Dünya doğaltaş rezervlerinin yüzde 30’una sahip olan Türkiye, son yıllarda ekonomik krizin etkilediği sektörü canlandırma çabalarına devam ediyor.

Geçen yıl 1,9 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirerek dikkatleri üzerine çeken sektör, dünya doğaltaşının lideri Çin başta olmak üzere Asya bölgesinde yoğun pazar çalışmalarında bulunuyor.

Türkiye, Marmara Adası’nda başlayan 4000 yıllık üretim geçmişiyle, dünyanın en eski doğaltaş üreticisi konumunda bulunuyor.

13,9 milyar ton / 5,2 milyar metreküp toplam doğaltaş rezerviyle Türkiye, dünya rezervinin yüzde 33’üne sahip. Marmara ve Ege Bölgeleri başta olmak üzere Trakya’dan Doğu Anadolu’ya kadar hemen tüm coğrafi bölgelerde dünya pazarlarında beğeni kazanabilecek nitelikte 250’nin üzerinde değişik renk, doku ve desende doğaltaş çeşidine rastlanılıyor. Bunlar arasında mermer ve traverten olmak üzere granit, oniks, kireç taşı, bazalt, andezit, kayrak taşı, diyabaz üretimde ön sıralarda yer alan taş çeşitleri olarak sıralanıyor.

Dünya doğaltaş rezervlerinin yaklaşık üçte biri Türkiye’de olmasına ve dünya doğaltaş ihracatından yüzde 10 pay almamıza rağmen Türkiye bu potansiyelini kullanmada istenen seviyede değil. Do-ğaltaşlarm dış piyasalarda daha da önemli bir gelir kaynağı haline gelmesi için modern teknolojilerin kullanılarak blok üretimindeki kayıpların asgariye indirilmesi, taşların işlenmesinde kullanılan teknolojinin daha da geliştirilmesi ve ayrıca ocak, fabrika ve atölyeler ile pazarlama ve yapılarda taş montajı işlerinde çalışacak mühendis, formen, tekniker usta ve çırakların malzeme üretim teknolojisi, tasarım ve montajı konularında eğitilmesi özel önem taşıyor.

Sektörde yaklaşık 1500 adet doğaltaş ocağı, fabrika ölçeğinde faaliyet gösteren 2 bin kadar tesis, orta ve küçük ölçekli 9 bin atölye faaliyet gösteriyor. İstihdam edilen kişi sayısı 300 bin civarında. Üretimin tamamına yakın kısmı özel sektör tarafından yapılıyor. Türkiye’de yıllık doğaltaş üretimi 11,5 milyon ton işleme tesislerinin toplam plaka üretim kapasitesi de 6,5milyon metrekare civarında.

İhracat yüzde 10 artacak

Zengin doğaltaş rezervlerinin yanı sıra renk ve desen çeşitliliğiyle de dünyada öne çıkan Türk doğaltaş sektörü, ihracatta önemli bir başarı göstererek 2012 yılında 1,9 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdi. Türkiye, bu rakamlarla 2012’de

1,9 milyar dolarlık ihracat değeriyle dünya doğaltaş ihracat sıralamasında Çin ve İtalya’nın ardından üçüncü sırada yer aldı. Sektör yetkililerinin öngörüsüne göre bu yıl ihracatta yüzde 10’luk bir artışın yakalanması söz konusu.

Hedef pazar Çin

Türk doğaltaş sektörü 2012 yılında Çin’e 782 milyon dolarlık doğaltaş ihraç etti. 2013 yılında bu rakamın 1 milyar doları aşması hedefleniyor. Çin’e mermer ve doğaltaş ihracatı, her yıl ortalama yüzde 20 artıyor. Türkiye’den ihraç edilen mermer ve doğaltaşm yüzde 47’si Çin’e gidiyor. Türk mermeri artık Çin’de bir marka haline geldi. Çinliler, renk ve çeşitlilik açısından zengin olan Türk mermerine büyük ilgi duyuyor. Türkiye’den ihraç edilen doğaltaş ürünlerinin yüzde 95’i, Çin’in iç piyasasında tüketiliyor. Çin’de düzenlenen doğaltaş fuarlarına yoğun ilgi ile katılan Türk firmaları 2013 yılında Çin’e yönelik ihracatı artırma peşinde. Aynı zamanda doğaltaş sektörünün dünya lideri olan Çin, Türkiye için en önemli ihraç pazarlarından biri. Türk doğaltaş sektörü Çin üzerine hedeflerini uzun vadeli de planlıyor. 2023 yılında Çin’e yapılacak doğaltaş ihracatının 3 milyar doları aşması hedefleniyor..

Batı ülkelerindeki resesyon, Türk doğaltaş üreticilerini ve sanayicilerini Çin’e yöneltti. Ancak Çin pazarında yaşanacak bir durgunluk problem yaratabilir. Bu nedenle Çin’e alternatif güçlü hedef pazarlar yaratmak için arayışlar da sürüyor. Bu noktada taş kültürüne sahip Hindistan oldukça cazip bir pazar olarak sektörün yakın markajında.

Vazgeçilmez pazar ABD

Türk doğaltaş sektörünün Çin’den sonra en çok ihracat yaptığı ülke olan ABD, işlenmiş doğaltaş ihracatında ise ilk sırada yer alıyor. Geçtiğimiz yıl toplam 1,9 milyar dolarlık ihracat yapan Türk doğaltaş sektörü, bu ihracatın yüzde 13’ünü ABD’ye gerçekleştirdi. Stratejisini “Türk mermerini markalaştırmak” olarak belirleyen sektör, dünyanın işlenmiş doğaltaş-ta en büyük pazarı olan ABD’ye yönünü çevirdi. ABD’ye ihracatını 2008 yılından önce olduğu gibi 400 milyon dolar seviyesinin üzerine çıkartmayı hedefleyen Türk doğaltaşçıları, sektörün Amerika kıtasındaki fuarlara da katılım gösteriyor.

Yeni pazar Hindistan

2012 yılında Hindistan’a yapılan doğaltaş ihracatında yüzde 33 artış yaşandı.

1,9 milyar dolarlık ihracatta 50 milyon 568 bin dolar ile Hindistan yüzde 3 pay aldı. Çin’e alternatif arayan Türk doğaltaş sektörü için Hindistan öncelikli hedef pazar olarak belirlendi. 2013 yılında Hindistan’a yönelik faaliyetler daha da önem kazandı. Yeni pazar arayışında olan sektör Hindistan pazarında daha yüksek rakamlara erişmeye kararlı.

2023’te 7 milyar dolar

Türk madencilik işkolu bünyesinde yer alan doğaltaş iş kesiminin 2023 yılı dış ticaret satışları hedefi 7 milyar dolar olarak açıklandı. İstanbul Maden İhracatçıları Birliği(İMİB), doğaltaş dış ticaret gelirlerini önümüzdeki 10 yıl içerisinde üç kat artırarak 7 milyar dolarlık dış ticaret hacmine ulaşmayı hedefliyor. İMİB, ihracata dayalı kalkınma izlemi çerçevesinde Türkiye’nin doğaltaş dış ticaret satışı gelirlerini artırmak için çalışmalarını aralıksız sürdürüyor. İMİB, Türk doğaltaş kesiminin küresel rekabetteki gücünü artırmayı hedefliyor.

RAKAMLARLA TÜRK DOĞALTAŞ SEKTÖRÜ

– Türkiye dünya doğaltaş rezervlerinin yüzde 30’una sahip.

– Türkiye’de yıllık doğaltaş üretimi 11,5milyon ton.

– Sektörün istihdamı 300 bin kişi.

– 2012’de 1,9 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirildi.

– 2012 yılında Çin’e 782 milyon dolarlık doğaltaş ihraç edildi.

– 2013 yılı sonunda Çin’e 1 milyar dolarlık ihracat hedefleniyor.

– 2023 yılında Çin’e 3 milyar doları aşan ihracat hedefleniyor.

– 2023 yılı doğaltaş sektörü ihracat hedefi: 7 milyar dolar.