Şirket satışları ve piyasalar
Global tarafta, ABD Merkez Bankası’nın parasal sıkılaştırma programında şahin tutum sergilemeyeceği beklentisiyle gelişmekte olan piyasalara yönelik olumlu trend devam ediyor. Sadece para ve sermaye piyasalarına sıcak para girişleri değil, satınalma & birleşme (S&B) işlemlerine yönelik de, önceki yıllardaki kadar olmasa da, ilginin devam ettiği uzmanlarca ifade ediliyor.
Türkiye özelinde ise 2016 yılı, darbe girişimi, bölgesel jeopolitik riskler gibi konularla zorlu geçti. Böylece 2015 yılında 298 işlemde 15,5 milyar dolarlık işlem hacmi olmuşken, 2016’da 224 işlemde 7,5 milyar dolarlık işlem hacmi oldu. 2017 yılının ise referandum, politik riskler, jeopolitik riskler, global pazarlardaki risklere rağmen 2016 kadar olumsuz bir tabloda geçmesi beklenmiyordu. Tahminler, özelleştirmelerle birlikte 12-13 milyar dolar seviyelerinde şekilleniyordu.
2016 GEÇİLDİ
Bu yıl üçer aylık periyodlarda yaptığımız haberler de bu beklentileri doğrular nitelikte. Yılın ilk çeyreğinde 60 işlemde 5,5 milyar dolar hacimle hızlı bir başlangıç yaşandı. İkinci çeyrekte referandum etkisiyle 37 işlemde hacim 1 milyar dolara indi.
Üçüncü çeyrekte ise 63 yerli, 29 yabancı işlemi olmak üzere toplam 92 işlem gerçekleşti. Değeri açıklanan 57 işlemde 2,3 milyar dolarlık hacim yakalandı. Değeri açıklanmayan 35 işlemle birlikte hacim yaklaşık 3 milyar dolar olarak gerçekleşti. Böylece yılın ilk dokuz ayında 189 işlemde yaklaşık 9,5 milyar dolarlık işlem hacmine ulaşılmış oldu ve 2016 yılındaki 7,5 milyar dolarlık hacim geçildi.
YIL NASIL BİTER?
Bu yıl için 12 milyar dolarlık işlem hacmi beklentisinde olan Deloitte Türkiye Kurumsal Finansman Ortağı Başak Vardar, son çeyrekte gıda, enerji ve teknoloji sektörlerinde hareket bekliyor. Büyük hacimli bir özelleştirme işlemi öngörmeyen Vardar, “Beklenen özelleştirmeler arasında Tekirdağ Limanı, Manyas HES, Tortum HES gibi varlıklar var” diyor.
2017 yılı üçüncü çeyreği itibanyla kendi hesaplarına göre işlem adedinin geçen yıla kıyasla daha geride olduğunu söyleyen EY Türkiye Kurumsal Finansman Bölüm Başkanı Müşfik Cantekinler, işlem hacmi bazında ise 2016 yılının toplam işlem hacminin geçilmesinin dikkat çektiğini anlatıyor. Cantekinler, son bilgiler ışığında Türkiye’nin 2017 yılında işlem hacminde potansiyelinin altında kalmasını ama 2016 yılından daha iyi bir performans göstermesini beklediklerini ifade ediyor. Müşfik Cantekinler, “2017 yılı için yapılan öngörülere paralel olarak 10 milyar dolar seviyesinde işlem büyüklüğü gerçekleşmesi bekleniyor” diyor.
BEKLENEN İŞLEMLER
Müşfik Cantekinler, yılın son çeyreğinde perakende, enerji, imalat ve ulaştırma sektörlerinde orta ve büyük boyutlu işlemlerin devam ettiğini ve yıl sonuna kadar önemli işlemlerin açıklanabileceğini söylüyor. Cantekinler, işlem boyutu büyük olmasa da bilişim sektöründe de çok sayıda işlemin gerçekleşmesini bekliyor.
Özelleştirmeler tarafında ise Türkiye Varlık Fonu’nun (TVF) atacağı adımlar takip ediliyor. Müşfik Cantekinler, “Fonun stratejisinin ve kontrolü altına alacağı varlıkların nedeşme-siyle birlikte, özelleştirme planları daha belirgin hale gelecektir. 2017 yılında işlem hacmi ve adedi bakımından önceki yıllardaki seviyesinde olmayan özelleştirme işlemlerinin gelecekte tekrar gündeme gelebileceğini bekleyebiliriz” diye konuşuyor.,
SEKTÖREL BEKLENTİLER
KPMG Türkiye Danışmanlık Bölüm Başkanı ve Şirket Ortağı Hande Şenova, yılın son çeyreğinde finansal hizmetler sektöründe bankacılık dışı faaliyetlerde bazı küçük tutarlı finansman yapılanması amaçlı işlemler olabileceğini söylüyor. Şenova, “ABD ile şu an bir vize problemi yaşıyoruz. Ancak Amerika kıtasının kuzeyinden ve güneyinden yatırımcılarla Türkiye’deki fırsatları değerlendirmek üzere görüşmelerimiz var. Bu da beklentilerimizi daha umut verici yöne çevirmemizi sağlıyor” diyor.
İş Yatırım Birleşme ve Devralmalar Müdürü Efsane Çam, özel sektör işlemleri arasında enerji, gıda ve otomotiv yan sanayi şirketlerinde kapanışlar bekliyor. Çam, genel bir tahmin yapmak zor olmakla birlikte, son çeyrekte yapılacak işlemlerle 2017 yılında işlem hacminin 10 milyar dolar barajını aşacağını ifade ediyor. Efsane Çam, özelleştirme tarafıyla ilgili olarak ise şunla-n söylüyor: “Halen ihale sürecinde olan ve bu yıl içerisinde tekliflerinin alınması beklenen özelleştirme ihaleleri arasında Tekirdağ Limanı, Manyas ve Tortum HES varlıklan öne çıkıyor. Bu işlemlerin tekliflerinin bu yıl içinde alınması, ancak satışlarının 2018 yılı içerisinde tamamlanması bekleniyor.”
YABANCI İLGİSİ
Son birkaç yıldır yabancı yatırımcının büyüklük açısından olmasa da işlem adedi açısından Türkiye pazarına ilgisinin düşük kaldığı görülüyor. Bununla birlikte, Başak Vardar, yabancı yatırımcıların farklı sektörlerde çeşitli fırsatlarla ilgilendiklerine şahit olduklarını söylüyor. Vardar, yabancılarla birçok projede çalıştıklarım kaydediyor. Geçen yıllara göre yabancı yatırımcıların sektörel ilgilerinde değişiklikler olduğunu kaydeden Var-dar’a göre, Türkiye yabancı yatırımcıların temkinli ama yakından ve uzun vadeli olarak izledikleri bir pazar konumunda bulunuyor.
‘NİŞ’ ŞİRKET ARAYIŞI
Yabancı yatırımcıların satışlarında ihracat açılımı da bulunan, fınansal açıdan sağlıklı ve büyüme olan sektörlerde yer alan şirketlere ilgi gösterdiği ifade ediliyor. Efsane Çam’agöre, bunların başında son yıllarda oldukça iyi performans gösteren otomotiv yan sanayi şirketleri, halen büyümeye devam eden inşaat sektörü tedarikçi şirketleri, gıda şirketleri, gıda sektörüne yönelik olarak çalışan ambalaj şirketleri, beyaz eşya üreticileri ve hizmet sektöründeki ‘niş’ oyuncular geliyor. Yabancı yatırımcı ilgisinde artış olduğunu söyleyen Çam, halen yabancıların coğrafi dağılımında Ortadoğu’nun ve Uzakdoğu’nun öne çıktığını ama AB’den ve ABD’den de yatırımcılar bulunduğunu anlatıyor.
MÜŞFİK CANTEKİNLER EY Türkiye
“Türkiye yat.r.mc, aç.s.ndan cazip”
“Yabancı yatırımcıların 2017 yılının dokuz ayında gerçekleştirdikleri işlemlerin büyüklüğünün 2016 yılı boyunca gerçekleştirdikleri işlem büyüklüğünü geride bıraktığı görülüyor. Bununla beraber Türkiye’nin hem 20l6’da hem de 2017’de birleşme ve satın alma potansiyelinin önemli seviyede altında kaldığını düşünüyoruz. Orta ve uzun vadedeki yüksek ekonomik büyüme potansiyelinin ve demografik özelliklerinin, Türkiye’yi yatırımcılar açısından artan seviyelerde cazip kılmaya devam etmesi bekleniyor.”
BAŞAK VARDAR Deloitte Türkiye Kurumsal Finansman Ortağı
“Mersin limanı öne çıktı”
“Bizim hesaplarımıza göre üçüncü çeyrekte 2,2 milyar doların üzerinde işlem gerçekleşti. Böylece dokuz aydaki hacim 9 milyar doları geçti. Üçüncü çeyrekte Mersin Limanı’nın yüzde 40’ınm satışı en büyük işlem oldu. MNG Kargo, Netaş ve Milta Turizm işlemleri de dikkat çekti.
Lojistik, enerji, üretim ve teknoloji sektörlerinin en çok ilgi çeken sektörler arasında yer aldığını söyleyebiliriz. Yabancı yatırımcılar tarafından gerçekleştirilen satın almalar toplam hacmin yaklaşık yüzde 60’ını, işlem adedinin ise yüzde 40’ını oluşturdu.”
HANDEŞENOVA KPMG Türkiye Danışmanlık Bölüm Başkanı
“Yurtd ışına yatırım ilgisi artıyor
“Son dönemde özellikle Türk gruplarının yurtdışı yatırım ilgisinin arttığını söyleyebiliriz. Ülke riskini dağıtmak, kendi markasını yaygınlaştırmak, farklı büyüme alanlarını denemek üzere Türk şirketleri arayış içinde. Almanya başta olmak üzere Türk şirketlerinin İngiltere, Karadağ ve Doğu Avrupa’daki yatırım fırsatlarını değerlendirdiğini gözlemliyoruz.”
EFSANE ÇAM İş Yatırım Birleşme ve Devralmalar Müdürü
“PE fonlar hareketli olabilir”
“Private equity (PE) fonlarının özellikle de tüketici ürünleri sektöründe çıkışları olabilir. Fonların sağlıklı şirketler yanında finansal açıdan zor durumda olan ancak faaliyetleri ve sektörü iyi giden şirketlere yönelik de yatırım stratejileri geliştirdiklerini görüyoruz. PE fonlarının özellikle borsanın iyi gitmesinden faydalanarak halka arz yoluyla (Mavi Jeans örneği) bazı çıkışlar gerçekleştirmeleri bekleniyor.”
Talip Yılmaz