Rutin denetim mi, politika mı?
Rutin denetim mi, politika mı?
Temmuz ayı başında ajanslara, Ziraat Bankası’nın New York Şubesi için Amerikan Merkez Bankası Fed’in, kara paranın aklanmasının önlenmesine ilişkin ayrıntılı bir plan sunması istediği haberi düştü.
Aslında haber unutuldu, gitti denilebilir. Tabii, İran, Sudan gibi ülkelere yasaklanmış para transferlerine aracılık ettiği için Fransız BNP Paribas’a kesilen 9 milyar dolarlık ceza, konunun tekrar gündeme gelmesine neden oldu.
Biz de kamu ve özel bankalar tarafından konunun nasıl; algılandığını araştırdık. Baştan belirtelim, kimi bankacılara göre bu rutin bir denetim. Kimilerine göre de Türk hükümetine ve kamu bankalarına gösterilen bir sopa! Konuştuklanmızı size aktarmak istiyoruz.
Öncelikle, BDDK kökenli bir bankacıya göre, Fed’in Ziraat Bankası New York Şubesi’nden 60 gün içinde sunması istenen ayrıntılı plan için ‘rutin bir denetim’ değerlendirmesi yapıyor. Aynı bankacı, “ABD
otoriteleri, niteliklerine göre bankaları derecelendirir ve buna göre denetimlerini yapar. Global krizden sonra denetim işini daha sıkı tutuyorlar. Ama ben bu istemi rutin bir denetimin parçası olarak düşünüyorum” diyor. Ayrıca, BDDK’nm Türkiye’de de dünya devi yabancı bankaları sürekli denetlediğini ve benzer şekilde bazı eksiklikleri gidermesini istediğini anımsatıyor.
Özel bir bankanın yönetim kurulu üyesi de, “Bu uygulamalardan tedirgin olmayalım. BDDK da geçmişte yabancı bankaları epey sıkıştıracak önlemler aldı. Örneğin kriz zamanında, yabancı sermayeli bankalardan merkezlerine sermaye akışı olmasın diye, sermaye yeterlilik rasyosunu yükseltmişti. O zaman kimse çıkıp şikayet etmedi” değerlendirmesini yapıyor.
Sektöründen ayrılan bir genel müdür ise diğer bankacılar kadar rahat değil. Özellikle ambargo altındaki İran’a geçmişte yapılan transferler konusunda Amerikalı heyetin defalarca Türkiye’ye gelip, uyarılarda bulunduğuna dikkat çekiyor. Sözlerini de şöyle sürdürüyor: “Sadece Ankara’ya değil, Türkiye Bankalar Birliği’ne de geldiler ve bize net mesajlarını verdiler. Emin olamıyorum, rutin denetim mi, yoksa politika, cezalandırmaya yönelik bir hareket mi diye.” İsrail’in Gazze’ye düzenlediği saldın sonrasında politika kokan bu denetimin ikinci plana atılacağı beklentisini de aktaralım.
Ceza gelirse ne olur? Bir bankacıya göre, kamu bankalarının yurt dışından sağladığı fonlamada sıkıntı yaşanabilir. Aynca doğal olarak maliyetler de yükselir. Ya özel bankalar? Yabancı sermayeli ve ortaklı bankalarda bir sıkıntı olmayacağı görüşü var.
