Teknolojinin Engellilere Faydaları

ARTIK HAYATIN İÇİNDELER

Hayal Ortağım uygulamasının aktörlerinden olan Turkcell’den de bilgi aldık. Turkcell Dijital Servisler ve Çözümlerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Ayşem Ertopuz, fikrin ilk olarak 2011 yılında Kerim Altmok ve Selim Altmok kardeşlerin köşe yazısı okuyamadan büyüdüklerini kendileri ile paylaşmalarıyla başladığını anlatıyor. Turkcell olarak 2012 yılında YGA işbirliğinde ilk olarak işe 8020 hattı ile başlamışlar. Bu sayede görme engellilerin güncel haberlere ve köşe yazılarına ulaşmalarını sağlamışlar. Uygulama zaman içinde görme engellilerin hizmet aldığı geniş bir platforma dönüşmüş.

Ertopuz, Yol Arkadaşım’m görme engellilerin herkes gibi AVM benzeri toplu yaşam alanlarında özgürce zaman geçirmelerine olanak sağladığına dikkat çekiyor. “Bu hizmet için App Store veya Google Play’den Hayal Ortağım uygulamasını indirip üye olmaları yeterli” diye konuşan Ertopuz, ücretsiz olan uygulamanın tüm operatör kullanıcılarına açık olduğunu, buna ek olarak Turkcell’in müşterilerine data kullanımı da tamamen ücretsiz sunduğunu belirtiyor.

AVM’LER DÖNÜŞÜYOR

Uygulamayı bir de AVM tarafına sormak istedik. Sorularımızı Carousel adına İcra Kurulu Üyesi Orhan Demir cevaplandırdı. Hayal Ortağım uygulaması ile geçen sene tanıştıklarım belirten Demir, “Çok büyük bir yatırımla renövasyon projemizi tamamlamıştık. Böyle bir yenilik içinde sosyal sorumluluk olarak görme engellilerimizi hayatın her aşamasında görebilmek ve sosyalleşmeye dahil edebilmek bizim önceliğimizdi” diye anlatıyor bu süreci. Uygulama sonrası Carousel’i ziyaret eden görme engelli sayısında artış olup olmadığını merak ediyoruz.

Demir İstanbul’daki 180 bin görme engelli vatandaşa konuyla ilgili sesli SMS attıklarını belirtiyor. Akabinde bu projeyle de daha fazla görme engelliyi ağırladıkları bilgisini veriyor. Demir ayrıca, “Buraya gelen engelliler, çevrelerindeki görme engellilere de tavsiyede bulunarak, kolaylıkların yaşamlarım değiştirdiğini gönüllü elçi olarak anlatıyorlar” diyerek bunun kendilerini oldukça mutlu ettiğini kaydediyor. CarousePin engelsiz AVM yolculuğunun bununla sınırlı olmadığım söyleyen Demir, yapılan değişikliklerle ilgili şu bilgileri veriyor:

“WC’lerimizin engelli bölümlerini acil çağrı sistemiyle donattık. Otopark alanlarımızın engelli bölümlerini artırdık. Asansörlerimizi Braille alfabesiyle ve sesli sistemle yeniledik. AVM dış alan çevremizi özel tasarlanmış kabartmalı yüzey malzemesi ile kaplayarak görme engellilerin dokunma duyularına hitap ettik. Onların doğru yönlendirilmelerine katkıda bulunduk.”

İŞARET DİLİ DE VAR SARS ŞERİT DE…

Türkiye’de pek çok AVM engellilerin AVM’de vakit geçirmesine olanak sağlayacak değişiklikleri hayata geçiriyor. Bunlardan biri de Ankara’daki Bilkent Çenter. AVM görme engelliler için sarı şeritlere ve asansör içinde kabartmalara sahip.

Yine Ankara’dan bir başka örnek… Taurus AVM daha inşaat aşamasındayken engellilere yönelik planları yapmaya başladı. Asansör ve merdivenleri engellilerin kullanımına göre yapan Taurus AVM bunun için tüm asansörlerdeki tuş takımlarını tekerlekli sandalyeye uygun seviyeye indirdi. Kat planlarının ve mağaza yerleşimlerinin bulunduğu ekranları tekerlekli sandalye ile gelen ziyaretçilerin rahatça kullanabilmeleri amacıyla yönü ayarlanabilir şekilde kurguladı. Daha bitmedi… Görme engelli ziyaretçiler için renk tanıma cihazları da bulunuyor. Bu cihazlar danışma noktalarından kimlik karşılığında alınabiliyor. İşitme engelliler içinse işaret dili eğitimi alan personel bulunuyor. İstanbul, Sefaköy’de bulunan ArmoniPark’ta da fiziksel engelliler için tekerlekli sandalyelerini şarj etme alanı bulunuyor. Bu alanda sandalyesinin şarjının dolumunu bekleyen engelliler kitap, gazete okuyabilip isterse televizyon seyredebiliyor.

Sinema filmleri anlatılıyor

Turkcell’in Temmuz 2016’da Gaziantep’te pilot çalışmasını yaptığı “Yol Arkadaşım Ulaşım” teknolojisiyle görme engelli kullanıcılar yakınlarındaki durakları ve duraklardan geçen otobüsleri, bekledikleri otobüsün durağa gelip gelmediğini, otobüsteyken geçtikleri durakları ve inecekleri durakların bilgilerine ulaşabiliyor. Ayrıca sürücüye otobüse bir görme engellinin bineceği bilgisi gidiyor. Turkcell bu teknolojiyi önümüzdeki yıllarda belediyelerle işbirliği yaparak farklı şehirlere yaymayı hedefliyor. Geçen yıl Hayal Ortağım’a eklenen bir yenilik de sesli betimleme teknolojisi oldu. Turkcell ve YGA işbirliğinde ve Sesli Betimleme Derneği’nin destekleriyle hayata geçirilen teknoloji dünyada bir ilk.

Zira bu sayede görme engelliler vizyon filmlerini sinema salonlarında, hiçbir görsel ayrıntıyı kaçırmadan takip edebiliyor, sinemada film izleme aktivitesini herkesle eşit şartlarda deneyimleyebiliyor.

Biraz da gezelim!..

Poi Labs ve Turkcell engellilere yönelik teknoloji geliştirmeye devam ediyor. Poi Labs YGA ve Vestel işbirliği ile geliştirdiği WeWalk adlı akıllı baston ile görme engellilerin hareket özgürlüğünü arttırmayı hedefliyor. Proje o kadar ilgi çekti ki, Turkcell’in kitlesel fonlama platformu Ârıkovanı’nda fonlandı ve kısa sürede rekor destek aldı. Kullanıcısının göğüs ve baş hizasında önüne çıkabilecek tabela, direk, ağaç dalı gibi engelleri algılayan ve kullanıcıyı uyaran WeWalk, Bluetooth ile cep telefonuna bağlanarak, telefonu kontrol etme imkânı da sunuyor. Böylece görme engelli kullanıcı, cep telefonuna hiç dokunmadan, bastonu üzerinden navigasyon, ulaşım gibi çeşitli hizmetler alabiliyor.