Türk iş dünyası Karabağ için kotları sıvadı

HAZAR Denizi’nin kıyısında yer alan, zengin yeraltı kaynaklarıyla dikkat çeken, Türkiye’nin kardeş ülkesi Azerbaycan, yeni bir dönemin eşiğinde bulunuyor. Ermeni işgalinden kurtarılan, Azerbaycan’ın toprak bütünlüğünün yüzde 20’sine denk gelen Dağlık Karabağ, “Bir millet birlikte gelecek” sloganıyla yeniden inşa edilmeye başlıyor. Yeniden yapılanmaya giden ülke, hem ekonomik hem de yapısal anlamda pek çok yeniliği adım adım gerçekleştiriyor. Azerbaycan ile Türkiye arasında 200’den fazla anlaşma, protokol ve benzeri belge imzalanmış durumda. Türk müteahhitlerin ülkede bugüne kadar konut, yol, köprü, otel, iş merkezi gibi 400’e yakın projede imzası bulunuyor. Bu inşaatların toplam tutarı 16 milyar dolara yaklaştı. Karabağ’ın yeniden inşası sonrasında bölgeye 1.5 milyon nüfusun yerleşmesi bekleniyor.

Hazar Denizi’ne kıyısı olan Azerbaycan, milli gelirinin büyük bir kısmını petrol, doğalgaz ve yeraltı kaynak larından sağlıyor. 2020 yılında işgalden kurtarılarak yeniden ülke topraklarına katılan Dağlık Karabağ bölgesine de yatırım yaparak, bu bölgeyi tekrardan yaşanır hale getirmek istiyor.

TEKNOPARK İSTANBUL DEVREDE

Türkiye ile Azerbaycan arasındaki ilişkilerde teknoloji geliştirme bölgesi Teknopark İstanbul önemli bir rol oynayacak. Azerbaycan înovasyon Ajansı’yla “Yüksek Teknolojiler Alanında İşbirliği” konulu mutabakat imzalayan kurum, Türkiye’nin desteğiyle teknolojik alanlarda çalışmalar yürütecek. “Karabağ’ın tarihinin yeniden yazılmasına yönelik Azerbaycan înovasyon Ajansı’nın yürüttüğü çalışmalara destek olmaktan mutluluk duyuyoruz” diyen Teknopark İstanbul Genel Müdürü Bilal Topçu, Türkiye’de yüksek teknoloji alanında edindikleri bilgileri Azerbaycan’a aktaracaklarını söylüyor.

Anlaşma kapsamında Azerbaycan’da kurulacak teknoloji parklarında yüksek teknolojili ürünlerin geliştirilmesi için destekler sunulacak. Mutabakatta tarafların gelecekteki ortak faaliyetlerini yansıtan maddeler yer alırken ortak Yüksek Teknoloji Parklarının kurulması da vurgulanıyor. Azerbaycan’ın Karabağ bölgesinin yüksek teknoloji merkezi haline getirilmesi için imzalanan anlaşma, bölgede teknolojik bilgi seviyesinin yükseltilmesi ve genç profesyonellerin yetiştirilmesi amacıyla kuluçka, hızlandırma ve teknoloji transfer programları ile bilgi ve tecrübe paylaşımının yapılmasını kapsıyor. Topçu, “Teknopark İstanbul ile Azerbaycan înovasyon Ajansı Başkanlığı arasında yakın zamanda üst düzey görüşmeler planlanıyor. Bu görüşmelerde anlaşmanın kapsamı ve atılacak adımların netleştirilmesini hedefliyoruz. Karabağ’ın tarihinin yeniden yazılmasına yönelik Azerbaycan înovasyon Ajansı’nın yürüttüğü çalışmalara destek olmaktan mutluluk duyuyoruz” diyor.

PASHA BANK’TAN DESTEK

Türkiye’de altıncı yılını dolduran ve Tür-kiye-Azerbaycan-Gürcistan arasındaki ticaretin gelişimine katkı sağlayan PASHA Bank, Karabağ’ın yeniden yapılanmasında aktif rol oynamak isteyen her yatırımcıya özel finansman olanakları sağlıyor. PASHA Bank Genel Müdürü H.Cenk Eynehan, “Türkiye-Azerbaycan ve Gürcistan ile iş yapmak isteyenler için bölgede akla gelen ilk banka olmak ve bölgedeki büyük projeleri nanse etmek istiyoruz. Her üç ülkenin para birimiyle ticaretin finansmanını yapabiliyor ve para transferi gerçekleştirebiliyoruz” diyor.

Yapılan yatırımların bir ticaret koridoru oluşturduğuna dikkat çeken Eynehan, bölgenin gelişmesi için verdikleri destekler hakkında ise şunları söylüyor:

“Burada bir ticaret koridoru var. Demir İpek Yolu ve enerji koridoru gibi yeni fırsatları kullanarak büyümeye çalışıyoruz, özellikle Karabağ’ın yeniden inşasında aktif rol oynamak için yatırımcıların yanındayız. Butik bir bankayız; her şirkete özel finansman alternatifleri sunuyoruz. Türk müteahhitlik firmalarının Azerbaycan’da bugüne kadar pek çok proje üstlendikleri ve Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu’nun açık olduğu göz önüne alınırsa, bölgenin yatırımcılar için nasıl bir fırsat sunduğu ortaya çıkıyor.”

TÜRKİYE ÖRNEK ALINACAK

Azerbaycan Bakanlar Kurulu inşaat, Şehircilik ve Kamu Hizmetleri Daire Başkanı Feyruz Mustafayev, inşaat konusunda son 20 yılda öne çıkan Türkiye’yi örnek alacaklarını söylüyor ve “Türkiye’de gerçekleştirilen inşaat ihalelerinde siparişçi kurum tarafından taban fiyat veriliyor. Burada da aynı sistem tatbik edilecek” diyor. Bu konuda T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yüksek Fen Kurulu ile de görüşmeler yaptıklarını ifade eden Mustafayev, yakın dönemdeki başlıca görevlerinin Dağlık Karabağ ve etrafındaki illerin alt ve üst yapısını yeniden kurmak olduğunu vurguluyor. Mustafayev, Türkiye ve Azerbaycan arasındaki yatırım ilişkileri hakkında ise şunları söylüyor:

“Türk ve AzerbaycanlI iş insanları beraber burayı yeniden inşa edecek. Füzuli’den Şuşa’ya yeni yolun yapımında Türk ve Azerbaycan şirketleri beraber çalışıyor. Bu ilk adım. Bugüne kadar Türk şirketleri Azerbaycan’da 16 milyar dolara yakın ihale aldı. Azerbaycan’ın genelinde Türk şirketleri daha kolay ve daha cazip şekilde teklifler verebilecek.”

Erdal EREN / Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı
“Bölgenin 27 milyar dolarlık yatırım ihtiyacı var”

Türkiye ve Azerbaycan iki devlet bir millet anlayışıyla hareket ediyor. Sektörümüz, ülkede bugüne kadar yaklaşık 15 milyar dolar büyüklüğünde proje üstlendi. Dağlık Karabağ’da ortaya çıkacak ihtiyaçlarla yeniden imar çalışmalarında Türk müteahhitlerin aktif rol üstlenmeleri ve Azerbaycan ekonomisine en iyi şekilde katkıda bulunmaları bu yıl için önceliklerimiz arasında yer alıyor. Kardeş ülke Azerbaycan için üstümüze düşen her türlü görevi üstleniriz. Bölgede ilk aşamada 27 milyar dolarlık bir yatırım ihtiyacı olduğu ifade edilmekte. Ülkelerimiz arasındaki yakın ilişkilerin yanı sıra sektörel ortaklıklarımız ve olumlu geçmiş deneyimlerimiz çerçevesinde müteahhitlerimiz Azerbaycan için üstüne düşen her görevi layığıyla yerine getirecektir. Bu imkânları değerlendirmek üzere en kısa zamanda Azerbaycan’a bir müteahhitlik heyeti ziyareti gerçekleştirmeyi planlıyoruz.

Hüseyin BÜYÜKFIRAT / Türkiye Azerbaycan İş Adamları ve Sanayiciler İştimai Birliği (TUİB) Başkanı
“Şuşa’da yollar bitince yaşam başlayacak”

Türk iş adamlarının Azerbaycan’a sadece ticari açıdan baktığını düşünmüyorum. Zaten yatırımlarda sadece para pazarlığı üzerine olmamalı. Türkiye’den buraya gelecek şirketlerimizin, turizm, inşaat, tarım ve büyük sanayicilerin bunu dikkate alması gerekiyor. Türkiye, hemen her konuda yaptığı işlerle adından söz ettiren bir ülke. Her yıl ülkemize gelen turist sayısı artıyor. İleride bu durumu pekiştirerek, Karabağ bölgesini yeni destinasyon merkezi haline getirebiliriz. Şuşa bölgesini kültür başkentimiz olarak düşünüyoruz.

Yakın zamanda yolların tamamlanmasıyla yaşam başlayacak. Kongre turizmi Şuşa merkezli olabilir. Yine bölgede sıcak su alanları mevcut. Otel zincirlerinin bu bölgeye konumlanmasıyla güzel işler ortaya çıkacaktır. Tarımda 30 yılı aşkın süredir işlenmemiş topraklar var. Buralarda organik üretim yapılarak Avrupa çapında pazarlanabilir. Bölgede yetişen etlerin lezzetli olması nedeniyle hayvancılık alanında da güzel işler çıkabilir. Sanayide Türkiye’nin büyük tecrübesi var. Ülkede üretim tesislerinin kurulması gerekiyor. Azerbaycan’da üretilecek ürünler gümrüksüz olarak Bağımsız Devletler Topluluğu’na ihraç edilebilir.

AYŞEGÜL KÜÇÜKKURT ZOR