Türkiye ile Rusya arasındaki ticari ilişkiler

Türkiye ile Rusya arasındaki ticari ilişkiler Proestate Uluslararası Gayrimenkul Yatırımı Forumu’nda atılan adımlarla daha da güçlendi. İnşaat sektöründe potansiyelleri değerlendirmek üzere iki ülke arasında çalışma grubu kurulması kararlaştırıldı…

MOSKOVA’DA bu yıl 12’ncisi düzenlenen Proestate International Real Estate Investment Forum (Uluslararası Gayrimenkul Yatırımı Forumu), 19-21 Eylül tarihleri arasında Radisson Royal Hotel Kongre Merkezi’nde gerçekleştirildi. Türkiye Cumhuriyeti Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’un da katılım gösterdiği forumda, inşaat ve şehircilik alanında Türkiye ile Rusya arasında yeni ortaklıklar ve iş birlikleri masaya yatırıldı.

Rusya’da inşaat yapan Türk müteahhitlik firmalarının iş hacimlerinin genişletilmesi ve Rus yatırımcılara Türkiye’de konut satma gibi konuların ön plana çıktığı forumda, inşaat sektöründe potansiyelleri değerlendirmek üzere iki ülke arasında acilen bir çalışma grubu kurulması kararlaştırıldı.

Diplomatik, kültürel ve ticari anlamda tarihi yüzyıllara dayanan Türk-Rus ilişkileri, son yıllarda güçlü bir iş birliğine dönüşmeye başladı. Bir süredir Türkiye ve Rusya, her alanda işbirliğini temel alan bir yol haritası çiziyor. Türkiye ve Rusya, Avrasya’nın yükselen iki ülkesi olarak bağlarını sağlamlaştırmaya devam ediyor. Türkiye ile Rusya arasında hedeflenen dış ticaret hacmi ise 100 milyar dolar. Türkiye müteahhitlik sektörü şu anda dünyada ikinci sırada. Türk inşaatçıların bu güce ulaşmasındaki lokomotif ülke ise Rusya. Şu an Rusya’da Türk müteahhitlik sektörünün gerçekleştirdiği projelerin toplam değeri 70 milyar doları aşmış durumda. 2018’in ilk göstergelerine göre, iki ülke arasındaki dış ticaret hacmi de artmaya devam ediyor, dış ticaret hacminin bu yıl 30 milyar doları bulması öngörülüyor.

Rusya’da 12 yıldır aralıksız olarak düzenlenen Proestate International Real Estate Investment Forum (Uluslararası Gayrimenkul Yatırımı Forumu), inşaat sektörü için benzersiz iş birliği fırsatları sunuyor. Bu yıl 19-21 Eylül tarihleri arasında Moskova Radisson Royal Hotel Kongre Merkezi’nde düzenlenen Proestate’e çok sayıda Türk inşaat firması ve kurum katıldı. Türkiye Cumhuriyeti Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Türk Hava Yolları, İstanbul Ticaret Odası, Havelsan, Ant Yapı, Lal Değerleme ve çok sayıda dev inşaat firması ve yatırımcı katılımcılar arasındaydı.

“HEDEF 10 MİLYAR DOLAR”

Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, beraberindeki Rusya Federasyonu İnşaat Konut ve Kamu Destekleri Bakanı Vladimir Yakushev, AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Çiğdem Karaaslan, Çevre ve Şehircilik Bakan Yardımcısı Fatma Varank, TOKİ Başkanı Ergün Turan, Emlak Konut GYO Yönetim Kurulu Başkanı Ertan Keleş, Emlak Konut GYO Genel Müdürü Hakan Gedikli, İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Şekib Avdagiç ve bürokratlarla beraber Proestate kapsamında açılan fuar alanını gezerek projeler hakkında bilgi aldı.

Yakushev ile ikili görüşme gerçekleştiren Kurum, inşaat alanındaki ilişkilere ve yatırımlara ilişkin bilgi alışverişinde bulundu. İkili görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenlendi. Kurum, Türkiye ve Rusya arasında çok güçlü ilişkiler bulunduğunu belirterek, “Enerji, inşaat, turizm alanında, hemen hemen her alanda ikili ilişkilerimiz mevcut ve iş hacmimiz her geçen gün daha da artıyor. İlişkilerimizi daha güçlendirmek adına yapılması gereken çalışmayı bir an önce başlatacağız” dedi.

TOKİ, Emlak Konut ve İLBANK’ın çalışmalarına ilişkin bilgi veren Kurum, TOKİ ve Emlak Konut’un 16 yılda 1 milyonun üzerinde konut inşa ettiğini, İLBANK’ın da şehirlerin altyapılarını yenilediğini belirtti. Bakan Kurum, geçen yıl 4.7 milyon Rus turistin Türkiye’ye geldiğini, bu yıl rakamın 6 milyona ulaşmasının öngörüldüğünü vurguladı. Kurum, Yeni Moskova Projesi’ndc çalışan Türk müteahhit sayısının artırılması gerektiğini belirterek, “Bulunduğumuz ekonomik savaş içerisindeki durumdan da en kısa süre içerisinde çıkacağız” dedi.

Resmi Gazete’de yayımlanan Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik’te yabancılara mülk satışını düzenleyen bölüme de değinen Kurum, düzenlemenin inşaat sektörü adına önemli bir adım olduğunu vurgulayarak, sektörün böylece büyük bir atağa kalkacağını ifade etti. Son beş yılda yabancıya 12 milyar dolarlık gayrimenkul satışı yapıldığını belirten Kurum, “Yabancıların son beş yılda aldıklarını bir yılda almalarını sağlayacak tanıtım yapmamız gerekiyor. 2019 hedefimiz 10 milyar dolar” dedi. Türkiye’nin yurtdışııı-daki yaklaşık 368 milyar dolarlık müteahhitlik işinin yüzde 19.5’inin Rusya ile yapıldığını, bunun daha da artırılması gerektiğini önemle vurgulayan Kurum şunları aktardı:

“İki ülke liderlerinin bu konudaki beklentileri 100 milyar dolar seviyesinde. Hem bu seviyeye ulaşılması hem de 27 milyar dolarlık ticaret hacminin artırılması gerekiyor. Türkiye’den inşaat malzemesi getirilmesi ve işçilik konusundaki maliyetlerin düşürülmesi noktasında da yapılabilecekleri görüştük. Hem şehirlerin altyapısı hem de bakanlıkta mevcut kullandığımız TAKBİS, coğrafi bilgi .sistemi, c-devlet sistemine ilişkin bizim görüşlerimizi almak istiyorlar. Diğer taraftan TOKİ ve Emlak Konut ile son 16 yılda bir milyonun üzerinde konut yaptık. Bu bilgileri aktardık, tecrübelerimizi paylaşabileceğimizi söyledik. Onlar da memnuniyetle karşıladılar.” Müteahhitlere kendilerine güvenmeleri çağrısında bulunan Kurum, yurtdışında sekterlerini anlatmaları ve yeni anlaşmalar yapma konusunda çalışmalarım istedi. Bakanlık olarak gereken desteğin verileceğini aktaran Kurum, “2000’li yıllara kadar Rusya Federasyonumda biz 704 iş karşılığı 11 milyar dolarlık iş yapıyorduk. 2002’den bugüne ise bin 956 iş karşılığı 72 milyar dolarlık iş yapıyoruz. Yedi kat artıyor. Bu yeter mi? Kesinlikle yetmez. Bizim ülkemizin, sektörümüzün potansiyeli bunun çok çok üzerinde. Bunu buradaki ve Türkiye’deki yüklenicilerimizin yapacağına inancım tam” dedi. Türk müteahhitlerin dünyada Çin’den sonra ikinci sırada yer aldığına da değinen Kurum sözlerini şöyle tamamladı:

“Hızlı ve kaliteli inşaat yapıyoruz. Mühendisliğimiz, inşaat malzemelerimiz kaliteli. Rusya ile kültürel ve coğrafik olarak da birbirimiz yakınız. Tüm bunları birleştirince, Türk inşaatçılar Rusya’da tercih sebebi oluyor. Rus bakan ile işbirliğimizi güçlendirmek adına bir komisyon kurulması konusunu konuştuk. Komisyonu hızlıca kuracağız. 2025 yılma kadar bir buçuk milyon yeni nüfus ve bir milyon da çalışanın olduğu yeni Moskova’yı tasarlıyorlar. Sahada bu manada çalışan Türk müteahhitler zaten var. Sayısını artırmamız gerekiyor.”

Çevre ve Şehircilik Bakan Yardımcısı Fatma Varank ise, konuşmacı olarak katılım gösterdiği panelde, başkanlık sistemine geçiş ile beraber daha hızlı karar alma dönemine girildiğini vurgulayarak, ülkemizde akıllı şehircilikten sıfır atık projelerine, millet bahçelerinden kentsel dönüşüme kadar çeşitli alanlardaki geliş meleri katılımcılarla paylaştı.

Çin’den sonra ikinci sıradayız

Hayata geçirdikleri projelerle adından söz ettiren Türk müteahhitlik firmaları, uluslararası arenada da önemli bir yer edindi. Müteahhitlik hizmetleri sektörünün önde gelen yayınlarından Engineering News Record [ENR] dergisinin, bir yıl içinde üstlenilen uluslararası projelerin toplam bedeli üzerinden her yıl belirlediği dünyanın en büyük 250 müteahhitlik firmasını gösteren listede Türkiye 2003’te sadece sekiz firmayla yer alırken, bu sayı bugün 46’ya yükseldi. Bu firmalardan 10’u söz konusu listede ilk 100 firma arasında yer alırken, iki Türk firması birden 3’er milyar dolar gelirleriyle ilk 50 firma arasında yer buldu. Türkiye listede son beş yılda firma sayısı itibarıyla Çin’den sonra ikinci oldu

“İKİ ÜLKE BİRBİRİNİ TAMAMLIYOR”

Lal Değerleme Yönetim Kurulu Başkanı Ebru öz ise, Türkiye ile Rusya’nın inşaat, kentsel dönüşüm ve gelişim alanlarında birbirini tamamlayan ülkeler olduğunu belirterek, bu nedenle iki ülke arasında kurulacak ilişkilerin büyük önem taşıdığını vurguladı. 2015 yılından bu yana bu bilinçle iki ülke arasında ilişkileri geliştirmek için büyük çaba sarf ettiklerine işaret eden Öz, “Geçtiğimiz yıl atılan ilk adımlardan sonra bugün geldiğimiz nokta gelecek için umut vaat ediyor. Rusya Federasyonu’nun gayrimenkul sektöründeki gerek kamu gerek özel sektör temsilcileri açısından tüm büyük aktörleri bir araya getiren Proestate gibi üst düzey bir etkinlikte Türkiye’nin Bakanlık düzeyinde bir heyet ile temsil edilmesi çok önemli oldu. Türk müteahhitler Rusya’da son 10 yılda gerçekleştirdikleri projeler ile ciddi bir referans edinmiş dürümdalar. Bir süre için azalan projeler, Proestate’te gerçekleştirilen üst düzey görüşmeler ile sadece Türk müteahhitlerin Rusya’da üstlenecekleri yeni projelere kapı açmakla sınırlı kalmayıp, teknik müşavirlik, mühendislik, mimarlık, kentsel dönüşüm ve gelişim olmak üzere bir çok farklı alanda da yeni iş birliklerinin önünü açacaktır” diye konuştu.

Lal Gayrimenkul Değerleme A.Ş. olarak Türkiye ve Rusya Federasyonu arasında gayrimenkul değerleme, fizibilite ve kentsel dönüşüm konularında çalışmak üzere Rus Proevent şirketi ile bir işbirliği anlaşması imzaladıklarım da aktaran Öz, “Türk müteahhitlerin Rusya’daki faaliyetleri ve iki ülkenin kentsel dönüşüm ve gelişim alanlarındaki çalışmaları göz önünde bulundurulduğunda ortak çalışmalar yapılmasının her iki ülke için de karlı olacağı düşünüyorum” dedi.

HAVELSAN TAKBİS’İ TANITTI

Havelsan CEO’su Ahmet Hamdi Atalay’ın da katılım gösterdiği forumda firma, ürün, çözüm ve sistemlerini tanıttı. Savunma, bilişim ve e-dönüşüm alanlarında hem ulusal hem de uluslararası pazarlarda birçok referans projeye imza atan Havelsan, TAKBİS, Kentsel Dönüşüm Yazılımı gibi ürünlerini Rus yetkililere sundu. Yazılım yoğun ileri teknolojik çözümler sunan Havelsan, faaliyetlerini dört ana alanda sürdürüyor. Bunlar, Komuta Kontrol ve Savunma Teknolojileri, Eğitim Simülasyon Teknolojileri, Bilgi ve iletişim Teknolojileri ile Ülke Güvenliği ve Siber Güvenlik Çözümleri. Firma, bu faaliyet alanlarından kara, hava ve deniz platformları için ürettiği komuta kontrol ve savaş sistemleri ile eğitim amaçlı simü-latör teknolojileri konusunda dünyanın önde gelen üreticilerinden biri.

Büyük boyutlu bilişim projelerinde, sayısal dönüşümü sağlayan güvenli ve güvenilir çözümler sunan Havelsan, e-dönüşüm alanında önde gelen ürün ve hizmet sağlayıcısı olarak dikkat çekiyor. Kendi geliştirdiği büyük ölçekli referans sistemleri ile günlük hayatı kolaylaştıran ve bir parçası olan sistemlerden Tapu ve Kadastro Bilgi Sistemi büyük önem taşıyor.

Havelsan İş Geliştirme ve Satış Grup Müdürü Baykal Yaylı, Proestate’te kensel dönüşüm, tapu kadastro, değerleme, imar barışı konusundaki hizmetlerini tanıttıklarını aktararak, “Rusya Federasyonu ile yazılım hizmetlerimiz çerçevesinde bir iş ortaklığı oluşturma ve harekete geçme hedefiyle buradayız” dedi.

TÜRKLERİ GERİ KAZANMAK İSTİYORUZ

Proestate Dış ilişkiler Direktörü Tatiana Talalaeva, etkinliğin Rus ve Türk şirketler arasında ileri dönük iş birlikleri yaratması bakımından önemli olduğunu belirterek şunları aktardı: “Türk şirketler uzun zamandır Rusya’da çalışıyor. Uçak krizinden sonra kötü bir dönem yaşadık. Türk şirketler neredeyse çalışamaz hale geldi ve bazıları pazardan ayrıldı. Fakat bugün Türk şirketleri geri kazanmak istiyoruz çünkü pazarda iyi bir isimleri var. Rus inşaat piyasasında isim önemlidir. Şu an pazardan çekilmiş olan firmaların hangi şartlarda geri dönecekleri konusu gündemde.”

“TAŞERON DEĞİL ANA YÜKLENİCİ”

Turkuvaz Dergi Grubu, Türkiye’de gerçekleştirdiği zirvelere ek olarak, çeşitli ülkelerdeki iş fırsatlarının Türk firmalar tarafından değerlendirilebilmesi için yurtdışında da buluşmalar ve etkinlikler düzenlemeye başladı. Bu buluşmaların ilki Proestate’te üst düzey katılımla gerçekleştirilen bir öğle yemeği daveti ile başladı. Forbes Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Burçak Güven’in açılış konuşması yaptığı yemeğe Havelsan CEO’su Ahmet Hamdi Atalay, İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Şekib Avdagiç, THY Moskova Ofisi Satış Müdürü İsmail Hakkı Cebi, Lal Değerleme Yönetim Kurulu Başkanı Ebru Öz, Ant Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Okay, Dap Holding Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Ziya Yılmaz ve Sinpaş GYO Yönetim Kurulu Üyesi Ahmet Çelik gibi çok sayıda isim iştirak etti.

Forbes Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Burçak Güven yaptığı açılış konuşmasında şunları aktardı: “Türk müteahhitler 30 yıl önce Rusya’ya taşeron olarak geldiler ama şimdi ana yüklenici konumundalar. Bugün enerji ve petrokimya gibi çok daha yetkinlik isteyen projelerde ana yüklenici olan Türk şirketler var.

Rusya’daki Türk şirketleri artık müteahhit olmanın ötesinde bu ülkeye doğrudan yatırım yapan yatırımcılara dönüştüler. Başta Enka ve Rönesans firmaları olmak üzere Türk şirketlerinin Rusya’da önemli bir gayrimenkul portföyü oluşmuş durumda. ENR 250 listesinde Türkiye 46 inşaat firmasıyla Çin’den sonra ikinci sırada yer alıyor. 46 şirketin 2017 cirosu toplam 36.4 milyar dolar oldu. Bu cironun 23.2 milyar doları yani yüzde 63’ü ise yurtdışı projelerden elde edildi. Rusya’da faaliyet gösteren onlarca inşaat şirketi içinde doğrudan Rusya’da kurulan firma sayısı da hiç az değil. 70’lerde Libya ile yurtdışma çıkan inşaat firmalarımızın en önemli pazarı son 30 yıldır Rusya oldu. Türk inşaat şirketleri hız, kalite ve teknolojik altyapı ile inşaat sektörünün önemli oyuncularına dönüştü.”

Kızılordu lojmanlarıyla başladık

Türk müteahhitlerin dünyaya açıldığı pazarlar arasında Rusya’nın her zaman önemli bir yeri bulunuyor. Bugün itibariyle 100’e yakın Türk müteahhit Rusya’da iş yapıyor. SSCB döneminde, ilk kez Doğu Almanya’dan Rusya’ya dönen Kızılordu askerlerine lojman yapmak için Rusya pazarına giren Türk inşaat firmaları, Rusya ile bağlarını her geçen yıl daha da derinleştiriyor.

Şekib AVDAGİÇ / İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı
“Türk firmalarının karneleri çok iyi”

İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Şekib Avdagiç, Rusya’nın Türk müteahhitlik firmaları için çok önemli bir pazar olduğuna işaret ederek, “Türk inşaat ve taahhüt firmalarının burada yaptığı işlerin hacmini büyütme ve geliştirme konusunda çalışmalar yapıyoruz. Türkiye’deki mimarlık ofisleri ve taahhüt ofislerini de sürece dahil etmek adına standımıza davet ettik. Konuya bütüncül bir açıdan bakıyoruz.

Hem kuvvetli olduğumuz alanları daha da geliştirmek, hem de bugüne kadar yeterli mesafe alamadığımız alanlarda yeni açılımlar yapma hedeflerimiz var” dedi. Rusya’da, özellikle de Moskova ve çevresinde son yılarda çok ciddi üst ve altyapı yatırımları olduğunu vurgulayan Avdagiç şunları aktardı:

“Hem buradaki taahhüt firmalarına katkı vermek, hem de bu pazara yeni girecek firmaları yetkili isimlerle irtibatlandırmak açısından bu tür etkinlikler büyük katkı sağlıyor. Türk firmaları Rusya pazarında birkaç açıdan ön plana çıkıyor. Öncelikle mesleki anlamda yetkinlikleriyle öne çıkıyorlar. Yüklendikleri projeleri taahhüt etikleri nitelikte realize etme konusunda çok iyi bir karneleri var. Ayrıca mevzuata ve regülasyonlara çok dikkatli bir şekilde uyuyorlar. Haliyle tercih sebebi oluyorlar.”

Yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinde Türkiye’nin kararlı adımlarla büyüdüğüne de işaret eden Avdagiç, “1972 yılından beri Türk özel sektörü 119 ülkede 355 milyar doları aşan 10 bine yakın proje gerçekleştirdi. Kentsel yenileme, ulaşım ve alt yapı yatırımlarında artık bir marka değer olmuş firmalarımız, küresel organizasyonlarda bir adım öne çıkıyor. Bizler, İstanbul Ticaret Odası olarak, bu yüksek enerjiyi yakından görmenin heyecanını yaşıyoruz. Proestate’e 2017 yılındaki katılımımız sırasında gördüğümüz yoğun ilgi, bu yıl çok daha geniş ölçekli bir adım atmamız konusunda bizleri cesaretlendirdi.

İstanbul Standımızda sektör liderlerinden oluşan firma temsilcilerimiz ikili görüşmelerde bulunarak, geleceğe yönelik projelerini Rus dostlarımızla paylaştılar” diye konuştu. Küresel refahın en temel göstergesinin, ülkeler arasındaki ekonomik ilişkilerin gücü ve derinliği olduğuna işaret eden Avdagiç, sözlerini şöyle tamamladı: “Bilhassa komşu ülkeler ve bölgesel işbirlikleri bir yandan ekonomik gelişme adına anahtar rol oynarken, diğer yandan da siyasi dengelerin kurulması ve barış iklimi adına çok büyük yer tutuyor. Hiç kuşkusuz uluslararası fuar organizasyonları bu noktada çok önemli bir rol üstlenir. Bu yönüyle İstanbul Ticaret Odası olarak biz de, 410 bini aşkın üyemizin gücüyle Türkiye’den dünyaya ulaşan köprüler kuruyoruz, bölgesel ve küresel ölçekteki yatırımlar için yeni iş birlikleri inşa ediyoruz.”

2 milyon Rus yolcu taşıyacak

2000’li yıllarla birlikte Rusya ile Türkiye arasında giderek derinleşen ticari, ekonomik ve kültürel ilişkilerle birlikte Türk Hava Yollan da Rusya’daki varlığını yoğunlaştırıyor.

1989 yılında İstanbul-Moskova uçuşları ile ülkeye adım atan ve 2006 yılından itibaren Rusya’da hızlı bir atılım sürecine giren marka, ülkede uçtuğu şehirlerin sayısını her yıl artırırken, yolcu sayısında da istikrarlı bir büyüme yakaladı. 1989 yılında Moskova’ya günde tek bir sefer yapan havayolu senede 60 bin yolcu taşırken, 2017 yılında bu rakam, sadece Moskova uçuşlarında 1.35 milyon yolcuya ulaştı. Türk Hava Yolları, yeni rekorlara imza attığı ve İstanbul Yeni Havalimanı’na taşınacağı bu yıl ise Rusya’da en az 2 milyon yolcuya ulaşmayı hedefliyor. Başta Moskova ve St. Petersburg olmak üzere halen Rusya’nın 10 şehrinden İstanbul’a tarifeli sefer yapan Türk Hava Yolları, Rusya’da en fazla noktaya uçan yabancı havayolu şirketi unvanını da elinde bulunduruyor.

Türkiye’nin bayrak taşıyıcı havayolu, Rusya’nın başkenti Moskova ve en büyük ikinci kenti olan St.Petersburg’a ek olarak ülkenin en önemli turizm, ticaret ve sanayi merkezlerinden Sochi, Llfa, Yekaterinburg, Rostovon-Don, Voronezh, Kazan, Şamara ve Krasnodar’a uçuyor. Türk Hava Yolları, Moskova’dan İstanbul’a ek olarak, Ankara ve Antalya’ya da doğrudan karşılıklı sefer düzenliyor. Moskova’nın Vnukovo havalimanı ayrıca Türk Hava Yolları’nın ödüllü ikramları ve geleneksel Türk misafirperverliğinin doyasıya yaşandığı CİP Lounge’larının yurtdışında açılan ilk örneğine ev sahipliği yapıyor. 2014 yılında açılan lounge ile birlikte markanın dünyaca ünlü İstanbul Lounge konseptini Moskova Vnukovo Havalimanı’nda deneyimleme imkanı bulan yolcular, Türk mutfağının en bilinen lezzetlerini tadarak, Türk Hava Yollan konforunu uçuş öncesinden yaşamaya başlıyor. 29 Ekim 2018 tarihinde ilk fazı tamamlanarak uçuşa açılacak İstanbul Yeni Havalimanı ile birlikte Türk Hava Yolları, Rusya’yı dünyaya ödüllü hizmet kalitesi ve benzersiz uçuş deneyimi ile çok daha etkin biçimde bağlamaya devam edecek.

Türk Hava Yolları küresel havacılık sektörünün liderleri arasındaki yerini almış durumda. Kıtalar, ülkeler ve insanlar arasında köprüler kurmayı misyon edinerek, tüm dünyada 122 ülkede, 304 destinasyonu İstanbul üzerinden birbirlerine bağlıyor. 325 uçaktan oluşan ve dünyanın en genç filolarından birine sahip olan havayolu, doluluk oranları ile rekorlar kırdığı 2018 yılı sonunda 75 milyon yolcu hedefini aşmayı öngörüyor. 29 Ekim 2018 tarihinde ilk fazı tamamlanarak uçuşa açılacak İstanbul Yeni Havalimanı ile birlikte Türk Hava Yolları, Rusya’yı dünyaya ödüllü hizmet kalitesi ve benzersiz uçuş deneyimi ile çok daha etkin biçimde bağlamaya devam edecek.

Mehmet OKAY / Ant Yapı Yönetim Kurulu Başkanı
“Stoğu eritmek için faydalı”

25 yıldır Moskova’da çalıştıklarını ve pazarı çok iyi bildiklerini aktaran Ant Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Okay, Proestate organizasyonunun, Rus yatırımcıları Türkiye’den konut almaya davet etme noktasında da çok önemli bir yeri olduğunu belirtti. Türkiye’de son dönemdeki konut stoğunu eritebilmek adına bu tür uluslararası organizasyonların çok faydalı olduğuna değinen Okay, Türk inşaat firmalarının Rusya’daki faaliyetlerine ilişkin olarak da şunları kaydetti:

“Yeni binalar yapılırken MoskovalIlar başta korumacı davrandılar. Şehrin dokusuna uygun olmayan, mesela bazı firmaların yaptığı cam giydirme binaları protesto ettiler. Yıkıldı yenileri yapıldı. Halk mermerin kalitesinden mimariye kadar binanın Moskova’ya uygun olduğunu görmek istiyor. Burada müthiş bir kentsel dönüşüm var.

Rezidans tarzı yaşam kültürü de yaygınlaşmaya başladı. Ama bunların da kent dokusuna uygun olması gerekiyor. Rusya’nın şehircilik anlamında gerek yoğunluğunda gerekse dış cephe uygulamalarında sıkı bir kontrol mekanizması var.

Sadece yeni yerleşim bölgelerinde modern serbest mimariye izin veriliyor. Türklerin inşaat sektörüne girişi ile birlikte özellikle teknik konularda ileri teknolojileri kullanarak hız, kalite, dizayn ve maliyet anlamında birçok pozitif katkıları oldu. Yaptığımız projelerin hepsi kent dokusuna uygun projeler.

Rusya’nın köylerinde bile restoranıyla, tiyatrosuyla bir kent kültürü hakim. Halk bunun bozulmasını doğal olarak istemiyor. Bazen yapılan protestolar ile onaylanmış projeler bile durdurulup yeşil alan olarak bırakılabiliyor. Bizim Ant Yapı olarak biri havalimanı olmak üzere şu an 30 şantiyemiz bulunuyor.

Ant Yapı, Avrupa’nın en yüksek binası unvanını alan OKO Towers, Soçi Olimpiyat Köyü ve inşaatına devam edilen Domodedovo Havaalanı Terminal 2 binası olmak üzere Rusya’da önemli işlere imza atan bir firma olarak tanınıyor. Hem fiziksel hacmi hem de bedeli bakımından büyük hacimli bir iş olan Domodedovo Havalimanı Terminal 2 ile yapımına yeni başlanan Action 44 Otel-Ofıs projeleri haricinde, toplam değeri 400 milyon doları geçen konut, otel, fabrika ve rezidans gibi ihalesi kazanılmış yeni projeleri inşaata başlama aşamasında. Ant Yapı’nın Rusya’daki en dikkat çeken projelerinden biri ise OKO Tovvers. Ant Yapı’nın Moskova Uluslararası İş Merkezi’nde gerçekleştirdiği OKO Projesi, 7 katlı kristal bir yapının üzerinde yükselen biri 352 metrelik 85 katlı diğeri 236 metrelik 49 katlı iki kuleden oluşuyor. Kulelerinin biri ofis, diğeri konut için ayrılan projede, yüksek olan konut kulesi 352 metre ile dünyanın önde gelen bina veritabanı sitesi Emporis com’da, “Avrupa’nın en yüksek binası” unvanını aldı. Kulelerin 132 bin 500 metrekaresi ofis, 42 bin 800 metrekaresi otel ve 83 bin 700 metrekaresi konut olmak üzere toplam 290 bin metrekare alandan oluşuyor.

Nikita STASISHIN / Rusya İnşaat Bakan Yardımcısı
“Hedef 120 milyon metrekare”

Rusya yatırım piyasasında Büyük değişiklikler söz konusu. Senelik 120 milyon metrekare konut yapma hedefimiz var. Şu an 70-80 milyon metrekaredeyiz. Hedefe ulaştığımızda her yıl 5 milyon aile daire satın alabilecek. 5-6 sene içinde bu hedefe ulaşacağız. Konut kredilerinde faiz oranı iki sene öncesine kadar yüzde 12’ydi. Şimdi yüzde 10’a düştü. Hedef bunu yüzde 5-6 ya çekmek. Konut alma İmkanını yükseltmek. Halkın kaliteli konut beklentisi her geçen gün artmakta. Yeni yasal düzenlemelerle metrekare oranlarını yükselteceğiz. Bankalar inşaat şirketlerinin daima yanında olacak, kontrol edici merci olacak. Rusya’da kişi başına düşen metrekare ortalaması 25. Avrupa’da bu oran 46 metrekare civarında. 120 milyon metre kare hedefi için zamana ihtiyacımız var. Daire almak İsteyenler, yatırım yapmak isteyenler hemen alabilir. Faiz oranları düşürülünce bankalan nezdinde eski anlaşmalar da güncellenecektir. 120 milyon metrekare hedefi için 20 milyar ruble finansman sağlandı. Bu yeterli değil. Bana göre bu hedefe ulaşmak için şirketler arası ortaklıkların da geliştirilmesi gerekli.

Ahmet Hamdi ATALAY / Havelsan Genel Müdürü ve CEO’su
“Çok olumlu tepkiler aldık”

Havelsan ilk kez bu etkinliğe katıldı ve önemli sonuçlar aldı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığımız Havelsan’ın zirveye katılması konusunda öncülük etmiş, bilişim projelerimizin referans kabul edilerek Rusya’da da benzer konularda çalışılabileceğini öngörmüştür. Bu vesile ile değerli bakanımıza bizlere bu açılımı sağladığı için teşekkürü borç biliriz. Zirvede iki ülkenin şehircilik, kentsel dönüşüm, gayrimenkul, inşaat ve mimarlık alanlarında işbirlikleri görüşüldü ve bilgi paylaşımları yapıldı. Biz de Gayrimenkul Değerleme, Kentsel Dönüşüm, Tapu Kadastro Sistemi gibi projelerimizi anlatma fırsatı bulduk. Ürün ve hizmetlerimiz hakkında bir de sunum gerçekleştirdik. Havelsan’ın referans olarak bilinen ve Türkiye’de e-dönüşümün mihenk taşlan arasında sayılan birçok projede aldığı rol de ilgililere aktarıldı.

Görev kritik ve büyük boyutlu bilişim projelerinde sayısal dönüşümü sağlayan, güvenli ve güvenilir çözümler sunan Havelsan, Türkiye’nin e-dönüşüm alanında önde gelen ürün ve hizmet sağlayıcısıdır. Bu faaliyet alanındaki ürün ve hizmetlerimizin ortak noktası hayatı kolaylaştırmaktır.

Kentsel dönüşüm alanında bilişim faaliyetlerini de yürüten şirketimiz olumlu tepkiler aldı, önümüzdeki süreçte olası işbirliği alanlarında adım attı. Havelsan açısından Rusya’daki işbirliği avantajlarının araştırıldığı ve farklı sektörlerde başarılı görüşmelerin yapıldığı bir zirve oldu. Rusya pazarında öncelikli hedefimiz özellikle e-devlet projeleri, gayrimenkul, mülkiyet, gayrimenkul sistemleri, kentsel dönüşüm ve şehircilik konularındaki ürün ve hizmetlerimizi Rusya devletine, pazarına tanıtmak ve hizmet sunmaktır. Ayrıca benzer alanlarda çalıştığımız Rus firmaları ile diğer ülkelerde ve pazarlarda işbirliği yapılması gibi geleceğe yönelik umutlarla ülkemize döndük.

Ahmet ÇELİK / Sinpaş Yönetim Kurulu Başkan Vekili
“Önceliğimiz teknoloji transferi”

Zirvenin yarattığı rüzgarla ortaya çıkan sinerji sadece Türk-Rus ilişkilerini güçlendirmekle kalmayıp, çevre ülkeleri de etkileyecektir. KPMG bir araştırmasında Rusya’da inşaat sektöründe 2020 yılına kadar, yıllık yüzde 1.76 büyüme hızı beklendiğini belirtiyor. Rus hükümetinin orta ve düşük gelir gruplarına konut edindirme çalışmalarının hedefi doğrultusunda 500 bin konut inşasının tamamlanacağını söyleyebiliriz. Ayrıca Rusya’da inşaat sektörünün genel olarak toparlanma eğilimi içinde olması, Rus pazarında çok güçlü olan Türk şirketleri için de önemli bir gelişme. Rusya’nın yanı sıra Kafkasya ve Ukrayna gibi pazarlarda da bugüne dek ertelenen taleplerle artan önemli pazar fırsatları oluşacak diye düşünüyorum. Dolayısıyla önümüzdeki beş yılı düşünürsek Rusya özelinde yatırım önceliğinin konut alanında olacağını söyleyebilirim. İnşaat sektörünün performansı ancak yönetişim, teknoloji ve insan üçlemesinin etkin ve uyumlu kullanımıyla yükselebilir diye düşünüyorum.

Nitelikli işgücünü sektöre çekmek ve gelenlerin kalmalarını sağlamak, veriyi doğru kullanmak, doğru analiz etmek ve ileri teknolojileri bir an önce faaliyetlerimize katmak, geleceğin inşaat ^ sektörünün başarısını belirleyecek ana kriterler diye düşünüyorum. İnşaat, mobil platformlar, gelişmiş veri analitiği ve robotik işgücü gibi yeni teknolojilerin kullanımı için önemli fırsatlar yaratıyor. Bizim de Rusya ve diğer gelişmiş ya da gelişmekte olan ülkelerle yapacağımız iş birliklerimizde önceliğimiz teknoloji transferi ve yeni teknolojilere hızlı adaptasyon olmalıdır. Bu bağlamda yapılacak işbirlikleri sektörümüzün büyümesinin de ana motoru olacaktır.

Ürün Dîrîer