Satın almalarda özelleştirme etkisi
Yılın ikinci çeyreğinde 50 satnı alma ve birleşme işleminde yaklaşık 7,*5 milyar dolarlık büyüklük oldu. Bu döneme 5,7 milyar dolar büyüklükle sekiz özelleştirme işlemi damga vurdu. Böylece yıluı illi yarısı 124 işlemde 12 milyar dolar büyüklükle tamamlandı. Yaz aylarmdan sonra işlemlerin luz kazanması bekleniyor. Enerji, gıda, finansal hizmetler, altyapı gibi alanlara ilgi devam ediyor.
Türkiye’deki satın alma & birleşme (S&B) işlemleri ikinci çeyrekte adet-sel olarak hız kesti ama özelleştirmelerin etkisiyle ilk çeyreğin üzerinde işlem büyüklüğü oldu. Yılın ilk çeyreğinde 40’ı yerli ve 34’ü yabancı olmak üzere 74 işlem gerçekleşmiş ve toplamda 4,5 milyar dolarlık hacim olmuştu. Yılın ikinci çeyreğinde ise 36’si yerli ve 14’ü yabancı olmak üzere 50 işlem gerçekleşti. Değeri açıklanan beş yabancı işleminin büyüklüğü 595 milyon dolar oldu. Değeri açıklanan 22 yerli işleminin büyüklüğü ise 6 milyar 368 milyon doları buldu. Toplamda ise değeri açıklanan 27 işlemdeki büyüklük 6 milyar 270 milyon dolar olarak gerçekleşti. Değeri açıklanmayan 23 işlemle birlikte ikinci çeyrekte toplam büyüklüğün 7,5 milyar dolar civarında gerçekleştiği tahmin ediliyor. Böylece Ekono-mist’in hesaplamalarına göre yılın ilk yarısında toplamda 124 işlemde 12 milyar dolar büyüklük oldu.
ENERJİYE İLGİ YÜKSEK
Adetsel olarak gerilemenin yanında hacim olarak yaşanan artışta özelleştirme işlemlerinin etkisine dikkat çekmek gerekiyor. Yerli işlemlerde gerçekleşen sekiz özelleştirmenin büyüklüğü 5 milyar 691 milyon doları buldu. Yani 7,5 milyar dolarlık işlemin ağırlıklı kısmı özelleştirmelerden geldi. Özellikle Kemerköy ve Yeniköy termik santralleri ve Kemerköy liman sahası ile Yatağan termik santralleri ihalesinden çıkan milyar doların üzerindeki rakamlar, ikinci çeyreği rakamsal olarak canlı tuttu. Bunun yanında Kalamış Marina ve Derince Limanı özelleştirmeleri ile yabancı işlemleri tarafında Tekstil-bank’ın satışı, işlem büyüklüğünü artırdı.
2014 NASIL BİTER?
Yılın ilk yarısında kendi hesaplamalarına göre 120 işlemde 11 milyar dolar işlem gerçekleştiğini söyleyen Deloitte Yönetici Ortağı Başak Var-dar, yerel seçim sürecinin etkisinde geçen ilk çeyreğe göre bir toparlanma olduğunu söylüyor. Enerji ve altyapı sektörlerindeki özelleştirmelerin etkisine dikkat çeken Vardar, “Enerji, üretim, finansal hizmetler, toptan dağıtım, gıda ve perakende beklentilerimize paralel olarak en hareketli sektörler oldu” diye konuşuyor.
Yabancı yatırımcıların büyük kısmı yerel seçimlerin tamamlanmasını ülkemizi yeniden radarlarına almak için ön koşul olarak koymuşlardı. Yerel seçimler sonrasında geçici bir rahatlama yaşanan piyasalarda bu sefer cumhurbaşkanlığı seçimlerine odaklanıldı. Seçimler sonrasında başbakan ve kabinedeki olası değişiklikler yabancı yatırımcılar tarafından yakından takip ediliyor.
Yılın ikinci yarısında özel sektör tarafında enerji sektöründe önemli bazı özel sektör varlıklarının satışını bekleyen tş Yatırım Müdürü Efsane Çam, tüketim ürünleri sektöründe Türk alıcı-satıcılar arasında işlemlerin ve bazı önemli Private Equity fonları çıkışı işlemlerinin olabileceğini söylüyor. Başak Vardar, yılın genelinde geçen yılın yüzde 15-20 kadar üzerinde bir işlem hacmi seviyesi bekliyor.
Haziran, temmuz ve ağustos aylarının genel olarak yavaş geçtiğini söyleyen Ata Yatırım Kurumsal Finansman Genel Müdür Yardımcısı Ayşegül Yeşilgün, yatırımcıların proje değerlendirme sürecinin tatil dönemleri sebebiyle yavaşladığını kaydediyor. Yeşilgün, eylül ile birlikte ise işlemlerin yeniden hız kazanacağını ifade ediyor.
REKABETÇİ FİYATLAR
Şirket değerlemelerinde gözlenebilir bir artış olmadığını anlatan Ayşegül Yeşilgün, “Ancak fonlar eskiden ucuza almaya çalışırken şimdi stratejik alıcılar kadar iyi ve rekabetçi fiyatlar vermeye başladılar” diyor.
Çarpanlar sektöre ve hedef şirkete göre çok değişiyor. Bir de her şirketin işlem yapısı çok farklı olabiliyor. Ayşegül Yeşilgün, genelde ağır sanayi işlerinde ve çok büyüyemeyen ve olgunluğa erişmiş işlerde EBITDA çarpanlarının 5x-8x aralığında değiştiğini söylüyor. Yeşilgün, gıda, içecek, perakende, hizmet gibi gözde sektörlerde ise çift haneli çarpanların olduğunu sözlerine ekliyor.
YURTDIŞI YATIRIMLAR
Bu arada Türk şirketleri son yıllarda olduğu gibi bu yıl da yurtdı-şındaki cazip yatırım fırsatlarını değerlendirmeye devam ediyor. Mar-kalaşma adına ve lokal bir oyuncu olmaktan çıkıp bölgesel ve/veya global bir oyuncu olmak adına birçok stratejik yatırımcı yurtdışındaki şirketlere bakıyor. Perakende ve gıda tarafında Avrupa’ya özel bir ilgi var. Avrupa’da markası olan ve dağıtım gücü olan şirketler Türk yatırımcıların gözdesi olmaya aday.
İkinci çeyrekte TPAO madencilik alanında Rusya ve Azerbaycan’da BaiTex firmasının yüzde 49’una 175 milyon dolara ortak oldu. Yıldırım Holding, Kolombiya’da CCX Colom-bia SA isimli kömür madeni şirketinin tamamını 125 milyon dolara satın aldı. Yine Yıldırım Holding ve Ar-kas Holding Avrupa’daki liman yatırımları ile dikkat çekti. Global Yatırım Holding’in mayıs ayında Ispanya’da Creuers del Port de Barcelona satın alımı ve Çelebi Hava Servisi’nin Almanya’da Aviapartner Cargo GmbH satın alımı da önemli işlemler oldu.