Tüp bebek pazarına torba yasa desteği

Yılda 45 bin tüp bebek hastasının tedavi olduğu Türkiye, bu alanda dünyada 7’inci, Avrupa’da ise 5’inci büyük pazar. Son Torba Yasa ile tüp bebek salübi olmaya getirilen destekler, pazarı tetikleyecek. Bu arada bakaıılığm yahuzca hastaneler bünyesüıde tüp bebek merkezi açılmasına izin vermesi sektörde ruhsat satışlarının da önünü açtı.

Dünyada ilk kez 1978 yılında İngiltere’de yapılan tüp bebek uygulaması, ilk tüp bebeği yapan Robert Edwards’a 2010 yılında Nobel Tıp Ödülü’nü getirdi. Başlangıçta hem ilaçlatın pahalı olması, hem de yöntemin maliyeti nedeni ile tüp bebek zor ulaşılır bir tedavi iken, günümüzde çok daha fazla çift çocuk sahibi olmak için bu yola başvuruyor. Türkiye’de de 1988 yılında uygulanmaya başlanan tüp bebek tedavisinde başarı oranı yıllar geçtikçe artış gösterdi. Öyle ki 1997 yılında yüzde 20’lerde olan başarı oranı son yıllarda yüzde 40’lan buluyor.

Dünyada olduğu gibi Türkiye’de de her 100 çiftten 15’i gebe kalamıyor.

Bunların en az yüzde 35-40’ının tüp bebek tedavisine ihtiyacı olduğu tahmin ediliyor. Dünyada tüp bebek tedavisi uygulanan ülkelerin yaklaşık yüzde 70’inde kısmen veya tamamen devlet desteği uygulanıyor. Türkiye’de de 23-38 yaş arasındaki kadınlara Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) destek veriyor. Daha önceleri iki denemeye kadar destek veren bakanlık, son çıkan torba yasada desteği üç denemeye çıkardı. Bu desteğin 150 milyon liralık bir hacme sahip olduğu tahmin edilen tüp bebek pazarını daha da büyütmesi bekleniyor. Her yıl ortalama yüzde 10 büyüyen sektörün Eylül 2014’te devreye giren desteğin ardından yıllık büyüme rakamı yüzde 20’lere ulaşacak.

YENİ MERKEZ AÇILMIYOR

Büyüme rakamları ‘Tüp bebek’ merkezleri sayısına da yansıdı. 2003 yılında 49 olan tüp bebek merkezi sayısı 12 yılda 140’a yükseldi. Bu rakamların içinde tüp bebek tedavisi ile uğraşan özel tüp bebek merkezleri, özel hastane bünyesinde yer alan merkezler ve kamu hastaneleri bünyesinde yer alan merkezler giriyor.

Ancak artık tüp bebek merkezleriyle ilgili yeni kurallar var. 30 Eylül 2014’te yürürlüğe giren ‘Üremeye Yardımcı Tedavi Uygulamaları ve Üremeye Yardımcı Tedavi Merkezleri Hakkmdaki Yönetmelik’ bundan sonra, müstakil bir evde ya da bir apartman katında tüp bebek merkezi açılamasına izin vermiyor. Kamu kurum ve kuruluşlarına bağlı hastaneler ve özel hastaneler bünyesinde merkez açılabileceği belirtiliyor. Bununla birlikte de özel tüp bebek merkezlerinde ruhsat devirleri yapılmaya başlanmış bulunuyor. Devir ücretinin, tesislerin iş hacmine göre belir-lense de ortalama 1 milyon lira civarında olduğu belirtiliyor.

TÜRKİYE DAHA UCUZ

Başlangıcından bu yana tüp bebek tedavisi ile yaklaşık 5 milyondan fazla bebeğin dünyaya geldiği dünyada, artık yılda 1.6 milyon siklus (bir aylık tedavi) yapılıyor ve en az 400 bin tüp bebek doğuyor. Tüp bebek tedavisi ilaç ve uygulama masraflarından oluşuyor. İlaç dozu ve kulamm süresine bağlı olarak maliyet bin – bin 500 TL civarında. Ülkemizde yılda 60 bin siklus yapılıyor. Ücretli hastalar için ilaç dışında, kamuda 2 bin 500 TL civarında bir ödeme yapılırken, özel merkezlerde bir uygulama 4-7 bin TL’ye mal oluyor.

Buna karşın, birçok ülkede tüp bebek uygulaması 9 ile 10 bin dolar arasında bir maliyete sahip. Fiyat avantajı Türkiye’yi tüp bebek tedavisi konusunda cazip ülkeler arasına soktu. Bu açıdan sağlık turizminin de önemli kategorilerinden sayılıyor tüp bebek sahası.

AVRUPA’DA BEŞİNCİYİZ

Türkiye’de yılda yaklaşık 40-45 bin tüp bebek hastası tedavi oluyor. Bu toplam rakamın yüzde 15’lik bölümünü yurt dışı hastalar oluşturuyor. Türkiye, bu rakamlar ile dünya sıralamasında 7, Avrupa sıralamasında ise 5’inci en büyük pazar. Türkiye’de tüp bebek rakamlarına bakıldığında ise 2003’te bin 797 olan canlı doğum sayısının bugün 7 binleri bulduğu göze çarpıyor. Türkiye’de tüp bebek doğumlarımın giderek arttığını dile getiren İ.Ü Tıp Fak. Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof.Dr. Faruk Buyru şu bilgileri verdi:

“Avrupa’da 1997-2010 arasında 971 bin 280 bebek bu yöntem sonucunda doğmuş. 2010 yılında Asya’da 200 bin, Avrupa’da 500 bin’den fazla siklus uygulanmış. Başarı oranını arttırmak için tüm yeni gelişmeler ve donanım dünya ile neredeyse aynı zamanda ülkemizde de uygulanıyor. Bu durum ülkemizdeki tüp bebek başarı oranlarının gelişmiş ülkelerle yarışır hale gelmesini sağlamakta. Gerek ilaç maliyetinin ülkemizde düşük olması, gerekse başarı oranlarının yüksekliği pek çok ülkeden ülkemize hasta gelmesine neden olmakta.”

YAŞ ORTALAMASI YÜKSELDİ

Artık tüp bebek için başvuran kadınların yaş ortalaması daha ilerilere taşındı. Öyle ki 13 yıl önce başvuru alt yaşının 25 olduğu gözlenirken, 33-45 yaş aralığı günümüzde tüp bebek başvurularının önemli bir kısmını oluşturuyor. Her 7 evli çiftten birinin çocuksuzluk problemi olduğunu söyleyen Eurofertil Tüp Bebek Merkezleri Medikal Direktörü Dr. Hakan Özörnek, “Dünyada kısırlığın artmasına bağlı olarak tüp bebek başvuruları da artıyor. Ülkemizde tüp bebek sayısında yüzde 5-10 oranında artış oluyor. Klinik olarak biz de yüzde 15-20’lik bir büyüme gerçekleştiriyoruz her yıl. Yurtdışmda da bu tedavi için gelen hastalar oluyor. Yılda ortalama 50 yabancı hasta geliyor kliniğimize” diye ekliyor.

1998 yılından beri bünyelerindeki 9 merkezde tüp bebek tedavisi uyguladıklarını belirten Acıbadem Kadıköy Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Tayfun Bağış, bu alandaki gelişmeleri şöyle değerlendiriyor: “Özellikle Romanya, Özbekistan, Kazakistan ve Azerbaycan’dan çok sayıda aile Türkiye’ye geliyor tedavi için. Ülkemiz tüp bebek tedavisinde Avrupa’daki en başarılı ülkeler arasında yer alıyor. Ayrıca fiyatlandırmanın da en uygun olduğu ülkelerden biriyiz. Bu iki önemli neden bizi tercih merkezi haline getiriyor.”

BAŞARI ORANIMIZ YÜKSEK

2005’ten beri tüp bebek hizmeti veren Medicana Sağlık Grubu, 6 merkezinde bu tedaviyi uyguluyor. Merkezlerinde yılda ortalama 4 bin hastanın tüp bebek tedavisi gördüğünü ve ortalama BOO’ün üzerinde yabancı hasta ağırladıklarını söyleyen Medicana Sağlık Grubu Tıbbi Direktörü Dr. Remzi Karşı, “İngiltere’den Almanya’ya, Nijerya’dan Tanzanya’ya kadar pek çok ülkeden tüp bebek tedavisine gelen hastamız var” diyor.

Medical Park Hastaneler Grubu bünyesinde ise dört tüp bebek merkezi var. Bu merkezlerde yılda ortalama 6 bin 500 hastanın tüp bebek tedavisi gördüğünü söyleyen Medical Park Hastaneler Grubu, Grup Koordinatörü Dr. Hikmet Çavuş, gelen hastaların yüzde 15’i yurtdışı kökenli. Çavuş, “Yüksek başarı oranları, Türkiye’yi dünyadaki sayılı ülkelerden biri haline getiriyor. Türkiye’de uygulanan tüp bebek tedavisi ile gebelik başarısı diğer ülkelere göre yüzdelO daha fazla” diye ekliyor.