Rusya’dan öncelikle vizenin kalkması isteniyor

Türkiye-Rusya ilişkilerinin normalleşmesine dönük atılan adımlar, Türk iş dünyasında sevinçle karşılandı, inşaattan turizme, gıdadan hazır giyime pek çok sektör Rusya pazanna yemden girebilmek için hazırlık yapıyor. Ancak ticari ilişkilerde eskiye dönmek o kadar kolay olmayacak gibi. Patronlar için yeni dönemdeki en önemli sorun ise Rusya’nm vize uygulamasına devam edecek olması.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e gönderdiği mektup sonrasında iki ülke arasında geçtiğimiz kasım ayından bu yana düşüş eğilimi gösteren ilişkilerin normalleşme süreci başladı. Ocak ayından bu yana Rusya’ya ihracat yüzde 60 gerilerken, inşaattan turizme, gıdadan hazır giyime tüm sektörler Rusya ile krizden ağır yara almıştı. Şimdi ise tüm gözler Erdoğan-Putin görüşmesi sonrasında atılacak adımlara çevrildi.

Ancak ticarette eski güzel günlere dönmek kolay olmayacak gibi. Rusya’nın Türk şirketlerine yönelik bazı kısıtlamalan kaldırma kararım olumlu karşılayan Türk iş dünyası temsilcilerinin öncelikli beklentisi Rusya’nın kriz sonrasında uygulamaya koyduğu vize koşulunun bir an önce kaldırılması. Zira vize zorunluluğu devam ettiği sürece, ticari ilişkilerde eski yakınlığı sağlamak kolay olmayacak. Ancak Rus hükümetinden yapılan açıklamalarda vize koşulunun ‘güvenlik’ gerekçesiyle devam edeceği belirtiliyor.

2 MİLYAR DOLARLIK İŞ

Rusya, Türk müteahhitlik firmalan açısından en önemli pazar. Rusya’da hayata geçirilen projelerin toplam büyüklüğü 65 milyar dolara ulaşmış durumda. Türk iş dünyasının bu alanda Rusya’daki etkinliği, iki ülke arasında çıkan gerginliğin diyaloga dönmesinde önemli bir paya sahip. Hatta gelen bilgiler, iki ülkenin ilişkilerinin yumuşamasında Rusya’da büyük işlere imza atan Rönesans Holding Yönetim Kurulu Başkam Erman Ilıcak’ın önemli katkılan olduğu yönünde. Ilıcak’a ulaşamadığımız için, bu etkiye ilişkin görüşlerine yer veremedik.

Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanı Mithat Yenigün’e göre, ilişkilerin düzelmesiyle ilk etapta imza bekleyen 2 milyar dolarlık iş bulunuyor, ilişkilerin tam olarak düzelmesinin biraz zaman alacağını ifade eden Yenigün, “Bu noktada ilk önce vizelerin yeniden kaldırılması bizim için çok önemli. Daha önceki gibi istediğimiz zaman Rusya’ya gidemezsek sıkıntı olur. Ayrıca kredi olanaklarından yararlanmamız için de bankalann daha anlayışlı olması gerekiyor” diyor.

Ant Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Okay da, yeni dönemde imza aşamasında bekleyen 500 milyon dolarlık işlerinin hayata geçebileceğini söylüyor. Okay, “Rusya’da 15 şantiyede 1 milyar dolarlık iş yapıyoruz. İlişkilerin bozulmasıyla elimizdeki işleri bitirip, elemanlara çıkış verip ülkeden ayrılacaktık. Ancak ilişkilerin düzelmesiyle birlikte yeni işlere odaklanmayı istiyoruz” diyor.

TURİZMDE UMUTLAR ARTTI

Türk turizmi için de en önemli pazarlardan biri olan Rusya’dan 2014 yılında 4,5 milyon Rus turisti gelmiş ancak bu rakam Rusya’daki ekonomik kriz nedeniyle 2015’te 3,6 milyona gerilemişti. 2015 yılının sonunda yaşanan uçak krizinin etkisiyle bu yıl turist sayısı neredeyse sıfırlanmıştı. İki ülke arasındaki ilişkileri normalleştirmeye yönelik adamların atılmasıyla birlikte turizm sezonunun yansına geldiğimiz şu günlerde Rus turistlerin yeniden Türkiye’ye yönelmeleri bekleniyor. Ancak iki ülke arasındaki turizm hareketliliği, uçakların slot izinlerine bağlı. İlişkilerde normalleşmesiyle birlikte bu yıl Rusya’dan 500 bin ile 1 milyon arasında turist gelmesi bekleniyor. Ağustos ayı ve sonrasında gelecek olan Rus turist sayısının artması halinde turizm sezonunun uzaması da gündeme gelebilecek.

Atlas Global Yönetim Kumlu Başkanı Murat Ersoy, uçuş izinlerinin alım süreci nedeniyle Rusya’dan gelecek olan turist sayısındaki artışın etkisinin en erken temmuz ayı sonunda görülebileceğini söylüyor. Ersoy, “Kayda değer artış ağustos-ekim döneminde görülebilir. Bu yıl sezonu toparlayacak bir hareket olmaz ancak 2017’de 3,5-4 milyon Rus turist sayısına ulaşabileceğimizi düşünüyorum. Yaralar 2017’de sarılır” diyor.

I MİLYON TURİST BEKLENİYOR

Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB), iki ülke arasındaki ilişkileri güçlendirmek üzere, Kültür ve Turizm Bakanı Nabi Avcı ile birlikte temmuz ayı içinde 20 kişilik bir heyetle Moskova’ya gidecek. İzmir’de düzenlenecek Travel Türkiye Fuarı için Rusya’yı partner ülke olarak belirlediklerini belirten TÜRSAB Başkanı Başaran Ulusoy, “İlişkilerin normalleşmesiyle bu yıl 1 milyona yakın Rus turistin Türkiye’ye gelmesini bekliyoruz. 2017 yılı ise çok daha iyi bir yıl olacaktır” diyor.

Rusya pazarında iş yapanlar büyüme planlarını revize ederken Rus turistlerin Türkiye’ye dönmesiyle iç pazarın da hareketlenmesini bekliyor. Geçen yıl D’S Damat markasıyla Rus futbol liginin en önemli takımlanndan Spartak Moskova’ya sponsor olan Or-ka Holding’in Rusya’da 10’un üzerinde mağazası bulunuyor. Orka Holding Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Orakçıoğlu, Rusya krizi nedeniyle beklemeye alman bazı bayilik anlaşmalarını tekrar gündeme aldıklarını söylüyor. Şirket, önümüzdeki dönemde ülkedeki mağaza sayısını 25’e çıkarmayı hedefliyor.

YENİ MAĞAZALAR YOLDA

Rusya’da 60 mağazayla hizmet veren Aydınlı Grup da bu ülke ile olan ilişkilerin yumuşamasından olumlu etkilenecek şirketlerden biri. Rusya’daki satışlan gerilemeyen şirket, gümrük sürecinin uzaması nedeniyle sıkıntı yaşıyordu. U.S Polo Assn., Cacharel ve Pierre Cardin markalarının temsilcisi olan Aydınlı Grup’un genel müdürü Levent Özkan, son gelişmelerden sonra Rusya’da beş mağaza daha açmayı hedeflediklerini söylüyor.