Rusya’daki kriz Türkiye’yi etkilemeye devam ediyor

Rusya’daki kriz Türkiye’yi etkilemeye devam ediyor. Krizin en çok vurduğu kesimlerden biri de Laleli, Merter ve Osmanbey’deki açık hesap çahşan tekstilciler oldu. Ağırhldı olarak Rusya’ya çahşan toptancı piyasaları, tahsilat sorununu çözmek için çaba harcıyor. İHKIB Başkam Hikmet Tanrıverdi, 5 bin 500 üyelerinden bin 500’ünün Rusya krizinden direkt etkilendiğini söylüyor.

Rusya, Türkiye’nin en önemli ihracat pazarlarından biri. Ancak rubledeki devalüasyon geçen yıl bu ülkeye yapılan ihracatımızı olumsuz etkiledi. 2013’te 7,1 milyar doları gören ihracat 2014’te 6,1 milyar dolan ancak bulabildi. Rusya’ya ihracatı en çok düşen sektörlerin başında ise tekstil, hazır giyim ve konfeksiyon geldi.

Rusya pazarına yönelik çalışan Laleli, Osmanbey ve Merter piyasala-n bu durumdan en çok etkilenenler oldu. Açık hesap çalıştıkları için alacakları konusunda sorun yaşayan ihracatçılar siparişlerdeki düşüşle birlikte birtakım önlemler almak durumunda kaldı. Alacaklarında yüzde 25-30 oranında indirim yapan şirketler, yeni siparişlerde ise kârlarından feragat ediyor. Bazı şirketler ise önlem olarak daha uygun fiyatlı mal üretme yolunu tercih etmiş bulunuyor. Bu krize dayanamayanlar da var. Özellikle Laleli’de boş dükkan sayısının her geçen gün daha da artması bunun göstergesini oluşturuyor.

Bu arada krizi fırsata çevirmek için kollan sıvayanlar da var. Bazı şirketler, krizde düşen mağaza fiyatlarını değerlendirerek Rusya’da mağaza-laşmak için görüşmelere başlamış bile. Ancak tüm sektörü Rusya’daki krizin derinleşerek Türk Cumhuriyetle-ri’ne sıçraması korkusu da sarmış bulunuyor.

“RUSYA’DAN VAZGEÇEMEYİZ”

İstanbul Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (İHKİB) çatısı altında aktif 5 bin 500 üye olduğunu söyleyen İHKİB Başkanı Hikmet Tanrıverdi, bunların bin 500’ünün Rusya krizinden etkilendiğini ya da etkilenmek üzere olduklarını söylüyor. Şirketlerin Rusya’daki alacaklarına iskonto yaptıklarını söyleyen Tannverdi, “Şirketler alacaklarından yüzde 25-30 oranında indirim yapıyor” diye konuşuyor. Azerbaycan, Türkmenistan, Kazakistan gibi ülkelere de krizin sirayet edebileceğine değinen Tanrıverdi, uzun vadede avantaj sağlamak için neler yapılması gerektiğiyle ilgili ise şunları söylüyor: “Avrupalı rakiplerimiz bu krize karşı Rusya pazarından çekilebilir. Bizim için ise vazgeçilecek bir pazar değil. Biz ticaretimize devam edebilirsek, az kazanmaya razı gelip işlerimize devam edersek, bu uzun vadede bize olumlu geri dönecektir.”

LALELİ KAYGILI

Rusya^da yaşanan devalüasyon Türkiye’de en çok Laleli piyasasını etkiledi. Dolar kurunun ruble bazında dalgalanmaya devam etmesinin belirsizlik yarattığını ve bunun da ticareti engellediğini söyleyen Laleli Sanayici ve İşadamları Demeği (LASİAD) Başkanı Gıyasettin Eyyüpkoca, yaşanan bu krizin kısa vadede finansal kayıp anlamında bölgeye büyük darbe vurduğunu belirtiyor. Rusya açısından ithal girdi olarak tanımlanan Türk ürünlerinin muadil ve lokal ürünlerle kıyaslandığında yüzde 100’e yakın bir oranda zamlandığını anlatan Eyyüpkoca, yaptırımlarla daralan piyasalar ve durgunluğun da bu negatif ivmeyi tetikler nitelikte olduğuna değiniyor. Eyyüpkoca, uzun vadede daha fazla efor sarf etmek ve fiyat skalasını gözden geçirerek daha aktif rol almak zorunda olduklarını da sözlerine ekliyor.

FİYATLAR GÖZDEN GEÇİRİLİYOR

Osmanbey’den yapılan ihracatın yüzde 25’inin Rusya’ya dönük olduğunu ancak dolaylı olarak yapılan ihracatla bu oranın daha da arttığını söyleyen Osmanbey Tekstilci İşadamları Demeği (OTİAD) Başkanı İlker Karataş, özellikle kasını ve aralık aylarında bu ülkeye yapılan ihracatın yüzde 35 oranında düştüğünü anlatıyor. Yüksek fiyatlı alım yapan müşterilerin artık daha düşük ürünlere kaydığını söyleyen Karataş, “Bizim tekstilcilerimiz fiyatları aşağı çekecek ve kârdan fedakarlık edecek. Rusya vazgeçilebilecek bir pazar değil” diyor.

Türk şirketlerinin krize karşı deneyimi, hızlı manevra kabiliyetini de beraberinde getiriyor. Pek çok şirket Rusya pazarındaki daralmaya kendince önlemler almış bulunuyor. Örneğin, satışlarının yüzde 50’sini Rusya’ya yapan Stefa-no Tekstil’in sahibi Bünya-min Çekem, bu ülkede yaşanan krizle birlikte fiyatları yüzde 30 indirdiklerini, dahası daha düşük fiyatlı ürünlerin satışına yöneldiklerini anlatıyor. Sadece Rusya’ya ürün üreten Fimore Tekstil’in sahibi Talat Kümek ise açık hesap çalıştıklarını ve bu parayı tahsil etmek için alacaklarından yüzde 30 oranında indirim yaptıklarını söylüyor.

FIRSAT GÖREN DE VAR

Laleli’de boş mağaza sayısının hızla arttığını belirten Sensiline Teks-til’in sahibi Bülent Korkmaz ise “Böyle bir tabloyu ilk defa görüyorum. Eskiden mağaza boşalmadan yeni kiracıyla anlaşma yapılırdı. Şimdi 50’ye yakın mağaza boş duruyor” diye konuşuyor. Bir yandan siparişleri artırmak için taktikler geliştirirken bir yandan da bu krizi nasıl fırsata çevireceğiz diye düşünen Korkmaz, Rusya’da müşterileriyle ortak mağaza açma planı yaptıklarını söylüyor. Bunun için yer baktıklarını anlatan Korkmaz, siparişlerin oranlarının düştüğünü ancak fiyatlarda indirime giderek buna önlem almaya çalıştıklarının altını çiziyor.

Açık hesapların kapatılması konusunda bir endişeleri olmadığını ancak yeni sipariş gelmemesi konusunun kendilerini düşündürdüğünü dile getiren Sabra Tekstil’in sahibi Sab-ri Yılmaz, “Az kârla ve verimli çalışmak zorundayız. Tasarrufa gidip, belki pahalı yöneticilerden vazgeçmek durumunda kalacağız” diye konuşuyor. Yılmaz, kendilerinin bu kriz döneminde yurtiçinde mağazalaşma yönünde bir strateji izleyeceğini ifade ediyor.

KAMPANYALAR YAPILIYOR

Rusya’da yaşanan kriz, bölge ile iş yapan kurumlan da çeşitli çözüm yolları aramaya itiyor. Yaklaşık 10 yıldır Dosso Dossi fuarını gerçekleştiren Hikmet Eraslan, fuar katılımcılarının yüzde 60’ının Ruslar’dan oluştuğunu söylüyor. Ocak başında yapılan fuara katılan Rus ve UkraynalI sayısında düşüş olmaması için alım kotası olan 15 bin dolardan vazgeçtiklerini söyleyen Eraslan, yüzde 50’lik müşteri düşüşünün böylelikle önüne geçtiklerini belirtiyor. Bununla birlikte ödeme sürelerini uzattıklarını, parça başı her üründe 1 dolar indirim yapıldığını da anlatan Eraslan, “Geçen yıl 45 milyon dolarlık satış yapmıştık. Bu yıl da krize rağmen bu rakamın üzerine çıkıldı” diye konuşuyor.