Sera kredileri

Son yıllarda artan sera yatırımları bankaları da harekete geçirdi. Sera kredilerinde vadeler yedi yıla uzarken, devlet desteklilerin faiz oranları yüzde O’lardan, özel bankalarınkiler ise yüzde 10’lardan başlıyor. Bankalar ayrıca ücretsiz danışmanlık hizmetleri ve faizsiz öteleme imkanı sağlayan kredi kartları veriyor…

TARIM sektörü farklı üretim yöntemleri geliştirdikçe çiftçinin finansman ihtiyacı da artmaya başladı. Bugün birçok üretici “örtü altı üretim” olarak adlandırılan sera ve alçak plastik tüneller kullanarak tarımsal üretim yapıyor. Klasik tarıma göre daha verimli ancak kurulumu bir o kadar maliyetli olan örtü altı tarım, doğal olarak bankacılık sektörünü de harekete geçirdi. Artık birçok banka sadece seralara özel krediler vermeye başladı. Bununla da yetinmeyip mühendis ve ziraat mühendisleri istihdam ederek sera yatırımları ve üretimine ilişkin danışmanlık hizmeti sağlamaya da başlandı.

KREDİ HACMİ 53.3 MİLYAR TL

Bu gelişmeler rakamlara da yansıyor. Türkiye Bankalar Birliği’nin son açıkladığı 2015 Haziran verilerine göre, Türk bankaları tarıma toplam 53.5 milyar TL kredi kullandırdı. Bu kredilerin 31.9 milyar TLlik kısmını tek başına kullandıran Ziraat Bankası’nda sadece seralar için verilen kredilerinin tutarı ise yaklaşık 800 milyon TL seviyelerinde. Bu arada banka yetkililerinin verdiği bilgiye göre, Ziraat Bankası’mn geçen yıl bir önceki yıla göre yüzde 18 artan sera kredi hacmi bu yıl daha ilk altı ay sonunda yüzde 10 artış kaydetti. Benzer durumun diğer bankalar için de geçerli olduğu tahmin ediliyor.

AVRUPA ŞAMPİYONUYUZ

Bankacılık çevreleri önümüzdeki dönem tarımda ve dolayısıyla tarım kredileri içinde sera kredilerinin payının çok daha fazla artacağı görüşünde.

Bugün gelmen nokta bile hızlı tırmanışı göstermeye yetiyor.

Üretim tarafına bakıldığında ise, son yıllarda artan yatırımlar meyvesini vermiş görünüyor. Daha 2012 yılında 61.7 bin hektar olan sera alanları, 2014 yılında 64.9 bin hektara çıktı. Bugün Türkiye, örtü altı tarım konusunda Avrupa’da birinci, dünyada ise üçüncü sırada.

Biz de bu haftaki kapak konumuzu son yıllarda önemi gittikçe artan sera üretimine ayırdık. İşte bankaların seralara özel kredileri ve sundukları diğer hizmet ve ürünleri… (Seracılık konusundaki genel değerlendirmeyi ve teşviklere ilişkin ayrıntılı bilgiyi kapak haberimizde bulabilirsiniz.)

20 FARKLI KREDİSİ VAR

Yapı Kredi’nin tarıma özel 20 farklı kredi, yedi sigorta ve iki farklı kart uygulaması bulunuyor. Tarım kredileri özelinde, “İşletme Kredileri” ve “Yatırım Kredileri” olarak iki ana grup bulunduğunu söyleyen Yapı Kredi KOBİ ve Tarım Bankacılığı Grup Direktörü Aslı Düzenli, “Müşterilerimizin ihtiyacına uygun olarak beş yıla varan vadelerde kredilerimiz var. Her iki grup içerisinde seracılık faaliyetlerine kullandırdığımız krediler bulunuyor. Vade sonunda anapara ve faiz ödemeli olarak kullanılabilen Seracılık Kredisi ile üreticilerin fide alımı, gübre, ilaçlama, örtü gibi tüm ihtiyaçları için finansman desteği veriyoruz. Sera Yapım Kredisi ile ise yeni sera kurulumu veya mevcut seraların bakım, yenileme ve modernizasyonu gibi yatırım ihtiyaçlarını karşılayabiliyoruz. Seracılık kredilerimizi tüm üreticilerimize sunuyoruz” diyor.

Banka halen seracılık kredisini 12 aya kadar vadeli, Sera Yapım Kredisi’ni ise 60 aya kadar vadeli olarak kullandırıyor. Bankanın ayrıca seracılık yapan müşterileri dahil tüm tarım kesimine sunduğu Verimli Kart ve TMO Kart olmak üzere iki özel kredi kartı var.

Aslı Düzenli’nin verdiği bilgiye göre, “Verimli Kart” tarım sektöründeki üye işyerlerinden yapılan tohum, yem, gübre ve akaryakıt alımlarında faizsiz alışveriş imkanı sağlıyor. Ayrıca bu kartlar ATM’lerden veya şubelerden nakit para çekim işlemlerinde de kullanılabiliyor. Verimli Kart’ın ödeme vadesi ise tamamen çiftçinin hasat zamanına göre belirleniyor. TMO Kart ise, üreticilerin Toprak Mahsulleri Ofisi’nden yapacağı ürün tahsilatlarına aracılık ediyor ve ürün ödemelerini 20 gün erken alma fırsatı sunuyor.

IPARD’A ARACILIK EDİYOR

Şekerbank Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) Belgesi, Çiftçilik Belgesi veya Örtüaltı Kayıt Belgesi (ÖKS) olan tüm üreticilere sera kredisi veriyor. Müşterilerine en uzun 60 aya varan vadelerle seracılık kredisi veren banka çiftçinin ihtiyacına özel limit uyguluyor. Çiftçilerin her türlü ihtiyacını karşılamayı hedeflediklerini söyleyen Şekerbank Perakende Bankacılık Pazarlama Genel Müdür Yardımcısı Gökhan Er-türk, kredi ürünleri hakkında şu bilgiyi veriyor:

“Bu alanda faaliyet gösteren üreticilere fide, gübre, zirai ilaç, plastik örtü, bombus arı, ısıtma-aydınlatma ve işçilik gibi işletme giderleri için iki yıl vadeli işletme kredisi; işletme binası, cam veya plastik sera tesisi, ısıtma sistemleri, makine ve donanım temini, damlama sulama, ambalajlama ve paketleme üniteleri, jeneratör alımı gibi yatırım harcamaları için de beş yıla varan vadelerle yatırım kredisi kullandırıyoruz.

Bankamız bünyesinde, tarım alanındaki yatırımların fizibilitesini yapan özel bir ekip bulunuyor. Seracılık ile ilgili şubelerimize gelen talepler doğrultusunda, bu ekipte yer alan uzmanlarımız projeyi yerinde inceleyip, müşteri ile yüz yüze görüşmeler sağlayıp, proje ile ilgili öneri ve yönlendirmelerinin de yer aldığı proje fizibilite raporu hazırlıyor. Söz konusu çalışma kapsamında ayrıca, kullanılacak kredi için üreticinin faaliyetine uygun taksit ve vade yapısını da tespit ediyoruz.”

Şekerbank seracılık alanma ayrıca Kırsal Kalkınmayı Destekleme Ku-rumu’nun Avrupa Birliği (AB) ile birlikte yürüttüğü IPARD programı ile de destek sağlıyor. Ertürk, bu sayede üreticilerin sera alanında yapacakları yatırım projelerine, IPARD kapsamında yüzde 50 ile yüzde 65 oranında hibe desteği sağlanabildiği, kalan kısmın ise Şekerbank tarafından kredilendirildiği bilgisini veriyor.

ÇİFTÇİ BELGESİ ŞART

Iş Bankası mevcut kurulu serası bulunan, serasını büyütmek isteyen ya da halen tarımsal üretimi bulunmakla birlikte seracılık yatırımı da yapmayı planlayan üreticilere “Seracılık işletme ve Seracılık Yatırım Kredileri” kullandırıyor. Banka bu kapsamda Seracılık işletme Kredisi talep eden müşterilerinden Çiftçi Belgesi ve Çiftçi Kayıt Sistemi Belgesi’nin yanı sıra, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı II / ilçe Müdürlüklerinden temin edilen “Kontrollü Örtü Altı Kayıt Sistemi Belgesi”ni de talep ediyor. Yeni seracılık yatırımı yapılması planlandığı durumlarda ise, yatırım tutarmın belirlenebilmesi amacıyla, Sera Yapım Projesi, fizibilite raporu, yüklenici ile yapılan sözleşme vb. belgeler isteniyor.

işletme sermayesi ihtiyacının karşılanmasına yönelik seracılık kredilerinde 24 aya kadar, seracılık yatırımlarının finansmanında ise 60 aya varan vadelerle kredi imkanı sunduklarını söyleyen Türkiye İş Bankası Genel Müdür Yardımcısı Suat ince, “Yatırımın finansmanı niteliğindeki ihtiyaçlarda, belli bir büyüklüğün üzerindeki projeler için, danışmanlık hizmeti alman uzman kuruluşların da katılımı ile yatırımın yeri de görülerek fizibilite çalışmalarına destek verilmesi, öneriler getirilmesi söz konusu oluyor” diyor.

YILDA BİR ÖDEMELİ KREDİ

Akbank sera kredilerinde 60 aya varan vadelerle aylık ya da yılda bir ödeme ve bir yıl ödemesiz dönem seçenekleri sunuyor. Bu kredilerden faydalanmak isteyenlerin Çiftçi Kayıt Sistemi’ne kayıtlı olmaları ve mevcutta bitkisel üretim yapıyor olmaları gerekiyor. Banka hali hazırda seracılık faaliyetinde bulunan müşterilerinden ise, Örtüaltı Kayıt Sistemine kayıtlı olmasını zorunlu tutuyor. Müşteri özelinde de değerlendirme yaptıklarını söyleyen Akbank KOBI Bankacılığından Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Bülent Oğuz, seracılık faaliyetinde bulunan çiftçilere sundukları kredi ürünleri hakkında şu bilgileri veriyor:

“Üreticilerin tohum, gübre, ilaç, sulama ve işçilik maliyetlerinin karşılanmasına yönelik olarak ‘Ürün Ön Finansman Kredisi’ni sunuyoruz. Bunu yaparken ürün hasat dönemine bağlı olarak geri ödemesiz dönem avantajı ile vade sonunda ana para ve faiz ödeme imkanı sağlıyoruz. Ayrıca 36 ay vadeli ‘Damla Sulama Kredisi”, sera kurulumu ve mevcut seralarını bakımı ya da genişletilmesi için ‘Sera Kredisi’, hisseli arazi ve yeni tarla alımları için ise 60 aya varan vade imkanı sağladığımız ‘Bahçe/Tarla Kredisi’ni müşterilerimize sunuyoruz. Sıfır ve ikinci el traktör alımları için ‘Traktör Kredisi’, yine sıfır ve ikinci el hafif ticari araç ihtiyaçları için ‘Hafif Ticari Araç Kredisi’ ile uygun finansman desteği sağlıyoruz. Anlaşmalı kurumlar-dan yapılan alımlarda sıfır traktör ve hafif ticari araçlarda 60 aya kadar, ikinci elde ise 36 aya kadar vade imkanı var. Ayrıca üreticiler “Damla Sulama Kredisi”, “Sera Kredisi”, “Bahçe/Tarla Kredisi”, “Traktör Kredisi” ve “Hafif Ticari Araç Kredisi” ürünlerinden aylık eşit taksitler halinde veya mahsul döneminde geri ödeme seçeneği ile yararlanabiliyorlar.”

Banka ayrıca Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) ile yaptığı Makbuz Senedine Dayalı Kredi anlaşması ile de üreticilere finansman sağlıyor. Yine bu kapsamda çiftçiler TMO’nun hesaplarına yaptığı ürün ödemelerini TMO Kart ile Akbank ATM’le-rinden çekebiliyor. Yine sözleşmeli tarım finansmanı kapsamında, firmalar ile sözleşme yaparak üreticilere, gübre, ilaç, mazot, sulama, işçilik gibi maliyetlerini karşılama imkanı sağlanıyor.

Üreticilerin sözleşmelerindeki ödeme dönemlerini de dikkate alarak vade imkanı sundukları bilgisini veren Bülent Oğuz, “Ayrıca Akbank üzerinden üreticiler TARSIM Tarım Si-gortası’nı da yaptırabiliyor. Bu sayede ürünlerini fırtına, hortum, yangın, deprem, heyelan, sel ve su baskını gibi doğal risklere karşı koruyabiliyorlar. Bu , hizmetlerimizi verirken Bölge Müdürlüklerimizde görevli ziraat mühendisi personelimiz, müşterilerimizi yerlerinde ziyaret ederek, gerekli bilgilendirme ve değerlendirmeyi yapıyor” diyor.

YEDİ YIL VADE İMKANI

Tarım bankacılığı konusunda iddialı bankalardan Denizbank’ın bugün tarım kredileri 5 milyar TL’yi, müşteri sayısı ise 1 milyon kişiyi aşmış durumda. Seracılık faaliyeti ile uğraşan üreticilerin her türlü tarımsal yatırım ve işletme giderlerini karşıladıklarını söyleyen Denizbank KOBİ ve Tarım Bankacılığı Grubu Genel Müdür Yardımcısı Gökhan Sun, bu konuda jeotermal kaynaklı seraları örnek gösterip şunları söylüyor:

“Seracılıkta, işletme giderlerinde büyük bir paya sahip olan ısıtma maliyetlerinin düşürülmesi amacıyla jeotermal kaynakların kullanılması ön plana çıkıyor. Bu konuda, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca belirli illerde tarıma dayalı organize sera bölgesi kurulması hedefleniyor. Ayrıca jeotermal kaynaklı seralar için hibe programları yayımlanıyor. Böyle-ce, Afyonkarahisar, Aydın, Denizli, İzmir, Şanlıurfa ve Yozgat gibi yeterli jeotermal kaynağın bulunduğu illerde seracılık yatırımları artıyor. Bu yatırımlar bankamızca fi-nansal açıdan destekleniyor. Özetle, modem sera tesisi kurulumuna yönelik yatırım projeleri için sera kurulumundan ısıtma sistemine, otomasyon sistemlerinden paketleme ünitelerine, yeni tesis kurulumundan mevcut tesislerin modernizasyonuna kadar tüm yatırım kalemleri için finansman imkanı sunuyoruz. Kredi kullandırımlarında geliri belgeleyen evrakların yanı sıra, proje/yatırıma dair belgeleri talep ediyoruz.”

Denizbank ayrıca yatırım kredilerinde yatırımın projeksiyonuna göre ödemesiz dönem ve yedi yıla varan vadeler öngörüyor. İşletme kredilerinde ise vadeler bir yıl ile sınırlı. Sun’un verdiği bilgiye göre, Denizbank tüm tarımsal üretim faaliyetlerinde olduğu gibi seracılık konusunda da uzman ekiplerle danışmanlık hizmeti sunuyor.

Burak KANTOĞLU / Ziraat Bankası Tarımsal Pazarlama Bölüm Başkanı
Seraya faizsiz kredi

Türkiye’de tarım bankacılığı Tc zlRAAT BANKASIA* şemsiye altında verilen toplam kredi büyüklüğü Haziran 2015 sonu itibarıyla 53.5 milyar TL’ye ulaştı. Yine aynı dönem içinde Ziraat Bankası’nın tek başına karşıladığı kredi tutarı ise 31.9 milyar TL oldu. Bankamızın kullandırdığı kredilerin yüzde 36’sı bitkisel üretime yönelik verilirken, bunun da yüzde 7’si örtü altı yetiştiriciliğe yönelik oldu. Seracı kredilerimiz 2014 yılında yüzde 18 arttı, 2015 ilk altı aylık döneminde ise artış yüzde 10 oldu. Sera kredilerindeki büyüme ivmelenerek sürüyor.

Ziraat Bankası olarak en az 1 dekar büyüklüğündeki Örtüaltı Kayıt Sistemi’ne ^ (ÖKS) kayıtlı olan veya hazırladıkları fizibilite raporları Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı İl/İlçe Müdürlüklerince onaylanan yeni kurulacak işletmelere kredi veriyoruz. Ayrıca 25 dekar ve üzeri seraların kendi elektrik ihtiyaçlarını yenilenebilir enerji kaynaklarından (güneş) üretmek için gerekli olan tesis ve alet-ekipman alımlarını da yatırım kredileri kapsamında finanse ediyoruz.

Tarımda her yıl yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı’ndaki kriterleri sağlayabilen müşterilere, üretim limitleri dahilinde yüzde 100 ila yüzde 25 oranında faiz indirimli yüzde sıfır ila yüzde 8.25 arasında değişen faiz oranlarıyla azami yedi yıl vadeli yatırım ve 18 ay vadeli işletme kredisi kullandırılıyor.

Bu bağlamda, örtü altı yetiştiriciliği konusunda faaliyet gösteren müşterilerimize, arazi tesviyesi, sera inşa edilmesi veya satın alınması, mevcut seraların modernizasyonu, alet/ekipman alımı, otomasyon sistemlerinin kurulumu vb. sabit yatırım giderlerinin finansmanı amacıyla üç, altı, dokuz ya da 12 ayda bir ödemeli azami yedi yıl vadeli yatırım kredisi sağlıyoruz. Tohum, fide, ilaç, saksı, torf, yıllık plastik sera malzemesi, işçilik, enerji, hasat, harman, ambalajlama, pazarlama vb. giderlerden oluşan işletme sermayesi ihtiyacının tamamına kadar üç, altı, dokuz ya da 12 ayda bir ödemeli azami 18 ay vadeli işletme kredisi kullandırabiliyoruz.

Kullanılacak kredi tutarı ve projenin yatırım/işletme dönemine göre yüzde 75 ila 25 arasında değişen faiz indirimi uygulanarak 10 milyon TL’ye kadar kredi kullandırılabiliyor. Faiz oranları ise kredi vadesine göre yüzde 4 ila yüzde 8.25 arasında değişiyor.

Ayrıca sektöre özel çıkarttığımız Başakkart sayesinde çiftçi beş farklı konudaki işletme kredisini tek bir kart üzerinden kullanabiliyor. Başakkart’a yüklenen kredi limitlerinin yüzde 90’ı ATM’lerden nakit çekilebiliyor veya tamamı Başakkart üye işyerlerinden mazot, gübre, zirai ilaç vb. tarımsal girdileri satın almak için kullanılabiliyor. Üye işyerlerinden yapılan tarımsal girdi alışverişlerinde beş aya kadar faiz alınmıyor.

Ayrıca, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı koordinasyonunda gerçekleştirilen destekleme ödemeleri ile TMO, Türkiye Şeker Fabrikaları, kamu kurum ve kuruluşları, tarımsal kooperatif ve birliklerin ürün bedeli ve diğer ödemelerine de aracılık hizmeti sunuyoruz.