçuşlarının kaldıniması, Türkiye için 3 milyon turist ile 9 milyar dolarlık turizm geliri kaybı anlamını taşıyor. Bu yıl yaz sezonu için Rusya pazarında yaşanan 800 bin kişilik daralmayla 5 milyar dolara yakın kayıp yaşandığı da tahmin ediliyor. Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Başkanı Davut Çetin, iki ülke arasındaki krizin devam etmesi halinde Antalya’da 70-80 bin kişinin işini kaybedeceğini söylüyor.

Daha önce çeşitli kriz dönemleri yaşayan turizm sektörü son krizde de hızlı bir biçimde aksiyon alarak Rus pazarından yaşanacak olan turist kaybını, 2-4 saatlik uçuş mesafesindeki pazarların paylarını artırarak telafi edecek.

RUS KAYBININ TELAFİSİ

Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜ-ROFED) Başkanı Osman Ayık, Krizlere alışık bir sektör olduklarını ve geçmişte de bu tür sıkıntılı günler yaşadıklarını belirtiyor. Ayık, Rusya ile yaşanan krizin turizme etkilerinin 2017’den sonra aşılabileceğini düşündüklerini, bu nedenle geleneksel pazarlardan aldıkları payı artırarak bu kaybı telafi etmeyi planladıklannı söylüyor. Osman Ayık, 2-4 saatlik uçuş mesafesindeki Avrupa, Ortadoğu ve İskandinav ülkelerine odaklanarak bu pazarlardan gelen turist sayısını artırmaya yönelik tanıtım çalışmalarına başladıklannı ifade ediyor.

Limak Hotels Koordinatörü Kaan Kavaloğlu, 2016 yılının Türk turizmi için zor ve yorucu bir yıl olacağını, Rus pazarı olmazsa kârlılık oranlarının neredeyse yan yarıya düşeceğini söylüyor. Kavaloğlu, turizmin ne kadar daralacağının Rus pazarının Türkiye’de ne kadar küçüleceğiyle doğru orantılı olacağını belirtiyor. Toplamda yüzde 20-25’lik daralma beklediklerini belirten Kavaloğlu, şöyle devam ediyor: “Rus pazarındaki düşüşü tamamen telafi etmek mümkün değil. Ancak Batı ve Doğu Avrupa, İngiltere ve iç pazar ile biraz telafi etmeyi planlıyoruz. Tanıtım ve pazarlamaya odaklanacağız. Kurlar bizim için çok önemli. 2016 ve 2017’de bizi zor günler bekliyor. Adımlarımızı geleceği düşünerek atmalıyız. Devletimizin tanıtımda daha fazla katkısını bekliyoruz.”

TELAFİSİ ZOR PAZAR

Cornelia Diamond Genel Müdürü Zafer Alkaya, “2016 yılı Türk turizmi için kolay bir yıl olmayacak. Rusya ile yaşanan kriz ve Avrupalı turistin bölgeyle ilgili genel anlamda tedirginliği nedeniyle zor bir sezon yaşayacağımız açık” diyor. Alkaya, yeterli rezervasyon akışı sağlanamaması halinde daralmanın kaçınılmaz olacağını, daralmanın boyutunun da önümüzdeki aylarda netleşeceğini ifade ediyor.

Zafer Alkaya, bu konuda şunlan söylüyor: “Rus pazarı Antalya turizmi için birinci pazar. 2014 yılında Antalya 3,5 milyon Rus turist aldı. 2015’te bu sayı 2,8 milyona düşse bile Rus pazarı Antalya turizmi için telafisi çok zor bir pazar. Rusya ile yaşanan krizde olumlu bir gelişme olmazsa, sıkıntıları telafi edebilmek için, alternatif pazarlan maksimum oranda zorlamamız gerekecek. Ruslar nasıl olsa geliyorlar anlayışı artık geçerliliğini yitirdi. Tüm pazarlan etkili bir biçimde markaja alma zamanı geldi.”

39 SEKTÖRÜ ETKİLEYECEK

Gloria Hotels Satış & Pazarlama Koordinatörü Mutlu Sağsözlü, 2016 yılının turizm ve turizmden beslenen 39 farklı sektör için çok sıkıntılı bir yıl olacağına dikkat çekiyor. Sağsözlü, “Sektördeki aktörlerin çoğunluğu banka kredileri ile çarkını döndüren ve kapasitelerinden çok daha hızlı büyümeye çalışan şirketler. 2015’te takribi kayıp 5 milyar dolan aşacaktır. 2016’da kayıp daha fazla olacaktır” diyor.

Muüu Sağsözlü, Türkiye’de turizm dendiğinde Antalya’nın akla geldiğini, Antalya’nın da yüksek sezonda Rus pa-zanna endeksli olduğunu söylüyor. Sağsözlü, özellikle Kemer ve Alanya bölgesinin Rus pazanna çok bağımlı olduğunu, 3 milyon Rus’un gelmemesi halinde 9 milyar dolarlık bir daralma yaşanabileceğini vurguluyor.

Mutlu Sağsözlü, kendi işleri için ise “Biz yumurtaları ayrı sepetlere koyan bir grubuz. Yeni pazarlardan ziyade yıllardır yatınm yaptığımız pazarlann önünü biraz daha açmayı, o pazarlardaki etkin pazarlama çalışmalanmızın geri dönüşlerini almayı bekliyoruz. Bu doğrultuda planlanmız hazır” diye konuşuyor.

DEVLET DESTEĞİ GEREKEBİLİR

2016 yılında devlet desteğinin diğer yıllara nazaran çok daha fazla önem kazanacağına dikkat çekiliyor.

Devletin zamanında önlem almaması halinde 2016’nın işsizlik ve beraberinde gelecek başka sorunlara gebe bir yıl olacağı vurgulanıyor.

Ayrıca özellikle Rusya’daki ve Avrupa’daki Türk bayraklı şirketlerin çok hızlı bir şekilde koruma altına alınması öneriliyor. Yurtdışmdaki Türk operatörlerin ellerindeki uçak gücünü yitirmemesi gerektiğine işaret ediliyor.

YATIRIM ENDİŞESİ

Elite World Otelleri Zincir Genel Müdürü Ünsal Şinik, 2016’da 2015’e göre yüzde 30 gerileme beklediklerini ifade ediyor.

Rusya’da iki otel yatırımı yapmak üzere arsa satın alıp inşaata başlama aşamasında olduklarını belirten Ünsal Şinik, şunlan söylüyor: “Ülkeler arası bu sürtüşmenin Rusya’ya güvenip yatırım yapmış bir şirket olarak faaliyetlerimizi etkileyemeyeceğini umuyoruz. İki yıl içinde Rusya’ya 90 milyon dolar yatırım yapacağız. Rusya’nın da ülkesine güvenip orada yatınm yapma karan alan yabancı yatınmcılan elinin tersi ile itmeyecek kadar aklıselim sahibi olacağını ümit ediyoruz.”

Ünsal Şinik, bu dönemde yeni pazarlara daha çok eğilip workshop ve satış ziyaretleri düzenleyeceklerini, iç pazara yöneleceklerini, dijital pazarlamaya yatınm yapacaklannı belirtiyor.

İÇ PAZAR ADIMLARI

Geçmişte yurtdışı pazarlarda yaşanan düşüşlerin iç pazarla telafisi gündeme gelirdi. Ancak şu dönemde Rus pazarında yaşanacak olan düşüşün iç pazarla telafisinin mümkün olmayacağına dikkat çekiliyor. Jolly Tour Yönetim Kurulu Başkanı Mete Vardar, “İç pazarda organize turlarla tatil yapanlann sayısı 5 milyon. Kendi tatilini planlayanlarla birlikte potansiyel 8 milyona çıkıyor. Bu sayıyı Türk halkını tatile alıştırarak 20 milyona çıkarabilirsek dış kaynaklı krizlere daha az duyarlı oluruz” diyor.

Mövenpick Hotel İstanbul Golden Horn Genel Müdürü Neyran Tan ise 2016 yılında güvenlik, politik ve ekonomik istikrar sağlandığı taktirde Türk turizminin rahatlayacağını belirtiyor. Tan, “Türkiye’ye seyahat eden ülkelerin riskli seyahat listelerinden çıkmamız gerekiyor. Rus turizmi daha çok güney otellerini etkiler. Ortadoğu ve Uzakdoğu pazarı alternatif olarak devam edecektir” diyor.

HANGİ GRUP NE YAPACAK

CORNELİA: Avrupa ülkeleri başta olmak üzere potansiyel barındıran pazarlan yakın markaja alacak.

ELİTE WORLD: Ortadoğu ve İran’ın yanı sıra Hindistan, Pakistan, Çin ve ! Türki Cumhuriyetler gibi hedef pazarlara daha çok eğilecek.

GLORİA: Ağırlıklı olarak Avrupa ; ülkeleri olmak üzere 110 ayrı ülkeden J turist ağırlayan marka, bu ülkelere J yönelik yaptığı yatırımların meyvesini J bu yıl yiyecek.

LİMAK: Uzun yıllardır pazarlamaya önem vererek birçok ülkede fuar ve roadshovvlara katılıyor. Online’da gücünü artıracak çalışmalar yapacak.

MÖVENPİCK: Alternatif pazarlar olarak Ortadoğu ve Uzakdoğu pazarlarına odaklanacak.