Türkiye’ye gelen her turist doğal olarak ülkesine mutlaka küçük büyük bir hediyeyle dönüyor. Ancak bir kesim var ki sırf alışveriş yapmak için Türkiye’ye geliyor. Yabancıların Türkiye’yi tercih etmelerinde kuşkusuz sayıları 300’ü geçen alışveriş merkezlerinin (AVM) önemli bir katkısı var. Zaten bahsettiğimiz bu turist grubu, daha çok AVM gezmek için geliyor. Nişantaşı’ndaki bazı mağazalar da alışveriş meraklısı bu kesimin uğrak yerleri arasında. Alışverişe gelen yabancılar her ne kadar ağırlıklı olarak hazır giyim satın alsalar da bu pastadan önemli miktarda pay alanlar arasmda mobilyacılar, ev tekstili firmaları hatta banyo ve dekorasyon malzemesi üreticileri de var.

AZERİLER GİYİME HARCIYOR

Alışverişe gelen yabancıların giyim için en çok tercih ettikleri mağazaların başında Beymen var. Dünyaca ünlü birçok markanın ürünlerini satan Beymen’in özellikle Nişantaşı ve IstinyePark mağazalarındaki müşterilerin neredeyse yarısı yabancı. Beymen Genel Müdürü Elif Çapçı, bu mağazaların yıllık cirolarının yaklaşık yüzde 20’sini turistlerin yaptığı alışverişlerin oluşturduğunu, bu oranın giderek arttığını vurguluyor. Çapçı, Beymen’den giyinen yabancıların başında Azerilerin geldiğim söylüyor. Bunun yanında Rusya, Suudi Arabistan, Kuveyt, Katar, Kazakistan ve yakın zamanda Çin’den de müşteriler gelmeye başlamış. Çapçı, “Turistlere yönelik özel kuponlarımız var. Bu kuponlarla yüzde 10 indirim imkanı sağlıyoruz” diyor.

Yabancıların en çok ilgi gösterdikleri markalardan bir diğeri de Ramsey. Rusya, Türk Cumhuriyetleri, Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkelerinden gelenler, şirketin özellikle İstanbul, Antalya, İzmir, Ankara ve Gaziantep’teki mağazalarından önemli miktarlarda alışveriş yapıyor. Ramsey İcra Kurulu Başkanı Hüseyin Doğan’ın verdiği bilgilere göre, İstanbul’da IstinyePark, Cevahir, Capacity, Ataköy Plus, Marmara Forum ve Palladium AVM’deki mağazaların cirosunun önemli bir kısmı yabancı turistlerden geliyor. Laleli mağazası da turistlerin uğrak yerlerinden. Doğan, ayrıca Antalya Terracity, Ankara Panora, Cepa ve Ankamall ile İzmir Agora AVM’nin cirosuna da yabancı katkısının büyük olduğunu belirtiyor. Doğan, şöyle devam ediyor:

“Yabancı müşterilerimize ulaşmak için genel iletişim kanallarını kullanıyoruz. Özel alışveriş ve şehir haritalarında da yer alıyoruz. Sosyal medyayı etkin bir şekilde kullanıyoruz. Farklı dillerde hazırlanan web sitemiz sürekli güncelleniyor. Üç yıldır resmi giyim sponsoru olduğumuz İngiliz futbol takımı Liverpool ile işbirliğimiz de dış pazarlardaki marka bilinirliğimize büyük katkı yaptı.”

10 MİLYAR DOLARLIK PAZAR

Yabancıların en çok satın aldıkları ürünlerden biri de mobilya. Başta Araplar olmak üzere Iraklı, NijeryalI, AzerbaycanlI hatta Çinliler sırf mobilya satın almak için Türkiye’ye geliyor. Türkiye Mobilya Sanayicileri Derneği Başkanı Ahmet Güleç, bazı yabancı müşterilerin yanlarında iç mimarlarını da getirdiklerini ifade ediyor. Güleç’in verdiği bilgilere göre, turistlerin yaptığı perakende alışverişin hacmi yıllık 200 milyon dolara ulaşmış durumda. Güleç, mobilya sektöründe turistlerin perakende alışverişlerinin hacminin dünya genelinde yıllık 10 milyar doları bulduğunu söylüyor ve sözlerine şöyle devam ediyor:

“Evlerini döşemek için daha önce İtalya ve Fransa’ya gidenler artık Türkiye’ye de geliyor. Bu ürünleri İstanbul, İnegöl, Ankara ve İzmir’deki firmalardan alıyorlar. Yabancıların Türkiye’ye yönelmesinde Türk dizilerinin büyük katkısı var. Yeni bir müşteri kitlemiz oluştu. Türk mobilyası artık tasarım ve kaliteyle anılıyor. Turistlere oturma gruplarından yatak odasına her türlü mobilyayı satıyoruz. Sevkiyatta da sıkıntı yaşamıyoruz. Çünkü bu ülkeler aynı zamanda ihracat pazarlarımız.”

ANADOLU DA HAREKETLİ

Turistler evlerinin sadece mobilyasını değil, banyo gereçlerini de Türkiye’den temin ediyor. Küvet, jakuzi, duşa kabin gibi banyo malzemeleri üreten SRC Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Abdurrahman Sürücü, bu konuda şunları söylüyor:

“Koçtaş ve Tekzen’in tedarikçisiyiz. Bunların dışında Türkiye genelinde 350 noktada daha ürünlerimiz satılıyor. Buralardan perakende alışveriş yapan iki tip yabancı var. Birincisi Akdeniz ve Ege Bölge-şi’nde mülkleri olan, yılın belli bir dönemini burada geçirenler. Bunlar banyolarını yenilerken bu bölgelerdeki satış noktalarımızdan alışveriş yapıyor, ikinci grup ise, bu ürünleri alıp ülkelerine götürenler. Bunlar daha çok İstanbul, Ankara, Trabzon, Şanlıurfa ve Gaziantep’teki satış noktalarımızdan alışveriş yapıyor.”

“Tur paketimizde sadece AVM’ler var”

Sadece İran’dan değil, Avustralya, ABD ve Avrupa’da yaşayan İranlIları da Türkiye’ye getiriyoruz. İranlIlara daha önceleri İstanbul şehir paketi satıyorduk. Ancak onların talebi üzerine paketlerimizi alışveriş merkezleri turuna çevirdik. Kanyon, Cevahir, Olivium, 212 Outlet Çenter gibi AVM’lerle anlaşmalarımız var. Son günlerde Zorlu Center’a da ilgileri arttı. Geçen yıl İran’da yaşanan devalüasyondan sonra Türkiye’ye gelenlerin sayısı azalmıştı. Çünkü herkes elindeki parayı tutuyordu. Ancak İran’daki seçimden sonra ilgi tekrar artmaya başladı. İstanbul, İzmir ve Kuşadası’na mayıs-ekim döneminde getirdiğimiz İranlIların sayısı 100 bini geçti. Önümüzdeki yıl bu rakamın daha da artmasını bekliyoruz. İranlIlar bavul ticareti için kış aylarında, perakende alışveriş için ise yaz aylarında geliyor. İstanbul’da aradıkları her şeyi buluyorlar. Daha çok deri konfeksiyon, hazır giyim ve ayakkabı alıyorlar. Türkiye’ye İranlılar otel ve uçak gideri hariç ortalama 12 bin dolarla geliyor ve en az dört gece kalıyor. En önemli sorunları dil.

Mağazalarda, otellerde İngilizce bilen personel sayısı yetersiz.

Turistlere özel ürün

Turistlerin en çok para harcadıkları ürünlerden bir diğeri de ev tekstili. Bu alanda faaliyet gösteren Karaca Home’un çeşitli AVM’lerde 23 mağazası, ayrıca yurt genelinde 831 bayisi var. Karaca Home Genel Müdürü Bahadır Örsoğlu, turistlerin daha çok gösterişli ve çeyizlik olarak adlandırılan pahalı ürünleri satın aldıklarını belirtiyor. Yabancılar Karaca Home’un daha çok İstanbul, İzmir ve Antalya’daki mağazalarını ziyaret ediyor. Firma bu pazardan daha fazla pay almak için bir takım girişimler de başlatmış durumda. Örsoğlu, “Mağazalarımıza gelen turistler takım yerine yastık kılıfı, çarşaf gibi tek ürün de alabilecek. Ayrıca her ülkenin tüketim alışkanlığına ve tarzına göre ürünler üretmeyi planlıyoruz. Örneğin Arap ülkelerinde geniş yatak kullanıldığı için o ölçülere uygun ürünler üreteceğiz” diyor.